gepast, die nu weder blijken geen den minsten
indruk gemaakt te hebben. Zou het ook kunnen
zijn, dat er geene juiste verhouding is tusschen
de qualiteiten van het besturend personeel en de
behoefte van de jongelingschap, die aan de aca
demie gevormd moet worden? Wij willen allen
eerbied betuigen voor de talenten van bestuur
ders en onderwijzers, die wij persoonlijk niet
kennen, maar wij veroorloven ons de opmerking
dat die vorming en opleiding van toekomstige
officieren, nog wat anders vereiscbt dan bijv. te
Kampen gevorderd wordt. De academie te Bre
da, zal zij haar naam verdienen, is geen dril
school en zij die daar komen, hebben wat an
ders noodig dan een opzicht dat hen noch ont
wikkelt, noch van verkeerdheid terughoudt.
Zoo ergens dan is daar behoefte aan menschen
van paedagogische bekwaamheid, die bij de
noodige talenten ook den vereischten tact bezit
ten. De ondervinding heeft bevestigd, wat a
priori te berekenen was, dat aan eene school,
waaraan jongelieden uit den beschaafden stand,
met soms aanvankelijk niet geringe ontwikke
ling en vol van dien levenslust, die zoo licht
eene verkeerde wending neemt, moeten worden
opgeleid, leeraars en leidslieden dienen verbon
den te zijn, die meer in zich bezitten dan het
vermogen, om over een volgzaam legerkorps het
bevel te voeren. Doch ik ben niet geroepen om
daarover uit te weiden. Ik wilde alleen vermel
den, dat de bewuste zaak voorgoed geëindigd
is; dat de ouders van v. C. gevolg gaven aan
den raad, om den jongen mensch niet meer
naar de academie te zenden, omdat men geen kans
zag hem daar veilig Ie houden voor mishandeling, en
dat nu, ook in onze provincie, vele ouders, die
hunne kinderen naar de academie te Breda
wenschen te zenden, niet zonder angst vragen,
of de beloofde hervorming van de militaire aca
demie nu als volledig mag beschouwd worden,
dan wel of er hoop bestaat, dat eene \erbeterde
inrichting en een verstandig, krachtig bestuur
voorvallen, als van den laatsten tijd, zullen kun
nen voorkomen (N. R. Cl.)
Van tijd tot tijd is er in onderscheidene dag
bladen melding gemaakt van de kleine trakte
menten, die de hoofdonderwijzers in Ooststelling
werf genieten. Sommige dier berichten waren
overdreven. Ter wille der waarheid deelen wij
den volgenden staat mede van de tien openbare
lagere scholen in Ooststellingwerf.
Hiddelget.
Dorpen. traktement, uer
leerlingen. |loofdonderwijz
Oldeberkoop 155 f 634.50
Appelscha 275 550.—
Oosterwolde 180 544.55
Haulerwijk (boven) 166 525.90
Haulerwijk (beneden) 65 515.
Donkerbroek 145 469.50
Elsloo 70 485.—
Makkinga 100 400.
Haule 57 400.
Fochteloo 55 400.
Van deze traktementen moeten de hoofdonder
wijzers jaarlijks aan 't pensioenfonds 2 pCt,, aan
gemeentebelasting 4 pCt., aan dorpsbelasting ruim
1 pCt. en aan rijksbelasting 2 pGt dus te zamen 9
pCt. betalen. Wij laten nu gaarne aan het billijk
oordeel van iederen lezer over, of deze trakte
menten al of niet karig zijn.
„Is het billijk, vraag de schrijver van 't boven
staande, dat de gemeenteraad van Ooststelling
werf, die met behulp van provinciale subsidie
meer dan anderhalve ton heeft besteed tot het
aanleggen van kunstwegen, de hoofdonderwijzers
verstoken houdt van het voorrecht om te deelen
in de provinciale subsidie, vastgesteld door de
prov. staten van Friesland, bij besluit van den
22at6n November 18657"
Ook brengt de schrijver de zaak der karige
traktementen in verband met de a. s. vergade
ring over het schoolverbond.
Wij willen er op wijzen, dat beide zaken een
geheel verschillend karakter hebben, en dat een
vereeniging die tegen het schoolverzuim wil strij
den, wèl zal doen, daarbij niet meer hooi op baai-
vork te nemen. De strijd tegen dat kwaad zal op
zich zelf bezwaar genoeg in hebben, en men be
hoeft die taak niet noodeloos te verzwaren, door
daarbij bemoeiingen op zich te nemen, die tot
een geheel andere categorie behooren.
Dat het „een groote dwaasheid zou zijn, aan
de onderwijzers meerdere verplichtingen op te
leggen, zonder hun een fatsoenlijk bestaan te ver
zekeren," zooals de schr. in zijn verder schrijven,
vragenderwijs beweert, zal zijne pen wel onwil
lekeurig zijn ontsnapt. Of zouden wij te hooge
gedachten hebben van den Nederlandschen onder
wijzersstand, als we van hem gelooven, dat zelfs
daar, waar hij karig bezoldigd is, ook hem het
schoolverzuim innig leed doet, en dat hij, ondanks
zijn karig loon, toch gaarne ook hen de vruchten
van zijn onderwijs zou doen genieten, die daar
nu, door verschillende omstandigheden, van ver
stoken zijn? Neen, in dat opzicht zal ieder
goed onderwijzer gaarne meer, hoe langer hoe
meer verplichtingen op zich nemen, en het indi
rect gevolg, zonder eenige rechtstreeksche be
moeiing van het schoolverbond zal zijn, dat de
onderwijzers aan de door zijn invloed drukker
bezochte scholen, ook beter bezoldigd zullen moe
ten worden. UtrD.)
Men leest in de Staats-Courant:
Herhaaldelijk worden bij het ministerie klach
ten ingebracht, wegens aanvaringen van stoom-
booten in concurreerende diensten.
De concessionarissen worden bij deze ernstig
gewaarschuwd, te zorgen, dat zich dergelijke ge
vallen niet meer voordoen, en zulks onder op
merking, dat; wanneer zoodanige aanvaring op
nieuw plaats heeft, de betrokken dienst geschorst,
en bij herhaling daarvan de concessie ingetrok
ken zal worden.
Bij de Vereeniging tot voortdurende, onder
steuning der nagelaten betrekkingen van veron
gelukte visschers der reederijen te Katwijk a/z.
en Noord wijk a/z. is het treurig bericht ontvan
gen, dat in den nacht tusschen Dinsdag en Woens
dag van de bomschuit Vrouw Neeltje, stuurman
Huig, door den hevigen storm is overboord ge
slagen de matroos Dirk Van Duin, achterlatende
eene weduwe en 4 weezen. Behalve deze onge-
lukkigen worden door de Vereeniging nog on
dersteund 24 weduwen, 43 weezen en 2 bejaar-
ken. Volgens het jaarhjksch verslag zijn de inkom
sten der Vereeniging slechts/20S6.14'en bedroeg
de uitkeering f 2473.75. Deze. cijfers getuigen dat
de Vereeniging behoefte heeft aan meerdere bij
dragen, en bevelen wij haar in de algemeene
liefdadigheid van onze stadgenooten bijzonder aan.
Het Weekblad voor de Burgerlijke Administratie deelt
een adres uiede van Gedep. Staten van Gelderland
aan de Tweede Kauier, waarin zij evenals in
het adres, verleden jaar tot de Kamer gericht
ouder aanvoering van gronden, met den meesten
eerbied, maar tevens met den meesten ernst en
nadruk verzoeken, dat de post voor de jaarwed
den der provinciale ambtenaren tot hetzelfde be
drag op de begrooting voor 1870 worde uitge
trokken als door de Prov. Staten is voorgedragen;
en dat dus de post, zooals die door de regeering
is voorgedragen, zal worden verhoogd.
Verschillende spoorweg-maatschappijen in
Duitschland zijn door het hoogst waarschijnlijk
niet doorgaan van de Pruisische loterijleening
van 200 millioen in een moeilijke positie ge
bracht; niet twijfelende aan den goeden uitslag,
hebben zij van bankiers gelden opgenomen, die
thans betaald zullen moeten worden; men ver
wacht daardoor een daling in de spoorweg-actiën.
Aan de Ainh. Cl. schrijft men uit Parijs, dat de
echte portretten van den moordenaar Tropmann
zelfs in Parijs nog niet in den handel zijn. Men
kan dus oordeelen over de echtheid van die welke
men hier verkoopt.
Den photograaf, die de portretten der familie
Kinck maakte, was wel de vervaardiging van het
portret van Tropmann opgedragen, maar hij heeft
tot dusverre niet kunnen slagen ten gevolge van
Tropmanns voortdurende weigering.
Uit een particulieren brief van de West-Indiën
deelt men aan het Utr. D. het volgende mede:
De zout-oogst op St,-Martin is buitengewoon goed
geweest. Niet minder dan 175,000 vaten van de
superieure qualiteit zijn geraapt, behalve de oogst
van de kleine concessies. .Tammer dat de ver
koop tot nu toe slap is.
Uit Curafao wordt dd. 22 Sept. geschreven, dat
Zr. Ms. stoomschip Kijkduin, kouimandant Van Gen
nep, dat van Suriname aldaar was aangekomen,
bestemd is ter atlossing van Zr. Ms. stoomschip
Soembing, welke bodem, na aankomst van de Ned.
brik Raphael, die provisie aan boord heeft, naar
Nederland zal terugkeeren.
Blijkens een door de heeren G. P. Ittmann en
Zoon te Rotterdam van de directie der Oostenr.
Lloyd ontvangen bericht, waren op 17 dezer nog
slechts 15 plaatsen disponibel op de extra stoom
boot Amerika, bij gelegenheid der kanaalopening
van Triest naar Suez vertrekkende.
Men verneemt uit eene officieele bron, dat de
heer Asquerino, gevolmachtigd gezant van Spanje
te Brussel, ook bij ons hof geaccrediteerd zal wor
den, en zijne residentie beurtelings zes maanden
te Brussel en zes maanden te 's-IIage zal houden.
Aan de nagein. olT. bij de dd. schutterijen is,
op hun verzoek, eervol ontslag verleend: te Oud-
Beierland, aan W. C. Wijnmalen, als 1ste luit.;
te Dokkum, aan R. Dijkstra, als 1ste luit.
Z. M. heeft bij de dd. schutterijen benoemd: te
Oud-Beierland, tot Isten luit. T. Den Hoed, thans
2den luit.; te Dokkum, tot lsten luit. A. Zoutman,
thans 2den luit.; tot 2den luit. B. Jonker, thans
serg.; te Kampen, tot lsten luit. P. H. Werff,
thans 2den luit.; tot 2den luit. W. F. A. baron
Van Hemert. tot Dingshofï, thans schutter.
Amsterdam, 21 October. Gisterenavond te half-
acht werd alhier de algemeene vergadering ge
houden van het Genootschap ter bevordering der ge
nees- en heelkunde te Amsterdam. Een aantal leden
zoo van hier als elders waren daarvoor opgeko
men. De algemeene voorzitter Prof. L. Lehman
opende haar met een doorwrochte rede over den
tegenwoordigen stand der genees-en heelkundige
wetenschap. De spreker doorliep daarbij de vor
deringen gedurende de laatste 20 jaren gemaakt
in de onderscheidene onderdeelen van de weten
schappen en met haar verwante vakken en wees
op een en ander van hetgeen nog te wenschen
en te verlangen overbleef. Daarna bracht de al
gemeene secretaris Prof. J. W. R. Tilanus verslag
uit omtrent hetgeen in (je laatste twee jaren in
het genootschap was voorgevallen. Daaruit bleek
iu het algemeen van een gunstigen toestandge
lijk dat ook door den penningmeester La Gave
uit de rekening aanschouwelijk werd gemaakt.
Uit die mededeelingen bleek o. a. dat. wijlen Dr.
Hoyack aan het genootschap had gelegateerd ne
genhonderd oogheelkundige werken, die vroeger
behoorden aan den vermaarden Oculist Mensert.
Tot gewone leden werden benoemd de heeren
Prof. W. Kuehne, Prof. H. Ilerz en Dr. M. W.
C. Gori uit AmsterdamProf. fc>. H. Rosenstein te
Groningen, Dr. C. K. Hoffman te Meerenberg,
Dr. Engelmann te Utrecht en de chirurgijn P. S.
Frank te Haarlem. Daarna werden eenige we
tenschappelijke mededeelingen gedaan, zooals
door den heer Ten Houte de Lange uit Alkmaar
over belangrijke gevallen van ettervorming, en
door Dr. G. F. Van Dommelen uit's-Gravenhage
over de middelen tot vervoer van zieke en ge
kwetste militairen. Ten slotte vereenigden de
leden zich aan een collation.
's-Gravenhagi, 21 October. Bij het alhier gehou
den uajaarsexamen voor het lager onderwijs zijn
geëxamineerd: HhisonderwijzeressenGeschiede
nis 2, toegel. 1vrouwelijke handwerken13,
toegel. voor nut en smaak 5, voor nut alleen 8.
Delft, 21 October. Gistereuavond had alhier
in de schouwburgzaal van stads Doelen de aan
gekondigde openbare les plaats van leerlingen van
den heer H. Schenk, onderwijzer in de gymnastiek,
bijgestaan door den hulponderwijzer, den heer
J. Gijlswijk. Een talrijk publiek woonde deze
waarlijk interessante les bij, en algemeen was
de tevredenheid toen men de jeugdige gyniDasti-
kers zulke uitnemende proeven zag geven van
vlugheid, lenigheid en kracht. Een goed orkest,
onder directie van den heer Sablairolles, bracht
er niet weinig toe bij, om de genoegens van dezen
avond te verhoogen.
Rotterdam, 21 October. Heden namiddag is door
het omzwaaien der stoomboot de Maasnymph een
bootje, waarin een persoon, dat zich op de rivier
voor de Oosterkade bevond, omgeslagen, waar
door de man in het water geraakte. Hij werd
echter spoedig gered door den persoon van Jan
Schenk, die zich toevallig in bootje op die hoogte
der rivier bevond.
Vi.aardxngen, 19 October. De prachtige nieuwe
Roomsche kerk is heden alhier, op plechtige wijze,
door den bisschop van Haarlem ingewijd. In de
hoofdstraat onzer stad staande, mag dit gebouw
niet recht daarvan een sieraad genoemd worden.
De protest, notaris Van Stipriaan Luïscius
heeft den bisschop met zijn rijtuig doen afhalen
en het, gedurende liet verblijf van den bisschop,
tot diens beschikking gelaten.
Gouda, 21 October. De gemeenteraad heeft zich
verplicht geoordeeld de belasting op het gemaal
nog een jaar te behouden.
De veldwachter van Zuid-Waddinxveen had
heden het ongeluk in de Gouwe te vallen. Een
voorbijganger sprong dadelijk geheel gekleed in
het water maar kon den man niet dadelijk grij
pen, die dan ook zonk. De redder gaf het echter
niet op, hij dook hem na en had na veel moeite
het geluk den man nog levend aan land te bren
gen. De naam van den edelmoedigen mensohen-
vriend, die met levensgevaar den veldwachter
redde, is hier nog niet bekend. De toestand van
den drenkeling is zeer bedenkelijk.
Utrecht, 21 October. Men verneemt dat de
ontgroening van de onlangs aan deze Hoogeschool
ingeschreven studenten aanst. Maandag en de
gewone rijpartij Woensdag plaats zal hebben.
Ommen, 21 October. Nimmer hadden in den
gemeenteraad alhier levendiger debatten plaafs
dan heden.
De commissie met het onderzoek der begrooting
belast, wenschte namelijk algeheele afschaffing,
of althans vermindering van den hoofdelijken
omslag, waartegen door den burgemeester eene
brochure was uitgegeven, om het behoud van
den hoofdelijken omslag met cijfers te verdedigen.
Een talrijk publiek woonde de zitting bij, waarin
ten slotte de hoofdelijke omslag met 190 werd
verminderd.
Frederiksoord, 20 Oct, Als een nieuw bewijs
van ingenomenheid met de Maatschappij van
Weldadigheid ten gevolge der bijeenkomst van
afgevaardigden en leden op 28 en 29 Juli jl. te
Frederiksoord, mogen wij met erkentelijkheid
vermelden, dat Jhr. W. H. Lycklama a Nijeholt
te Oldeboorn eene schuldbekentenis a f 200 (zijnde
twee aandeelen a f 100 in de rentelooze leening,
aangegaan in 1864 ten laste dezer instelling) heeft
kwijt gescholden.
Ferwekderadekl, 20 October. Het christelijk-
nationaal school-onderwijs vindt in den laatsten
tijd in deze provincie minder bijval dan aanvan
kelijk het geval was. Zelfs in het dorp Wans-
werd, waar bijna allen tot de christetijk-histo-
rische richting of de afgescheidenen behooren,
neemt de zin voor dat onderwijs af; zelfs zóo,
dat een groot aantal ouders, die hunne kinderen
dat onderwijs deden genieten, vanwege „ge
moedsbezwaren" daarvan zijn teruggekomen en
hunne kinderen op de openbare school plaatsen.
Spijkenisse, 21 October. In den avond van den
19den dezer is een schipper woonachtig in
Overflakkee op de rivier de Oude Maas, ten
gevolge van het ruwe weder overboord geslagen
en jammerlijk verdronken. Men heeft zijn lijk
nog niet gevonden.
Ook geraakte een vaartuig geladen met beet
wortels in zinkenden toestand. Met behulp van
den veerschipper K. Dekker en zijn knechts, ge
lukte T echter vaartuig en bemanning te be
houden.
Middelburg, 20 October. In de heden gehou
den zitting van den gemeenteraad is de gedane
aanbieding om het 12ds Nederlandsche taal- en
letterkundig congres in 1870 binnen deze ge
meente te houden, met algemeene stemmen aan
vaard, terwijl de gemeenteraad besloot nader te
beslissen omtrent de daarvoor benoodigde gelden,
en de benoeming eener commissie van regeling
aan burgemeester en wethouders opdroeg.
Maastricht, 19 Oct. Bij het alhier gehouden
najaarsexamen voor het lager onderwijs zijn ge
ëxamineerd: Onderwijzers in het Fransch 8,
toegel. 3, de heeren P. H. Krekelberg, P. J. Lee-
mers en P. Van Vlodrop; vrouwelijke handwer
ken: 6, toegel. 6.
Breda, 20 October. De heer B. G. Orij
tuigverhuurder te dezer stede, die den 9den dezer,
ten gevolge van het op den hol raken van zijn
paard, nabij de Waterpoort alhier uit een kar
retje is gevallen en daarbij zeer ernstige ver
wondingen had bekomen, is gisterenavond aan
de gevolgen dier kwetsuren overleden.
's-Hrktogenbosch, 21 October. Maandag 11. werd
de najaarszittiDg van den geneeskundigen raad
voor Noord-Brabant en Limburg in het gebouw
van het provinciaal bestuur alhier gehouden.
Behalve de geneeskundige inspecteur, adjunct-
inspecteur en secretaris waren alle leden en eenige
plaatsvervangende leden van den raad ter ver
gadering aanwezig. Vooraf werden de ingekomen
stukken behandeld en mededeeling gedaan der
handelingen van het geneeskundig staatstoezicht,
waarna de vergadering werd in kennis gesteld
met de veranderingen in het geneeskundig per
soneel en de meest voorgekomen ziekten, sedert
het voorjaar. Uit het verslag dienaangaande bleek
dat geene epidemie gedurende de laatste zes maan
den eenige uitbreiding verkreeg en dat de alge
meene gezondheidstoestand in beide provinciën
over het geheel vrij gunstig was. Betreffende twee
adressen van geneeskundigen, houdende het ver
zoek, Daar aanleiding van art. 9 al. 3 der wet
van Juni 1865 Staatsbln°. 60), om op hunne
standplaats geneesmiddelen te leveren, werd be
sloten Gedeputeerde Staten te adviseeren wegens
bestaande redenen op het eene adres goedgunstig
en het andere afwijzend te beschikken. Verder
werden verschillende rapporten uitgebracht, waar
toe behoorden die betreffende het onderzoek der
vervalschingen van brood en meel, de genees
kundige plaatsbeschrijving, de visitatie der apo
thekers en drogistwinkels in 1869, en de ge
neeskundige armverzorging. Onder de behandelde
-onderwerpen kwamen voor: de Amerikaansche
pijpwel en de resultaten, welke in verscheidene
gemeenten van Noord-Brabant door deze wijze
van putboren zijn verkregen; het slachten van
vee in slachthuizen, als waarborg voor het ver
krijgen van vleesch van gezond vee; de oorzaken
van het veelvuldig voorkomen van meer dan éen
doofstomme in hetzelfde gezin, alsmede dat in
den behoeftigen stand het meest doofstommen
worden aangetroffen.
Gemengde Berichten.
Kattenmuziek.
De mindere beschaving van vroegere tijden
kenmerkte zich ook door de gruwelijke mishan
deling, waaraan de dieren blootstonden.
Er waren weinig publieke feesten of intochten
van koningen zonder eenig schouwspel, waarvan
dieren de slachtoffers waren.
Een Spanjaard heeft een verhaal opgesteld van
een optocht te Brussel in 1549 gehouden, bij ge
legenheid van feesten ter eere van Filips II:
„Het orkest," schrijft hij, „bevond zich op een
grooten wagen; in het midden stond een groote
heer, die een soort van orgel bespeelde, dat niet
uit gewone orgelpijpen bestond, maar uit een
twintigtal katten, alle afzonderlijk opgesloten in
nauwe hokken, waarin zij zich niet konden bewe
gen hunne staarten staken boven de deksel uit
en waren vastgemaakt aan touwen die met de
toetsen van het orgel in verband stonden; naar
mate de heer op de toetsen drukte, werden de
koorden meer of min gespannen, aan de staarten
van de katten harder of minder hard getrokken
en zoodoende verschillende tonen, hooge en lage,
voortgebracht naar gelang de melodie die vorderde.
Op het geluid van deze wilde muziek, dansten
levendige apen en ook andere kunstdierenwol
ven, herten enz.
En al was Filips II, zoo zegt de schrijver, ook
