zich gedurende de maand Juli eenige gevallen
van koorts voor. Ook was de pokziekte op laatst
genoemde plaats nog niet geheel geweken.
De koorts-epidemie nam te Samarang zeer lang
zaam af. Het aantal lijders was gemiddeld 203
per week, legen 240 in de maand Juni, en het
aantal sterfgevallen 135 tegen 179; aan cholera
stierven aldaar 9 personen; ook kwamen een
paar gevallen van keelziekte voor.
Tagal. De gezondheidstoestand der bevolking
was gedurende de maand Juli minder bevredi
gend dan in de vorige.
Terwijl toch op het einde van Juni 288 koorts
4 cholera- en 7 pokken-lijders, aanwezig waren,
telde men onder ultimo Juli 533 koorts-, 3 cho
lera- en 51 pokken-lijders.
Gedurende deze maand overleden 15 koorts
en 5 pokkeniijders.
Uit het algemeen overzicht van het Brit. Hand.
nemen wij het volgende over.
„Heerscht op Java op het oogenblik dat wij dit
schrijven de grootste bedrijvigheid in de afwer
king der suiker-productie, bereiding en afvoer
van koffie en indigo e. z. v., met betrekking tot
de actie van het gouvernement duurt de „morte
saison", die den 26st!m December 1866 begon,
steeds voort, en dit zelfs met toenemende passi
viteit. De geringste benoeming laat zich maan
denlang wachten; sommige ambten, b. v. dat van
ontvanger der in- en uitgaande rechten te Batavia,
dat nimmer een oogenblik vacant zijn moest,
schijnen geheel niet weder bezet te zullen worden
het bevindt zich sedert maanden in gedelegeerde
handen en het departement van financiën waar
onder die dienst sorteert, oefent er door tusschen-
komst van een inspecteur een directen invloed
op uit, dien men alles behalve gunstig kan noe
men, zoo ten minste als de uitkomst daarvan
moet beschouwd worden de hier volgende circu
laire aan den handelstand te Batavia."
De redactie deelt hier eene circulaire mede,
waarbij gelast wordt om de in het entrepot geën-
treposeerde overjarige goederen, binnen eene
maand in te voeren, dan wel deze uit te voeren.
„Niemand weet, waaraan die aanschrijving
haren oorsprong te danken heeft. Gebrek aan
pakhuisruimte kan het niet zijn, want de entre-
pothuur is voldoende, om dit eventueele gebrek
door inhuring van nieuwe pakhuizen te verhel
pen en nog een overschot in 's lands kas te bren
gen. Men moet dus tot het vermoeden komen,
dat de administratie, gedrongen door gedurige
aanschrijvingen van den minister van koloniën,
om te trachten het tekort in het cijfer der in-
en uitgaande rechten (bij vergelijking met 1867
en 1868) te dekken, het middel daartoe meent
te vinden, door den handel te dwingen, de sedert
verscheidene jaren geëntreposeerde goederen in te
voeren, ten einde niet aan de noodzakelijkheid
bloot gesteld te zijn, die weder uit te voeren."
De redactie treedt hier in eene uitvoerige be
strijding van dezen maatregel. Zij eindigt aldus:
„Wij weten niet, welke maatregelen de handel
hier zal nemen, om den slag te keereu die hein
door de bovenstaande aanschrijving dreigt te tref
fen, maar zeer zeker zou het goed zijn, dat die
zaak in den boezem der wetgeving ter sprake
gebracht en onzekerheid voor de toekomst werd
weggenomen."
„Overigens is het kier in den handel nog stiller,
dan in de politiek; de eenige bedrijvigheid, die
men opmerkt, schijnt van narcotieken aard (of voor
narcotieke bedoelingen) te zijn men hoort name
lijk van niets, dan van opium smokkelen, waarvan
men den omvang eenigermate kan gissen naar
de aanhalingen, die van tijd tot tijd gedaan wor
den, o. a. verleden week eene van 800 thaïls, of
een waarde van f 16,000.
„Te Samarang heerscht veel bedrijvigheid door
het tot standkomen der spoorwegkommunikatie
met Soeracarta en de energie, waarmede de werk
zaamheden aan het havenkanaal daar woiden
doorgezet. Het wegvoeren der produklen van het
staation naar de pakhuizen door dierenkrachten
is reeds bijna ondoenlijk en zeer kostbaar; in
een dagblad van Samarang wordt geklaagd, dat
aanvragen om door stoomkracht in het gebrek te
voorzien, wel gedaan zijn, maar in deregeerins-
bureaux te Batavia geënterposeerd blijven, zonder
termijn van weder uitvoer en dus „sine die."
„Over den vooruitgang der „kina kuituur" kun
nen wij zeer gunstige berichten mededeelen.
„Aanvragen voor kinaplanteu komen uit alle
oorden van den Archipel, waar die kostbare boom
kan geakklimatiseerd worden en ten spijt der
moeilijkheden, aan het overbrengen van planten
verbonden, bovenal in een kolonie, waar de
koromunikatien nog zoo premitief zijn als hier,
zullen voor het einde van dit jaar reeds 7 a 8000 ki-
naplanten uit het hoofdetabltssement zijn af
gegeven; naar de Molukken en Celebes wor
den met de boot van den 9den September 8
kisten verzonden. In deze maand nog zal door
tusschenkomst der N. Handelmaatschappij een
proefoogst van 800 pond cinabasten, gepakt, in
12 balen, naar Europa verzonden worden. Bij
een leiding dezer kuituur, gelijk die van heden,
zal het gouvernement dien boom niet alleen over
geheel Indie doen verspreiden, maar ook spoedig
het uitgelegd kapitaal recouvreren."
„Men zegt, dat een rechterlijk ambenaar van
hier naar Palembang zal vertrekken, om daar
een onderzoek in te stellen naar de daders van
een moord, op een Europeaan gepleegd."
„Van Padang bericht men, dat zware regens
een „bandjir" veroorzaakt hebben in de rivier
van Padang, waardoor verscheidene vaartuigen
vernield en menschen zijn omgekomen; de rivier
was aan de monding verzand."
Door den gouverneur-generaal van Ned. Indië
zijn de volgende beschikkingen genomen
Civiel Departement. Benoemd: tot raadsheer in
het hoog gerechtshof van Ned. Indië, de adv.-gen.
bij dat hof Mr. B. De Groot; tot secr. der res.
Preanger-Regentschappen, de secr. der res. Bezoeki,
C. W. Walbehm'tot secretaris der res. Bezoeki
de ambt. op non-act. W. Humme, laatstelijk secr.
der res. Lampongsche districten, onlangs van ver
lof uit Nederland teruggekeerd; tot ass.-res. van
Demak (Samarang), tevens vendumeester aldaar,
de contr 1ste kl. bij de .land. ink. en cult. H.
Muloek Houwer. Bij de Wees- en Boedelkamer
te Padang (Sumatra's Westkust): Tot sec., de secr.
tevens boekh. bij die kamer F. Heeger; tot boekh.,
de ambt op wachtg. D. T. Maidman, laatst, opz.
lste kl. bij de cult, ter Sumatra's Westkust. Tot
ass.-res. van Blitar (Kediri), tevens vendumeester
aldaar, de ambt. op wachtg. G. R. Lucardie, laatst,
ass.-res. van Kraksaiin (Probolingo); tot griff. bij
den landraad te Bangkallan (Madura), de auibt,
op wachtg. J. C. Dunki Jacobs, laatst, eerste klerk
op het bureau van den res. van Madura, tevens
griff. bij den landraad te Pamakassantot lsten
kom., de 2de kom. J. C. De Lannoy; tot 2den
kom., de geëmployeerde op dat bureau A. Sol
tot vice-pres. van den raad van justitie te Batavia,
de ofiic. van justitie bij den raad van justitie te
Soerabaya Mr. W. Tadema; tot lid der commissie
belast met het afnemen, in dit jaar, van het exa
men, bedoeld bij art. 4 van het Koninkl. besl. van
10 Sept. 1864, E. B. Kielstra, lste luit. der genie
en sappeurs.
Ontslagen: Op verzoek, eervol, de proc. bij
het hoog ger. van Ned. Indië Jhr. Mr. W. D. J.
Van der Feltz; eervol, onder toekenning van
wachtg., de secr. der res. Preanger-Regentschap
pen J. P. De Zwaan; op verzoek, eervol, wegens
vertrek, als lid van het hoog milit. ger. van Ned.
Indië, de kapit. t/z. bij de Ned. marine R. L. De
llaes, onder dankbet. voor de als zoodanig door
hem bewezen dienstenuit 's lauds dienst, met
behoud van recht op pens., de gew. klerk op het
ass.-res. te Blora (Rembang) N. Hornung; op ver
zoek, eervol, uit 's lands dienst, de klerk op het
bureau van den gouv. van Sumatra's Westkust
J. B. Tuts.
Verleend: Een tweej. verlof naar Ned., aan
den ass.-res. van Poerwokerto (Banjoemas) J. C.
A. Scharfif.
Goedgekeurd: dat door den landr. te Mod-
jokerto (Soerabaya) is benoemdTot 2den tijdel.
buitengew. subst.-griff. bij die rechtb., buiten be
zwaar van den lande, J. II. Sieburgh; dat door
den landr. te Sidayoe (Soerabaya) is benoemd:
Tot buiteng. subst.-griff. bij die rechtb., buiten
bezwaar van den lande, Th. Mounier, ambt. ter
beschikking bij de landelijke ink. en cult.
Ingetrokken: Op verzoek, het aan J. W.
Van Neck, verl. tweej. verlof naar Ned., zijnde
hij gesteld in het genot van wachtg. De aan den
gepens. ofiic. van gez. 2de kl. van het Ned. Indisch
leger J. Wolff verl. adm. tot uitoef, der gen. praktijk
te Sindanglaija, gedurende de afwezigh. van den
gen. J. C. Ploem; de aan J. Kroon, gepens. ofiic.
van gez. 2de kl., verl. toel. tot de uitoef, der ge
nees- en heelk. praktijk te Cheribon; op verz.,
de ben. van J. Kunst, tot lid der commissie, be
last met het afnemen, in dit jaar, van het examen
bedoeld bij art. 4 van Kon. besl. van 10 Sept.
1864, n°. 47 IndStaatsbl. n°. 194).
Opnieuw toegelaten: Als geneesh. aan
het gez. etablissem. te Sindanglaya, J. O. Ploem.
Machtiging verleend: Tot uitreiking aan
J. Kroon, van eene akte van toelating tot uitoef,
van de genees- en hee'k. praktijk in de afdeeling
Indramayoe (res. Cheribon); zijnde hij tevens be
last met de waarneming van den civielen ge
neeskundigen dienst en het opzicht over de vacc'ne
in die afdeeling.
Belast: Met de waarneming der betr. van
letterzetter, tevens machinedrijver bij 's lands
drukkerij te Batavia, de fuselier voor memorie
L. C. E. Rutkat, thans bij die inrichting werk
zaam als letterzetter lste klasse.
Wordt vervolgd.)
BUITENLAND.
Turkjje.
Volgens een correspondentie uit Konstantinopel
aan de Nordd. Allg. Zeit. zou de Porte in de af-
geloopen week een circulaire gezonden hebben
aan de Turksche gezanten in het buitenland,
waarin de gronden werden medegedeeld, die de
Sultan heeft om zijn eischen tegenover den On
derkoning vol te houden, maar dit zou meer zijn
om zich zelf te rechtvaardigen, dan wel om op dit
oogenblik op de vervulling aan te dringen. Van
beide zijden zou men geneigd zijn om de quaestie
te laten rusten en te vergeten. Nog altijd is er
sprake van de komst van den Khedieve te Kon
stantinopel gedurende het verblijf van de keizerin
der Franscheu, en een verzoening zou dan niet
onmogelijk zijn.
Ruslaud.
Uit Lodz wordt aan de Brest, Ztg. gemeld, dat
zich tot nog toe geen enkele leerling heeft opge
daan voor de handelsschool, die aldaar van gou-
vernementswege in de plaats van het opgeheven
gymnasium is gevestigd. Iedereen is het er over
eens, dat deze school in 't minst niet aan de
behoefte beantwoordt. Daar echter die inrichting
door den Minister in bescherming wordt geno
men, en men toch, zoolang de lokalen ledig
blijven, geen gunstig rapport omtrent haren bloei
kan inzenden zoo heeft het bestuur de hulp
der politie ingeroepen, om ouders en voogden te
doen aanzeggen, dat het als een vijandige demon
stratie tegen de Regeering zal opgenomen wor
den, indien zij niet hunne zonen en pupillen,
die vroeger het gymnasium bezochten, op de
nieuwe school ter studie zenden.
1) ui t sclilo 11(1.
In spijt van de vriendschappelijke ontvangst
van den kroonprins te Weenen, heerscht er nog
altoos geene vertrouwelijkheid tusschen het Oos-
tenrijksch en het Pruisisch kabinet. In de offi
cieuze organen, zoowel te Weenen als te Berlijn,
wordt althans weer een scherpe toon aangeslagen.
Maar zoolang Vou Bismarck te Berlijn en Von Beust
te Weeuen op het kussen zit, kan men ook be
zwaarlijk een wezenl;jke toenadering verwachten.
Onder de wetsvoord'-achten, die bij den Prui-
sischen Landdag zijn ingediend, behooren o. a.
een om voortaan den termijn van meerderjarig
heid te bepaleu op het 21S,J jaar; aanleiding tot
het indienen van deze wet vond het ministerie
in de ongelijkheid, welke in de verschi'lende
provinciën ten dien opzichte bestaat; verder een
wetsontwerp, waarbij de bepalingen worden in
getrokken, volgens we'ke het verleenen van borg
tochten door vrouwen verboden wordt.
Oojsteiix-yii-Hoiig^aai-sclic Alonai-elii*-.
Het dik verf goed ingelichte weekblad van
graaf Bethlen, te Pesth, bevat ;,i zjn jongste
nummer de volgende gewichtige tijding, afkomstig
van den correspAnde it te Weenen: „De Keizer
heeft den wensch uffgesproken, dat de schU-king
der volkeren uit Cis-Leithanië nog vóór zijne reis
naar het Oosten worde voorbereid. Hiervoor zal
een overgangs-ininisterie worden gevormd. Onder
deze voorwaarden zijn de groote grondeigenaren
van Bohemen gezind, om het vergelijk in de
hand te werken. Graaf Andrassy heeft zich voor
het behoud van het status quo uilgelaten en wil
Giskra en llerbst overhalen tot concessiën tegen
over Gallicië, ten eiude daardoor de m'.cisterieele
crisis te voorkomen."
Spanje.
Na eene schitterende redevoering van José
Olozaga hebben de Cortes er in toegestemd om
de 17 afgevaardigden, die aan den opstand' heb
ben deelgenomen, te vervolgen.
Het debat over de spoorwegen is verdaagd
totdat de tijden wat kalmer zullen wezen.
De onderhandelingen met de insurgenten te
Valencia worden voortgezet met de hoop op wel
slagen.
De zitting des Cortes is tijdelijk geschorst.
Cabecillas Tautoni, een priester, en Romero
zijn naar Gibraltar gevlucht.
Frauki-yk.
Zaterdag is het lijk van Sainle Beuve ter aarde
besteld, met inachtneming van al de eenvoudig
heid, die de overledene in zijn'testament uitdruk
kelijk als zijn wil heeft te kennen gegeven. Bui
tengewoon groot was het aantal van lien, die
den beroemden letterkundige de laatste eer be
wezen hebben. De stoet vormde eene onafzien
bare rij. Er werd bij het graf geen bjkrede ge
houden. Ook dat heeft Saiute Beuve gewild. De
heer Lacaussade, executeur-testamentair, heeft
alleen de volgende woorden gesproken: „Vaarwel,
Sainte Beuve! onze vriend, vaarwel"' Daarna
wendde hij zich tot de omstanders en sprak hen
als volgt aan: „Mijne Heeren, die het lijk tot op
deze plaats vergezeld hebt, ik betuig u daarvoor,
uit naam van den overledene, dank. Mijne Hee
ren, de plechtigheid is geëindigd.
Die toespraak is textueel door Saint Benve in
zijn uiterste wilsbeschikking voorgeschreven.
Prins Karei van Roumenie is Vrijdag-avond
vertrokken. Van hier begeeft hij zich naar Darm
stadt en vervolgens naar Italië, zoo als het oor
spronkelijk plan was. Sommigen willen weten,
dat hij eerst nog een bezoek zal brengen aan het
hof te Kopenhagen.
De keizer heeft, naar inen zegt, uit zijne par
ticuliere fondsen een aanzienlijke ondersteuning
doen toekomen aan de slachtoffers der onlusten
te Aubin ot aan hunne fainiliën.
Men wü weten dat de heer de Lesseps, bij de
inwijding van het kanaal van Suez, den titel za'
ontvangen van Hertog van Suez."
TELEGRAMMEN.
Hadrld, 16 October ('s avonds). De insurgenten
te Valencia hebben zich, na een gevecht van eenige
uren, op genade of ongenade overgegeven. De
troepen hebben de stad bezet.
Madrid, 17 October. De drogisten alhier heb
ben de Regeering gewaarschuwd, dat zij in de
laatste dagen groote hoeveelheden terpentijngeest
verkocht hebben. Dit stemt overeen met de be
richten, door de Regeering ontvangen, dat eenige
revolutionairen te Madrid voornemens zouden zijn
de stad in brand te steken. Het bewind waakt.
Off icieele Berichten.
BURGEMEESTER ex WETHOUDERS vax
LEIDEN,
Gezien het aan Gedeputeerde Staten dezer provincie
gerigt adres van vax Hakthop en Zoon, fabriekan
ten, wonende binnen deze gemeente, waarbij zij ver
gunning verzoeken tot plaatsing van een stoomwerk
tuig van 25 paardenkrachten in hunne fabriek aan
bet Galgewater, geteekend wijk I n°. 97, 9S en ÖSa;
Gelet op art. 4 van Zijner Majesteits besluit van
den 31-,en Januarij 1824, rakende vergunningen ter
nprigting van sommige fabrieken en trafieken;
Duen te weten, dat tot het hooren der eigenaars
en bewoners van de naastbijgelegene en belendende
panden, ten opzigte der informat-icn de commodo et
incommodo, door Burgemeester en Wethouders zal
worden gevaceerd op het Raadhuis dezer Gemeente,
op Donderdag den 21,tcn October aanst., des voor
middags te elf uren; zullende de belanghebbenden
verpligt zijn, hunne bozwaren tegen dat verzoek op
dien tijd in te brengen, terwijl, bij verzuim daarvan,
zij gehouden zullen worden zich togen de inwilliging
niet te hebben verzet.
Leiden, 16 October 1869.
STATEIV-GEIVERAAL,.
TWEEDE KAMER.
Zitting van heden.
De heer 's Jacob, door den Giiflier binnengeleid,
legt de bij de grondwet gevorderde eeden af, en
neemt zitting.
Aan de orde is
de nadere beslissing over het al dan niet houden van
een reeès.
De Voorzitter zegt, dat vermits, in de laatste ver
gadering de stemmen hebben gestaakt over het voor
stel van den heer Blussé om de werkzaamheden in
de afdeelingen voort te zetten, de beraadslagingen
daarover worden heropend.
Verschillende sprekers voeren nog bet woord; de
heer Storm betreurt het dat hij Zaterdag de verga
dering niet heeft bijgewoond, om voor bet voorstel
van den heer Blussé te stemmen. Nu naar huis te
gaan komt hem onverantwoordelijk voor.
Hier tegen komt de heer Fokker op en vraagt of
de heer Storm die van het onderzoek der agrarische
en van andere wetten, in de afdeelingen gesproken
heeft, het dan ook verantwoordelijk zou vinden wan
neer niet alle iugekomen wetsontwerpen eerst onder
zocht werden. Spr. wijst voorts op do anticedenten
der Kamer, er -s steeds een reces voor Kersmis
gehouden.
De heer Van der Linden is op zich zelf niet voor
een recés, maar in de laatste 'aren is dat zoo zeer
de gewoonte geworden, dat hij het niet goed acht
van September tot December achtereen door te wer
ken. En hij gelooft ook niet, dat dit goed voor den
gang der werkzaamheden zelve ziju zou.
De heer Thorbecke zou in - e onderstelling, dat
bet antwoor-1 vr.u den in nist- i va i koloniën ten
opzichte der Indische begrooting nog lang zou uit
blijven, wel van de meening van de heeren Fokker
en Van der Linden zijn, maar nu het te verwachten
is, dat dit antwoord spoedig zal komen, en er dan
geen reden bestaat om niet reeds bij voorbeeld Maan
dag aanst. de Indische begrooting aan de orde te
stellen, zoo zal bij stemmen voor het voorstel van
den heer Blussé.
Nadat nog enkele sprekers het woord hadden ge
voerd wordt het voorstel van den heer Blussé, om
het onderzoek in de afdeelingen voort te zetten en
dus geen reces te nemen, in omvraag gebracht, en
verworpen met 32 tegen 29 stemmen.
Voor de heerenDe Roo, Guljé, Gratama, Kops,
De Bieberstein, Ilingst, Fransen van de Putte, Pijls,
Blussé, Mirandolle, Virulv, Thorbecke, De Lange,
Westerbofl', Heemskerk Bz., Stieltjes, Lenting, Jonck-
bloet, V. d. Maesen, Knoop, Rombach, Van Eek,
Storm, Blom, Cornelia, Van Houten, Dam, Van Kerk
wijk en Dumbar.
Tegen, de heeren: Kien, Fokker, Wijbenga, Hoff
man, Saaimans Vader, Van Goltstein, De Brauw,
De Casembroot, Van Voorthuysen, Insinger, Van
Loon, Van Lyuden, Vau Kuyk, V. d. Hucht, Van
Delden, Begram, Van der Linden, Haffmans, 's Ja
cob, Van Hardenbrook, Bichon, Hasselman, Mnens,
Luyben, Heemskerk Az., Nierstrasz, Van Sijpesteijn,
Verheijen, Idserda, Rutgers, Van Wassenaer en de
Voorzitter.
Derhalve is besloten de vergadering te verdagen
tot 2 November, 's middags ten 4 ure.
LAATSTE BERICHTEN.
Parijs, 17 Oct. De Temps maakt melding van
een gerucht, volgens hettvelk een nieuw kabinet
is gevormd, met den heer Rouher, als voorzitter
van den ministerraad en minister van justitie
Lavanay, financiën; La Valette, buitenlandsehe
zaken; OUivier, president van den raad van state.
Florence, 17 October- De Opinione deelt mede
dat Ferraris zijn ontslag heeft genomen, wegens
verschil van meening met de overige ministers
die gestemd waren voor eene ontbinding der
kamer.
HUWELIJKEN, GEBOORTEN EN STERFGEViLLEN.
Eerste Huwelijks Afkondiging van Leiden van
den 17deu October.
J. G. IJasel de -seheppei jra. 24 j. eu J. II. Vau Baak jd. 22
j. S. F. Knaap jm. 31 j. en M. Van Proosdy jd. 24 j.
li. H. Blote jm 24 j. en M. W. D. Boef jd. 29 j. A. Gij-
zenij jm. 37 j en J. Stikkelorum jd. 31 j. J. C. Van der
Linden jm. 35 j. en Ij. C. Lacbrauth jd. 27 j. P. Dreef jen.
20 j. en J. Van Dijk jd. 19 j. N. Z:rkz i jm. 29 j. en M
Middelham jd. 25 j. A. Cebol jm. 25 j. en E. Pon jd. 22 j.
J A. Gruuewald jm 38 j. en J. A. M. W. Nicola' wed. 43 j.
G. P. Engeh jm. 26 j. en J. Stoel jd. 25 j. J. H. P. Mul
der jm. 23 j. en M. J. Langevcld jd. 2 4 j. D. Mizec jm. 31
j. en M. J. Frnikin jd. 20 j.
