N°. 2894.
Maandag
A°. 1869.
19 Juli.
LE1BSCI
DAGBLAD
PRIJS DEZER. COURANT.
Voor Leiden, per 3 maandenƒ3.00.
Franco per post3.85.
Afzonderlijke Nommers0.05.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering van
Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
PRIJS CBR ADVERTENTIEN.
Voor iederen regelƒ0.15.
Grootere letter naar de plaatsruimte die zij beslaan.
Wegens plaatsgebrek zien we ons
genoodzaakt, ons feuilleton voor éen
dag te verschuiven. Red.
Lelden, 17 Juli.
De Haagsche berichtgever der Indépendance be
weert dat de wet op de organisatie van de Mi
litaire Academie met zooveel spoed door deTweede
Kamer is behandeld, om te voldoen aan het ver
langen van generaal Van Muiken, die weldra
ziju ontslag zou nemen als minister van oorlog,
en nog een werk heeft willen afmaken, waaraan
hij zeer groot gewicht hechtte.
De Haagsche berichtgevers schijnen zoo succes
sievelijk ons geheel ministerie te willen afbreken;
nu ten minste hebben die heeren reeds de af
treding van drie onzer ministers in vooruitzicht
gesteld; zooals we gisteren reeds zeiden, geloof
hechten we er niet aan, ten minste voor het oogen-
blik.
op de Leidsche kermis te zien zal zijn, n.l. op
de Beestenmarkt: Kleeberg Menagerie; Blanus
en Dassie Paardenspel; Broekman The&tre Pit-
toresque; Dupont Panorama; en nog eenige kleine
tentjes, wafelkramen, en het meer dan noodige
aantal draaimolens. Op de Ruïne. Stoete en Jacqui,
Comedie, Crosso, Tableaux vivants, Kinsbergen
idem; Talrich, Beeldengalerij, Creutzberg, Menage
rie, Vogel Café Chantant, Ris, Restauratie, Coppens
Beignets, V. d. Heem Café chantans; vervolgens
panorama's, wafel-en broedertjeskramen,en op den
Nieuwen Rijn verscheidene kramen van allerlei
aard, de een al schitterender dan de andere.
Aan een particulier schrijven uit Batavia dd.
1 21 Mei, ontleenen wij de weinige, maar veelbe-
i teekenende woorden
„Voorzeker de comptabiliteitswet heeft veel te
I lijden van kwade tongen. (Vraag niet aan Keu-
1 chenius, wie daarvan de schuld heeft, dat de
j boel zoo boven alle begrip slecht marcheert, maar
vraag dit liever aan ambtenaren, die de bepalin-
1 gen begrijpen, en ge zult hooren dat de schuld
ligt bij de administratie, bij den directeur vooral
J en bij de algemeene rekenkamer. En wilt ge
een bewijs van de juistheid dier opmerking?
I het wordt geleverd door het departement van
marine, waar, met enkele uitzonderingen, alles
ferm gaat." (Arnh. Ct
Het Koninklijk Oudheidkundig Genootschap te Am-
,i sterdam, dat reeds in het bezit is van vele voor
at werpen belangrijk voor geschiedenis, kunst en
nijverheid, stelt zich voor bij genoegzame deel
neming een museum op te richten. Het vraagt
daarvoor 40,000, waarvan reeds f 10,000 is toe
gezegd wanneer vóór het einde des jaars de
inschrijvingen tot een bedrag van /'SO,000 zullen
zijn geklommen.
Men verneemt dat op het congres der Veree-
niging tot bevordering van Nijverheid, thans te
Groningen gehouden, is besloten, dat in 1870 de
bijeenkomst der verschillende departementen dier
maatschappij te Tilburg zal plaats vinden.
Gedurende deze week zijn dagelijks in het
werkhuis alhier opgenomen van 119 tot 13-1 vol
wassen personen en van 61 tot 71 kinderen.
Aan de Zwem- en Bad-Inrichting Rhijnzigt
zijn gedurende deze week 1227 baden genomen.
Naar men verneemt heeft Z. M. bij besluit van
I 24 Juni nv 23, den minister van Oorlog gemach-
I tigd de miliciens-verloi'gaDgers van de lichting
Ti 1865 dit jaar in actieve dienst op te roepen, om
hen gedurende, doch niet langer dan 30 dagen,
1 onder de wapenen te houden. Deze indienststel-
j» ling geldt ook de gehuwde manschap, en staat
j| in verband met het later optreden van die miliciens
I in de schutterijhet is noodig geacht hen nog
eenigen tijd in den wapenhandel te oefenen.
Men wil weten, dat ook de lichtingen van
1866 en 1867 tegen de volgende maand zouden
worden opgeroepen. Of daaronder ook de ge
huwden begrepen zijn, schijnt nog twijfelachtig.
Het betreft de miliciens van de regementen gre
nadiers en jagers en de acht regimenten infan
terie. Men meent dat de oproeping der miliciens
zich tot het wapen der infanterie zal bepalen.
De manschappen zouden gedurende eene maand
y in den wapenhandel worden geoefend,
Bij besluit van gedep. staten van Zuid-Holland
n? van 5 Juli 1869 is bepaald, dat de afzonderlijke
jachten op waterwild voor dit jaar zijn geopend
op Maandag den 2 Aug. aanst., en dat mitsdien
van dat tijdstip af de uitoefening der jachtbe-
drijven, vermeld in art. 15, litt. d, f en h, der
wet op de jacht en visscherij, is geoorloofd, wor-
i dende tevens herinnerd aan de bepaling van
art. 1 van het reglement op de uitoefening der
jacht en visscherij in deze provincie, krachtens
welke die jachten niet anders mogen plaats heb
ben dan op het water, langs de stranden, oevers
van meeren, plassen, rivieren, mitsgaders op
moerassige landen.
We zijn in staat gesteld, onzen lezers voor
zoover zulks bekend is mede te deelen wat alzoo
Heden komt ons de catalogus in handen van
de Internationale Tentoonstelling van voorwerpen
voor de huishouding en het bedrijf van den Hand
werksman, uitgegeven bij den heer Schadd te
Amsterdam. Met genoegen zagen wij daaruit,
dat onze stad en eenige plaatseD in haren om
trek op voldoende wijze zijn vertegenwoordigd
en we meenen ons publiek geen ondienst te doen,
met de vermelding van de namen der inzenders
nevens de voorwerpen, die door hen zijn ten toon
gesteld. Zoo vinden wij in de eerste klasse.
C. Bl.ins.taar. Vijf ontwerpen van arbeiders
woningen, vervaardigd door leerlingen in de bouw
kunst. Zes teekeningen van eene uitspannings
plaats voor werklieden. Houten slaapsteden voor
éen kind en voor twee kinderen. J. Filipeo. Schoor-
steenpotten, met kanalen voor valwinden. Pri
vaattrechter. Waterleidingsbuizen, waaronder van
nieuw model, uit de hand gemaakt en verglaasd.
Droogbuizen (draineerbuizen). Tuindroogbuis, met
elleboog. J. Muller (firma muller C.) te Val
kenburg, bij Leiden. Steenen. Tweede klasse.
W. F. Aubouw. Geschilderde linnenkast 11.75.
Schrijftafel f 20. Tafel f 3. R. M. Beuth Zoon.
1 Onderbed, 1 bovenbed, 4 kussens, 2 peluws, 1
gestikte deken, prijs f 40. J. Filippo. Bloempotten.
Monsters Engelsche en Hollandsche bloempotten.
Het Werkhuis. gekleurd kokostapijt, per meter
f 1.70. 3/t gekleurd kokosganglooper, per meter
ƒ0.80. 6/, gebleekt linnen, per meter ƒ0.58.
emballage linnen, per meter 0.40. emballage
linnen, per meter 0.221/,. behanglinnen, per
meter 0.13s/» en ƒ0.15. s/4 zoutzaklinnen, per
meter 0.12. gistzaklinnen, per meter ƒ0.15.
Dweilen, per meter ƒ0.17. Haren mat per stuk
1.50. Kokosmat, per stuk 1.30. Kokosmat
(opengewerkte) per stuk 2.50. Werkinrichting
te Noordwijk. Matras, peluw en kussens, ge
vuld met gemaaid zeegras. Vijfde klasse.
H. Van Romburgh. Stel holle en ronde schaven,
32 stuks, met beitels, 19. Reeschaaf, ƒ2.40. Holle
roffel, met beitel, ƒ1.20. Ronde roffel, met beitel,
ƒ1.20. Roffel met haak, 0.70. Voorlooper, ƒ1.25.
Strijkblok, ƒ0.55. Bootschaaf, met beitel, ƒ1.25.
Puntschaaf, met beitel, 0.70. Paar overzijde
schaven, met beitels, ƒ1.40. Overzijde-boorschaaf,
met beitel, ƒ1.20. Bossingschaaf, met dubbelen
beitel, 2.50. Enkele blokschaaf, ƒ0.35. Dubbele
blokschaaf, 0.37. Beste potlooden, 0.27 meter, per
dozijn, 1. Beste potlooden, 0.22 meter, per dozijn
0.80. Lederschaafje, met beitel, ƒ0.10. Kuiken-
boor, met 12 kuikens, 1.60. Wagensleutel, ƒ6.50.
Snij-ijzer, met oogen en tapjes, ƒ2.70. Snij-ijzer,
met 10 gaten en tapjes, ƒ2. Handschroefje, ƒ1.
Baukschroefje, 2.50. Slot voor een gereedschaps
kist, ƒ2.25. Kamersleutel, ƒ4. Diktepasser, ƒ0.90.
Veerploeg, met 6 beitels, 6. IJzeren varken, met
beitel, ƒ3,75. Metaal-zaagboog, met zaag, 2.50.
Slagerszaag, 2.50. Twaalf vel schuurpapier, 0.48.
Boorhaak, ƒ0.50. Booromslag, met koper ingelegd,
en 36 verschillende ijzers, ƒ7. Horlogemakers-
drilboortje, 6 ijzers, 0.60. Best ijzeren drilboortje,
met 6 ijzers, ƒ0.90. Drilboor, met 6 ijzers, ƒ3.
Drilboor, met kruk, waarin zijn 6 ijzers, 2.50.
Horlogemakers-drilboorte, 6 ijzers, ƒ1.50. Draai-
steen, in ijzeren bakje, ƒ4. Fijne tang. 2.25. Fijne
pook, 1.50. Het Werkhuis. B.F. Krantz, voorzitter;
H. P. C. Stoffels Secretaris. J/, Koedekken, per el
0.30'/»- 6 muds meelzakken, per stuk ƒ1. 6 muds
Korenzakken, per stuk ƒ0.66. Aardappelzakken, eer
ste soort, per stuk, ƒ0.45. Aardappelzakken, tweede
soort, per stuk, 0.39. Turfzakken, per stuk, 0.32.
Katoenen zakken, per stuk, 0,26. Groote koe-
dekken, per stuk, 0.66. Kleine koedekken, per
stuk, ƒ0.68. Zesde klasse. Mathesis Scientia-
rum Genitrix. Verzameling van ongeveer veer
tienhonderd bouwkundige teekeningen, vervaar
digd door de leerlingen van het Genootschap
Mathesis Scientiarum Genitrix, vertegenwoordigende
het onderwijs op de Bouwkundige Teekenschool.
Verzameling van zeventien modellen van trap
pen, kappen, enz., vervaardigd door de leerlin
gen van de Bouwkundige Teekenschool. Verza
meling van ongeveer zevenhonderd teekeningen
door de leerlingen van Mathesis Scientiarum Genitrix,
vertegenwoordigende het onderwijs op de Hand-
teekenschool van het Genootschap. Overzicht van
het onderwijs aan de scholen van het Genoot
schap, van 1785 tot 1868. Eenige verslagen en
roosters der lesuren, in de scholen. D. Noothoven
van Goor. Boekwerken door den inzender uit
gegeven. A. W. Sijthoff. Verschillende boekwer
ken, door den inzender uitgegeven. De Werkin
richting van Noordwijk, opgericht in October
1S68, ter ondersteuning in geval van werkeloos
heid en ter wering van bedelarij onder de veld-
arbeiders. Meisjes schooltassen, van Amerikaansch
leder en bordpapier ƒ0.50 tot 0.80. Jongens
schooltassen, 0.55 tot ƒ0.95. Heeren- en dames
necessaires van Amerikaansch leder, 1.50 en 2.
Paar pantoffels van tapisserie met lederen zolen,
ƒ0.80. Voetkussens van tapisserie, gevuld met
zeegras, elk ƒ1.50. Kerkkussens, ƒ1.50. Koffers
van bordpapier en Amerikaansch leder, per Ned.
duim, ƒ0.16, Meisjestassen van tapisserie, voor
dagelijksch gebruik, per Ned. duim, ƒ0.65. Beu
gel- of reistassen, van idem, per Ned. duim, ƒ0.13.
Linnen- en katoenen ballen voor bloemkweekers,
ƒ0.12;!, tot ƒ0.35. Gebreide saaietten kousen, Lin
nen muds aardappelzak, ƒ0.45. Linnen muds
aardappelzak, 0.70. Korenzak voor 1 mud graan,
ƒ0.90. Hoedendoos, 0.25. Heerenkoffer, van hout
met linnen overtrokken, per duim, 0.20. Dames
koffer, van populierhout, overtrokken met linnen,
ƒ12. Bordpapieren muziekkastje, 4.50. Model
bordpapieren linnenkastje, ƒ4. Hoepels waaraan
mand en netten voor aardappelen, 0.07 en
10.08. Grijs winkelpapier, ƒ0.28. Stroo idem,
ƒ0.08. Papier voor bloemkweekers, 0.32. Ze
vende klasse. Het Genootschap Mathesis Scien
tiarum Genitrix. Verzameling der Wetten en
Reglementen van voornoemd Genootschap, van
1785 tot 1S6S. De Heyder C°. Reglement van
een ziekenfonds voor werklieden Werkmans-
vekeeniging, Tot Nut en Genoegen. K. F. L. Van
der Woerd, Voorzitter. Wetten of Statuten. Ver
slag. Teekeningen.
De Patrie behelst eene mededeeling uit 's-Hage,
in vele opzichten te verrassend voor ons vader
land, om haar niet te vermelden
„De Nederlandsche regeering," zoo weet het
blad te verhalen, heeft zich gehaast, voor zoo
veel haar aangaat, hare goedkeuring te verleenen
aan de schikking tusschen de Fransche en Bel
gische regeering, (getroffen ter zake der spoorwe
gen. Aan die overeenkomst hechtte zij groot ge
wicht uit het oogpunt van handel en vooral uit
een staatkundig oogpunt.
„Ten gevolge toch van de vergrooting van
Pruisen heeft het kabinet van den Haag gemeend
een nieuw stelsel van verdediging te moeten aannemen,
ten gevolge waarvan de steden Rotterdam, Utrecht
Amsterdam bevestigd zijn geworden en Nederlands leger
en vloot zijn gereorganiseerd.
„Desniettemin liep Nederland gevaar door zijn
nabuur te worden overvallen, alvorens tijdige
hulp kon worden verleend.
„Thans is dit gevaar verdwenen.
„Indien zich omstandigheden opdeden, welke
in den tegenwoordigen staat van zaken in Europa
niet behoeven te worden gevreesd, dan zouden
treinen uit Frankrijk rechtstreeks Nederland kun
nen bereiken, de bedreigde punten kunnen dekken
en de plannen der vijanden verijdelen."
Minder ongerijmd mogen misschien de volgende
beschouwingen van den Constilutionnel worden ge
acht. Dat blad schrijft naar aanleiding van de
Fransch-Belgische overeenkomst: „Frankrijkver
krijgt door dat resultaat, dat het zich twee groote
communicatiën, de eene met Holland, de andere
met Antwerpen, verzekert. België wint daardoor
nieuwe en voor zijne industrie belangrijke be
trekkingen. Die internationale handeling wier
wezenlijke grondslagen zijn vastgesteld, opent
tusschen Frankrijk en België een nieuw verkeer,
dat den gunstigsten invloed moet uitoefenen op
de ontwikkeling der gemeenschappelijke oecono-
mische belangen. In politiek opzicht moet die
oplossing tusschen beide landen een wederkeerig
vertrouwen begunstigen, dat te zeer uit den aard
der zaak voortspruit, om niet meer en meer voor
hunne politieke houding leidend te worden. Voor
Frankrijk is het bij den tegenwoordigen toestand
van Europa van zeer groot belang, door recht-
streeksche treinen tot Antwerpen eenerzijds en
tot Luik en Rotterdam anderzijds te kunnen
komen, en zich zoo de vrije passage te verzeke
ren, die voor Frankrijk zoowel eene voorwaarde
voor zijn handelsverkeer, als een waarborg voor
zijn nationale veiligheid is. De groote lijn, die
door het groothertogdom Luxemburg gaat, met
zijtakken naar Spa en Pepinster loopt, tot Luik
voortloopt en aan de poorten van Holland grenst,
heeft voor ons bijna het gewicht eener grens.
Wij willen den oorlog noch vreezen noch voor
uitzien, maar mocht die ooit mogelijk worden,
dan zou deze conventie, die Frankrijk toestaat
zijn materiaal langs deze lijn te vervoeren, een
sterke verdediging zijn. Ze zou Pruisen den toegang
langs de Maas beletten. Eindelijk is dikwijls ge
zegd, dat de vestingwerken van Antwerpen tegen
Frankrijk zijn gericht. Mocht dit gevaar bestaan,
't zou dan zeker aanmerkelijk van zijne kracht
verloren hebben door deze conventie, die aan een
Fransche maatschappij den weg naar Antwerpen
opent."
Eene vereeniging, die haar dertigjarig bestaan
viert, mag zeker, niet het minst in Leiden, wel
tot de zeldzaamheden gerekend worden."
Zij, die dit woord gold, was het muziekgezel
schap: „Vermaak door Toonkunst"; hij, die het
tot haar richtte, onze geachte Burgemeester,
tevens beschermheer van genoemd gezelschap,
dat eergisterenavond door een luisterrijk Casino
gehouden in Pax-Intrantibus, zijn dertigjarig
bestaan feestelijk vierde.
Behalve door den Burgemeester-Beschermheer
werd de bijeenkomst vereerd met de tegenwoor
digheid van onzen geachten, wethouder Stoffels
en toonde de commissie voor de Volksvoorlezin
gen alhier hare sympathie voor het feestvierend
gezelschap, door, op de tot haar gerichte uitnoo-
diging, eene commissie uit haar midden tot bijwo
ning der feestviering af te vaardigen.
Dank zij de goede zorgen van het bestuur, waren
zaal en tuin recht smaakvol versierd en maakten
beiden op eiken binnentreder een aangenaam
verrassenden indruk. Te zeven uren nam de feest
viering een aanvang en verschenen de leden met
hunne dames, wier aantal gedurende deu avond
(blijkbaar met het oog op het bal dat de feest
viering zou besluiten) belangrijk toenam.
Het orkest, onder leiding van zijn ijverigen direc
teur, den heer A. Van Pijpen, voerde in den even
eens smaakvol gedecoreerden muziektent de tien
ummers van het goed gekozen programma uit en
toonde dat het er zich met ijver op had toegelegd om
ook dit deel der feestviering wel te doen gelukken.
Aan onzen veelbelovenden jongen stadgenoot den
heer C. B. Duijster Jr., die in een solo voor
Picolo van Meyseder getoond had, met hoe
veel ijver en goed gevolg hij zich] op de beoefe
ning der muziek toelegt, viel de onderscheiding
te beurt hierover door onzen geachten Burge
meester te worden gecomplimenteerd. Na de ver
dienstelijke uitvoering vaD het vóórlaatste nummer
van het programma: „Variations pour clarinette"
van Kleine en nadat de Burgemeester en de
wethouder Stoffels inmiddels waren vertrokken,
genoot de heer A. Van Pijpen dezelfde eer van
de zijde des bestuurs en der nog aanwezige ge
nood igden.
Gedurende de pauze plaatsten zich de genoo-
digden met het bestuur, onder leiding van den
voor zijnen taak zoo wel berekenden Voorzit
ter, den heer A. Verhoog, aan de voor hen be
stemde tafel en werden, onder dankbetuiging
voor de wederzijds bewezen beleefdheden, de
beste wenschen geuit voor den verderen bloei
van het gezelschap, dat zich, na velerlei lotsver-
wisselingen, gedurende den laatsten tijd in een
toeneming van het aantal leden mag verheugen.
Onder begunstiging van heerlijk zomerweder
liep dit gedeelte der feestviering op voorbeeldige
wijze af en werd het geheel besloten door een
recht geanimeerd hal, dat de talrijk saamgeko-
menen nog geruiinen tijd genoeglijk bijeen hield.
Ook den heer Lindeman komt een woord van
dank toe voor de uitstekende bediening, die
niets te wenschen overliet, en zijne inrichting
voor dergelijke^ gelegenheden zoo uiterst ge
schikt maakt; hij droeg ruimschoots het zijne bij
om het den bezoekers zoo aangenaam mogelijk
te maken.