P X'
Ax
Zaterdag
6 Februari.
N". 2739.
DAGBLAD.
PRIJS DEZER COURANT.
Voor Leiden, per 3 maandenf Ö.00.
Franco per post3.85.
iex Afzonderlijke NommersO-"10
i)eze Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van Zon-en Feestdagen uitgegeven.
PRIJS DER ADVERTENTIEN.
Van 1-6 regels 0.75iedere regel meerf 0.12"
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten van
1-4 regels 0.90iedere regel meer0.15
BINNENLAND.
I: LEIDEN, 5 Februari.
w De aangekondigde meeting der Yereeniging
tot bevordering van Protestantsche vrijheid in
het Ned. Hervormd kerkgenootschap, had giste-
J| renavond in de groote zaal van het Nutsgebouw
plaats onder de leiding van Dr. H. G. Hagen,
ijrNadat de voorzitter met een inleidend woord
\f. het doel dezer bijeenkomst had geschetst, deelde
t r hij der vergadering mede, dat door verschil
lij lende sprekers, daartoe uitgenoodigd en die be-
oh* reidwillig die taak hadden op zich genomen,
achtereenvolgens deze vier punten zouden worden
bil) behandeld, namelijk
elc 1°. Dat ieder Protestant verplicht is, het be
rd ginsel der christelijke vrijheid in de Her-
DI vormde kerk voor te staan en te bevor-
03 deren
dat ook de uitvoering, aan art. 23 van
het synodaal-reglement gegeven, ten doel
heeft dat beginsel der vrijheid te hand
haven
dat - cr geene gegronde bedenkingen be
staan, waardoor iemand zich zou laten
'terughouden van het deelnemen aan de
stemming
4a. dat het aanbeveling verdient, bij de stem
ming eene zooveel mogelijk gelijkmatige
vertegenwoordiging van de verschillende
richtingen in acht te nemen.
Dit werd gedaan door de heeren Prof. Schol
ten, Yan Schravendijk, Dr. Rutgers van der
Loeff, Dr. Plaat, Prof. Prins, H. C. Hartevelt,
Prof. Kuenen en Van Doesburgh, die zich allen
van hunne taak uitstekend kweten en daarvan
in de luide bijvalsbetuigingen der aanwezigen
- het bewijs hebben kunnen zien.
Zonder dat vrij 'fe hier de plaats achten om
zaken, die uitsluitend tot het terrein der kerk
behooren, uitvoerig te bespreken, mogen wij
toch niet verzwijgen, dat deze vergadering, die
zoo talrijk was dat de zaal de opgekomenen niet
kon bevatten, zich door eene voorbeeldige orde
en prijzenswaardige kalmte kenmerkte, en de
redevoeringen van al de sprekers den stempel
droegen van die ware humaniteit en echt chris
telijke verdraagzaamheid, die anders, vooral bij
de behandeling van kerkelijke zaken, als de harts
tochten daarbij in 't spel komen, wel eens uit
het °og worden verloren. De slotsom toch van
M aller betoog was de wensch naar vrijheid,
maarBi0!» alleen voor zich zeiven, ook voor
"J.1 anderen, en tevens opwekking van alle leden
'A der Hervormde kerk, om, naar plicht en geweten,
van hun stemrecht gebruik te maken.
Ut Het heeft den sprekers dan ook niet aan sym
pathie bij hun gehoor ontbroken, en wij meenen
;ra grond te hebben voor de verwachting dat een
fay woor^ me^ zooveel geestdrift en waardeering van
j2.- an(lers denkenden gesproken, een diepen indruk
zal achterlaten bij de vrijheidlievende leden der
)erji gemeente.
We zeiden reeds, de zaal was eivol, en me-
nigeen, die niet al te vroeg tegenwoordig was,
heeft, doordien zelf de toegang door opeenge
drongen belangstellenden als versperd was, veel
van het gespokene moeten missen. Hoe jam
mer al weer, dat de pogingen der gebouws-com-
missie van 't Nut, toen zij voorleden jaar een
plan tot vergrooting van het Nutsgebouw ont
wierp, van de zijde der leden niet beter werden
ondersteund; dan had men ten minste nu reeds,
in afwachting van wat beters, een lokaal gehad
ruim genoeg om vergaderingen als deze te kun
nen houden, en zou niet menigeen teleurgesteld
zijn heen moeten gaan.
Maarwat niet is, kan nog komen l
De kamer van koophandel en fabrieken te
Groningen heeft zich tot de Tweede Kamer
der Staten-Generaal gewend met een adres,
waarin wordt aangedrongen op de goedkeuring
van het wetsontwerp, houdende afschaffing van
het zegel op de dagbladen en de advertentiën,
en het daarvoor te stellen equivalent.
Door de aanneming van dit wetsontwerp zal
een belangrijke tak van nijverheid in ons land
van knellende banden worden ontheven. Geen
andëre die, na reeds doui uot patentrecht als
anderszins gedrukt te zijn, nog door eene spe
ciale belasting, onder den naam van zegelrecht,
getroffen wordt. Reeds van den aanvang af
wordt bet uitgeven van een dagblad door dat
recht bemoeilijkt; ja voordat nog dikwerf van
eenige rente van kapitaal, laat staan van ver
dienste sprake kan zijn, eischt de schatkist het
zijne. Het is dan ook alleen in groote steden
mogelijk een dagblad uit te geven, dat eenig
gewicht in de schaal legt, en geen wonder dat
zoovele bladen als vroeger en later hier te lande
verschenen zijn, slechts korten tijd het daglicht
hebben aanschouwd.
Zoude alzoo de drukpers, waardoor ons land
ten allen tijde beroemd geweest is, eene vrijere
vlucht kunnen nemen, wanneer zij, door de
aanneming van het genoemde wetsontwerp, van
die boeien werd verlost, niet minder zoude alle
handel en nijverheid daardoor in hooge mate
worden gebaat.
Om dat te doen uitkomen wijst de Kamer
in haar adres op: 1° de advertentiën, die
in aantal zullen toenemen, wanneer het zegel
recht niet langer daarop drukt en deze belastiug
op het verkeer wordt opgeheven; 2° op de
binnenlandsche bladen, die nu veelal,
vooral onder hen, die op eene kleine schaal de
nijverheid uitoefenen, door velen met elkander
worden gelezen, zoodat de laatste lezer mis
schien 24 uren na de uitgifte eerst bekend wordt
met hetgeen omtrent zijn vak of bedrijf wordt
medegedeeld, en dat in een tijd, waarin eene
spoedige kennis van alles wat op het gebied
van handel en nijverheid voorvalt een vereischte
is om aan de scherpe mededinging het hoofd
te bieden; 3° op de buitenlandsche
bladen, die nu, behalve in de sociëteiten in
groote steden, hier te lande bijna niet worden
gelezen, omdat bet zegel in vele gevallen meer
dan de kosten van het abonnement bedraagt,
en tocb is in onze dagen, waarin het stelsel
van vrijen handel meer en meer vorderingen
maakt en menigeen met de mededinging van
het buitenland te kampen heeft, voor ieder, die
eene zaak van eenigen omvang heeft, de lezing
van buitenlandsche bladen van het grootste be
lang; 4° op de circulaires, handels
berichten, enz., die hier te lande meestal in
zeer klein formaat worden uitgegeven om Diet
door het zegelrecht te worden getroffen, maar
die men toch dikwijls in grooter formaat moet
nemen en aan het zegelrecht onderwerpen, wil
men niet om den wille der duidelijkheid het
nut der mededeeling verijdelen terwijl van de
circulaires uit het buitenland, die in den regel
in gewoon briefformaat worden uitgegeven, door
de ontvangers een zegelrecht moet worden be
taald, 't welk veelal het port verdubbelt.
De kamer van koophandel vermeent alzoo,
dat niet minder dan de belangen van letter
kunde en beschaving ook die van handel en
nijverheid dringend opheffing eiscben van alle
belemmeringen, welk het zegel hun in den weg
legt. De kamer weet, welke bezwaren tegen het
daarvoor in de plaats gestelde equivalent kun
nen worden aangevoerd, maar er is haar geene
belasting bekend, waartegen zoo weinig kan
worden aangevoerd als tegen de voorgestelde
verhooging van het gedistilleerd.
//De kamer van koophandel en fabrieken te
Groningen zoo eindigt het adres zoude
meenen aan hare roeping ontrouw te worden,
wanneer zij in onze dagen, waarin door open
baarheid, middelbaar onderwijs, uitbreiding van
bet spoorwegnet, beoogde verlaging van porto
enz., zooveel voor ontwikkeling en verkeer ge
daan wordt, ook niet hare stem liet hooren om
ook deze belemmering op te heffen.
//Het is toch maar al te waar, dat deze be
lasting in het stelsel onzer tegenwoordige wet
geving niet meer past, en dat zoolang zij blijft
bestaan, zij weder in vele gevallen dreigt te
niet te doen, wat door de genoemde verbete
ringen beoogd wordt.
//Het is dan ook op al deze gronden, dat de
kamer u, M. H., eerbiedig, maar dringend ver
zoekt aan het genoemde wetsontwerp wel uwe
goedkeuring te willen hechten." {Gron. Ct.)
Bij voortduring verneemt men van binnen
en buitenslands van allerlei proeven, van tijd
tot tijd genomen met de verschillende soorten
en modellen van geweren, die de geest vaD uit
vinding, eens opgewekt, telkens wijzigt en ver
betert, hetgeen dan nieuw onderzoek noodig
maakt. Die meer op zich zelve staande proeven
moeten hier te lande geleid hebben tot de slot
som om die proeven op grooter schaal voort
te zetten. Tot dat einde moet nu besloten zijn
zich ten koste van het rijk een vijftigtal ge
weren aan te schaffen van de modellen Peabody,
Werndi, Remmington en Remmingtonbolt. Yan
elke soort zal een tiental ter onderzoek worden
verstrekt aan de 2de, 4de, 7de en 8ste regi
menten infanterie en aan de schietschool te
's-Gravenhage.
Men schrijft ons uit Utrecht: Bij de
herstemming voor een lid van den gemeente-