BUITENLAN D.
KOLONIËN.
Aan eene particuliere correspondentie ont
leent de Java-Bode nog het volgende omtrent
de expeditie naar Bali
Teboenkoes 4 Oct. In den vroegen morgen
van Zaterdag den 3den dezer, ongeveer te 5
uren, verlieten wij het bivouac te Teboenkoes
en begaven ons op marsch om van de zijde van
Kali-Angit het vijandelijke Bandjar in te nemen.
Men naderde ditmaal de plaats van zeer nabij,
ja de 1ste kompagnie, welke zich aan het hoofd
bevond, drong zelfs de vijandelijke kampong met
gevelde bajonet binnen. Reeds bij den aanvang
viel er nu en dan een schot uit de kampong
en werd de 2de luitenant Bruinsma in het carré
zijner kompagnie (de 4de) getroffen; tot zijn
geluk had hij zijn zakboekje gestoken juist op
de plaats, waar de vijandelijke kogel hem kwam
treffen, welke daarop afgleed en slechts eene niet
veel beteekenendo kneuzing veroorzaakte, zoo
dat hij spoedig weder volkomen zal genezen zijn.
In weerwil der voortvarendheid onzer Euro-
peesche manschappen, mocht het ons toch niet
gelukken den vijand voor goed uit Bandjar te
verdrijven. De plaats beslaat eene te groote uit
gestrektheid van het oosten naar het westen.
Wij zouden van verschillende kanten en met
voldoende strijdkrachten de voor eene verdedi
ging zoo gunstig gelegen kampong moeten
kunnen aanvallen, maar het is niet raadzaam
zulks met éen bataljon te ondernemen, daar men
dan zijne macht te veel zou moeten versnip
peren.
Hoe weinig men op de inlandsche troepen
kan rekenen, bleek ook weder ditmaal op tast
bare wijze: 2000 man hulptroepen van Boele-
leng stonden ons ter zijde; 1500 man zouden
in den omtrek van het kampement post vatten,
doch deze helden hadden reeds te halfacht hunne
kwartieren opgezocht; 500 man van Boeleleng
en 300 van Panang-Stoelang hadden de taak op
zich genomen, den vijand te beletten van de
andere zijde van Kali-Angit te deboucheeren.
Op welke wijze zij zich van die belangrijke op
dracht hebben gekweten, kan uit het navolgende
blijken
De 3de kompagnie bevond zich in die rich
ting; zij had de achterwacht tot dekking der
ambulance en een 300tal koelies.
Het zal ongeveer 2 uren geweest zijn in den
namiddag, toen op het onverwachts een tien a
twaalftal voorvechters, die een bergje waren om
getrokken, de achterwacht attaqueerden.
De vijand had eene omtrekkende beweging
gemaakt, was daarin onopgemerkt geslaagd en
viel thans de kolonne in den rug stoutmoe
dig aan.
De kommandant der 3de kompagnie, de ka
pitein "Van Alderwerelt, liet het carré formee-
ren, omdat hij vermoedde, dat de vijand weldra
in groot aantal zou komen opdagen.
Door het plotseling opdringen der door een
panieken schrik bevangen koelies, ontstond er
een oogenblik verwarring, waardoor de vijand
gelegenheid kreeg mede het carré binnen te
dringen.
Men stond op een afgemaaid padivelddoor
het vreesehjk opdringen der koelies konden de
manschappen geen gebruik maken van hunne
vuurwapenensommigen waren letterlijk van de
been gedrongen, waaronder de kapitein Van
Alderwerelt en de officier van gezondheid Berg
huis; terwijl de vijand met opgeheven lans er
op instak en in een oogenblik drie onzer man
schappen betrekkelijk zware en vier anderen
lichte wonden toebracht.
De 1ste luitenant J. R. Engelhard had zich
te midden dier zoo plotseling ontstane verwar
ring overeind weten te houden en gewapend
met een geweer, dat die onversaagde officier in
allerijl een gevallen soldaat had ontrukt, sprong
hij over eenige op den grond liggende man
schappen heen, pareerde zeer bedaard een lans
steek, welke een Balinees hem trachtte toe te
brengen, en doorboorde te gelijker tijd diens borst
met een bajonetsteek. Bijna in denzelfden oogen
blik stak een ander Balinees Engelhard door
zijn jas, maar deze wierp het geweer weg, ont
wrong den door hem zwaar gewonden tegen
stander de lans en zich met dat wapen naar
den nieuwen aanvaller wendende, werd ook deze
onschadelijk gemaakt. Terwijl die dappere officier
op die wijze den vijand het noodige ontzag
inboezemde, hadden de gevallene manschappen
den tijd weder op de been te komen om met
vereonigde krachten den vijand terug te slaan,
die, de gewonde Balineezen medesleepende, in be
wonderenswaardige orde afdeinsde.
Tegen 3 uren in den namiddag waren wij
andermaal te Teboenkoes terug, wederom zon
der eenig bepaald voordeel te hebben behaald.
Integendeel, die schermutselingen, waarbij
wij moeite hebben den doldriftigen, opgewonden
vijand van bet lijf te houden, zoodat de bajo
net zich kruist met de lans, maken den Ba
linees slechts overmoedig, doordien hij het ge
vaar leert onder de oogen zien en als het ware
hoe langer hoe meer minacht.
Er zijn voor den dag van morgen nog geene
orders gegeven, maar het zoude mij toch ver
wonderen, indien men voor de derde maal ging
beproeven, wat ons reeds twee keeren mislukte
Belgie. In den gemeenteraad van Brussel
is een voorstel ingediend, om een adres aan de
Kamers te richten met het verzoek om den ar
beid der kinderen in de fabrieken en werkplaatsen
op de volgende wijze te regelen
1°. Geen kind beneden de 12 jaren mag tot
eenig werk in fabrieken of werkplaatsen gebruikt
worden.
2°. Geen kind tusschen de 12 en 14 jaren
mag langer dan zes uren daags tot zulk een
werk gebruikt worden.
3°. Kinderen tusschen de 14 en 18 jaren zul
len niet meer mogen werken dan 12 uren daags.
Duitschland. In de jongste zitting van den
gemeenteraad te Crefeld werd een adres inge
diend, voorzien van 1350 handteekeningen en
waarin werd aangedrongen op de afschaffing van
het schoolgeld, welke kosten naar de zienswijze
der adressanten behooren te worden gedragen
door de geheele gemeente en dus uit het bud
get moeten worden betaald. De raadscommissie
heeft zich hiertegen verzet. Om echter eene
wenschelijke vermindering toe te staan, deed
de meerderheid der commissie het voorstel, om
het schoolgeld vooi de kinderen uit de mindere
klasse van 4 sgr. tot op 2 sgr. per maand te
verminderen. Dit voorstel werd door den raad
aangenomen.
De graaf Von Bismarck is Dinsdag-middag
te 4 uren, in den besten welstand, te Berlijn
aangekomen, nadat hij te Stettin had over
nacht.
De //Provincial Correspondenz" behelst een
artikel, waarin op verzoenende wijze gesproken
wordt over de eergisteren door den minister
van justitie in het huis der afgevaardigden ge
houden rede, en waarin de werkzaamheid van
dien staatsman geschetst, en verklaard wordt,
dat hij het voornemen niet gehad heeft, eene
nieuwe constitutioneele botsing te doen ontstaan,
Hetzelfde blad spreekt over de Rumenische
troonrede, en zegt, dat de verandering van mi
nisterie in dat rijk geschikt is om het algemeene
uitzicht op het behoud van den vrede te ver
sterken.
De Engelsche gezant bij het Pruisische
hof, lord Loftus, is uit Londen te Berlijn te
ruggekeerd.
Frankrijk. De teraardebestelling van het
stoffelijk overschot van Berryer, zal waarschijn
lijk aanstaanden Maandag plaats hebben. De
vrienden van den overledene, deputatiën van
de orde der advocaten en van de academie, enzt>
zullen op kosten der familie met een extra-trein
naar Angerville worden gevoerd, waar het stof-
felijk overschot in het familiegraf zal worden
bijgezet. Even voor zijnen dood is de zieke
weder tot volle bewustheid gekomen, zoodat hij
alle aanwezigen herkende.
Engeland. De statistieke opgave van de Board
of Trade betreffende den handel in de maand
October toont aan, dat die in vergelijking met
de vorige maanden eene vermeerdering aantoont.
Do uitvoer bedroeg 16,876,898 pd. st., tegen
15,849,142 pd. st. in 1867. De uitvoer in de tien
maanden des jaars beliep 150,681,161 pd. st.,
tegen 153,051,639 pd. st. in 1867. Voor zooveel de
manufacturen betreft, werden in 1868 van 1
Jan. tot uit. Oct. uitgevoerd 2,476,499,339 yards,
tegen 2,290,316,393 yardsin 1867. De invoeren be
liepen in Sept. 23,368,646 pd. st. tegen 21,515,623
pd. st. in die maand in 1867, en het totaal der
negen maanden in d.it jaar 175,948,532 pd. st.,
tegen 171,199,569 pd. st. in 1867.
Spanje. Op den avond van 1 December heb
ben op een gerucht, dat de vrijwilligers, die
het hotel van het ministerie van binnenland-
sche zaken bewaken, den volgenden nacht zou
den vervangen worden door troepen, talrijke
volksgroepen zich aan de Puerta del Sol ver-
eenigd, die aldaar tot 1 uur in den nacht ble
ven en eerst zijn uiteengegaan na de komst
van den heer Izquierdo, kapitein-generaal van
Madrid, die het gerucht tegensprak.
Amerika.. Berichten uit New-York loopen de
tot den 21sten November melden Sherraann
verlangde verdere versterking tegen de Indianen.
Men zegt dat de aanvoerder der insurgenten
op Cuba, Cesperdi, de inwoners oproept tot
militaire dienstendat Salnave bij Jérémie en
Miragoave teruggeslagen is, dat er ontevreden
heid heerscht onder zijn troependat de op
stand der Cacos toeneemt; dat ten gevolge van
eenige schade bij het bombardement van Jacmel
door Engelschen geleden, het Engelsche fregat
//Niobe" daarheen vertrokken is om de Britsche
eigendommen te beschermen.
Volgens berichten uit Cuba heeft de re-
volutionnaire junta eene proclamatie uitgevaar
digd, waarbij alle pardon geweigerd wordt en
men zich besloten verklaarde om voor de on
afhankelijkheid te strijden.
0FF1CIEELE BERICHTEN.
Burgerlijke stand van Leiden, van den 26sten
November tot en met den 2den December;
1868.
Bevallen: J- M. Bennekamp, geb. Bos, Z.
C. Marks, geb. Riebeek, D. E. C. Bruijstens,
geb. Schuurman, D. H. G. J. Nieuwenhui-
zen, geb. Van den Brink, Z. S. C. La Bree,
geb. Borgerding, D. J. De Tombe, geb.
Zalenberg, D. M. Van der Velden, geb.
Van Zijp, Z. S. L. Van der Leek, geb.
Hoefsmit, D. J. E. Hakkaart, geb. Theys,
Z. W. Schouten, geb. Gadilla, Z. J. Ver
ver, geb. Stijger, D. C. Faes, geb. Van der
Veer, Z. J. Arbouw, geb. Rogge, Z. P.
B. Regeer, geb. Van Hassel, Z. M. C.
Hueber, geb. Grobben, Z. J. Gunstra, geb.
De Vrind, Z. A. M. J. Van Wijk, geb. Van
der Togt, D. M. Lasschuyt, geb. Wage, Z.
J. Hoitingh, geb. Dekker, D. J. Schroef,
geb. Molenaar, Z. J. Florisson, geb. De
Klerk, D. C. J. Van Rosse, geb. Van Er-
kel, Z. J. Poelijoe, geb. Sloos, Z. M.
Brune, geb. Mulder, D. L. Segaar, geb.
Riebeek, D.
Gehuwd: G. Koornhof wedr. en G. Paauw
wed. A. 't Hart jm. en C. Koorenhof jd.
P. Kamstra jm. en J. Jutting jd. J. Kriest
jm. en J. C. Brittijn jd.
Overleden: M. C. Piena D. 2j. en 9 m.
J. Dool Z. 20 j. C. Densel Wr. 76 j.
J. P. Vrossink, wed. L. Monrooy 31 j.
J. Blansjaar Z. 3 m. J. Verver D. 10 m.
N. Galjaart 59 j. J. M. Kikkert, geb. Vo-
