noodiging, eene aanmerkelijke som hebben
bijeengebracht als bijdrage in het waarborgfonds
voor gemelde tentoonstelling.
De burgemeester heeft de uitnoodiging tot
de ingezetenen gericht teu gevolge eener door
den Commissaris des Konings in de pro
vincie Zuid-Holland, in het provinciaal blad
geplaatste, circulaire. Het is dus te verwachten
dat dit goede voorbeeld in andere gemeenten
navolging zal vinden, daar de tentoonstelling
ontegenzeglijk van veel belang is voor den
werkman op het platteland en voor de bur
gerlijke en kerkelijke armenzorg.
Te 's-Gravenhage is in het licht ver
schenen een brief van Ds. J. A. Schuurman
Johzu., die, zooals bekend is, met de Noach naar
Java is vertrokken.
De brief is gedagteekend 6 October 1S68,
toen men zich op 6 graden boven de linie be
vond. Dat schrijven, dat 25 Nov. jl. te's-Hage
is aangekomen, eindigt metDoor G-ods goed
heid alles wel, Gode bevolen."
Eergisteren heeft de gemeenteraad te R o t-
ter dam een aanvang gemaakt met de behan
deling der finantieele voorstellen, in verband
met de plannen van uitbreiding der stad, den
aanleg eener wateideiding, enz.
De discussiën zijn gisteren en worden heden
voortgezeteene motie van orde van den heer
Yan Buren bij den aanvang voorgesteld, strek
kende om te besluiten, dat het betreffende de
finantieele voorstellen nu alleen en op zich zelf
in beraadslaging te nemen besluit slechts als
voorwaardelijk zal gelden en afhankelijk en
wijzigbaar zal worden gesteld overeenkomstig
eene daarna omtrent de werken te nemen be
slissing, werd met 35 tegen 3 stemmen ver
worpen.
Het provinciaal gerechtshof te Amster
dam heeft in hooger beroep uitspraak gedaan
in de gisteren vermelde zaak tegen het löjarige
meisje uit de gemeente Haarlemmermeer. Het
hof heeft zich geheel vereenigd met de motieven
uit het requisitoir van het openbaar ministerie en
mitsdien het vonnis, in deze door de rechtbank
te Haarlem gewezen, wegens een paar infor
maliteiten vernietigd, doch, opnieuw rechtdoende,
de beklaagde schuldig verklaard aan poging tot
moedwilligen doodslag, gepleegd door een per
soon beneden de 16 jaren, met oordeel des on
derscheids en haar te dier zake veroordeeld
tot eene correctionneele gevangenissti'af van
drie jaren.
Z. M. heeft bij de Koninklijke bibliotheek
benoemd: tot onder-bibliothecaris Th. Ch. L.
Wijnmalen, theol. doctor te Leiden, en tot
amanuensis J. A. Deketh, te 's-Gravenhage; tot
plaatsverv. kantonrechter te Bolsward, I. J.
Yerwer, notaris aldaar en lid der prov. staten
van Eriesland; bevorderd: den hulponderwijzer
voor den dienst der Nederl. bezittingen ter
Kuste van Guinea, A. H. Smits, tot schoolon
derwijzer voor den dienst der gemelde bezittin
gen; vergund aan Mr. C. baron De Weichs de
Wenne, burgemeester der gemeente Wanssum,
het aannemen en dragen van het gewaad en
de versierselen van ridder der souvereine orde
van St.-Jan van Jeruzalem, hem door den ste
dehouder van het grootmeesterschap dier orde
te Rome verleend.
Volgens het Nieuws- en Advertentieblad van
Gorkuin heeft de kiezersvereeniging //Vader
land en Koning" aldaar mr. J. Heemskerk Az.
candidaat gesteld voor het lidmaatschap der
Tweede Kamer.
De vrijzinnige kiezersvereeniging Burger
plicht" heeft den generaal Knoop tot haren
candidaat gekozen en van dezen bericht ont
vangen dat hij de candituur aanneemt. De drie
andere kiezersvereenigingen bepalen insgelijks
hare keuze op den heer Knoop.
De Thermometer van Fahrenheit teekende al
hier Vrijdag des namiddags te 5 uren 35°, des
avonds te 8 uren 35°, te 10 uren 35°.
Zaterdag 's morgens te 5 uren 34°, Wind: N. O.,
te 8 uren 34°, 's namiddags te 12 uren 35°,
te 4 uren 34°.
BUITENLAND.
Belgie. In België is thans bij de wetgevende
macht de 3de titel van het nieuwe wetboek
van koophandel in behandeling. De voornaamste
wijziging, die hierin gebracht is, betreft de
naamlooze vennootschappen, die volgens het
voorstel geene goedkeuring meer zullen behoe
ven. Ook de coöperatieve vereenigingen zullen
volgens de regeering ook door deze wet zich
vrijer kunnen bewegen. Deze meening is echter
door den heer Couvreur bestreden, die zich
daarom ook tegen de voorgedragen wet ver
klaarde.
Engeland. Twaalf jaren geleden besloot de
Engelsche regeering oin te Calcutta eene hoo-
geschool op te richten, welke zoowel voor Eu
ropeanen als Hindoes zou openstaan. Het eerste
jaar deden zich 244 studenten bij die hooge-
school inschrijven en de dagbladen van Cal
cutta melden thans, dat 2300 studenten zich
gedurende dit najaar hebben aangemeld. Een
groot academiegebouw wordt nu in de In
dische hoofdstad opgericht, en de rijke Indische
prinsen hebben daartoe groote sommen bijge
dragen.
Spanje. De //Imparcial" bevat een artikel,
onder het opschrift//Spanjes eer", waarin het
gemis van ijver der kapitalisten, om voor de
leening in te schrijven, hevig afgekeurd wordt.
Bij decreet van den minister van justitie
is het oppergerechtshof georganiseerd. Het zal
zijn samengesteld uit drie kamers, die elk hare
voorzitters zullen hebben en voorts acht raads
leden. De derde kamer zal belast zijn met de
contentieuze rechtspraak.
INGEZONDEN.
Wat het licht schuwt veroor
deelt zichzelf.
Mijnheer de Redacteur.
Ik heb daar van het Hangsche Dagblad vóór
mij liggen een nummer dat als 't ware eene
concentratie van het stelsel van geheimhouding
behelst. Het Dagblad vindt het immoreel
van de HH. van Bosse en Fock dat ze ge
heime uitgaven" publiek gemaakt hebben, en
geheimhouding van zulke uitgaven noemt het
//betamelijkheid", welvoegelijkheid" en //kiesch-
heid".
Het doet ons leed het Dagblad weer onder
de verdedigers van regering door geheim
houding te vinden. Vooreerst achten we die
geheimhouding ten eenemale in strijd met den
geest der Grondwet. Immers de geest der
Grondwet brengt mede dat de volksvertegen
woordiging de regeringsdaden controleert.
Hoe ter wereld nu is dat zonder absolute
publiciteit mogelijk De woorden //onbetame
lijkheid", //kieschheid", //welvoegelijkheid" J)
en dergelijke zijn hier ra. i. niet gepast. Ex-
is geen andere betamelijkheid, geen andere
kieschheid enz. dan diegene welke op zedelijken
grondslag rusten. En we protesteeren er tegen,
dat men die woorden gebruikt als dekmantels
voor willekeur en lichtschuwheid. Reeds te lang,
veel te lang, hebben ze daartoe gediend. Ja,
eer3t dan zullen de volkeren ophouden elkander
te bedriegen en te slachten als openbaar
heid, in den meest uitgeslrekten zin, de wereld
zal beheerschen.
21 Nov. 1868.
2) v.cd omdat de liberaalste regeringen, bijv. die in En
geland, 30 a 40,000 aan geheime uitgaven besteden, die,
het zij hier ter loops aangemerkt, niet aan het parlement
worden verantwoord".
Is dat misschien een van de middeneeuwschhedeu
aan welke Abion nog zoo ryk is?
In de //Correspondentie" van ons Dagblad*
nummer lezen wij //Het stuk van //Dixi" uit
Rotterdam wordt ter zijde gelegd. Het bevat
beschuldigingen tegen personen, tot openbaar
making van welke, al waren zij juist (hetgeen
wij noch kunnen noch willen controleren) het
Dagblad zich niet leent."
Wij willen eens aannemen dat//het Dagblad"
nimmer beschuldigingen tegen personen heeft
opgenomen. In elk geval meenen wij dat eene
courant hare roeping miskent als ze weigert
beschuldigiixgen op te nemen voor dat het ze
ker is dat ze ongegrond zijn. Een Dagblad ver
tegenwoordigt de publieke opinie, en moet den
moed hebben de waarheid te zeggen zonder
aanzien des p ers oo ns. Geen //welvoegelijk
heid", geen //kieschheid" komt hier te pas. Wie
//Dixi" is, weet ik niet. In zekeren zin heeft
//Dixi" zijn verdiende loon. Want hij noemt
zijn naam niet, en anonyme beschuldigingen
komen niet te pas. Maar in beginsel mag eene
courant een burger de gelegenheid niet weige
ren, te klagen als hij zich of anderen veronge
lijkt acht. Geen sentimenteele vrees voor per
sonaliteit! Of wil men misschien alleen den
diefstal in de gevangenis zetten en den dief
laten loopen?
Het doet ons leed //het Dagblad", waarmee
we in zoo menig opzicht ingenomen zijn, in
het openbaar te moeten kapittelen.
Maar we hebben ons tot taak gesteld leugen
en Humbug te bestrijden, en we willen daarbij
te werk gaan zonder aanzien der persoon.
Ten slotte een woord over het stelsel van
decoraties.
IJdelheid te sanctionneeren, de schaduwzijde
van den raensch te exploiteeren, is m. i. eener
goede regering onwaardig. En niet alleen der
regering, neen ook den nxan van ware ver
diensten is dat onwaardig. Een gevoel van wee
moed vervult ons als we een priester der we
tenschap of der philantropie met //een lintje"
zien loopen
Decoraties mogen een middel zijn om de
persoonlijke macht van vorsten te vex-hoogen,
we meenen dat er betere middelen zijn om de
verdienste te beloonen
F. A. HARTSEN.
AGADEMIENIEUWS.
Utrecht, 27 November. Bevorderd tot doctor
in de rechten, de heer F. K. Bosch, geb. te
Utrecht, na verdediging van Stellingen.
STATEN-GENERAAL.
Tweede Kamer.
Zitting van heden.
De algemeene beraadslagingen over Hoofdstuk
IV (Departement van Justitie) werden voort
gezet.
De heer Godefroi hervatte het debat en be
sprak de verklaringen der regeering ten aanzien
van de wet op de rechterlijke inrichting van
31 Mei 18G1, de wenschelijkheid van gedeelte
lijke wijziging der wetboeken van burgerlijke
rechtsvordering en strafvordering, en de quaestie
der afschaffing van de doodstraf, waartoe hij
wel wilde medewerken, mits deportatie of le
venslange gevangenisstraf het aequivalent bij
die afschaffing worde. Ook roerde spr. nog aan
den rechtstoestand der Nederlanders, die, zonder
vooraf verlof van den Koning, zich in pause
lijken krijgsdienst hebben begeven, in verband
met de vergunning tot het dragen van het
hun door den paus geschonken eereteeken.
De heer Gratama zag alle zijne wenschen
en verwachtingen teleurgesteld door den onze-
keren toestand van de rechterlijke inrichting.
De heer Van der Linden was geen voorstan
der van de onvervalschte invoering der nieuwe
recht, org., stond wel voor partieele herziening
van onze rechtswetgeving, maar daarentegen
