De Thermometer van Fahrenheit teekende al
hier Maandag des namiddags te 5 uren 49°, "Wind:
Z. W., des avonds te 8 uren 48", te 10 uren
48°. Dinsdag 's morgens te 5 uren 48°,
te 8 uren 48°, 's namiddags te 12 uren 54°,
te 4 uren 54°.
KOLONIËN.
BATAVIA, 19 September.
Volgens de uit Soerabaya ontvangen berich
ten is een expeditie-korps van 832 man, plus 50
mariniers, die met achterladers gewapend zijn,
georganiseerd.
Verder was er geen nieuws.
Van den uitslag der wetenschappelijke waar
neming van de zoneclips op 18 Aug. jl. door den
hoofdingenieur voor den geographischen dienst
valt nog niets mede te deelen. Sedert 22 Juni
is vau dien hoofdambtenaar evenmin tijding ont
vangen als van Zr. Ms. stoomschip //Sumatra",
dat voor de waarneming was bestemd geworden.
Bij het marine-departement baart dit niet wei
nig ongerustheid. Er zijn echter personen, die
het uitblijven van tijding op goede gronden
verklaren met het oog op eeue hoogst waar
schijnlijke verandering in het reisplan, ten ge
volge van de in dit gedeelte van het jaar op
de voor de waarneming oorspronkelijk bestemde
plaats zeer menigvuldige regens.
Door den gouverneur-generaal van Ned. Indië
zijn o. a. de volgende beschikkingen genomen:
Benoemd Tot contr. 1ste kl. bij het binuenl.
bestuur in de res. Riouw en onderh. de ambten,
op non-act. C. De Haan, laatstelijk contr. 1ste
kl. op Sumatra's Westkust; tot ambt. ter besch.
bij de land. ink. en cult. E. Douwes Dekker:
tot zouthoofddepot-pakhuismeester te Paradessi
(Rembang) de zouthoofddepot-pakhuism. te Si-
dayoe (Soerabaya) F. H. P. Van Dijcktot
contr. 2de kl. bij de land. ink. en cult. W.
Voute, laatstelijk die betrekking bekleed heb
bende, onlangs van verlof uit Nederland terug
gekeerd.
GoedgekeurdDat door den landraad te Krak-
saiin (Probolingo) zijn benoemdtot lsten en
2den buitengew. subst.-griff. bij dien landr., buiten
bezwaar van den lande, W. Donkersloot en Mr.
J. Tijl, beiden ambt. ter besch. bij de landel.
ink. en cul.
Gesteld: Ter besch. van den dir. van binnenl.
best. de ambt. voor den dienst van het boschw.
in Ned. Indië W. A. A. De Sturler, onlangs
van verlof uit Nederland teruggekeerd.
Verleend: Een tweej. verlof naar Nederland,
wegens ziekte, aan den ads.-res. van Pamalang
(residentie Tagal) P. M. Van Laren en aan den
klerk ter algem. seer. E. Gerardaan den 2den
comm. bij de algemeene rekenk. L. W. Van Buel;
aan den onder-comm. der late kl. bij de contr.
en recht. J. S. P. Pauwelsaan den contr. der
2de kl. bij de land. ink. en cult. H. A. baron
De Geer en aan den klerk op het res.-kantoor
te Bezoekie A. L. Th. Van Sorgen; een tweej.
verlof naar Nederland, aan den griff. bij den
landraad te Madioen A. E. Bach.
Ontslagen Op verzoek, eerv., wegens vertrek,
uit zijne betrekk. van buitengew. subst.-griffier
bij den raad van justitie te Samarang, buiten
bezwaar van den lande, W. H. M. Klein.
Onder dagteekening van 26 September jl.
is door den heer J. C. Gompertz en 15 andere
onderteekenaren bij den gouverneur te Para
maribo ingediend een adres, waarin de adres
santen doen opmerken, dat bij de algemeene
aanvrage tot vernieuwing van werkovereenkom-
sten onder de plantage-arbeiders zich dit jaar
eene zucht tot verhuizing heeft geopenbaard,
zoo groot, dat zij naar een komplot gelijkt, om
velen eigenaren een aanzienlijk nadeel te be
rokkenen. Niettegenstaande er sedert 1863 (het
jaar der vrijverklaring) met den dag vele ge
riefelijkheden in practijk worden gebracht, om
den geëmancipeerde te bewegen een bestendiger
leven op de plaats van zijn werkkring te leiden,
heeft schier geen planter hierin mogen slagen,
en bewust, dat zij met heen en weder trekken
eaauzienlijbe nadeelen te weeg brengen, schij
nen de geëmancipeerden er behagen in te schep
pen, het werk der vernietiging jaarlijks te ver
ergeren. Te lang is naar het oordeel der plan
tage-eigenaren de opvolging, en nakoming van
art. 29 der wet van 16 Juli 1863, G. B. no. 9,
uit het oog verloren. Bij dat artikel wordt het
getal werkdagen van een jaar bepaald en met
volkomen zekerheid durven de adressanten be
kennen, dat geen arbeider of vrijverklaarde van
af het emancipatie-jaar dat getal dagen (onge
rekend zijne wezenlijke ziektedagen) geleverd
heeft. De bedoelde koloniale wet van 1863 nu
kan den landbouwer te hulp komen, de hand
having namelijk, dat de 300 werkdagen in een
jaar (ziekte uitgezonderd) geleverd moeten wor
den en aannemende, dat de tegenwoordige
arbeiders slechts 2/3 er van geleverd hebben,
kunnen velen van de adressanten gebaat worden,
wanneer de geëmancipeerden gehouden zijn, de
overige 100 werkdagen af te werken, voor dat
zij kunnen vertrekken, om hierdoor den plan
ter te beneficiëeren en een gedeelte zijner ge
maakte jaarlijksche onkosten in te winnen. De
adressanten verzoeken derhalve, dat het den
gouverneur behagen moge de districts-comraissa-
rissen te bevelen, de hand te houden aan de
betrachting van voormelde wet
Onder dagteekening van den 29sten Septem
ber is door den beer E. F. L. Mollinger een
tot hetzelfde einde strekkend request aan den
gouvernenr ingediend.
De gouverneur heeft op beide adressen, ouder
dagteekening van 30 September, eene zeer ge
motiveerde resolutie genomen, hierop nederko-
mende, dat voor het oogenblik aan hunne be
zwaren niet kan worden te gemoet gekomen,
maar dat zij ernstig zullen worden overwogen
en van de ter zake te nemen beslissing kennis
zal worden gegeven aan de belanghebbenden,
ten einde zij zich in het vervolg daarnaar kun
nen regelen.
BUITENLAND.
Belgie. De Belgische en ook de Engelsche dag
bladen houden zich druk bezig met de zaak van
den heer Doulton, lid van het Britsche parle
ment, die in de afgeloopene week te Brussel
terecht heeft gestaan wegens een beschuldiging
van oplichterij. De heer Doulton had eene con
cessie tot het maken van een belangrijk werk
van openbaar nut te Brussel, welke concessie
hij wenschte te verkoopen. Hij had een geheim
contract gemaakt met onderaannemers om het
werk te doen voor 498,000 pd. st., maar maakte
een ander vormelijk contract met hen, voor
den prijs van 598,000 pd. st. Onder voorwaar
den dat het verschil tusschen deze twee sommen,
aan hem of aan zijn agent moest worden be
taald als rabat. De werkelijke kosten van het
werk werden dus schijnbaar 100,000 pd. st.
hooger voorgesteld, dan zij werkelijk waren,
en deze 100,000 bad de heer Doulton noodig
tot bestrijding van voorloopige kosten. De
rechtbank te Brussel heeft zich incompetent
verklaard om een vonnis te vellen, daar het
eene misdaad betrof, gepleegd door een vreem
deling ten koste van een ander vreemdeling in
een vreemd land. Tevens meende zij echter dat
verschillende daden van escroquirie als bewezen
kunnen worden beschouwd.
De stad Gent heeft eene leening openge
steld van 16 millioen fr. tegen 3 pCt. met pre-
miën, tegen den koers van 95 pCt. Men heeft
voor meer dan 26 millioen ingeschreven, waar
van 4 millioen voor geen reductie vatbaar zijn
De overige aanvragen zullen op nagenoeg de
helft worden gereduceerd.
Oostenrijk. De Indépendance" zegt het
volgende: In de circulaire van 30 October,
waarvan onze Parijscbe correspondent zegt ken
nis gedragen te hebben, doet de heer Von
Beust uitkomen, dat hij in de militaire com
missie niet als minister, maar als afgevaardigde
gesproken heeft. Daar de debatten der commis-
siën niet door de stenografen gevolgd worden,
zoo worden die bijna altijd gedenatureerd. De
minister heeft in geenen deele de verontrus
tende taal gevoerd, die men hem toegedicht
heeft. Om het nut der ontworpen legerorgam-
satie aan te toonen, heeft hij minder gewezen
op het staatkundig aanzien in het buitenland,
dan op de noodzakelijkheid, om de nieuwe leger-
organisatie op overwegingen van binnenlandschen
aard op soliede grondslagon te vestigen. De
minister deed opmerken, dat het Cis-Leithaan-
sche parlement, de voordracht, die bereids door
Hongarije is goedgekeurd, aannemende, het be
wijs zou leveren, dat het dualisme de harmonie
tusschen de beide deelen des rijks niet verstoort,
maar dat integendeel juist de eendracht tusschen
de verschillende deelen des rijks ce kracht der
regeering uitmaakt. Natuurlijk heeft de minister
ook een blik moeten werpen op den staat van
zaken in Europa en terwijl hij de goede be-
trekkingon met de buitenlaudsche mogendheden
constateerde, moest hij doen uitkomen, dat bij
het toerusten van andere mogendheden, vooral
in landen, die geen aanval te vreezen hebben,
het voor Oostenrijk noodzakelijk is, om in even-
tueele gevallen over eene voldoende militaire
macht te kunnen beschikken. Behalve dat heeft
de minister niets voorop ge/.et, dat niet zijne
vredelievende inzichten te kennen gaf en dat
niet deed uitkomen hoezeer Oostenrijks belan
gen het behoud des vredes vorderen. Betref
fende Rusland heeft de minister alleen aan
zijne pogingen herinnerd, om de betrekkingen
met die mogendheid al intiemer te maken, en
hij constateerde dat, zoo hij hierin niet volle
dig is geslaagd, de oorzaak onafhankelijk van
hem is en grootendeels opklimt tot gebeurte
nissen, die van vóór zijne komst aan het bestuur
dagteekenen. Betreffende Italië heeft de minister,
na de goede betrekkingen met dat land gecon
stateerd te hebben, alleen gezegd, dat zoo in
Tyrol en Triest vijandige agitatiën tegen Oos
tenrijk aan den dag gelegd zijn en deze niet
openlijk zoo ontmoedigd of gedesavoueerd wer
den als hij gewenscht had, men echter met
den binnenlandschen toestand van Italic moest
te rade gaan, die de regeering belette zoo vrij
ten dien aanzien te handelen, als de oprecht
heid harer loyale en vreedzame gevoelens mede
bracht.
Spanje. De //Gaceta" bevat een ministerieel
decreet tot regeling van het recht van vereeni-
ging voor vredelievende vergaderingen, waarvan
24 uren te voren aan de bevoegde autoriteit
kennis zal zijn gegeven. Die vergaderingen zul
len noch periodiek, noch permanent kunnen
zijn. Zij zullen gerekend worden haar vrede
lievend karakter te hebben verloren, zoodra zij
door gewapende personen worden bijgewoond.
Ten einde verlichting onder de ge
ringere klassen des volks te verspreiden, heeft
de gemeenteraad te Madrid besloten volkslees
bibliotheken aldaar op te richten en dit voor
beeld zal nu in geheel Spanje nagevolgd worden.
Men ziet dat de revolutie ook in dat opzicht
hare roeping begrijpt. Zij kan kwalijk aan de
onwetendheid, waarin de gevallen regeering het
volk gelaten heeft, bij decreet een einde maken.
De middelen, geschikt om daarin te voorzien,
kunnen niet anders dan langzaam werken; maar
tot lof der revolutie zij gezegd, dat zij de meest
doeltreffende maatregelen neemt om het kwaad
te keer te gaan.
Rusland. De Nord'' deelt eene dépêche
