N°. 2600.
Maandag
A°. 1868.^
3 Augustus.
BiiNiNENLAND.
LEIDSCH
AGBLAD.
PRIJS DEZER COURANT.
Voor Leidenper 3 maandenf 3.00.
Franco per post3.85.
Afzonderlijke Nommers0.10.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van Zon-en Feestdagen, uitgegeven.
PRIJS DER ADVERTENTIEN.
Van 1-6 regels ƒ0.75; iedere regel meerf 0.12s.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten van
1-4 regels/0.90; iedere regel meer0.15.
Lelden, t Augustus.
In Frankrijk is voor eenige dagen op voorstel
yan de regeering het art. 1781 van de Code
Civil afgeschaftdit artikel bepaalt dat, bij on-
eenigkeden tusschen meesters en dienstbodeu of
werklieden, de meester op zijn woord geloofd
wordt, wat de hoegrootheid van het loon en de
uitbetaling daarvan betreft.
De democratische bladen en ook de Indépen-
dance Beige juichen deze afschaffing zeer toe.
Zij zien in het afgeschaft artikel een overblijfsel
van vroegere toestanden, die in het tegenwoordige
recht niet meer geduld kan worden. Het is ook
niet tegen te spreken, dat de eenvoudige lezing
van deze bepaling, volgens welke bij twist tus
schen twee partijen, de beslissing van den strijd
aan eene partij wordt opgedragen, tot geene
andere overtuiging kan leiden, dan dat hier den
meester een voorrecht gegeven wordt boven
zijne dienstboden, dat niet te verdedigen i3.
Het Journal des Débats beschouwt de zaak
echter anders. Deze bepaling," schrijft dit blad,
//bood veel geriefelijkheid in de practijk aan,
maar was in de theorie onhoudbaarevenwel
bad zij nog jaren lang, zonder iemand eenig
nadeel te berokkenen, kunnen blijven bestaan.
Nadat zij echter aangevallen was geworden, werd
bet raadzaam, aan hare afschaffing te denken."
Ook wij hebben dit artikel in ons burgerlijk
wetboek overgenomenalleen heeft men er bij
ons eene bepaling uitdrukkelijk aan toegevoegd,
die veel van de hardheid van het artikel schijnt
weg te nemende dienstbode kan vorderen dat
de meester des noods zijne verklaring onder
eede bevestigt. In het Fransche recht werd ech
ter evenzeer erkend, dat de dienstbode hier
recht toe had. En nu is het zoo goed als zeker,
dat in bijna alle gevallen, waarin het tot een
proces tusschen meesters en werklieden komt,
deze geen ander middel zullen hebben om hun
recht te bewijzen, dan het opdragen van een
eed aan hunne meesters. Andere bewijzen zul
len in 99 van de 100 gevallen, waar de huur
mondeling is gesloten, niet aanwezig zijn. Alzoo
is de afschaffing, waarover men in Frankrijk
juicht, meer een toegeven aan democratische
wenschen dan eene werkelijk practische verbe
tering. Getrouw aan hare beginselen heeft de
Fransche regeering hier weder niets anders ge
daan, dan wat men in het dagelijksch leven
noemt: het volk zand in de oogen strooien.
Mocht men bij ons nog eens tot eene par-
tieele herziening van het burgerlijk wetboek
overgaan, dan zou eene andere bepaling, die bij
ons omtrent huur van dienstboden en werklie
den gemaakt is, veeleer afgeschaft moeten wor
den. "Wij bedoelen die bepaling, krachtens welke
een meester bevoegd is zijne dienstboden ten
allen tijde te ontslaan, zonder hun meer ver
goeding te geven dan zes weken loon. Deze
bepaling toch zal alleen door hen ingeroepen
worden, die de wet gebruiken om eene onrecht
vaardige handeling te verdedigen. Iemand, die
de rechten van zijne dienstboden erkent, zal
zich wel wachten van deze onbillijke bepaling
gebruik te maken.
LEIDEN1 Augustus.
Wij vernemen dat, ten gevolge eener gunstige
beschikking van den minister van binneuland-
sche zaken, een aanzienlijk aantal kostbare prij
zen geschonken is aan de commissie voor de
loterij ten behoeve vaD de Remonstrantsche
kerk alhier. (Zie advertentie van gisteren). Deze
prijzen zijn afkomstig uit de dubbele exempla
ren van het ethnographisch museum en bestaan
in circa 200 sierlijke waaiers van verschillende
soorten, prachtige Japansche kisten enz. Ook
van elders komen voortdurend geschenken, die
tot prijzen bestemd zijn, hetgeen met grond
doet verwachten, dat deze loterij aan haar doel
zal beantwoorden. Wij kunnen tevens berichten
dat bij de leden der commissie, loten reeds ver
krijgbaar zijn.
Gedurende deze week zijn dagelijks in het
werkhuis alhier opgenomen van 103 tot 126
volwassen personen en van 53 tot 59 kin
deren.
Aan de zwem- en badinrichting //Rhijn-
zigt" zijn gedurende deze week 1332 baden
gebruikt.
In de Amsterdamsche Courant van gisteren
wordt hulde gebracht aan de heeren Mr. J.
Van Lennep, J. S. Kleinpenning, D. C. Kruis,
Mr. W. v. d. Vliet, K. Koopmans, J. Ed.
Stumpff, Mr. C. E. Vaillant en C. Van Len
nep, die zich in der tijd tot eene commissie heb
ben gevormd, ten einde Amsterdam van duin
water te voorzien, en niettegenstaande den
grootsten tegenstand en velerlei bezwaren aan
de hoofdstad eene instelling hebben verschaft,
die al de groote steden van ons land haar be
nijden. Vooral in deze dagen van droogte en
hitte, schrijft dit blad, behooren de namen dezer
heeren, aan wie Amsterdam het overgroote
voorrecht van overvloedig en kostelijk water
voor rijk en arm te bezitten verschuldigd is,
in dankbare herinnering te worden gebracht.
Die namen zullen dan ook in eere blijven, ge
lijk die van den ontwerper, den majoor C. D.
Vaillant, en van den geachten geleerde Mr. D.
J. Van Lennep, die op de onbekrompenste wijze
zijne duinen tot heil van Amsterdam heeft af
gestaan.
In de Prov. Gron. Courant komt eene ad
vertentie voor, waarboven staat: //Liberaliteit,
leidende tot openlijke godsverzaking!" De ad
vertentie, die onderteekend is, waarschuwt tegen
een pleiziertrein, die op Zondag den 2den Au
gustus zal loopen. De onderteekenaar noemt
dit besluit van den directeur om dezen trein
te doen loopeneene handeling, der christenheid
tot schandaal verstrekkende en openlijk tot ver
zoeking leidende.
Toevalligerwijze leest men dadelijk onder deze
advertentie het woord //pleiziertrein" met ver
bazend groote letters gedrukt, waaronder een
andere voor den 9den Augustus aangekondigd
wordt.
Waarom noemt men die treinen toch pleizier-
treinen? Noemt men ze volkstreinen, dan houdt
alle bezwaar op. Niemand kan er eene gods
lastering in zien, dat men 's Zondags goedkoo-
per reist dan in de week. Of wil men alle
treinen verbieden Dat alleen is consequent.
Op de sterrenwacht te Parijs is de 100ste der
kleine planeten, tusschen Mars en Jupiter,
ontdekt.
Het tweede deel van het Geographische
Jahrbuch" (Gotha, J. Perthes) behelst belang
rijke statistieke opgaven, omtrent de bevol
kingen van Londen, Parijs, Berlijn en Weenen.
Hieruit blijkt, [dat Parijs do minst, Weenen de
meest vruchtbare van deze 4 steden iste Lon
den worden de minste, te Weenen de meeste
onechte kinderen geborente Londen is de
sterfte het grootst, te Weenen het kleinst; te
Berlijn worden de meeste, te Weenen de minste
huwelijken geslotente Parijs is het aantal
doodgeborenen het grootst, te Weenen het
kleinst; te Londen is de dichtheid der bevol
king het minst, te Parijs het grootstte Lon
den wonen in éen huis het kleinste aantal, te
Weenen het grootste (L. 7.7.; B, 28.8; P. 31;
W. 56.7). Eindelijk wordt te Londen het meeste,
te Berlijn het minste vleesch verbruikt. (L
109 W. 87, P. 75, B. 53).
Onderscheidene dagbladen hebben het bericht
medegedeeld, dat de heer Roest van Limburg
waarschijnlijk eerlang definitief als minister van
buitenlandsche zaken zou optreden. Van goeder
hand verneemt de Nieuwe Rott. Courant, dat
dit bericht onjuist is.
De 53ste jaarlijksche algemeene vergade
ring van het fonds ter aanmoediging en on
dersteuning van den gewapenden dienst in de
Nederlanden is op 29 Juli te Amsterdam
gehouden. Het daarbij uitgebracht verslag be
vatte o. a. de navolgende bijzonderheden. De
inkomsten over 1867 bedroegen: f82.944.82.
De uitgaven beliepen aan gratificatiën aan 2809
deelgerecbtigden en Waterloogift f 73,196.10;
kosten van het Iuvaliedenhuis, na aftrek der
eigene inkomsten van dat gesticht, f 4,304 96s;
totaal 82,944.82. Gelijk de sluitpost der in
komsten aantoont, is het kapitaal van het fonds
gedurende 1867 met f 3850.76 achteruitgegaan,
terwijl er geen vooruitzicht bestaat, dat zich
over het loopende jaar de inkomsten zullen
verbeteren, aangezien de voorloopige opgaven
van den uitslag der collecte nagenoeg alle we
der een lager cijfer dan in 1867 vermelden.
Door de invoering der nieuwe orde van zaken