BU1TENLA N D.
schappelijke inbezitneming toestemde, die niet
anders dan vele aanleidingen van misnoegen kon
geven.
Het had in den Deenschen oorlog de zekerheid
gekregen, dat noch Engeland, noch Rusland zich
met de Duitsche zaken zouden bemoeien. Het had
een bondgenoot in Italië; en Frankrijk? De
schr. meent reden voor zijn vermoeden te heb
ben, dat het van diens neutrale positie in den
oorlog zeker was.
Zoo ving Pruisen dan den oorlog aan, en ook bij
deu aanvang gunde Oostenrijk aan Pruisen het
voordeel van het initiatiefhet waren de Pruisen
die in Oostenrijks landen trokken daardoor ble
ven de Pruisische landen voor de verschrikkingen
van deu oorlog gespaard en kreeg buitendien
het leger die energie en dien moed, die den aan
valler noodzakelijk in hoogere mate dan den
verdediger eigen is.
De Pruisen eindelijk wisten in den oorlog partij
te trekken van die uitvindingen, die tot nu toe
slechts den vrede hadden gediend de spoorwegen
en de telegrafen wist de regeeriug geheel voor
zich op de meest practische wijze in te richten
aan het hoofd van de verschillende lijnen wer
den militaire chefs geplaatst, volgens een voor-
afgemaakt plan en zoo konden in korten tijd
de troepen en het materieel naar de grenzen in de
volmaakste orde getransporteerd wordenalles
werkte Pruisen mede, zoo eindigt de schr., want
het plan was een nationaal plan het was niet de
veroveringszucht van een vorst, maar het was
de uitvoering van een sinds jaren gekoesterd
idee, die de Pruisische legers bezielde. Het was
Duitscklands eenheid, waarvoor zij stredenen
daardoor konden zij op de sympathie van een
groot deel van Duitschland rekenen. En wie
heeft de eenheid bevorderd Wie heeft die
volken aan gene zijde van den Rijn tot elkan
der gebracht Zouden zij werkelijk het zware juk
van Pruisens heerschappij verkozen hebben, zoo
zij niet een grooten angst voor naburige wape
nen, zoo zij niet een groote behoefte aan een
krachtigen beschermheer hadden gehad En
wij, die de oorzaak zijn van die vrees, zoo
ongeveer gaat de schrijver voort, gaan, om
die kracht te breken, ons nog krachtiger
wapenen, ons nog verschrikkelijker voordoen,
eene legerwet aannemen, die veel meer schijnt
dan zij is en begaan daardoor een dubbele
fout; want wrij maken onze vijanden sterkeren
zelf worden wij er niet krachtiger door.
Er is voorzeker veel te doen; wij kunnen van
de Pruisen leeren hoe ons te wapenenhunuo
inrichting der spoorwegen en telegrafen in oor
logstijd is navolgenswaardig; maar maatregelen
te nemen, die den vreemden dreigend toeschij
nen, en toch weinig onze kracht in oorlogstijd
verhoogeu, maar het land lasten opleggen, waar
onder het dreigt te bezwijkeu, en wel in een
tijd, waarin onze natie reeds teekenen van ver
zwakking geeft, dit gelijkt veel (om eene populaire
uitdrukking te gebruiken) op het slachten van
de hen die gouden eieren legt: dat is, als wil
den wij die theorie in toepassing brengen, vol
gens welke eene natie niets is dan eene groote
machine, bestemd om het grootst mogelijke
aantal soldaten te fabriceeren.
Twee voordeelen heeft do nieuwe wet: de
wederinstelling van de garde nationale
en vooral de afschaffing van het remplaceeren.
Want weet ieder huisvader dat, in geval er
een oorlog uitbreekt, zijne kinderen met het
leger moeten optrekken, dan zal hij wel lang
zamerhand het groote belang er van inzien dat
ook hij, bij de beslissing of er een oorlog ge
voerd zal worden, daarop eemgeu invloed uit
oefent. En geschiedt dit eenmaal dan zal men
met meer recht en met meer zekerheid van
geloofd worden, dan thans kunnen zeggen
//Iempire c'est la paix!"
Terwijl nog op enkele plaatsen adressen circu-
leeren om den Koning te verzoeken, dat hij op
nieuw de Kamer ontbinde, gaat ook de Nieuwe
Go esc lie Courant voort met de noodzake
lijkheid hiervan aan te toonen. Volgens een
uittreksel,, heden in de Haarlemsche Courant
opgenomen, verlangt die Courant eene herzie
ning van het kiesstelsel, eD wil dit vervangen
door een bidstelsel. Volgens baar zal het volk
niet meer mogen kiezen, het constitutioneele
stelsel moet ontdaan worden van het gevaar
lijke omhulsel van een volkswilhet zal alleen
moeten bidden. De ontbinding der Kamer zal
dus eene finale ontbinding zijn; tenzij men aan
neemt dat door het veelvuldig bidden hier en
daar (1 op de 45.000) den geest krijgt, en als
uitverkorene in de Nieuwe Kamer zitting zal
krijgen.
Hoe die partij, waartoe de N. Goesche Cou
rant behoort, speelt met beginselen leert ons
dezer dagen de K r e u z z e i t u n g. Koning George
van Hanover was als alle koningen een koning
bij Godsgenade; deed dan Pruisen geen revolu
tionaire daad door hem van den troon te stoo-
ten? Neen, zegt zij: koning George is //ein
Besiegter der Weltgeschichte"; wij zou
den de partij, die wij erkennen dat hier te
lande uitstekende vertegenwoordigers heeft,
doch wier onpractische beginseleu blijken, waar
hare kleine trawanten deze op hare wijze in
toepassing willen brengen, willen aanraden om
zich deze uitspraak ten nutte te maken en eens
na te gaan of zij ook niet toe de Besiegten
der Weltgeschichte behoort.
Ons werd onlangs het tweede verslag toege
zonden van de Vereeniging tot verleenen
van hulp aan minvermogende ooglij
ders voor Zuid-Holland.
Die vereeniging, te Rotterdam gevestigd, heeft
in 1867 aan 1585 personen hulp verleend. Het
aantal adviezen door den geneesheer Dr. J. H.
de Haas gegeven, bedroeg meer dan 127000ter
wijl 135 belangrijke operation door hem ver
richt werden. De Vereeniging verschafte, ge
heel of gedeeltelijk gratis, 231 brillen en 11
kunstoogen.
Bij het verslag wordt de vraag besproken, of
eene dergelijke inrichting, bij het bestaan van
eene ander dergelijke in ons vaderland, wel nood
zakelijk is. Het bestuur meent die vraag, zon
der aarzelen, bevestigend te moeten beantwoor
den. Londen alleen heeft zes zulke instellingen
in Duitschland heeft bijna iedere stad van
eenigen omvang de hare, zelfs steden met veel
kleinere bevolking dan Rotterdam. Vrij nauw
keurige berekeningen geven aan, dat ruim 1pCt.
van de bevolking der groote steden minvermo
gende ooglijders zijn.
Reeds werden er in het vorige jaar 267 lijders
uit 69 gemeenten buiten Rotterdam door de Ver
eeniging geholpen. Doch de groote moeilijkheid
is voorloopig nog, dat de Vereeniging geen
eigen locaal heeft, waarin de lijders verpleegd
kunnen worden. Wel is voor dit doel reeds eene
som van 2003 bestemd, doch aan eene uitvoe
ring van het plan kan zonder meerdere giften
niet gedacht worden. Het aantal giften en bij
dragen 'is in het vorige jaar toegenomen, doch
de deelneming is nog niet algemeen genoeg en
bepaalt zich hoofdzakelijk tot Rotterdam. Met
den meesteu nadruk worden de belangen der Ver
eeniging aan aller medewerking door het be
stuur aanbevolen.
Het bestuur bestaat uit de HH. Dr. C. H. van
der Looij, presid., A. Hartevelt A. Hz., pen
ningmeester, Mr. J. G. de Bruijn, J. H. IIoo-
geweegen, Mr. A. Hoynck van Papendrecht,
G. J. Huijgen, E. L. Jacobson Lz., H.P. Ker-
dijk, en H. C. de WolfF, secretaris.
Belgie. De algemeene beraadslagingen over
de legerwet in de Kamer van vertegenwoordi
gers zijn, na langer dan vier weken geduurd te
hebben, Zaterdag eindelijk besloten met eene
verdediging dier voordracht door den rapporteur
der commissie, den heer Van Humbeeck, die o. a.
deed uitkomen, dat het land uit kracht dezer
wet (de bezetting van Antwerpen daargelaten)
over een leger van 60,000 man zou kunnen
beschikken, zonder dat daardoor aan de natie
een zware last zou worden opgelegd. Hij merkte
bij deze gelegenheid aan. dat hij, voor zich.
veel liever gezien zou hebben, dat men Brussel
in plaats van Antwerpen versterkte, opdat de
hoofdstad ook in tijden van gevaar, de hoofd
stad zou kunnen blijven; maar wetende, dat
dit denkbeeld geene genoegzame ondersteuniDg
bij de vertegenwoordiging vond, achtte hij hel
noodeloos, daarop te blijven aandringen.
Do beraadslagingen hebben niet veel belang
rijks opgeleverd: verschillende stelsels werden
in die vier weken verdedigd, maar ten slotte
zijn toch de twee belangrijkste amendementen
met groote meerderheid verworpen, het eene
van den heer Coomans, om de loting af te schaf
fen, het andere om het leger uit vrijwilligers t<
doen bestaan. Onder de tegenstemmers tegen lie
amendement van den heer Coomans waren e
wel verscheidene die de loting afkeurden, inaar
bij gebreke van een ander stelsel moest men
ze wel behouden, meenden zij.
De kamer is na de stemming over art. 1 tol
3 Maart uiteengegaan.
Oostenrijk. De minister Yon Beust heeft
in de vergadering der niet-Hongaarsche of Cis
leithaansche delegation bevestigd, wat wij reed
omtrent de Hanoversche passen-historie mee
deelden. Het geven van passen, voor korteren tiji
met aanwijzing van een bepaald land, staal
volkenrechterlijk elke mogendheid vrij, en zol
heeft dan ook, na herhaalde aanzoeken vai
Hanoveranen, het Oostenrijksche ministerie vai
politie aan de verschillende beambten mackti
ging verleend om passen af te geven. Den 18del
Januari jl., toen reeds moeilijkheden daardoet
ontstaan waren en in Pruisen daarop de aaii
dacht was gevestigd, werd deze machtiging inge
trokken. De regeering heeft dus zelf het uiter
ste gedaan, om Pruisen tevreden te stellen. Maar
zeide de Oosten rijksche minister, nu zijn e<
twee fouten door mindere beambten gepleegd
ten eerste zijn passen afgegeven voor personen
die niet in persoon aan het bureau verschenei
zijn, zoodat het wel mogelijk is dat zij niet eeD
in Oostenrijk hun verblijf hielden, en ten tweed'
zijn na de intrekking der machtiging nog mef
dan 200 passen afgegeven. De schuldige ainbtt
naar had zich echter bij andere gelegenhedet
zoo verdienstelijk gemaakt, dat de regeering c
niet toe bad kunnen besluiten om hem af f
zetten. De minister eindigde met zijne volt
sympathie voor Pruisen te betuigen, van zijni
vredelievende bedoelingen de verzekering teg*1
ven, en de gedachte om op dergelijke wijz
eenige vijandelijke daad tegen Pruisen op't ooi
te hebben gehad, als geheel ondoeltreffend t'
verwerpen. Wat de feesten van koning Georgi
betreft, had de regeeriug niet gemeend tusschei
beide te moeten komen, daar deze van huisehj
ken aard waren, en de Pruisische regeering ooi
reeds had toegelaten, dat er feesttreinen naa
Weenen liepen. Eene weigering van Oostenrij'
om dezen te ontvangen, kwam dus allermin*
te pas.
Engeland. Het rechtsgeding tegen de per
sonen, welke in den aanslag tegen de Clei'
ckenwell-gevangenis betrokken zijn geweest, r
eindelijk ten einde gebracht. De jury heeft 1
der gearresteerden, Barrett, T. Desmond, W
Desmond, English, O'Keefe, Mullany en Anm
Justice schuldig verklaard aan het plegen vac
opzettelijken moord. De achtste beschuldigde
Allen, is vrijgesproken. Voorts heeft de jurj
in eene korte memorie, welke op haar verlangen
aan den minister van binnenlandsche zaken ge
zonden zal worden, als hare meening te kennei
gegeven, dat de waakzaamheid der politie in di
geval te wenschen heeft overgelaten.
Ook in het Hoogerhuis is gisteren d
