LEIDSCH DAGBLAD.
Per Telegraaf.
N°. 2422.
Vrijdag
A°. 1868.
3 Januari.
LEIDSCH
is
i^3
DAGBLAD.
PRIJS DEZER COURANT.
Voor Leiden, per 3 maandenf 3.00.
Franco per post3.85.
Afzonderlijke Nommers0.10.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van Zon-en Feestdagen, uitgegeven.
PRIJS DER ADVERTENTIEN.
Van 1-6 regels0.75; iedere regel meerƒ0.12*.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten van
1-4 regels ƒ0.90; iedere regel meer0.15.
'S-GRAVENHAGE2 Januari
M. de koning heeft de beide departemen-
voor Eeredienst hersteld en voorts benoemd:
minister van justitie den heer Wintgens,
tot minister van katholieke eeredienst den heer
Luyben, van hervormde eeredienst den heer
Van Lyndon, alle thans leden van de Tweede
Kamer der Staten-Generaal.
ten
tot
Leiden Boekdrukkerij
ran A. W. SIJTHOFP.
treffende de werking der comptabiliteitswet.
Ofschoon die werking slechts eenige maanden
voortduurt, en daarvan dus nog maar weinig
ondervinding kan verkregen zijn, heeft de mi
nister uit de berichten, waarop het voorloopig
verslag doelt, aanleiding genomen, om den gou
verneur-generaal van Nederlandsch Indië me-
dedeeling te verzoeken van hetgeen hem reeds
nopens die werking is gebleken. Nader gaf hij
den landvoogd in overweging, de algemeeue
rekenkamer en de hoofden der departementen
van algemeen bestuur, aan te schrijven om ge
stadig aanteekening te houden van gebreken,
welke zich in de wet mochten doen gevoelen,
en die aanteekeningen, vergezeld van voorstellen
tot voorziening, steeds ter kennis te brengen
van de Indische regeering. Deze zal dan, wan
neer de wet eenigen tijd heeft gewerkt, zoo
noodig voorstellen tot wijziging aan het opper
bestuur kunnen onderwerpen. In afwachting
van de gevraagde officieele berichten, kan de
minister zich omtrent de gegrondheid der be
wuste klachten niet ^el uitlaten, noch ook met
;heid verklaren, of de oorzaak dier
de wet dan wel in hare^uitvoering
er zou zeer ongaarne toestemmen,
sgenheden, waarvan de nieuwsbladen
;en tijd gewaagden, aan gebrek aan
zelfs aan geheime tegenwerking van
autoriteiten zijn te wijten. Hem
or, dat daaraan wel allerlaatst mag
icht, waar het de invoering geldt
nieuwe orde van zaken, die immer
ardige moeilijkheden medebrengt,
i hierbij niet uit het oog, dat reeds
stelling der Indische begrooting bij
personeel in Indië niet in evenre-
.d met den grooten omvang der
in het algemeen, en dat dus elke
verandering of vermeerdering van
.en en controle groote ongelegenheid
eg brengen."
ichrijft uit 's-Hage aan de Arnh.
r de ministers het plan tot ontbin-
eede Kamer vooreerst nog niet ten
n brengen. Een der groote redenen
t kabinet nog gecompleteerd moest
dat de onderhandelingen met Jhr.
i tot Sevenaer over de portefeuille
log niet tot een einde waren gebracht,
'roegen de ultramontanen als groote
de belofte van eene wijziging der
lager onderwijs in hun geest. Zelfs
volgens de Arnh. Courant., dat de
an den heer Heemskerk was aange-
t- in het ontbindingsrapport meer
i te geven, wat er te dien opzichte
)u, mits de heer Van Nispen maar
fit kreeg. Eene tweede voorwaarde
r V. Nispen zou deze geweest zijn, dat
3wet werd opgenomen de vrijstelling
litairen dienst voor jongelieden, die
inariën hunne opleiding ontvangen,
iten, die wij uit 's-Hage ontvin-
i eenigzins anders. Volgens deze
zouden invloedrijke hoofden der protestant-
sche partij den heer Schimmelpenninck hebben
gewaarschuwd voor de hooge eisehen door den
heer Van Nispen gesteld. Dientengevolge zou
er kans bestaan, dat aan een ander de por
tefeuille van justitie zou toevertrouwd wor
den, terwijl volgens sommigen het departement
voor catholieke eeredienst hersteld en de heer
Van Nispen aan het hoofd daarvan geplaatst
zou worden.
Nu is aan alle gissingen een einde gemaakt
(zie ons telegram), en aan concessiën als die,
welke Jhr. Van Nispen verlangde, kan gelukkig
niet meer gedacht worden.
Nog eene mededeeling van den Haagschen
correspondent der Arnh. Courant behoeven wij
evenwel onze lezers niet te onthouden.
De mededeeling betreft de homogeniteit van
het kabinet, in de sluitingsrede, heilzaam
en naar den geest der grondwet onmisbaar
genoemd, en luidt aldusMen zegt dat de
heer Trakanen een adres aan zijne voormalige
collega's in den ministerraad heeft gericht om
zich te beklagen over de niet-toepassing van
het nu zoo geroemde grondwettige beginsel van
homogeniteit ten opzichte van de koloniale
kwestie bij zijn aftreden."
Hit Brussel wordt aan de Midd. Courant
geschreven, dat het kabinet te 's-Hage, dadelijk
nadat de koning geweigerd heeft het verzoek
om ontslag aan te nemen, een dépêche aan de
Nederl. gezant te Parijs heeft gericht, om hem
te melden, dat Nederland zonder voorbehoud
tot de conferentie toetreedt.
Voor de betrekking van directeur der gas
fabriek te Schiedam hebben zich, zegt men,
170 sollicitanten aangemeld, waaronder 17 di
recteurs van gasfabrieken.
De sedert 90 jaren bestaande //Neder-
landsche Maatschappij ter bevordering van nij
verheid" mag met recht beschouwd worden als
een krachtig middel, om de welvaart van ons
land te vermeerderen. Zij bepaalt haren werk
kring niet alleen tot het verspreiden van ken
nis onder hare leden, maar tracht ook nuttig
te zijn in het algemeen belang, door bevorder
lijk te zijn aan het wegnemen van bezwaren
en belemmeringen, die de nijverheid in den weg
staan, om daardoor eene goedkoopere productie
mogelijk te maken. Door vereende krachten heeft
zij reeds meermalen nuttige zaken tot stand
gebracht en tracht zij nog voortdurend nieuwe
middelen te vinden, om haar in alle opzichten
praktisch doel te bereiken. Naar aanleiding daar
van heeft het hoofdbestuur zich nu gewend tot
de onderscheidene departementen, met verzoek
om ieder in zijn kring op te sporen de grieven,
die bestaan tegen de accijns wetten, voor zoover
ze drukken op sommige takken van nijverheid,
ten einde die bezwaren te verzamelen en zoo
noodig zich tot de hooge regeering te wenden
met verzoek die weg te nemen. Het departe
ment te Rotterdam heeft gemeend, dat de
meest praktische weg in deze zou zijn: het
openstellen eener gelegenheid voor ieder indus-
striëel, om zijne meeningen ten dien aanzien te
uiten, en heeft op morgenavond eene vergade
ring belegd, waarin de bedoelde bezwaren kunnen
worden verzameld en in een algemeen rapport
bijeengevoegd. Het departement doet dit in het
vertrouwen, dat de industriëelen, het nuttige
en noodzakelijke daarvan erkennende, bereid
zullen zijn om er toe mede te werken, dat het
hoofdbestuur der maatschappij in staat worde
gesteld tot eene - volledige beoordeeling van het
onderwerp en van de vraagwelke stappen
daaromtrent al dan niet behooren gedaan te
worden. N. R. C.
Gisteren is de Nieuwe Utrechtsche Cou
rant", in een ander formaat verschenen en zal
voortaan met compresse letter gedrukt, op een
ander uur, en wel des middags, worden uitge
geven. Zaturdag-'s avonds zal bovendien eene
Zondags-editie verschijnen, zoodat 's weeks 7
nummers zullen worden uitgegeven.
De commissaris des konings in de pro
vincie Utrecht, heeft gewaarschuwd tegen het
gebruik van vleesch van koeien aan de kalver-
ziekte lijdende, welk yleesch zeer schadelijk voor
