zou liet toejuichen en de nakomeling zou geen reden heb
ben er zich over te beklagen.
Bij andere inrichtingen van blijvende waarde zou men
dien maatregel eveneens kunnen toepassen.
De voornaamste hoofdstukken evenwel waarop ons inkrim
ping der uitgaven wenschelijk en mogelijk voorkomt, zijn
wij wezen er reeds vroeger op die van de openbare
werken en het armenwezen. Het is waar, dat wij
het volgend jaar wel niet de kosten voor de uitstekende
verbetering van den toegang aan de Rijnsburgsche poort te
dragen zullen hebben, maar er schijnt dan ook eene ge-
heele verstrating der Hooigracht vereischt te worden, welke
op f 6000 en eene vernieuwing der Karnemelksbrug, die
op f 9000, geraamd is. Misschien zou nu die eerste post
reeds eene belangrijke wijziging kunnen ondergaan, maar
wat dien anderen betreft, zoo mag men de dringende
noodzakelijkheid tot het aanleggen van een kostbare
ijzeren brug aldaar wel een oogenblik betwijfelen. 'Wij
willen nu niet bepaald instemmen met hen, die meenen,
dat die Karnemelksbrug wel geheel kan gemist worden;
ofschoon men moet toegeven, dat de bruggen in deze stad,
vooral die over den Rijn, zeer dicht bij elkaar zijn gelegen.
Het schijnt, dat, hoe korter de afstanden zijn, des
te grooter de behoefte is, ze nog korter te maken. Men
vergelijke eens in zijne gedachten de afstanden tusschen
de Korenbeursbrug, de Karnemelksbrug en de brug bij
de Watersteeg, met die van den Pont des Saints-Pères,
den Pont des Arts (ook uitsluitend voor voetgangers be
stemd) en den Pont Neuf te Parijs. Toch is het dagelijksch
verkeer tusschen de Rive droite en de Rive gauche nog
wel iets drukker dan tusschen den Kieuwen Rijn en de
Botermarkt. Maar dit daargelaten, als de Karnemelksbrug
nu eenmaal onmisbaar is, zou men dan toch dien post
niet werkelijk kunnen vereenvoudigen en eene vernieuwing
voorslaan, iets meer in den trant van de herstelling, die
verleden jaar op de begrooting voor f 400 was uitgetrok
ken, al is het gebleken, dat men met die geringe herstel
ling niet volstaan kan
Voor het armenwezen hebben wij de bezuiniging,
welke het meest voor de hand ligt, reeds vroeger aange
wezen. Zij zou bestaan in eene vermindering van het be
drag der subsidiën, jaarlijks aan de godshuizen verleend,
dat voor 1868 voorloopig op f 46700 begroot is, wederom
f 2000 meer dan het vorige jaar. Men zou zoo iets ten minste
kunnen beproeven door een beroep te doen op de algemeene
weldadigheid. Weldadigheid bestaat er nu toch. Maar het
is de stad, welke die aan de burgers oplegt; echter niet
naar den maatstaf van de meerdere of mindere liefdadige
gezindheid der individuen (en dit zou toch eigenlijk bij
zulk een zaak de eenige juiste maatstaf wezen); maar zij
heft die liefdepenningen geheel als en naar den maatstaf
van eene belasting.
Wanneer de begrooting in behandeling komt, dan zal
het zeker blijken, dat er nog verscheidene posten zijn,
waarop deze en soortgelijke redeneeringen van toepassing
worden bevonden.
BINNENLAND.
LEIDEN, 26 October.
Wij vernemen dat op aanstaanden Dinsdag-avond te
halfzeven in de Hooglandsche Kerk eene buitengewone
openbare vergadering zal gehouden worden van de Leidsche
Afdeeling van het Nederl. Zendelinggenootschap, ten einde
aan allen, wien de zaak der christelijke zending en de toe
nemende bloei van godsdienst en beschaving in onze over-
zeesche bezittingen ter harte gaat. eenige belangrijke mede-
deelingen te doen. Daarbij zal behalve de voorzitter der
afd., Prof. Prins, en de secretaris, Dr. Hagen, ook optre
den de zendeling S. TJlfers, die ongeveer 20 jaren lang
werkzaam is geweest te Koemelemboeaai in de Minahassa
van Menado op Celebes en zich thans hier te lande bevindt.
Gedurende deze week zijn dagelijks in het werkhuis
alhier opgenomen van 136 tot 149 volwassen personen en
van 78 tot 80 kinderen.
Wij vernemen dat de plechtige godsdienstoefening,
die Donderdag a. s. in de Luthersche kerk alhier zal ge
houden wordenzal worden opgeluisterd door het gezang
van de Leidsche Koraal-vereeniging onder leiding van den
heer K. de Jong, terwijl het orgel zal bespeeld worden
door den heer J. Godefroy.
Gisteren werd te 's-Hage met veel plechtigheid het
stoffelijk overschot van den emeritus-predikant Dermout ter
aarde besteldwaarbij Ds. Moll eene treffende lijkrede hield.
Heden werd te Rottterdam het monument ont
huld van Gijsbert Karei graaf van Hogendorp. Bij velen is hij
alleen bekend als een van de drie mannen, welke zich in
1813 aan het hoofd der beweging voor Oranje plaatsten. Maar
zoo hem een gedenkteeken is opgericht, dan is het vooral
omdat hij is geweest de man die op ons constitutionneel
leven grooten invloed heeft uitgeoefend. Hij is de ontwerper
onzer eerste constitutie; de grondlegger en krachtige voor
stander der vrijzinnige beginselen zoowel op staatkundig
als commercieel gebied, die langen tijd bestreden werden
maar eindelijk toch zegepraalden. De ministerieele verant
woordelijkheid, de openbaarheid, vooral ook iu financiën,
het vrijhandelsstelsel, de slaven-emancipatie waren de groote
beginselen die hij door daden, woorden en geschriften in
gang trachtte te doen vinden. Daarom komt hem de hulde,
die hem heden gebracht wordt, volkomen toe.
Begunstigd door het heerlijkste najaarsweder viert de stad
Rotterdam heden het feest van haren Gijsbert Karei
graaf van Hogendorp. Letterlijk ziet men bijna geen
huis of het is getooid met de vaderlandsche driekleur, ter
wijl het langs de straten wemelt van feestgenooten zoo
van hier als elders. Reeds vroeg in den morgen was men
genoodzaakt de verschillende toegangen naar het terrein
van de onthulling voor niet-genoodigden af te sluiten
ten einde de passage niet geheel te verstoppen.
Precies te halftwee arriveerde Z. M. en gevolg en werd
aan het station door eene ontzaglijke menigte begroet,
terwijl langs den wreg dien de stoet passeeren moest, de
menigte als opeengepakt stond. De tocht werd in open rij
tuigen aangenomen, voorafgegaan door den burgemeester
J. van Vollenhoven en den kolonel der schutterij D. R.
Gevers Deynoot. Z. M. de koning was gekleed in gene-
raals-uniform.
Men verwacht dat met 1° November a. s. de ijzeren
bovenbouw van de spoorwegbrug te Kuilenburg in
zooverre voltooid zal zijn, dat hij zichzelf draagt. Van
de zeven openingen van 57 el zijn er bijna zes geheel
klaar.
Te Cleef heeft reeds eene bijeenkomst plaats gehad
over den spoorweg BoxtelCleve, met een agent van
het huis Rothschild en andere voorname buitenlandsche
huizen.
Het dagelijksch bestuur der gemeente M e p p e 1 heeft
zich reeds tot den minister van binnenlandsche zaken ge
wend om in het belang van het reizend publiek van han
del en nijverheid eene betere aansluiting te krijgen aan
de regeling der uren van aankomst en vertrek op den
staatsspoorweg.
Te Geervliet vreesde men met een geval van vee
ziekte te doen te hebben, doch het is gebleken, dat het
dier aan eene andere kwaal leed. De andere beesten zijn
dan ook niet afgemaakt.
BUITENLAND.
In Baden is de regeering gelukkiger geweestdaar heeft
de eerste kamer evenals de tweede met eenparige stemmen
het tolverdrag en het of- en defensief tractaat met Prui
sen aangenomen.
De universiteit te Berlijn heeft opnieuw een zwaar
verlies geleden door het overlijden van den beroemden
taalvorscher professor Eranz Bopp. Hij was 76 jaren oud.
De Thermometer van Fahrenheit teekende alhier Vrijdag des namid
dags te 5 uren 54°, Wind: O., des avonds te 8 uren 48°, te 10 uren 46°.
Zaterdag morgen te 5 nren 42°, Z., te 8 uren 47°, 's middags te 12 uren
56°, te 4 uren 54°.
Düitschland. Zoo het nieuwe tolverdrag den 31sten
October a. s. niet door de Zuid-Duitsche staten is aange
nomen, zal Pruisen het oude opzeggen. Of ook de Beiersche
rijksraad voor die bedreiging zal zwichten en het voor
beeld der tweede kamer volgen dat het verdrag heeft
goedgekeurd? Heden zal die zaak worden beslist, doch de
uitslag mag zeer worden betwijfeld als men bedenkt, dat
eene commissie uit den rijksraad zich gisteren met 9 stem
men tegen 1 voor de verwerping van het toltractaat heeft
verklaard.
Frankrijk. Niet alleen de bezetting van Rome door
Italiaansche troepen zou, volgens de bepaalde verklaringen
van keizer Napoleon in den ministerraad, Frankrijk tot
eene interventie hebben doen besluiten, maar zelfs Italies
onmacht om den opstand te bedwingen zou hiervoor reden
genoeg zijn. Daaruit blijkt dat die interventie nog tot de
eventualiteiten behoort. Want of Italië in staat zal zijn
aan de insurrectie een einde te maken, zal nog moeten
blijken. De vloot ligt dan ook nog te Toulon en men be-
