N°. 2299.
Vrijdag
A°. 1867.
9 Augustus.
Prijs dezer Courant.
Deze Courant wordt dagelijksmet uit
zondering van Zon- en Feestdagen,
uitgegeven.
Prijs der Advertentiën.
Nieuwe Stoombootdienst, langs de Haarlemmermeer, van Leiden (Haven) naar Arasterdam: Maandag ochtend te 4 u., overige dagen te 5 u.,
'snam. te 3% u.; van Amsterdam (Overtoom) naar Leiden: Zaterdag ochtend te 4 u., overige dagen te 5 u.,'s nam. te 3 u. Zondags buiten dienst.
Postbuslichtingen: (Lakenhal, Katoenfabriek en Nieuwstraat) 7 u. 30 m., 10 u. 55 m.; 3 u. 35 m.; 7 u. 55 m. en op Zondag 10 u.
55 m. en 3 u. 35 m. O.-I. Landpost. 9, 16 en 25. "W.-I. Mail 14 en voorlaatsten van elke maand.
Rijkstelegraaf van 7 uren 'sm. tot 9 uren 'sav. Spoorwegtelegraaf van 8 u. 'sm. tot 10 u. 30 m. 'sav.
Gemeentebestuur. Burgemeester en WethoudersMaandag en Donderdag te 11 uren. Commissie van Fabricage, Woensdag te 12.
Burgemeester, Dinsdag, Woensdag, Vrijdag en Zaterdag te 11. Presid. der Comm. van Fabricage Zaterdags van 111. Plaatselijke Secre
tarie, van 10—4. Thesaurie, van 9—2; Zaterdag van 912. Be Gemeente-architect is te spreken op het Raadhuis, van 121.
Kantoor der In- en Uitg. Rechten en Accijnzen van 9—1 en van 4—6 uren; van's Rijks Dir. Belastingen, Maandag
Dinsdag, Woensdag en Donderdag van 9—2; van Zegel en Registratie van 84; van de Hypoth. en het Kadaster van 9—4.
Het Samarangsche adres aan den heer Van Zinnicq
Bergman, dat wij in ons klein blaadje tot ons leedwezen
niet konden afdrukken, is door grootere bladen algemeen
bekend gemaakt. Het orgaan van de reactie heeft het
natuurlijk aanstonds aangevallen doch zonder argumen
ten, hetgeen zooveel zeggen wil als dat net geschoten heeft
met los kruit. De N. Utr. Courant was daarom edelmoedig
en heeft niet met een paar welgerichtte kogels willen ant
woorden. Maar tegenover de dwaze redeneeringen van het
orgaan stelt het een doodonschuldig verhaal, dat veel stof
tot leering in de quaestie kon geven. Men oordeele
Wij Nederlanders zijn eens meesters van Brazilië geweest.
Ter bewaking er van werd er een vloot gezonden onder Witte
Cornelis de Withden dappersten en meest onbesuisden onzer
admiralen, den man, die het minst de vormen in acht wist te
nemen tegenover zijn heeren en meesters. Men liet hem en de
vloot aan zich zei ven overmen voorzag niet in de behoeften
van de zeelieden en soldaten, men onthield hun het noodise
men liet ze omkomen van honger en gebrek, en dat alles
maakte dat Witte, de onder hem staande mannen niet langer
willende zien sterven en van gebrek omkomentegen het be
vel om daar te blijven, naar Nederland terugkeerde en Brazilië
aan zijn lot overliet.
Het kostte Witte zijne vrijheid; maar het kostte meer.
Wie waren er echter de schuld van, dat er zoo kort daarna
een boek verscheendat tot opschrift voerdeVerzuimd Brazil
Ja, wel verzuimd, dat is het ware woord.
Er waren er toen ook in Nederland, die de meeste voor-
deelen der koloniën trokken, zonder zich over de instandhou
ding der zaken veel te bekommeren, zonder zich het lot der
koloniën aan te trekken.
GeldzuchtVerzuim
Dat die woorden niet ten eenigen dage ook nog voor onze
koloniën geschreven moeten worden in de boeken der geschie
denis.
Gelijk bekend is bestaat te Arnhem sedert het vorig
jaar eene maatschappij: Tot Nut van den Javaan.
Haar beginsel is gelijk zij kort en duidelijk zegt in
haar eerste verslag, dat ons dezer dagen werd toegezonden
//Aan anderen doen, wat wij wenschen dat ons gedaan worde,
zonder onderscheid van ras, landaard, huidkleur of godsdien
stige meeningen. Yoor dat beginsel roept zij de medewer
king in van geheel het Nederlandsche volk, opdat er, naar
de spreuk onzer vaderen, door eendracht eene onweer
staanbare macht ontsta, ter bestrijding van al wat met dit
beginsel niet overeenstemt. In 't bijzonder wil zij dit be
ginsel toepassen op Java en zijne aanzienlijke bevolking,
die door ons verdrukt en in haar recht verkort wordt.
Eene verdrukking, waarvan ons eerlijk volk zich geheel
niets of nauwelijks bewust isten gevolge van de geheim
houding, waarmee men hoogst laakbare handelingen maar
al te lang heeft weten te bedekken."
Deze Maatschappij telt thans reeds 850 leden, die'door
hunne toetreding verklaard hebben geen deel te willen
hebben aan wat op Java geschiedt in strijd met rechtvaar
digheid en Christenzin, met Neêrlands roem en eer. Daar
tegen willen zij zich verzetten met alle gepaste middelen
en strijd voeren //voor waarheid en recht. Er hebben zich
10 afdeelingen geconstitueerd, en wel te Arnhem met 65
te Dordrecht en Sneek elk met 52, te Alkmaar en Mui
den elk met 51, te Groningen met 50, te Enschedé met
27, te Zwolle met 24, te Schagen met 20 en te Dockum
met 15 leden. Door 54 personen is het correspondentschap der
maatschappij welwillend aangenomen. Ook in onze stad
telt zij verschillende leden en wij meenen te weten dat
het plan bestaat in den volgenden winter alhier eene af-
deeling te constitueeren en aan de bedoelingen der maat
schappij meerdere openbaarheid te geven.
In de noordelijke provinciën beklaagt men zich, dat in
den laatsten tijd door de regeering, bij het formeeren van
vereenigingen of commissiën, onder de leden daarvan óf
niemand óf althans maar een enkele der leden uit Gro
ningen, Friesland en Drenthe werd gekozen. Zoo wordt
ook nu weder bij de Nederlandsche rereeniging tot het
verleenen van hulp aan zieke en gewonde krijgslieden geen
Fries, geen Groninger, geen Drenthenaar aangetroffen.
De klacht is billijk. Zou de minister dit ook begrepen hebben
en daarom misschien aan Harlingen W. H. F. baron van
Heemstra tot burgemeester geschonken hebben?
Het Fonds ter aanmoediging en ondersteu
ning van den gewapenden dienst in de Neder
landen ontving in 1866 aan renten, collecten, legaten en
giften ƒ83,394.91 en gaf ƒ229.945 meer uit. Op de lijst
der nog solliciteerenden om ondersteuning staan elfhon
derdnegenenzeventig personen. Zullen daarvan ook sterven
zegt de Arnh. Cour. eer hunne beurt kwam om iets
te trekken? Zijn de onkosten van het hoofdbestuur, dis
tricts- en plaatselijke commissiën, die bijkans 5000 be
dragen, niet voor vermindering vatbaar? Waarvoor wordt
die ^aanzienlijke som vereischt? Nog 1169 sollicitanten die
wachten op hulp! Is dat een fonds tot aanmoediging"
van den gewapenden dienst? Is Nederland onmachtig-ÓrH-'
aan die krijgslieden dadelijk te geven, wat zij nsÉttertyd
hopen te ontvangen? r*
Invalieden die ondersteuning behoeven, móeten Met
wachten. Hun lot moet niet afhankelijk zijn^ .van eene
LEIDSCH
DAGBLAD.
Voor Leiden, per 3 maanden1.95.
Franco per post2.80.
Afzonderlijke Nommers0.05.
Van 1-6 regels 0.75; iedere regel meer 0.12s.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten van
1-4 regels ƒ0.90; iedere regel meer 0.15.
Spoortreinen van Leiden naar 's-GravenhageDelft, Schiedam en Rotterdam: te 8 n. 30 m.; 10 u. 17 m.; 1 u. 55 m.; 3 u. 52 m.,
6 ii. 9 m.; 8 u. 55 m.; 9 n. 42 m.; naar Haarlem en Amsterdam: te 8 u. 35 m.; 10 u. 26 m.; 11 u. 55 m.; 3 u. 1 ra.; 4 u. 57 m.; 7 u. 45 m.; 9 u. 56 m.
Stoomboot Volharding van Leiden (Haven) naar Amsterdam: Maandag ochtend te 4 u., overige dagen te 5 u.; van Amsterdam (Binnen-
Amstel) naar Leiden: Maandag nam. te 2 u. 30 m. overige dagen nam. te 3 u. Zondags buiten dienst. Van Leiden naar Gouda Zondag 7
overige dagen 5 u. 30 m. en 1 u. 45 m. Van Gouda naar Leiden: Zondag 4 u. 45 m., overige dagen 10 u. en 5 u. 30.
O 7