K°. 2288.
Zaterdag
A». 1867.
27 Juli.
B I N N EN LAND.
Prijs dezer Courant.
Deze Courant wordt dagelijksmet uit
zondering van Zon- en Feestdagen,
uitgegeven.
Prijs der Advertentiën.
Spoortreinen van Leiden aaar 's-GravenhageDelft', Schiedam en Rotterdam: te 8 u. 30 m 10 u. 17 m.; 1 n. 55 m.; 3 u. 52 ra.,
6 u. 9 in.; 8 u. 55 ui.; 9 u. 42 m,; naar Haarlem en Amsterdam: te 8 u. 35 ru.; 10 u. 26 m.; 11 u. 55 ra.; 3 u. 1 ra.; 4 u. 57 m.; 7 n. 45 m.; 9 u. 56 ra.
Stoomboot Volharding van Leiden (Haven) naar Arasterdam: Maandag ochtend te 4 u., overige dagen te 5 n.; van Amsterdam (Binnen-
Amstel) naar Leiden: Maandag nam. te 2 u. 30 ra. overige dagen nam. te 3 u. Zondags buiten dienst. Van Leiden naar Gouda Zondag 7 n.»
overige dagen 5 u. 30 m. en 1 u. 45 m. Van Gouda naar Leiden: Zondag 4 u. 45 ra., overige dagen 10 u. en 5 u. 30.
Nieuwe Stoombootdienst, langs de Haarlemmermeer, van Leiden (Haven) naar Arasterdam: Maandag ochtend te 4 u., overige dagen te 5 u.,
'snam. te 3% U-1 van Arasterdam (Overtoom) naar Leiden: Zaterdag ochtend te 4 u., overige d^gen te 5 u.,'s nam. te 3 u. Zondags buiten dienst.
In den brief dien wij gisteren mededeeldenwordt dui
delijk aangetoond, dat de aanzienlijke verhooging van
den omslag te dezer stede eenvoudig voortvloeit uit de
afschaffing van de plaatselijke accijnzen. Het feit is onloo
chenbaar en trouwens volkomen bekend aan allendie
ook maar eenigszins op de hoogte zijn van onze gemeente
zaken. Dit belet echter niet, dat werkelijk voor het open
baar onderwijs op de begrooting van 1867 tienduizend
gulden meer zijn uitgetrokken dan op die van het voor
gaande jaar en dat zonder die vermeerdering de omslag
tien percent lager had kunnen worden gesteld dan nu bet
geval is.
Of die vermeerdering gewettigd of niet gewettigd moet
heeten, hangt af van ons oordeel over de meerdere of
mindere deugdelijkheid van het pübliek onderwijs, en dat
oordeel is, wat ons betreft, reeds zoo dikwijls medegedeeld
en toegelicht, dat het volstrekt onnoodig wordt daarop
nog eenmaal terug te komen. Maar wat misschien nog
niet algemeen genoeg begrepen wordt is de machteloosheid
der middelen, welke ter vermindering der hoogere lasten
van sommige kanten worden aanbevolen. Immers die mid
delen lossen zich allen op in dit enkele: verhooging van
het schoolgeldin de onderstelling dat men zulk eene ver
hooging slechts behoeft uit te schrijven om de kosten van
het schoolwezen aanmerkelijk te verminderen. Maar is die
onderstelling juist? Wij antwoorden stellig ontkennend.
Immers dat moet duidelijk zijn voor iedereen, dat er on
der de hoofden van gezinnen die nu het lagere schoolgeld
betalen niet weinige voorkomen, die het hoogere niet be
talen kunnen of willen. Komt de verhooging tot stand
dan nemen de hier bedoelde ouders hunne kinderen na
tuurlijk terug en de stad ontvangt ja meer schoolgeld,
maar van een veel kleiner aantal kinderen, zoodat de ge-
heele opbrengst misschien niet grooter zijn zoude dan
thans. Wanneer de gemeenteraad op grond van belangrijke
verhooging van het schoolgeld den omslag eene noemens
waardige vermindering deed ondergaan, zou elk deskun-
kundige dien Raad met volle recht van groote lichtvaar
digheid beschuldigen. Immers of men 100 ontvangt van
50 personen of 50 van 100 personen iswat betreft de
linantieele uitkomst, vrij wel onverschillig.
De bewering dat ook op de scholen van den heer Van
Wijk en mejufvrouw Jesse het schoolgeld zoo hoog moet
worden opgevoerd als noodig is om de kosten te dekken,
staat dan ook vrij wel gelijk met den eisch dat die scho
len worden opgeheven. Ter bereiking van het voorgestelde
doel zou men toch behooren te beginnen met het school
geld van 16 op ongeveer 30 te brengen, maar aange
zien het eerste gevolg van die verhooging zou wezen eene
groote vermindering van het getal schoolgaande kinderen,
zoo zouden de overblijvenden, wilden zij alle kosten dekken,
niet 30 maar 50 of ƒ60, ja misschien ƒ100 moeten be
talen, dat wil zeggen sommen zoo hoog, dat geen vader
die voor het daar gegeven onderwijs zou willen opbrengen,
Onze conclusie is deze: om de kosten voor het onder
wijs te verminderen, moet men öf scholen opheffen óf aan
de bestaande het noodige onthoudenverhooging van
schoolgeld leidt niet tot dat doel.
LEIDEN, 26 Juli.
Sinds gisteren is de kermis compleet en zijn er geene
tenten meer in aanbouw. Ook de heer Maju is begonnen
zijne optische illusiën aan het verbaasde publiek voor de
oogen te tooveren en, hoewel het genoegen dat hij ver
schaft een zeer kalm eu zelfs een wetenschappelijk genoe
gen mag heetenzoo zal toch niemand het betreuren het
gesmaakt te hebben. Bracht de heer Maju vroeger met
//de geest" beelden op het tooneel, die er niet werke
lijk aanwezig waren, thans maakt hij personen geheel of
gedeeltelijk onzichtbaar. De heer Maju reist met de op
tische instrumenten der Londensche polytechnische school,
waar hij de optica doceert. De eerste voorstelling van
Asschepoester in den Schouwburg heeft bijzonder voldaan
en men kan de directie gelukwenschen met de keuze van
zulk een echt kermistuk, dat zeker veel succes zal hebben.
Het tooneelgezelschap van de heeren Boas en Judels heeft
zijn ouden roem gehandhaafd. Mevr. Corrin, als de sergeant
heeft weder blijken gegeven van haar hoog gewaardeerd
talent, terwijl de heer Judels voortdurend de lachspieren
van zijne toehoorders in beweging brengt. De dames
Korlaar-SablairollesSluiters en Flora Samechtini hebben
ook niet weinig bijgebracht tot het welgelukken der
vroolijke vaudeville, en het heerenpersoneel heeft zijne rol
len met tact vervuld. Ook het nastukje heeft bijzonder
voldaan. - De G-ebrs. Ouvrier zullen van heden af ook
nog om halfelf 's avonds eene derde voorstelling geven.
De jury over de inzendingen op de Haagsche ten
toonstelling van visscherijgereedschappen heeft een zilv.
medaille toegekend aan H. B. de Grijs alhier voor gespon
nen katoenkoord voor haringnetten, en een bronzen medaille
aan M. Spaargaren voor netwerk.
In ons blad werd dezer dagen door een kindervriend
het denkbeeld geopperdom den armen kinderen eenige feest
vreugde te geven. Wij vernamen met genoegen dat Dinsdag
middag voor de kindereu van het werkhuis een geïmprovi
seerde poffertjeskraam is opgericht. De kleinen gebruikten
het gebak met groote blijdschapeen orgelman verhoogde
de pret. Wij danken het bestuur van 't werkhuis dat
steeds zoo uitnemend, in 't groote en in't kleine, voor onze
behoeftigen wil zorgen. Wij herinneren dat in Rotterdam
bijv. de kinderen worden onthaald in de Diergaarde; zou
zoo'n kinderfeest niet op het Plantsoen te geven zijn?
Op de voordacht van den minister van binne;
sche zaken is door Z. M. aan commissarisseiywan
Maatschappij van Weldadigheid vergund om door het-houi
den eener algemeene collecte in het rijk bijdragen: tót in
standhouding dier maatschappij in te zamelen. |)ie collecte
1eidsch
dagblad
Voor Leiden, per 3 maanden1.95.
Franco per post2.80.
Afzonderlijke Nommers0.05.
Van 1-6 regels 0.75; iedere regel meer0.12*.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten van
1-4 regels f 0.90; iedere regel meer f 0.15.
Z. M. heeft benoemd tot 2den luit. bij de dd. schutterij alhier D. la
Grappe Dorainicus, thans sergeant; tot leeraar bij 's rijks hoogere bur
gerschool te Leeuwarden W. H. G. Molkenboer van Leiden, thans te
Leuven, te Tilburg F. F. A. Eick te Leiden; benoemd tot burgem. der
gera. Leiderdorp G. van Geer.