Schoolverzuim
aannemen tusschen Nederland en Luxemburg, wij in dat
geval als bemiddelaar wenschten op te treden.
Dit doet denken aan iemand, die van zijn geneesheer een
certificaat verlangt dat hij gezond isen die nu niet aan zijn
dokter vraagt: //geef mij zoo'n verklaring", maar den vol
genden brief schrijft:
//Waarde dokter! Als gij van oordeel zijt dat ik ziek
ben, kom mij dan s. v. p. een visite maken, maar, als gij
van oordeel zijt dat ik niet ziek ben, blijf dan als je
blieft weg."
Die brief moet dan natuurlijk een antwoord uitlokken
als dit//mijn goede vriendik weet niets van je ziekte
af, waarom zou ik je dus een visite komen brengen?"
Zoo'n antwoord kan des noods als certificaat van gezond
heid gelden, en het verkrijgen daarvan heet: //fijne di-
pl omatie".
Morgen zal nu eindelijk het voorstel van den heer Schel-
tema betreffende de verhooging der schoolgelden in den ge
meenteraad behandeld worden. Zal het ook worden af-gehan-
deld? Wanneer de heer Scheltema bij zijn aangekondigd voor
nemen blijft om eene rede te houden, die ten minste an
derhalf uur zal durenen de overige leden van den raad
van hun recht gebruik maken om even breedvoerig te ant
woorden, zeker niet.
Wij hopen echter, dat dit laatste niet noodig zal we
zen. De quaestie, die te beslissen valt, is toch eenvoudig
deze: of de raad een voorstel zal aannemen, dat aan de
ééne zijde een geringe, nog altijd zeer problematieke,
vermeerdering van inkomsten uit de schoolgelden belooft,
maar aan den anderen kant het openbaar onderwijs in deze
stad vrij zeker met achteruitgang en in sommige zijner
takken misschien met volkomen ondergang bedreigt.
Zal de raad dit willen en alzoo het werk dat hij sedert
vijf jaren met groote zorg en kosten heeft opgetrokken,
weer af breken
Er is eene opmerking die wij te dezer gelegenheid wel
eens onder de aandacht van het publiek mogen brengen.
Van zekere zijde wordt den liberalen gedurig verweten
dat zij sloopers zijn en, buiten staat om iets te stichten,
slechts weten af te breken. Zij behoeven zich dit belache
lijk verwijt niet aan te trekkendat zij alleen daarom ver
dienen omdat zij den moed hebbenoude misbruiken op
te ruimen en met sleur en slenter te breken. Maar wij mo
gen vragen: door wier ijver en toedoen is het meest ge
daan om het openbaar onderwijs in het land en in deze
stad, dat een blijvende weldaad voor alle klassen van het
volk en voor vele toekomstige geslachten zijn zal, op te
bouwen Zonder hoovaardij mogen de liberalen zich daarin
wel het grootste aandeel toekennen. En wie zijn daaren
tegen de sloopers, die, nu eens in de Tweede Kamerdan
in gemeenteradendan door adressendan door geschrif
ten, dit volksonderwijs weer zoeken af te breken of bedek-
telijk te ondermijnen De lezer heeft reeds het antwoord
gegeven.
Dr. P. Romeyn, schrijver van de belangrijke brochure
//Wat is er van de klachten over het lager onderwijs?",
heeft uit den rijken schat zijner schoolervaring ons we
derom een welkom geschenk medegedeeld, ditmaal in den
vorm eener aflevering der werken van de Maatschappij tot
Nut van 't Algemeen wier hoofdbestuur van hem verlangd
haddat hij over de middelendie tegen schoolverzuim
worden aanbevoleneen overzicht zou geven. Als men het
cijfer der bevolking tusschen 7 en 13 jaren vergelijkt met
dat der schoolgaande kinderen van dien leeftijdblijkt het,
dat er aan de laatste 100,000 ontbrekendat het vijfde deel
der schoolplichtigen de school niet bezoekt. Ontzettend
cijfervooral in de oogen van hendie bij treurige onder
vinding wetendat in dezelfde mate onkundearmoede en
misdaad in het dierbaar vaderland zullen blijven huishou
den. Er is een radicaal middel tegen schoolverzuim, het is
verplicht schoolbezoek, zooals het in eenige andere landen
geschiedt, met volkomen kosteloosheid van 't onderwijs.
Doch tegen de invoering daarvan hier te lande bestaan
Ingezonden.
groote bezwaren. Het dwingt ze om in te gaan" bevat
iets vernederends; wij, vrije Nederlanders, worden niet
gaarne gedwongen; wij gaan liever vrijwillig. Ja, in theorie;
maar hoe in de werkelijkheid Het cijfer boven vermeld
zal eenmaal tegen ons getuigen. Onze nakomelingen zullen
met rechtvaardige verachting van ons zeggen, dat wij het
goede gewetenmaar niet gedaan hebben.
Het overzicht (zoo luidt de nederige titel van het ge
schrift) bevat zes paragrafenwaarvan de eerstebij wijze
van inleiding, handelt over het gebrek aan algemeene ont
wikkeling onzer lagere standen en de middelen om die te
bevorderen. De tweede bespreekt al hetgeen particulieren
kunnen en moeten doen om schoolverzuim tegen te gaan
onkunde te bestrijden en kennis te verspreiden. De derde
geeft een helder en beredeneerd overzicht van de genees
middelen tegen schoolverzuim en zijne sombere trawanten
zedeloosheid en werkeloosheid, welke aan de gemeentebe
sturen ten dienste staan. De vierde leert wat het school
toezicht, de vijfde wat godsdienstleeraars en armbesturen
te doen hebben. De laatste eindelijk is gewijd aan de mid
delen die de onderwijzer heeft om het geregeld schoolbe
zoek te bevorderen.
Evenals er zich onlangs in onze stad eene vereeniging
van particulieren heeft gevormd, met het menschlievende
doel om den gezondheidstoestand onzer lagere standen te
verbeterenmoet er eene commissie tot stand komendie,
door de geestelijke belangen onzer armere medeburgers te
behartigen, schoolverzuim tegen te gaan, kennis en beschaving
te verspreidendaardoor tevens den grondslag legt voor
een beteren stoffelijken toestand in de toekomst. De kern
van zulk eene vereeniging bestaat. In de plaatselijke school
commissie heeft zich eene commissie van drie leden gevormd
om in de eerste plaats te onderzoekenhoe groot het school
verzuim in deze gemeente is. Het is te hopendat deze zich
uitbreiden en het programma van Dr. Komeyn tot het
hare maken zal. Yan eene dergelijke vereeniging mag men
veel verwachten, indien zij met overleg is samengesteld.
Hoewel het schoolverzuim over 't geheel genomen in
onze stad afneemt, en er langs hoe minder kinderen ge
vonden worden, die geheel van onderwijs verstoken blij
ven, in één opzicht is er toch achteruitgang. De hoogste
klassen der scholen voor onvermogendenvoor kinderen
van 1012 jaar bestemd, zijn zeer slecht bezet; in ver
houding tot het cijfer schoolgaande kinderenslechter dan
voor weinige jaren, toen sommige fabrikanten besloten
hadden geene kinderen beneden de 12 jaar in de fabriek
toe te laten. Zou het eene vereeniging tot bestrijding van
het schoolverzuim niet mogelijk zijn, de gezamenlijke fa
brikanten te bewegen om dit besluit wederom te nemen
en nu voor goed? Als dezen daarin voorgingen, zou de
publieke opinie spoedig gevestigd zijn, dat het ongeoor
loofd is, de kinderen vóór hun 13de jaar de school te
doen verlaten, en zou het gemeentebestuur met goed ge
volg den maatregel kunnen toepassen, dien de heer Ko-
meyn op bl. 29 aanraadten waarmede ik deze mededeeling
besluit: //Voorts kan bij gemeenteverordening bepaald
worden, dat ieder, die een kind onder den leeftijd van
volle 13 jaren langer dan 1 of 2 dagen achtereen in zijn
dienst neemt, op verbeurte van boete verpligt is, de na
men en den juisten ouderdom van het kind schriftelijk aan
te geven op de secretarie, waar een afzonderlijk register
van zulke schoolverzuimers zal worden aangelegd. Alle 3
of 6 maanden moet die aangifte herhaald worden, totdat
het 14de jaar is ingetreden. Bazen, meesters, fabriek-eige-
naars enz. moeten daardoor telkens herinnerd worden, dat
zij verkeerd doen met jeugdige leer- of loopjongens van
de school te houden. Zoo is er voor hen ook meer dan
eene kan om eene vermaning te beloopen. Ik stel mij van dit
ligt uitvoerbare middel op den duur veel goeds voor, wan
neer eindelijk de overtuiging veld wint, dat zoo te doen
ongeoorloofd is."
d. a.
BINNENLAND.
LEIDEN, 10 April.
Bij kon. besl. is aan W. Huygens Tholen, op rijn verzoek, eervol ontsl,
verleend als burgem. der gem. Boskoop, en als zoodanig benoemd Mr.
J. A. Vorstman; aan A. E. D. F. baron van Voorst tot Voorst, op
