N°. 2185.
Dinsdag
A". 1867.
26 Maart.
Prijs dezer Courant.
Deze Courant wordt dagelijksmet uit
zondering van Zon- en Feestdagen
uitgegeven.
Prijs der Advertentiën.
Hoe men in Zwitserland de veepest heeft bestreden
en tot nog toe bedwongen
I.
Een officieel verslag, mij dezer dagen door een mijner
Zwitsersche vrienden toegezondenkwam mij met het oog
op de maatregelen, die in ons vaderland tegen de heer-
schende veepest genomen en niet genomenaanbevolen en
afgekeurd worden, belangrijk genoeg voor, om den inhoud
in den omtrek van Leiden, en wel door 't Leids che Dag
blad, ter kennis te brengen van belanghebbenden en be
langstellenden. Wellicht willen andere dagbladen medewer
ken, en wij zouden er hun dankbaar voor zijn, om, door
het artikel geheel of gedeeltelijk over te nemen, den in
houd in wij deren kring aan de aandacht hunner lezers aan
te bevelen. Men zal er uit zien hoe tijdige waakzaamheid
doelmatige voorzorg, onverwijld krachtig handelen van de
bonds-, de kantonnale en de plaatselijke besturenen de al-
gemeene medewerking van de inwoners, in het laatste na
jaar Zwitserland, bij het zoo dreigende gevaar, behoed
hebben tegen den rampwaardoor thans ten onzent zoovele
millioenen zijn verloren gegaan en eene der hoofdbronnen
van ons bestaan nog voortdurend zoo droevig wordt be
dreigd.
In Aug. 1866 werd te Weenen op de markt een koppel
van 32 stuks rundvee aangekochten per spoor over Salz
burg, Munchen, Augsburg naar Yoralberg overgevoerd. In
Beieren en Yoralberg was door enkele dier beesten de vee
pest overgebracht; daar ook eenige uit de kudde in Zwit
serland waren ingevoerdwerden van de zijde van het be
stuur onmiddellijk de noodige voorschriften en bevelen
gegeven om het kwaad te bestrijden; aan den hoogleeraar
Zangger te Zurichals bijzonder gemachtigde der regeering
werd de zorg opgedragen, om voor de behoorlijke uitvoe
ring te waken.
Zoodra het bleek, dat ziek en verdacht vee per spoor
werkelijk was vervoerd geworden, werden alle veewagens
op de lijnen van de vereenigde Zwitsersche spoorwegen en
van de noordoostelijke baan ontsmet. De doorvoer werd
bewaakt door twee veeartsen in Zurich en St.-Gallen, en
waar de pest uitgebroken was werden de volgende begin
selen toegepast
1°. Slachting en vernietiging van alle aan de pest lijdende
beestenzoowel als van zulkewaarbij de mogelijkheid
van besmetting ook slechts kon vermoed worden.
2°. Vernietiging of ontsmetting van alles wat bij eenige
mogelijkheid smetstof had kunnen opnemen.
3°. Sluiting van alle lokalen waarin smetstofhoudende
vooi'werpen zich bevonden hadden, en afzondering buiten alle
openlijk verkeerzoowel van menschen die met de besmet
ting of besmette plaatsen in aanraking waren gekomen,
als van voorwerpen waardoor de smetstof overgebracht kon
worden.
Deze beginselen werden op de volgende wijze toegepast
In Chur.
Het brandpunt der besmetting bevond zich midden in
de stad, en wel in drie nabij elkander gelegen stallen, in
welke op 23 tot 25 Sept. eenige beesten krank en geslacht
werden. Zoodra men zich omtrent den aard der ziekte ver
gewist hadwerd nog des nachts op last van den gezond
heidsraad eene waarschuwing gedrukt, en op den 26sten
des ochtends vroeg aan alle huizen rondgebracht; aan de
naburige kantonsden bondsraad en de aangrenzende bui-
tenlandsche regeeringen werd per telegram van het uitbre
ken der ziekte bericht gegeven.
Het geheele blok huizen in de stad werd van alle ver
keer afgeslotende bewakers van het vee mochteneven
min als het veebuiten de stallen komen. Levensmiddelen
voor hun onderhoud en water voor het vee werden door
de politie-dienarendie het blok huizen bewaakten, aan
gevoerd. De gemeenschap over de langs de stallen voerende
stegen werd bewaakt, en op de bewoners tot de aangren
zende huizen beperkt. Allen die met het vee in aanraking wa
ren gekomen, werden in hunne woningen opgesloten, totdat
hunne kleedingstukken volkomen ontsmet waren. De ste
gen die langs de stallen liepen en de mesthoopen in de
open lucht werden met eene oplossing van ijzervitriool be
goten.
Met en rondom een vierden stalwaarin een os uit een
der besmette stallen was gebracht, handelde men op gelijke
wijze. De stal van een anderen eigenaar, die een zijner
ossen met een kranken os den vorigen dag had aangespan
nen en de stal van iemand die met zijn os een gestorven
Oostenrijkschen os had vervoerd, werden nog op denzelf
den avond door agenten van de politie afgezet en bewaakt.
Den omliggenden gemeenten werd aangeschreven om de
grenzen van Chur onverwijld met wachten af te zetten
en te verhinderen dat rundvee, schapen, geiten, versche
honden, ongesmolten talkvleeschhorens klauwenbloed
hooi, stroo of mest uit de stad uitgevoerd werden.
Yerder werd onmiddellijk een onderzoek naar al het in
de gemeente aanwezige vee verordendde strengste opslui
ting in de stallen gebodenhonden moesten vastgelegd en
gevogelte opgesloten worden.
Dienzelfden dag nog werd in den op een uur van de
stad gelegen stal de os van den mandie een gestorven os
den vorigen dag vervoerd had, onderzocht, zeer ziek be
vonden, geslacht en begraven.
Op den 27sten Sept. werden van de 18 beesten uit de
vijf besmette stallen, op eene plek, ongeveer uurs van
de stad tusschen de rivier en een bosch, acht zieke bees
ten geslacht, en met huid en haar begraven, tien nog ge
zonde in Chur geslachtvan deze laatste de huiden onmid
dellijk in kalkkuilen geworpen, de talk gesmolten, de in
gewanden en verdere afval begraven; het vleesch binnen
de stad verkocht en gegeten.
Om bij het vervoer naar de zooeven genoemde plek de
verspreiding der smetstof te verhoeden, werd de weg der
waarts vooraf en nog een uur later voor alle verkeer ge
sloten; de uitwerpselen werden onmiddellijk opgenomen,
mede begraven, en de grond, waar die verontreinigd was
geworden, afgeschuimd of met water schoongemaakt;
de bewakers moesten hunne kleederen met kokende loog
zuiveren.
De daaropvolgende ontsmetting van de stallen cuz^vgr-
derde een geruimen tijd. De mest uit de kuilen enjsfallen
en eene, 1 tot 2 voet dikke laag aarde van dqA bodem,
werden, nadat zij herhaalde malen met eene opfossing van
ijzervitriool begoten waren, langs denzelfden wfg naar "de
bovengenoemde plek overgebracht, onder gelijkêj. wöï'zórg
als het vee.
LEIBSCH
DAGBLA
Voor Leiden, per 3 maanden1.95.
Franco per post2.80.
Afzonderlijke Nommers0.05.
Van 1-6 regels f 0.75iedere regel meer 0.125.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten van
1-4 regels 0.90; iedere regel meer 0.15.
Ingezonden.