N°. 218:
Zaterdag
A0. 1807.
23 Maart.
Prijs dezer Courant.
Deze Courant wordt dagelijksmet uit
en Feestdagen
uitgegeven.
zondering van Zon-
Prijs der Advertentiën.
Spoortreinen van Leiden naar 's-Gravenhage Delft, Schiedam en Rotterdam: te 7 u. 55 m.; 10 u. 1 m.; 12 u. 41 m.; 3 u. 37 m
6 u. 6 in.; 9 u. 5 m.; naar Haarlem en Amsterdam: te 8 u. 43 m.; 11 u. 43 m.; 2 u. 42 m.; 4 u. 45 ra.; 9 u.
Stoomboot van Leiden (Ligplaats Haven) naar Amsterdam, Maandag ochtend te 4 u., de overige dagen te 5 u.; van Amsterdam (Ligplaat»
Binnen-Amstel) naar Leiden, Maandag nam. te 2y2 n., de overige dagen nam. te 3 u. Des Zondags buiten dienst.
Postbuslichtingen aan de Lakenhal, Katoenfabriek en op de Nieuwstraat: 's morg. te 7 u. 50 m. en te 10 u. 50 ra.; 's namidd. te 3 u.
35 m.; 's avonds te 7 u. 55 m. en op de Zondagen alleen te 10 u. 50 m. en 3 u. 35 m. 's namiddags. Oost-Indische Landpost. Over
Southampton1 en 17; over Marseille, 9, 16 en 25 van elke maand. West-Indische den 14den en voorlaatsten van elke maand.
Rijkstelegraaf. Dagelijks geopend van 8 uren 'sra. tot 9juren 'sav. Spoorwegtelegraaf dagelijks van 8 u. 'sm. tot 10 u. 30 (n. 'sav.
Zittingen van het Gemeentebestuur. - Gemeenteraad op onbepaalde tijden. Burgemeester en Wethouders, Maandag en Donder
dag te 11 uren. Commissie van Fabricage, Woensdag te 12|uren. BurgemeesterDinsdag, Woensdag, Vrijdag en Zaterdag te 11 uren.
President der Commissie van Fabricage des Zaterdags van 111 uren. Bureau der Plaatselijke Secretarie, open dagelijks van 10 4 uren.
Thesaurie, alle werkdagen, behalve Zaterdag, van 9—2 uren; Zaterdag van 912 uren. Be Gemeente-architect is te spreken op het Raad
huis, eiken werkdag 's morgens van 121 uren.
Kantoor der In- en Uitgaande Rechten en Accijnzen dagelijks van 19—1 uren en van 46 uren; van 's Rijks
Directe Belastingen, Maandag, Dinsdag, Woensdag en Donderdag van 9—2 uren; van Zegel en Registratie dagelijks van 84
men; ^van de Hypotheken en het Kadaster van 9—4 uren.
d. G.
LEIDSEH
DAGBLAD
Voor Leiden, per 3 maanden1.95.
Franco per post2.80.
Afzonderlijke Nommers0.05.
Van 1-6 regels f 0.75; iedere regel meer 0.125.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten van
1-4 regels 0.90; iedere regel meer f 0.15.
Een examen op eene bewaarschool is eene ongerijmd
heid. Deze mijne overtuiging werd gisteren morgen weder ver
sterkt toen ik er een op de bewaarschool van de Garenmarkt
bijwoonde. Niet omdat dit examen meer aanleiding gaf
tot ongunstige gevolgtrekkingen dan andere. Integendeel,
men zal beneden zien dat er meer dan eene reden tot te
vredenheid over deze inrichting daartegenover staat. Maar
waar het doel der bewaarschool goed begrepen wordt, is
een klassikaal examen onmogelijk. Dit doel is immers het
sluimerend verstand der kinderen geleidelijk te ontwik
kelen, hunne vermogens te oefenen en door afwisseling
van spelenlichaamsoefening en spelend leeren de gezond
heid der kinderen naar lichaam en geest te bevorderen.
Kan ons nu het examen doen beoordeelen of dit doel be
reikt wordt? Eene klasse van ongeveer zestig kinderen
spreekt als een eenig man getallen uit van twaalf tot
achttien cijfers, geeft uit éénen mond steeds het juiste
antwoord bij allerlei optellingen, aftrekkingen, ja zelfs
bij vermenigvuldigingen; de vragen der onderwijzeres over
verschillende voorwerpenhunne eigenschappen en hoedanig
heden worden door zestig monden precies met dezelfde woor
den beantwoord. En dat alles door kinderen van ongeveer zes
jaar oud. Er stond ook op het programma lezen en spre
ken over 't gelezene," maar dit deel werd om zekere re
denen niet uitgevoerd. Het eenige dat wij uit het examen
zelf kunnen besluiten, is 1° dat het geheugen der kinde
ren op zware proef wordt gesteld en er veel tijd verbruikt
wordt met werktuiglijk van buiten leeren, 2° dat de on
derwijzeres art, 6 en 8 der wet op het lager onderwijs
niet opmerkzaam genoeg heeft gelezen en zich blootstelt
aan de straf in 't laatstgenoemde artikel bepaald voor
hen die lager onderwijs geven zonder daartoe bevoegd te
zijn. Dit verwijt drukt bijna al de bewaarschoolonderwij
zeressen te dezer stedeen men telle het niet te licht.
Men zou er uit kunnen besluiten dat zij het doel der be
waarschool niet volkomen begrijpen en verlegen zijn om
wettige middelen waarmede zij de kinderen kunnen bezig
houden. Hij die meent dat het ergens goed voor is de
kleinen zoo vroeg bepaald onderwijs te geven, spreke er
eens over met den onderwijzer eener lagere school en hij
zal tot zijne verbazing hooren dat deze vroegrijpen lang
niet de beste leerlingen worden. Maar wij willen er ge
noemde jufvrouwen niet te hard om vallen, wanteens
Ingezonden.
in 't jaar is 't examen; dan komen er heeren en dames,
die 't alleraardigst vinden als de kindertjes zoo goed ant
woorden en zoo vaardig cijferen en al zoo aardig lezen
en die zouden denken dat de jufvrouw haar best niet deed,
als er van dat alles niets te hooren was. Dus de kinderen
moeten gedrild worden, zij moeten kunstjes leeren, zij
moeten één dag in 't jaar zich anders kunnen vertoonen
dan zij werkelijk zijn.
Gelukkig heeft deze en hebben andere bewaarscholen
bestuurdersdie dit zeiven beginnen in te zienen mogeu
wij hopen dat wij eerlang van bewaarschoolexamens zullen
verlost zijn. Hoogstens zou er een- of tweemaal 'sjaarseeu
openbare les mogen plaats hebbenwaar dan ook volko
men hetzelfde als op andere dagen moet behandeld worden
niet zoo ingericht, dat ten behoeve van het examen der
hoogste klasseal de andere kinderen in éénveel te klein
locaalopeengehoopt wordenwaar zij wat stil moeten
zijn om niet te hinderen.
Maar genoeg over dit onderwerp. Het was niet het
eenigste dat mij onder het examen bezig hield. Ik zag met
genoegen hoe zindelijk en net de meeste kinderen er uit
zagen, hoe groot het aantal belangstellende ouders en be
trekkingen was en met hoeveel ingenomenheid zij alles volg
den, hoe goed de toon der onderwijzeres jegens de kinderen was
en hoe zij blijkbaar veel van hare leerlingen hield, hoe vol
ijver en zorgende liefde de bestuurders en bestuurderessen
bleken te zijn. "Voorzeker waar al deze elementen samen
komen, mag men goede resultaten verwachten, en merkt
men in zulk eene inrichting gebreken opdan mag men
die veilig aanwijzen, in de overtuiging dat de aanmerking
zal opgenomen worden zooals die bedoeld is, nl. als een
blijk van belangstelling.
Het Handelsblad, wijzende op de verklaringen, welke
den 18den Maart door den Pruisischen minister You Bis-
mai'ck zijn afgelegd, vraagt, waarom Nederland zulke me-
dedeelingen het eerst van den buitenlandschen minister
heeft moeten vernemenen begrijptdat in de Kamer de
omstandigheid behoort te worden ter sprake gebrachtdat
een onzer ministers niet eer heeft gesprokendan nadat
men hem daartoe door herhaalde vragen had genoodzaakt
terwijl hetgeen hij heeft gezegd op ver na zoo duidelijk
niet is geweest, als thans blijkt, dat het had kunnen
wezen.
