N°. 2177. Zaterdag A0. 1867. 16 Maart. Prijs dezer Courant. Peze Courant 'wordt dagelijksmet nit- zondering van Zon- en Feestdagen uitgegeven. Prijs der Advertentiën. Spoortreinen van Leiden naar 's-GravenhageDelft, Schiedam en Rotterdam: te 7 u. 55 m.; 10 u. 1 m.; 12 u. 41 m.; 3 u. 37 m.; 6 u. 6 m.; 9 u. 5 m.; naar Haarlem en Amsterdam: te 8 u. 43 m.; 11 u. 43 m.; 2 u. 42 ra.; 4 u. 45 ra.; 9 u. Stoomboot van Leiden (Ligplaats Haven) naar Amsterdam, Maandag ochtend 4 u., de overige dagen, 5 u.; van Amsterdam (Beerebijt) naar Leiden, dagelijks n/m. te 2 u. Des Zondags buiten dienst. Postbuslichtingen aan de Lakenhal, Katoenfabriek en op de Nieuwstraat: 's morg. te 7 u. 50 ra. en te 10 u. 50 m.; 's namidd. te 3 u. 35 m 's avonds te 7 n. 55 m. en op de Zondagen alleen te 10 u. 50 m. en 3 u. 35 m. 'snamiddags. Oost-Indisch.0 Landpost. Over Southampton, 1 en 17; over Marseille, 9, 16 en 25 van elke maand. West-Indisch© den 14den en voorlaatsten van elke maand. Rijkstelograaf. Dagelijks geopend van 8 uren 'sm. tot 9 uren 'sav. Spoorwegtelegraaf dagelijks van 8 u. 'sm. tot 10 u. 30 m.'sav. Zittingen van het Gemeentebestuur. Gemeenteraad op onbepaalde tijden. Burgemeester en WethoudersMaandag en Donder dag te 11 uren. Commissie van Fabricage, Woensdag te 12 uren. BurgemeesterDinsdag, Woensdag, Vrijdag en Zaterdag te 11 uren. President der Commissie van Fabricage des Zaterdags van 111 uren. Bureau der Plaatselijke Secretarieopen dagelijks van 10—4 uren. Thesaurie, alle werkdagen, behalve Zaterdag, van 9—2 uren; Zaterdag van 912 uren. Be Gemeente-architect is te spreken op het Raad huis, eiken werkdag 's morgens van 121 uren. Kantoor der In- en (Uitgaande Rechten en Accijnzen dagelijks van 491 uren en van 46 uren; van 's Rijks Directe Belastingen, Maandag, Dinsdag, Woensdag en Donderdag van 9—2 uren; van Zegel en Registratie dagelijks van 84 uren; van de Hypotheken en het Kadaster van 9—4 uren. G e m o e d s b]e z w|a r e n. Het is een inderdaad opmerkelijk verschijnseldat de be strijder» der tegenwoordige schoolwet zich steeds beroepen op de gemoedsbezwaren van vele duizenden in den lande, zonder dat van de andere zijde eens met de noodige klem gevraagd wordtEilieve hoe ontstonden deze zoogenaamde gemoedsbezwaren bij de menigte? Berusten zij op eene nauwkeurige kennis van feitelijke toestanden Zijn ze het uitvloeisel van eene op erkende daadzaken gegronde volks overtuiging? Of worden zij niet veeleer op eene kunstma tige wijze in het leven geroepengevoed en aangekweekt door de uitboezemingen en angstkreten van eenige wei nige godvruchtige en wel is waar bekwame leiders, doch in wier oog een Christendom boven geloofsverdeeldheid een monster is, dat niet te spoedig kan worden verstikt? Indien men eens, in stede van als leus te bezigen en ach en wee te roepen over de godsdienstlooze scholen als broei nesten van het ongeloof, gepoogd had de burgerij te over reden dat de gemengde school in het algemeen den gods dienstzin aankweekt en bevordertdoch dat zij vooral ook om de onderscheiden elementen der Nederlandsche bevolking nimmer de plaats kan zijn voor geloofsbelijdenis en ge loofsartikelen indien men de overtuiging had willen wekken, dat het onderwijs in den godsdienst niet is de eigenaardige taak der school, maar veeleer die van huis en kerk, zoude dan ooit een zoo groote weerzin tegen het tegenwoordige schoolwezen zijn ontstaan Zoude men, mits zelf niet door eenzijdigheid beneveld, het den volke niet aan het verstand hebben kunnen bren gen, hoe het Christendom juist daar het diepst zijne wor tels vestigt en zijne takken verbreidt, waar de jeugd, zon der onderscheid van gezindte of richting, God leert eerbiedigen als den machtigen wereldbeheerscherals den liefderijken vader van alle zijne schepselen diein welken verschillenden vorm, deugd betrachten en zijne wegen bewandelen Zoudeu langs dezen weg de thans morrenden en klagenden niet tot besef hebben kunnen worden gebracht, hoe alleen op de naar dat grondbeginsel ingerichtegemengde echt-nationale volks scholen de kiemen worden gelegd voor die allen en alles omvattende liefdedie tot het wezen van het Christendom behoort Dat men dan toch niet langer spreke van gemoedsbe zwaren van hen wier hartstochten men zelf in beweging heeft gebracht en wier vooroordeelen men blijft huldigen en eerbie digen, in stede van ze te bekampen en te bestrijden Men late het Nederlandsche volk bedaard en rijpelijk voor zichzelf den ken men doe het uit eigen oogen zienmen wijze het op de vruchten van een goed ingericht volksonderwijs en dringe het geene bekrompen dogmatiek open weldra zal de ge mengde school, ook door de meest godvruchtigenin alle hare waarde worden erkend en op lioogen prijs gesteld. Wil men een bewijs? Vele Israëlieten, in den aanvang vervaard door de uitdrukking van christelijke deugden in art. 23 van de schoolweten alzoo in den waan verkee- rende alsof door de gemengde school hun godsdienst met- ondergang bedreigd werdstribbelden er tegen en poogden hunne bijzondere scholen, waar ze bestonden te behouden. Doch vermits hier geene storende elementen tusschen beide traden, de gemoederen kalm bleven en tijd voor overleg gelaten werdzoo overtuigde men zich weldra hoe men zich ijdele schrikbeelden gevormd haden hoe in plaats van po gingen tot ondermijning te doen, de regeering streefde naar de meest eerlijke toepassing, het onderwijzers per soneel naar getrouwe naleving der wet. Wat was het ge volg De volkswaan van den dag is van lieverlede verdwe nen en de edele afgevaardigde Godefroi verklaarde het dezer dagen: een der meest orthodoxe rabbijnen in den lande waar deert de openbare school om hare voortreffelijkheid, en de bij zondere Jodenscholen zijn op drie na allen opgeruimd, en wanneer de baron Van Zuylen daarop repliceerde, dat zulks niet te verwonderen is, vermits krachtens dit hoofdbegin sel der wet de neutrale school kan geacht worden eene Israëlietische school te zijn, zoo is deze uitdrukking öf even onjuist en even hatelijk als die van godsdienstloozewan neer hij daaronder wil verstaan hebben eene zoodanige, waar de strekking heerscht om het Christelijk geloof te ondermijnenöf wel de grootste lofspraak die hij doen kon als hij ze begrijpt als voor Israëlieten zonder aanstoot of ergernis toegankelijk. En dan zegene men ze waarlijk als de heerlijkste vrucht van moderne beschavingals de meest heilzame instelling die den scheidsmuur tusschen de bur gers van hetzelfde vaderland meer en meer zal helpen sloo- pen en er eindelijk toe leiden om de menschen te leereu classificeerenniet naar hetgeen zij gelooven of belijden maar naar mate van hun handel en wandel. BINNENLAND. LEIDEN, 15 Maart. Bij Zr. Ms. besluit is, ter vervanging van den heer Mr- J. H. Philipse, tot hoogleeraar in de rechtsgeleerde facul- LEIDSCH DAGBLAD. Yoor Leiden, per 3 maanden1.95. Franco per post2.80. Afzonderlijke Nommers0.05. Van 1-6 regels f 0.75; iedere regel meer 0.12'. Geboorte-, huwelijks- en doodberichten ran 1-4 jregels 0.90; iedere regel meer f 0.15.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1867 | | pagina 1