N°. 2128. Zaterdag 19 Januari. A0.1|B67.
Verliooging van schoolgelden.
'/Jgq|0'
LEIDSCH DA6BLA»
Deze Courant verschijnt eiken dag, be
halve Zon- en Feestdagen, en kost voor
Leiden 1.95, en franco per post ƒ2.80
in de drie maanden. Afzonderlijke Nom-
mers Vijf Cents.
Spoortreinen van Leiden naar 's-Gravenhage, Delft, Schiedam en Rotterdam: te 7 u. 55 ra.; 10 u. 1 m.; 12 ;u 41 m.; 3 u. 37 m.;
0 u. 6 m.; 9 n. 5 m.; naar Haarlem en Amsterdam: te 8 u. 43 m.; 11 u. 43 m.; 2 u. 42 m.; 4 u. 45 m.; 9 n.
Stoomboot van Leiden (Ligplaats Haven) naar Amsterdam, Maandag ochtend 4 u., de overige dageu5 u.; van Amsterdam Beerebijt) naar
Leiden dagelijks n./m. te 2 u. Des Zondags buiten dienst.
Postbusliohtingen aan de Lakenhal, Katoenfabriek en op de Nieuwstraat: 's morg. te 7 u. 50 m. en te 10 u.50 ra.; 's naraidd. te 3 u. 35 rn.;
's avonds te 7 n. 55 m. en op de Zondagen alleen te 10 u. 50 ra. en 3 u. 36 m. *s namiddags. Oost-IuJisohe Landpost, Over Southampton
1 en 17 over Marseille, 9, 16 en 25 van elke maand.West-Iodisobe den 14 en voorlaatsten van elke maand.
RijUa-Telegraaf. Dagelijks geopend van 7 uren 's m. tot 9 uren 's av,Spoorweg-Telegraaf dagelijks van 8 u. 's ra. tot 10 u. 30 m. 's av.
Zittingen van het Gemeentebestuur. Gemeenteraad op onbepaalde tijden. - Burgemeester en Wethouders, Maandagen Donderdag te 11 men.
Commissie van Fabricage, Woensdag te 12 uren. - BurgemeesterDinsdag, Woensdag, Vrjjdag en Zaterdag te 11 uren. - President der Commissie
van Fabricage des Zaterdags van 11-1 nren. - Bureau der Plaatselijke Secretarie open dadelijks van 10-1 uren.- Thesaurie, alle werkdagen, behalve
Zaterdag, van 9-2 uren; Zaterdag van 9-12 uren. - De Gemeente-Architect is te spreken op het Raadhuis, eiken werkdag van 's morgens 12-1 uren.
Kantoor der In- en Uitgaande Hechten en Aooijnzen dagelijks van 9luren en van 3—5 uren; van's-Rijks Directe Belas
tingen, Maandag, Dinsdag, Woensdag en Donderdag van 92 uren. van Zegel, Registratie dagelijks van 84 uren; van de
Hypotheken en het Kadasttr, van 94 uren.
Prijs der Advertentiën, 1-6 regels 0.75,
iedere regel meer 12( Cts. Geboorte-, hu
welijks- en doodberichten van l-4regels/0.90.
Iedere regel meer 15 Cts. Bekendmakingen van
genootschappen 5 Cts. Zegelrecht 35 Cts.
IV.
Wij verschillen met de berekening van den districtsschool
opziener reeds in het totaalcijfer der kosten van openbaar
lager onderwijs. Hij stelt dat op ƒ41610, - wij hebben
daarvoor ƒ40040. - Hij raamt het bedrag van de kosten
voor on- en minvermogenden op 25060 en trekt daar
van af 1400 voor schoolcentenwij kunnen dat cyfer niet
bereikenwant wy kunnen voor bezoldiging van het per
soneel, aandeel in het gemis van vrije woning, schoolbe-
hoeften, vuur en licht, onderhoud van gebouwen niet hoo-
ger komen dan 22000 maar trekken daarvan af 1600
voor schoolcenten. Dan schiet er toch nog een som van
20000 over, die de gemeentekas betaalt voor ouders, meer-
vermogenden die niet buiten staat zijn om schoolgeld te be
talen want zij deden dat vóór het openbaar onderwys op
den tegenwoordigen voet werd ingericht. De Waalsche dia
conieschool de scholen van de hoofdonderwijzers Van der
Togt, Venker, Van der Koog en Van Leeuwen werden groo*
tendeels ontvolkt, omdat het schoolgeld van 2 5 op 16
daalde. De districtsschoolopziener vindt het loffelijk, dat de
gemeentekas tot bestrijding der kosten van die school jaar
lijks -ƒ 10000 bijdraagt, om het te kort voor die scholen
der 2de klasse te dekken. Wij gelooven dat er wel ouders
van kinderen die van deze school gebruik makenzelfs kin
deren van hoogleerarengevonden en aangewezen kunnen
worden die het onderwijseen goed en deugdelijk meer uit
gebreid lager onderwys, Fransch, teekenen en gymnastiek,
buiten verhouding achten met het schoolgeld en wy zien er
privilegiën inniet slechts tegenover hendie van bijzon
dere scholen gebruik maken maar ook tegenover allendie
in de directe belastingen hooger worden aangeslagenom het
schoolgeld op 16 te kunnen houden. Of nu het voorstel
van den heer S. de onbillijkheid geheel of gedeeltelijk doet
ophouden, zullen wij nader onderzoeken.
Als we nu van de jongens en meisjesscholen der 2de
klasse onzen blik werpeu op die van de 1ste klasse volgen
wij het tarief der schoolgelden dat van ƒ16 ons brengt tot
60 en zouden reeds daardoor geneigd zijn te vragen: //of
het niet beter zou zijn lagere scholen te hebben van 10 25
en 40 waaraan zich dan de hoogere burgerschool a 60
en het gymnasium a 75 beter zouden aansluiten?"
De scholen van meer uitgebreid lager onderwijs der 1ste
klasse moesten door de schoolgelden worden onderhouden
het te kort van 2945 dat door de Gemeentekas wordt
aangevuld, kan evenwel weldra door een toenemend aantal
leerlingen worden gedektook als men geen gehoor geeft
aan de eischen van het schooltoezicht, om een nieuw school
gebouw voor meisjes te stichtenomdat de gebreken van
het schoollokaal op de Breedestraat nog niet zoo algemeen
zyn erkend en de aanbouw van een geheel nieuwe school
niet zoo dringend wordt vereischt. Tegenover het persoon
lijk gevoelen van den districtsschoolopziener mag wel gel
den het oordeel van de hoofdonderwijzeres en van de ouders
der leerlingen, die by eene goede localiteit het meeste be
lang hebben. De scholen der 1ste klasse lijden onder het
lage schoolgeld van die der 2de klasse en daar wij het
schoolgeld van 6 0 niet te hoog achten voor goed en de
gelijk onderwijs in bijna al de vakken van meer uitgebreid
lager onderwys, ligt de schuld, dat er niet meer leerlingen
zyn, aan de schoolregelingdie voor ƒ16 aan jongens en
meisjes hetzelfde geeft, wat in de laagste klassen der school
voor 60 te verkrijgen is. Wij kennen het voorstel van den
heer S. niet, maar als het strekt, om met meerkennis en
oordeel het tarief der schoolgelden te wijzigen, dan getuigt
het zeker weer voor de gegrondheid van het verwytdat
van den aanvang af de plannen van schoolregeling op geen
goed beginsel steunden. Wat men bedoelde met het open
baar lager onderwysdat vroeger zich slechts bepaalde tot
bedeelden en minvermogenden zonder meer, is duidelijk
door slechts scholen te stichten van 16 en van 60
schoolgeld.
En welken invloed die schoolregeling gehad heeft op het
getal leerlingen die binnen Leiden openbaar of bijzonder on
derwijs genieten blijkt uit de volgende officieele opgaven.
Op 31 December 1865 waren er 1018 jongens en 1015
meisjes. Op 31 December 1860, 1406 jongens en 1306
meisjes, op de bijzondere scholen.
In die vijf jaren zijn opgeheven de Waalsche wees- en
diaconieschool met 200 leerlingen, de Ned. Herv. diaconie
school met 305 leerlingen, de bijzondere scholen van de
