N°. 2110. Vrijdag 28 December.
Politieke moraliteit.
LEIDSCH DAGE
Deze Courant verschijnt eiken dagbe
halve Zon- en Feestdagenen kost voor
Leiden 1.95, en franco per post ƒ2.80
in de drie maanden. Afzonderlijk* Nom-
mers Vijf Cents.
Spoortreinen van Leiden naar '••Graveuhage, Delft, Schiedam eu Kotterdam: te 7 u. 55 ra.; 10 u. 1 ra.; 12 u 41 ui.; u. 37 m.;
6 n. 6 m.; 9 a. S m.; naar Haarlem en Amsterdam: te 6 u. 43 m.; 11 n. 43 m.; 2 u. 42 m.; 4 u. 45 m.; 9 u.
Stoomboot van Leiden (Ligplaats Haven) naar Amsterdam, MaaiiUng uchteml 4 u., de ovurigu «iaieu5 u.; van Amsterdam Beerebijt) naar
Leiden, dagelijks n./m. te 2 u. Des Zondags buiten dienst.
Poatbusiiohtingen aan de Lakenhal, Katoen fabriek en op de Nieuws tra at: 's morg. te 7 u. 50 m. en te 10 u.50 n.; 'auamidd. te 3 u. 35 m.;
'savonds te 7 u. 55 ra. en op de Zondagen alleen te 10 u. 50 m. en 3 u. 35 m.'s namiddags. Oost-Iudisotto Lcmdpost. Over .Southampton,
1 en 17 over Marseille, 9, IS en 25 van elke maand.-— West-Indisahe den 14 en voorlaatsten van elke maand.
RijUs-Telegraaf. Dagelijks geopend van 7 uren 's m. tot 9 uren 's av. Spoorweg-Telegraaf dagelijks van 8 u. 's ra. tot 10 u. 30 m. 'i av.
Zittingen van bet Gemeentebestuur. Gemeenteraad op onbepaalde tijden. - Burgemeester «n Wethouder», Maandag eu Donderdag te 11 men.
Commune van Fabricage, Woensdag te 12 uren. - BurgemeesterDinsdag, Woensdag, Vrydrg en Zaterdag te 11 uren. - Pretident der Commute
vatt Fabricage des Zaterdags var 11 -1 uren. - Bureau der Plaatselijke üecretan s open da i lijks vau 10-4 uren.- Thesaurie, alle werkdagen, behalve
Zaterdag, van 9-2 uren; Zaterdag van 9-12 uren. - Be Gemeente- drchitect is lf. spreken op het Raadbnie, eiken werkdag van 'emergens 12-1 uien.
Kantoor der In- en Uitgaande Heobten ea Aaeijozen dagelijks van 91 uren eu vau —3 uren; vao's-Aijks Directe Belas
tingen, Maandag, Diusdag, Woensdag en Donderdag van 92 uren. van Zegel, Registratie dagelijks van. 84 uren; van de
Bypotbeken en bet Kadentrr, van 94 uren.
V 2S f.
tlChf. ui's,1
Prijs der Advertentiën, 1-6 rezels ƒ0.75,
Iedere regel meer 12J Ct9. Geboorte-, hu
welijks-en doodberichten van l-4regels/'0.90.
Iedere regel meer 15 Cts. Bekendmakingen van
genootschappen 5 Cts. Zegelrecht 35 Cts.
Aan den gemeenteraad behoort het maken van de ver
ordeningen die in het belang der openbare zedelijkheid
worden vereischt. De gemeentewetgever, en derhalve ook de
minister Thorbecke die de wet ontwierp, stelde in art. 135
er prijs op dat voor de openbare zedelijkheid werd gezorgd en
gaf in art. 161 de bevoegdheid om tegen overtreding de
zer verordeningen met geldboete en gevangenisstraf te bedrei
gen. Bijna in iedere gemeente des Rijks bestaan zulke straf
verordeningen om binnen de palen der openbare zedelijk
heid te houden allen die daaromtrent het spoor byster wer
den. Toezicht op tapperijen en openbare vertooningenop
het tooneel of op de 9traat, nauwgezette zorg tegen hetgeen
de onkuischheid of zedeloosheid in het openbaar zou kun
nen bevorderen- 't is de plicht der overheid zich daar
mede te belasten.
Wat strafverordeningen evenwel niet of niet altijd vermo
gen dat kan zedelijke invloed of een goed voorbeeld; en
daarom is het ten allen tijde erkend en spreekt men het
heden ten dage niet tegen welke veranderingen ook de be
grippen aangaande zedelijkheid hebben ondergaankwade
voorbeelden bederven goede zeden.
Zulke kwade voorbeelden treft men ook aan op staatkundig
gebied en zijn niet overeen te brengen met de eischen van het
geen men noemt //de politieke moraliteit." En ofschoon de
leden der Staten-Generaal niet gerechtelijk vervolgbaar zijn
wegens de adviezendoor hen in de vergadering uitge
bracht, toch vallen hunne daden en handelingen, evenals
alle regeeringsdadenonder het oordeel der publieke opinie;
want krachtens art. 8 der grondwet heeft niemand vooraf
gaand verlof noodig, om door de drukpers zijne gedachten of
gevoelens te openbaren, behoudens ieders verantwoordelijk
heid volgens de wet. De grondwetgever, het plichtmatig en
betamelijk achtende dat volksvertegenwoordigers in hetgeen
zy zeggen, doen of overleggen, enkel verantwoordelijk zijn
aan hun geweten sluit niet uit een verantwoordelijkheid in
betrekking tot de kiezersdie hen afvaardigen of tot de
publieke opinie, onder wier hereik hunne openbare hande
lingen vallen.
Nauwelijks is de nieuwe Tweede Kamer der Staten-Gene
raal aangevangen met het onderzoek der Stautsbegrooting
of door middel van sommige dagbladen wordt de kreet ge
slaakt, dat de tijd voor de vaststelling beschikbaar tot een
grondige behandeling niet toereikend was alsof de tijd se
dert de indiening van de stukken op het eind der uiaand
September geheel verloren moest worden gerekend. De re
geering gaf tot bevordering van het gemeen overleg, langs
den wettigen weg daartoe aangezocht, aan het verlangen
toe, om een krediet voor vier maanden aan te vragen voor
het beheer van 's Rijks geldmiddelen en opdat de verschil
lende takken van bestuur gedurende de vier eerste maanden
van het dienstjaar, dat met 1°. Januari 1 867 aanvangt, on
verhinderd kouden worden beheerd, met uitzondering even
wel van de hoofdstukken voor het Huis des Kouings, voor
de Nationale Schuld, en voor de middelen die tot dekking
der uitgaven voor een vol jaar moesten worden aangewezen
geheven en ingevorderd bovendien ook uitzonderende de
begrooting voor de voltooiing van den aanleg der Staats
spoorwegen. De Tweede Kamer nam daarmede genoegen en
met bijna algemeene stemmen de bedoelde wetsontwer
pen aan behalve het laatstgenoemde. Onderscheidene leden
vonden bezwaar in de somdie gevraagd werd voor de
overbrugging vaD het Hollandsch Diep, en stelden tot voor
waarde van hunne goedkeuring, aan het wetsontwerp te vcr-
leenen de latere afzonderlijke en opzettelijke behandeling van
die zaak, gelijk de commissie van rapporteurs in haar eind
verslag had te kennen gegeven als het middelom voor de
overige werken in aanleg over de beooodigde gelden in den
loop dezes jaars te kunnen beschikken. De Regeering gaf
aan dat verlangen toe en verbond zich tot de spoedige indie
ning van een afzonderlijk wetsontwerp die overbrugging rege
lende, waarmede de commissie van rapporteurs zich vereenigdeeu
waartegen niemand zich verzette bij de openbare beraadslaging,
die Vrijdag 11. aanving in den voormiddag en zou worden
voortgezet in een avondzitting van dien dag. Wij willen
volstrekt niet denken aan den invloed, dien een middag
maaltijd kan maken op de scherpzinnigheid van het oordeel,
maar zooveel is zeker, dat voor het oog der Natie allesbe
halve 't geen dienstig was tot handhaving van het gezag en
tot bevordering van den eerbied en het vertrouwen voor de
Volksvertegenwoordiging, ons bedunkens de houding van een
deel der leden strekken moet, die in de avondzitting zich orn