N°. 1936.
Woensdag 4 Juli.
A0. 18
Openbaar en bijzonder onderwijs.
LË1D8CH DAGBLAD.
Deze Courant verschijnt eiken dagbe
halve Zon- en Feestdagenen kost voor
Leiden 1.95, en franco per post ƒ2.80
in de drie maanden. Afzonderlijke Nom-
mers Vijf Cents.
Prijs der Advertentiën, 1-6 regels 0.75,
Iedere regel meer 12$. Cts. Geboorte-, hu
welijks- en doodberichten van l-4regels/0.90.
Iedere regel meer 15 Cts. Bekendmakingen van
genootschappen 5 Cts. Zegelrecht 36 Cts.
spoortreinen van Leiden naar 's-Gravenhage, Delft, Sohiedam^en Rotterdam: te 8 u. 38 m.; 10 u. 15 m.; 1 n. 21 in.; 3 u. 42 u.;
6 u. 16 m.; 9 a. 6 m.; naar Haarlem en Amsterdam: te 8 u. 34 m.; 10 u. 12 m.; 11 u. 54 m.; 3 u. 1 m.; 4 u. 45 m.; 9 u. Op
Zon- en Feestdagen van '^-Gravenhage naar Leiden: te 10 n. 25 m.
Stoomboot van Leiden (Ligplaats Haven) naar Amsterdam, .Maandag ochtend 3 u., de overige dagen5 u.; van Amsterdam (Beerebijt) naar
LeidenMaandag n./m. 2 u. 30 m. de overige dagen te 3 uren. Des Zondags buiten dienst.
Postbuslichtingen aan de Lakenhal, Katoenfabriek en op de Nieuwstraat: 'smorg. te 7 u. 45 m. en te 1L u.; 's uamidd. te 3 u. 35 in.
'avonds te 7,u. 55 m. en op de Zondagen alleen te 10 u. 50 m. en 3 u. 35 m.'snamiddags. Oost-Indisohe Landpost. Over Southampton
l en 17 over Marseille, 9, 16 en 25 van elke maand.West-Indisohe den 14 en voorlaatsten van elke maand.
Rijks-Telegraaf, Dagelijks geopend van 7 uren 's m. tot 9 uren's av. Spoorweg-Telegraaf dagelijks van 7 u. 's m. tot 10 u.45m.av.
Zittingen van het Gemeentebestuur. Gemeenteraad op onbepaalde tijden. - Burgtmeester en JPet houdenMaandag en Donderdag te 11 ui en
Commissie van Fabricage, Woensdag te 12 uren. - BurgemeesterDinsdag, Woensdag, Vrijdrg en Zaterdag te 11 uren. - President der Commissie
vatt Fabricage des Zaterdags van 111 uren. - Bureau der Plaatselijke Secretarie is open dadelijks van 104 uren. - Thesaurie, dagelijks van 102
aren .'Be Gemeente- Architect is te spreken op het Raadhuis, eiken Werkdag van 'smorgens 121 uien.
Kantoor der In- en Uitgaande Hechten en Acoijnzen dagelijks van 9luren en van 36 uren; van's-Rijlts Directe Belas
tingen, Maandag, Diusaag, Woensdag en Donderdag van 92 uren. van Zegel, Registratie dagelijks van 84 uren; van de
Hypotheken en het Kadaster, van 9 4 uren.
Bij de verkiezingen voor leden van de Tweede Kamer der
Staten-Generaal was, bij de hervatting der zittingen is weder
een strijd van beginselen te wachten. Waarover die strijd
loopen en waartoe hij betrekking hebben zal, 't is niet moeilijk
te raden.
Op dat punt hebben we ook een eigen meeningde open
bare school strekt tot aanvulling der behoefte daar en dan
waar en wanneer de bijzondere school er niet geheel aan
voldoet. Wie gehecht is aan het bijzonder onderwijs mag
niet dulden dat het openbaar onderwijs daarmede in gel
delijk opzicht concurreert, - maar moet er toch zooveel voor
overhebben, dat de bijzondere school kan bestaan. Voor hen,
die prijsstelten op de openbare schoolmoet ook gelegen
heid bestaan daarvan gebruik te maken. Die bedeeld of
minvermogend is kan in zijn persoonlijk belang evenals in
het algemeen belang eischen dat de toegang tot de school zoo
gemakkelijk mogelijk zij. Kosteloos onderwijs is voor hen die
geen schoolgeld kunnen betalenen het algemeen belang
brengt mede dat daarvoor scholen zijn. Het moet bovendien
elk ouder vrij staanom zijne kinderen te zenden waar hij
wil, in verhouding tot zijne middelen, in overeenstemming
zooveel mogelijk met zijn beginselen. De openbare scholen voor
meer uitgebreid lager onderwijs kunnen door heffing van school
geld bijna overal in eigen onderhoud voorzien. Scholen voor ar
men en minvermogenden komen gelijk vroeger ten laste der ge
meentekas.
Wat wil men nu? den toegang tot de openbare school
door wettelijke voorschriften bemoeilijken om de bijzondere
school te bevolken? Wie zal die eisch billijk vinden? Het
is zelfs niet redelyk te vooronderstellen, dat hier een strijd
tau ontstaan tusschen de beurs en het geweten van hen,
die aan de bijzondere school de voorkeur geven. Zoo een
bijzondere Bchool niet kan in stand blijven zonder bijdrage
u't de openbare kas, waarom zou haar die steun onthouden
wordenals zulk een openbare school niet bestaatmaar
zoo die bestaat en sympathie bezit, zou dan de opheffing
der bijzondere school moeten volgen
Eene ernstige vraag valt ons uit de penis er wel zoo
veel belangstelling in het Christelijk Nationaal onderwijs te
bespeuren, zoodat dit alleen en niet andere drijfveeren tot de
stembus drijven zou? Weet men wal men wil, dau verdient
die meenirig te worden geëerbiedigd maar gaat men op de
klank of op geheel andere gronden af, dan is de schoolwet
agitatie hartstocht, door .niets te verdedigen. Wij meenen
ook van het belang en de plicht, die een vader heeft ten
aanzien van het onderwijs zijner kinderen innig doordron
gen te zijn. Wij kunnen zeggen ou3 leven daaraan groo-
tendeels te hebben gewijd, om de opvoeding te maken tot
een ernstige levensstudie en die niet enkel te bepalen tot
het huismaar ook daarin te begrijpen de school. Door Gods
goedheid en zegen hebben wij daarvan ook goede vruchten
tot nog toe mogen plukken betere zelfs naar een onpartijdige
vergelijking dan over het algemeen het gevolg is van de
heerschende neiging, om aan de school over te laten, wat
in het huis behoort te worden geplaht en gekweekt: de
godsdienstige opvoeding en wel de handhaving van het ouder
lijk gezag door leiding, orde en tucht. Alen hoort veel wat
ongunstig luidt en stemt voor de openbare school; men mocht
ook wel eens luisteren naar hét oordeel van den onderwijzer,
de openbare of bijzondereover den zedelij keu en godsdiensti-
gen toestand der huisgezinnenkenbaar uit den geest vau
ingetogenheid, bescheidenheid, eerbied en orde, die kinde
ren op de school openbaren. Als in het huisgezin het goede
zaad werd gestrooid en aan de plant zooveel zorg wordt besteed
als plichtmatig en mogelyk is, dan kan het niet verborgen
blijven, wanneer het onderwijs op de school strijdt met den
eerbied verschuldigd aan de godsdienstige begrippen der ouders
en art. 23 der schoolwet is een uitstekend middel en wapen
voor alle ouderszoowel dienstig voor de bijzondere als voor
de openbare school. Maar die dit middel of wapen onge
bruikt latenmiskennen hunne ouderplichten en de persoon
lijke verantwoordelijkheid, die op hen rust.
