N°. 1774.
Dingsdag 28 November.
my
y
Binnenlandsch Nieuws.
LEID
Deze Couraut verschijnt eiken dag be
halve Zon- en Feestdagenen kost voor
Leiden 1.95, en franco per post ƒ2.80
in de drie maanden. Afzonderlijke Nom-
raers Vijf Cents.
A°.
li
Prijs der Advertentiën, 1-6 regelsƒ0.76.
Iedere regel meer 12| Cts. Geboorte-, hu
welijks- en doodberigten van 1-4 regels 0.90.
Iedere regel meer 15 Cts. Bekendmakingen van
genootschappen 5 Cts. Zegelrecht 86 Cts.
Spoortreinen van Leiden naar 's Gravenhage, Delft, Schiedam en Rotterdam te 10 u. 1 m.; 12 n. 41 m.; 3 u. 37 m.; 6 u. 6 m.;
9 u. 6 m. naar Haarlem en Amsterdam te 8 u. 43 m.; 11 u. 43 m.; 2 u. 42 m.; 4 u. 45 m.; 9 n.
Stoomboot van Leiden (Ligplaats Haven) naar Amsterdam, Maandag ochtends 3 u., de overige danen, uitgezonderd dus Zondags, 5 u.; van
Amsterdam (Beerebijt) naar Leiden, Maandags ten 2£ u. 's nam. de overige dagen 's namiddags ten 3 ure, des Zondags buiten dienst.
Postbusligtingen aan de LakenhalKatoenfabriek en op de Nieuwstraat: 's morgens te 8 u. en te 10 u. 50 m.;'s namiddags te 3 u. 25 m.
savonds te 7 u. 55 m. en op de Zondagen alleen ten 10 u. 50 ra, en 3 u. 35 m. 's namiddags. Oost-Indische Laodpost. Over Southampton
1 en 17 over Triest, 7 en 23; over Marseille, 9 16 en 25 van elke maand.West-Indische den 14 en voorlaatsten van elke maand.
RijUs-Telegraaf, Dagelijks geopend van 8 uur 's m. tot 9 uur's av. Spoorweg-Telegraaf dagelijks van 7 u. 'sra. tot 10 u. 30 m. ar.
Zittingen van het Gemeentebestuur. Gemeenteraad op onbspaaldetijden. - Burgems 'iter en Wethouders, Maandagen Donderdag te 11 uur.
Commissie van Fabricage, Woensdag te 12 uur. - Burgemeesterdagelijks te 10 uur. - President der Commissie van Fabricage des Zaturdagt van
Hi uur. - Bureau der Plaatselijke Secretarie is open dagelijks van 104 uur. - Thesaurie, dagelijks van 102 uur. - De Gemeente- Architect
is te spreken op het Raadhuis, eiken werkdag van 's morgens 12 —1 uur.
Kantoor der Plaatselijke Aooijuoen, dagelijks van 8—2 uur en van 4—7 uur; der In- an Uitgaande Rechten en Acoijniec
dagelijks van 9—1 nar en van 36 uur; van 'sRijks Directe Belastingen, Maandag, Diugsdag, Woensdag en Donderdag van 9—2
uur. van Zegel, Registratie dagelijks van 8-4; van de Hypotheken en het Kadaster, van 94 uur.
Z. M. heeft bij het wapen der inf. benoemdbij het
1 ste reg. tot kapt. van de 3de kl. den laten luit. C. F. E. de
Jacquier de Lompretvan het corps; bij het 3de reg. tot laten
luit. den 2den luit. K. H. Duyckervan het corps; bij het 6de
reg. tot laten luit. den 2den luit. A. O. Rehnvan het corps;
alsmede den kapt. J. Webbekes, van het 3de reg. inf. op pen
sioen gesteld.
In de zitting der Tweede Kamer van 11. Zaturdag
heeft, bij de beraadslaging over de afd. onderwijs der be
grooting voor Binnenlandsche Zaken de heer Hoffman zijne
teleurstelling te kennen gegeven over het antwoord nopens
de wet op het hooger onderwijs. Hij kan dat uitstel niet
rijmen met de spoedige opheffing van het Dept. v. d. Her
vormde Eeredienst. Hoe wil men komen tot de scheiding
van kerk en staat, zonder regeling van het hooger onder
wijs, vooral op een tijdstip dat de Hervormde kerk nog door
zeer vele banden aan den Staat verbonden is Hij hoopt de
verzekering van dezen Minister te erlangen tot regeling van
het hooger onderwijs in verband tot het Hervormd kerkge
nootschap.
Wat den heer Hoffmann betreft, zegt de Minister van
Binnenlandsche Zaken, dat de Staat, als zoodanigj, zich wat
het inwendig bestuur der kerk aangaat, alleen moet bepa
len bij het materiële en de uitwendige betrekkingenhet
geldt hier een tak van het hooger onderwijs. De omstan
digheid dat bij de vorming tot kerkleeraars kan gebruik
worden gemaakt van de theologische studiën daaruit is niet
af te leiden dat het kerkgenootschap of de aanstaande leer
aars minder vrij zijn. Er is inderdaad vrijheid. Sedert jaren
is dat onderwijs beschouwd niet als het criterium voor het
leeraarsambt; men wordt niet leeraar, omdat men aan de
theologische faculteit is opgeleid; maar dit hangt van an
dere omstandigheden af; de faculteit is slechts de gelegen
heid die het gouvernement geeft, om het theologisch ou
derwijs ie genietenwaarvan ieder al of niet kan gebruik
maken.
De heer van Zuylen van Arnhem spreekt, naar aanleiding van
het gezegde door den Minister, wien hij vreemde denkbeel
den omtrent het theologisch onderwijs heeft hooren ontwik
kelen, zoo als: men is vry men kan het theologisch acade
misch onderwijs aan de hoogeschool of elders ontvangen.
Daaruit leidt spr. af dat de Minister meent, dat, by de be
noeming van professoren men niet behoeft te letten op
hunne bruikbaarheid voor de Hervormde kerk. Maar waartoe
dienden zij anders
De professor moet toch dunkt hem de apostolische be
lijdenis, zoo als die in den Heidelbergschen cathechismus is
opgenomen en die bij alle Christelijke kerkgenootschappen is
aangenomen, toegedaan zijn. Zou b. v. iemand als Dr. Pier-
sonde geschikte man zijnom professor in de theologie
aan een onzer faculteiten te zijn; of de heer Rénan Spr.
meent, dat, welke gedachte de Minister hebbe over de or
ganisatie van het hooger onderw., de theologische hoogleeraren
tot nu toe althans moeten bruikbaar zijn voor het Hervormd
kerkgenootschap.
De heer Hoffman wijst er opdat alle andere Christel,
kerkgenootschappen dan de Hervormden een eigen Seminarie
hebben. Blijft nu de benoeming van hoogleeraar voor het
Herv. kerkgenootschap bestaan, dan beteekent de scheiding
van Kerk en staat niets.
De Minister bedoelt met de scheiding een administrative
scheiding. Wat nu het onderwijs in de theologie betreft,
ieder is vrij, die zich aanmelden om met dit onderwys ge
noegen te nemen of niet. De kerk is bovendien volkomen
vrij; zij behoeft niemand toe te laten, die geen ouderwijs
in haar zin heeft genoten. En als de Hervormde kerk niet
tevreden is met het hooger onderwijsaan de academiën ge
geven, en verlangt zij een seminarie, zij kan er toe over
gaan. Dat er enkele ontevreden stemmen zijn, dit kan hjj
begrijpen; en ook dit levert geen reden op om van den tot
dusverre gevolgden weg af te gaan.
Nu zegt men wel, de leeraren moeten voor de Hervormde
kerk bruikbaar zijnmaar wie beoordeelt de toelating der
predikanten? Immers de Hervormde kerk, en het blijkt dat
de meesten toegelaten worden. Men wilde weten wat te ver
staan zij onder algemeen theologisch onderwijs? Men vraagt,
is er dan geen eenheid in geloofsbelijdenis? Ja, maar uit
die eenheid en bij die eeoheid is er toch groote verschei
denheid van gevoelen. Heeft het gouvernement daarop te let
ten De Minister gelooft dit niet. Het gouvernement heeft
alleen dit te vragenis die man bekwaam om theologisch
onderwijs te gevenmaar niet naar het bijzonder karakter
