Nu. I 533.
Woensdag 15 Februarij.
Het sloopen van poorten enz.
LEIDSCH DAGBLAD
Deze Couraut verschijnt elkeu dag be
halve Zon- en Feestdagen en kost voor
Leiden 1.95, en franco per poit ƒ2.80
in de drie maanden. Afzonderlijk* Noui-
mers Vijf Cents.
Prijs der Advartentiën1-G regels/0.7S.
leder* regel meer 12^ Ct». Geboorte-, hu
welijks- en doodberigten van 1-4 regels/O.00.
Iedere regel meer 15 Cts. Bekendmakingen va«
genootschappen 5 Cts. Zegelrecht 35 Cts.
Spoortreinen van Leiden naar 's GravenhageDelft, Schiedam en Rotterdam te 10 u. 1 m.; 12 u. 51 m.; t u. 46 ra.; C u. 6 m.
9 u. 5 m. naar Haarlem en Amsterdam te' 8 u. 44 ra.; 11 u. 43 m.; 2 n. 66 ra.; 4 u. 49 m.; 9 n.
Postbusligtingen aan de Lakenhal, Katoenfabriek en op de Nieuwstraat's morgens te S u. en te 10 u. 50 m.; namiddags te 3 n. 45 ra.
'savonds te 8 n. en op de Zondagen alleen ten 10 u. 50 m. en 3 u. 45 m. 'snaraiddags. Oost-Iudisoho Landpost. Over Southampton
1 en 17 over Triest, 7 en 23; over Marseille, 9, 16 en 26 van elke maand.West-Indisohe den 14 en voorlaatsten van elke maand
RijUs-Telegraaf. Dagelijks geopend van 8 uur 's m. tot 9 uur 's av. Spoorweg-Telegraaf dagelijks van 7 u. 30 ra. 's ra. tot 10 u. 30 raav.
Zittingen van het Gemeentebestuur. Gemeenteraad, op onbepaalde tijden. - Burgemeester en Wethouders, Maandagen Donderdag te 11 uur.
Commissie van Fabricage, Woensdag te 12 uur. - Burgemeester, dagelijks te 10 uur. - President der Commissie van Fabricage des Zaturdags vair
11i uur.- Bureau der Plaatselijke Secretarie is open dagelijks van 104 uur. - Thesaurie, dagelyks van 10—2 uur. - De Gemeente- Architect
is te spreken op het Raadhuis, eiken werkdag van 'smorgens 121 uur.
Kantoor der Plaatselijke Accijusen, dagelijks van 8—™ uur en van 47 uur;der In- en Uitgaande Rechten en Acoijuieu
dagelijks van 91 uur en van 36 uur; van üVieote Belastingen, Maandag, Dingsdag, Woensdagen Donderdag van 98
uur. van Zegel, Registratie dagelijks van 84; ven de Hypo theUen en het Kadaster van 9 4 uur.
IV.
En nu de Wittepoort.
Meer dan twintig jaren geleden waren er reeds klagten
over de ongunstige rigtiug van de passage voor rijtuigen
door de buitenpoort. Bij gelegenheid van een druk gerij,
tp Voorschoten en Valkenburgsche paardenmarktop tweeden
Pinksterdag, by in- en uittogten van troepen, enz., was
er steeds vrees voor ongelukken dat aanleiding gat' tot het
planom de kromme lijn tusschen de beide poorten te
veranderen en een gedeelte van den vestmuurzooals nu
het trottoir ligt, wegtenemen of gelijk te maken. Tot staving
hiervan zij het genoeg te wijzen op een bekend feit, dat
de tuingrond naast de kazerne voor eeu zekeren huurprijs in
gebruik werd gegeven aan gemeente-amhtenarentot tijdelijk
gebruikzoodat dadelijk over dien grond kon worden
beschikt, als er gelegenheid was om aan dat plan gevolg
te geven, 't Was derhalve een oud plan om een gedeelte
van de omgeving van de Wittepoort te slaopenwaarvan
de verwezentlijking werd bevorderd door de noodzakelijkheid,
om de vestmuur te herstellen en om aan de Kweekschool
voor Zeevaart een meer geschikte en gepaste toegang te
verschaffen dan door de Weddesteeg. Hoe verschillend men
ook moge deuken over de wijze, waarop dat plan een begin
van uitvoering kreeg, zooveel is toch zeker, dat met het
sloopen van de buitenpoort een plan van meerder omvang
in verband stond. Aan die buitenpoort heeft niemand eenige
architectonische of historische waarde toegekend zoodat het
behoud van de binnenpoort alleen in aanmerking komen kon-
Wie heeft beweerd-,- dat die poort oudbouwvallig, //niet
zonder groote kosten te herstellen en het onderhoud rooi
de stedelijke kas bezwarend was?" De openbaar gemaakte
beraadslagingen van den Gemeenteraad behelzen daarvan
niets. Men was tegen het veranderen van de kromme lijn,
maar bij het behoud daarvan was de stami der Wittepoort
wanstaltig en een rechtslreeksche verbinding met den straatweg
noodzakelijk. Ook die zou kunnen verkregen worden, mei
behoud van de Wittepoortmet trottoirs aan de beide zijden
gelijk de een lag aan de zijde van de kazerne; maar die
aan (ie overzijde zou een onsierlijke rigting moeten hebben
en uitloopen op den zijgevel van het huis aan den hoek
van het Noordeinde en de gedamde Binnenvestgracht.
Of de Wittepoort architectonische waarde heeft; wij zijn
het volkomen eens: ook op dit punt is de smaak verschil
lend en daarover is niet te twisten. //Over leelijk en schoon
kunnen de denkbeelden zeer verschillen en mag men vragen
wie zal kunnen en mogen beslissen tusschen hen die op dit
punt van tegenovergestelde meeningen zijn?" Wij bijv. gaven
meer waarde aan de Koepoortde Zijlpoort en de Hooge-
woerdspoort, maar toch was ons de Wittepoort fraaijer van
bouw dan de Mare- en Heerepoorten. Ja: //zij is in ver
schillende tijden bijgebouwd, het benedengedeelte is veel
ouder dan hetgeen daarop staat!" En toch, wij erkennen
het, zij was in ons oog des niettemin veel minder wanstal
tig dan het Museum van Oudheden, dat oorspronkelijk een
sierlijk woonhuis, in den laatsten tijd versierd is geworden
met een bovenbouwdie naar het gevoelen van een leek
in de bouwkunde niet zeer pleit voor de fijne smaak van
den bewoner, die er invloed op had. De Wittepoort is in
16 5 0 gebouwd, in 1666 van een toren en in 173 5 van
een slaguurwerk voorzien. Zij stond vroeger tusschen twee
molsns, waarvan een in 1730 gebouwd in 1864 is afge
broken, gelijk de andere reeds vroeger en, als de plaatse
lijke belasting op het gemaal nog blijft bestaan ook al de
overigen hetzelfde lot zullen treffen.
Geschiedkundige waarde heeft de Wittepoort niet dan dat
zij i» gebouwd in den tijd van Leidens grootsten bloei en
welvaart. Zij kan voor oudheidkundigen misschien waarde
hebben omdat zij ten sieraad strekt van een gebuurtedie
in de 16de eeuw een officieelen naam droeg, waarvan men
den oorsprong in de oude keurboeken van Leiden moet zoe
ken die een vreemde historie in herinnering brengt. (Zie
Orlers bl. 66 gebuurte 23). Wal buiten de Wittepoort his
torische waarde heeft blijft in wezen maar overigens hebben
