N°. 1369.
At >1864.
Binnenlandsch JNieuws.
Zalurdag 6 Augustus.
De bloejjende toestand der plaatselijke
geldmiddelen.
"V-' - Vi\
LEIDSCH
Dexe Courant verschijnt eiken dag, be
halve Zon- en Feestdagen, en kost voor
Leiden ƒ1.95, en franco per post 2.80
in de drie maanden. Afzonderlijke Nom-
mers Vijf Cents.
Prijs der Advsrtentiën 1-6 regels 0.75.
Iedere regel meer 12Cts. Geboorte-, hu
welijks- en doodberigten van 1-4 regels/0.90.
Iedere regel meer 15 Cts. Bekendmakingen van
genootschappen 6 Cts. Zegelrecht 35 Cts.
Spoortreinen van Leiden naar 's Gravenhage, Delft, Schiedam en Rotterdam te 8 u. 38 m.; 10 u. 15 m.; _1 u. 14 m.; 3 u. 46 m.;
6 u. 6 ra. 9 u. 5 m. naar rlaariem en Amsterdam te 8 u. 34 m.; 10 u. 12 ra.; 11 u. 54 m.; 2 u. 51 m.; 4 u. 49 m.; 9 u. Op Zon
en Feestdagen van 's Gravenhage naar Leiden 10 u. 52 m. 's avonds.
Stoomboot van Leiden (Ligplaats Haven) naar Amsterdam, Maandag ochtends 3 u., de overige dagenuitgezonderd de Zondag5 u.; van
Arasterdam (Beerebijt) naar Leiden, Maandag 2J. u., de overige dagen, uitgezonderd de Zondag, 3 u. 's namiddags.
Postbusligtingen aan de Lakenhal, Katoenfabriek en op de N;euwstraat: 's morgens te 7 u. 45 ra. en te 11 u., 's namiddags te 3 u. 40 m.
'savonds te 7 u. 55 m. en op de Zondagen alleen ten 11 u. en 3 u. 40 m. 's namiddags. Oost-Iadisohe Laudpost. Over Southampton,
1 en 17; over Triest, 7 en 23; over Marseille, 9, 16 en 25 van elke maand. West-Indische den 14 en voorlaatsten van elke maand.
RijUs-Telegraaf. Dagelijks geopend van 7 uur 's m. tot 9 uur 's av. Spoorweg-Telegraaf dagelijks van 7 uur's in. tot 10 u. 30 ra. av.
Zittingen van bet Gemeentebestuur. Gemeenteraad op onbepaalde tijden. - Burgemeester en Wethouders, Maandag en Donderdag te 11 uur.
Commissie van FabricageWoensdag te 12 uur. - Burgemeesterdagelijks te 10 uur. - President der Commissie van Fabricage des Zaturdags van
111 uur; - Bureau der Plaatselijke Secretarie is open dagelijks van 104 uur. - Thesaurie, dagelijks van 10—2 uur. - Ce Gemeente- Architect is te
spreken op het Raadhuis, eiken werkdag van 'smorgens 12—1 uur.
Kantoor der Plaatselijke Aocijusen, dagelijks van 81 uur en van 36 uur; der In- eu Uitgaande Reohten en Acoijnsen
dagelijks van 91 uur en van 36 uur; van 's Rijks Directe Belastingen, Maandag, Diugsdag, Woensdag en Donderdag van 9—2
aur. van Zegel, Registratie dagelijks van 84; van de Hypotheken en het Kadaster, van 94 uur.
II.
Die wel onderscheidt, oordeelt wel. Het openbaar lager
onderwijs heeft in 1863 gekost 29086,49 maar daarvan
aftrekkende de 9000 voor nieuwe schoollocalenkomt de
last op 20000 'sjaars en wel uitsluitend in het belang
van armen en minvermogenden. De scholen voor meer uit
gebreid lager onderwijs, waarvoor 15 en 60 schoolgeld
wordt betaaldkosten geen geld en werpen zelfs nog af
tot onderhoud der scholenwaar kosteloos of tegen betaling
van l cent daags schoolgeld onderwijs genoten wordt. Die
tegemoetkoming in de kosten der scholen voor armen en
minvermogenden, uit de schoolgelden der andere scholen voort
vloeiende, zou nog grooter zijn, indien het tarief der school
gelden meer dan twee klassen, die van 15 en die van 60,
bevatte. Voor de bijzondere scholen ,is nu overgebleven het
heffen van schoolgelden beneden de 16 en bijv. van 25,
ƒ30, 35 of 40, zoodat, althans wat Leiden betreft, geen
monopolie van openbaar onderwijs bestaat, de mededinging
van bijzondere scholen onmogelijk of moeijelijk is gemaakt
en als het waar blijft of ook op Leiden van toepassing is,
wat in het verslag van HH. Gedeputeerde Staten der pro
vincie wordt beweerddat het meer uitgebreid lager onder
wijs op de bijzondere scholen beter is dan dat op de open
bare scholendan bestaan er ook geen grieven dan kan
alleen gezegd worden, dat voor armen en minvermogenden meer
dan het dubbeld bedrag dan vroeger voor onderwijs wordt
betaald, dan is dat geen grief, maar veeleer een stof van
een blij vooruitzigt in de toekomst voor meerder verstands
ontwikkeling onder de mindere standen.
Voor het oogenblik gaan we niet verder, maar stellen ons
voor op den toestand van de openbare en bijzondere scholen
eens opzettelijk een blik te werpen.
Er is een andere grief, en wel tegen de groote uitgaven
voor openbare gemeente-werken. Als het geld er is, als er geen
geldleeningen behoeven te worden aangegaan, als delasten
op de ingezetenen niet behoeven te worden verzwaard als
er zelfs belastingen kunnen worden afgeschaftwaarom zou
men dan niet wat beschikbaar is ten koste leggen aan ver-
fraaijing vernieuwing of tot den aanleg van nieuwe gemeente
werken? Uit de gemeente-rekeningen van de laatste jaren
hebben we de volgende cijfers getrokken en nevens elkander
geplaatst; terwijl ieder onpartijdige nu zelf kan oordeelen
over buitensporigheden weelderigheid of verkwisting.
1863. 1860. 1857. 1854.
9686,49 5127,56= 3779,19 11194,49»
965,00
746,40s
14640,44
2720,86s
7690,82s
5142,92s
14872,97s
5599,97s
Straten.
Wegen.
Plantsoenen
Bruggen.
Pompen.
Wallen.
Gebouwen.
Werklieden.
Kazernen.
721,67
2122,16
22789,33s
3031,02s
15444,20
10137,42
14494,95
1819,76s
457,30s
20034,16
3987,95
- 5734,98s
6598,52
14211,56s
4116,46s
1171,95»
2018,95»
16087,65
1246,56
5787,19»
4552,49
54971,15»
78427,25 57506,97s f 60739,90s 97030,20'
Wij onthouden ons van eenige gevolgtrekking te maken;
maar laten op die cijfers ook een andere reeks volgen be
treffende de kosten van het huishoudelijk bestuur die voor
komen onder hoofdstuk I der gemeenterekeningen en een over-
zigt geven die ook zonder nadere toelichting veel beteeke-
nend schijnt, als: 1863 43697,135, I860 ƒ41796,48
1857 37608,975, 1854 38937,525 1852 33167,966,
1850 32506,00.
Z. M. heeft bewilliging verleend op het overgelegd
ontwerp der acte van oprigting der naamlooze vennootschap
//De Edamsche Gazfabriekte vestigen te Edam.
De audiëntie van den Minister van Binnenlandsche
Zaken zal op Zaturdag den 6denen die van den Minister
van Oorlog op Dingsdag den 9den dezer, niet plaats hebben.
De Minister van Oorlog heeft ter kennis van de be
langhebbenden gebragt, dat op Woensdag den 14den Sep
tember aanstaande, door de respective plaatselijke of garni-
zoens-kommandantentot de levering zal worden overgegaan
ten behoeve van de corpsen te paard, welke van den lsteu