Cï°. 1306.
Woensdag 23 Mei.
Een monument voor Hogendorp.
Deze Courant verschijnt eiken dag, be
halve Zon- en Feestdagen, en kost voor
Leiden ƒ1.95, en franco per post 2.80
in de drie maanden. Afzonderlijke Noro-
*ers Vijf Cents.
Prijs der Advertentiën 1-6 regels 0.75.
Iedere regel meer 12J. Cts. Geboorte-, hu
welijks- en doodberigten van 1-4 regels 0.90.
Iedere regel meer 15 Cts. Bekendmakingen van
genootschappen 5 Cts. Zegelrecht 35 Cts.
Spoortreinen van Leiden naar 's Gravenhage, Delft, Schiedam en Rotterdam te 8 u. 38 m.; 10 u. 15 m.; 1 u. 14 m.; 8 u. 46 m.;
6 u. 6 m. 9 u. 5 m. naar Haarlem en Amsterdam te 8 u. 34 m.; 10 u. 12 in.; 11 u. 54 m.; 2 u. 51 m.; 4 u. 49 m.; 9 u. Op Zon
al Feestdagen van 's Gravenhage naar Leiden 10 u. 52 m. "s avonds.
Stoomboot van Leiden (Ligplaats Haven) naar Amsterdam, Maandag ochtends 3 u., de overige dagen, uitgezonderd de Zondag, 5 u.; van
Amsterdam (Beerebijt) naar Leidon, Maandag 2J. u., de overige dagen, uitgezonderd de Zondag, 3 u. 's namiddags.
Postbusligtingen aan de LakenhalKatoenfabriek en op de Nieuwstraat: 's morgeus te 7 u. 45 ra. en te LI u., 'suamiddags te 3 u, 40 m.
'savonds te 7 u. 55 m. en op de Zondagen alleen ten 11 n. en 3 u. 40 m. 'suamiddags. Oost-Iudisohe I.aadpost. Over Southampton,
1 eu 17; over Triest, 7 en 23; over Marseille, 9, 16 en 25 van elke maand.West-Indische den 14 en voorlaatsten van elke maand.
Rijks-Telegraaf. Dagelijks geopend van 7 uur 's m. tot 9 uur's av. 3poorweg-Telegraaf dagelijks van 7 uur's ui. tot 10 u. 30 m. av.
Zittingen van het Gemeentebestuur. Gemeenteraad op on bepaalde tijden. - Burgemeester en Wethouders, Maandag en Douderdag to L1 uur.
Commissie van FabricageWoensdag te 12 uur. - Burgemeesterdagelijks te 10 uur.- President der Commissie van Fabricage des Zaturdag* van
11—1 uur. - Bureau der Plaatselijke Secretarie is open dagelijks vau 10 4 uur. - Thesaurie, dagelijks van 102 uur. - De Gemeente- Architect i* te
spreken op het Raadhuis, eiken werkdag van 'smorgeus 12 1 uur.
Kantoor der Plaatselijke Accijnsen, dagelijks vau 8 1 uur eu vau 36 uur; der la- eu Uitgaande Rechten en Acoijnsaa
dagelijks van 91 uur en van 36 uur; van 'sRijks Directe Belastingen, Maandag, Dingsdag, Woensdag en Donderdag van V2
aar. van Zegel, Registratie dagelijks van 84; van de Hypotheken en het Kadaster, van 94 uur.
Prof. Buys zoekt overal te vergeefs naar iets, dat aan de
openbaring van een nationaal verlangen, om uit den boe
zem der Natie een blijvend bewijs van eerbied te brengen
aan de nagedachtenis van Gijsbert Karei van Hogendorp
zou kunnen doen denken. //Zelfs de dagbladen, anders zoo
kunstig met hunne aanbevelingenbepaalden zich veelal tot
die stereotype korte berigtenwaarin eenig plan wordt toe
gejuicht," ODder verwijzing naar achterstaande advertentie.
Schrale lof welken de ontwerpers van het monument voor
Hogendorp zelfs met de ondernemers van publieke verma
kelijkheden deelen."
Wij bekennen gaarne schuld; want ook dit verwijt treft
ons en is wel verdiend. Was het de opgewondenheid der
feestvreugde bij de viering van het 50jarig bestaan van Neer-
lands onafhankelijkheid? Zij blijkt wel die naam te mogen
dragen, als zij kon doen vergeten, wat Hogendorp in de
eerste plaats deed vóór en boven allenwier namen met eere
laurieren en in schitterend feestlicht prijkten in onze straat-
en gevelversieriDgen. Ue feestelijke herinnering aan de dagen
van November 1813 was niet diep geworteld in het hart
van de feestvierende Natieals zoo weinig belangstelling
werd betoond, om de nagedachtenis van een man te vereeren
en in eere te houden en te doen houden bij het nageslacht,
die jaren te voren de grondslagen heeft gelegd voor ons
monarchaal constitutioneel volksbestaanzoodat die naar be
ginselen en oorzaken zoektde verdiensten van Hogendorp
niet kan afscheiden van de zegeningen, die uit de gebeurte
nissen van November 1813 zijn voortgevloeid.
Voort te bouwen op de grondslagen in vorige eeuwen
gelegdvan Neêrlands roemvol verleden alles te behouden
wat voor behoud vatbaar was; maar bijzonder in het bol
werk van onze vroegere onafhankelijkheidde plaatselijke
zelfregering, het steunpunt te zoeken van de moderne vrij
heid; wie heeft het zoo ernstig gewild, wie het zoo aange
drongen als Hogendorp?
Het lot van het Oranjehuis onverbrekelijk vasttehechten
aan het lot van Nederlandin den luister van dat geslacht
onzen roem te vinden tegenover Europa en tevens het on
derpand van binnenlandsche vrede, wie heeft er zoo onop
houdelijk naar gestreefd als de mandie tegen het einde
zijner politieke loopbaan met volkomen vertrouwen van zich-
zelven konde getuigen: //Men weet, dat ik geheel mijn le
ven onveranderlijk heb doorgebragt onder de leuze van Oranje
Boven
De invoering van de nieuwe orde van zaken te steunen
op een echt nationale constitutie en, zoowel het gelukkig za-
mensmelten van heden en verleden als de duurzame onge
krenkte souvereiniteit van het huis van Oranjevóór alles te
zoeken in de vrijgevige ontwikkeling van de constitutie, -
is het leven van Hogendorp sedert 1813 geen doorloopende
ontwikkeling van die hoofdgedachte, is zijn strijd in de Sta-
ten-Generaal geen aaneengeschakeld pleidooi voor dit groote
beginsel
//Wie de Grondwet voorstaat,schreef hij in 1819, //helpt
de nationale vrijheid bewaren; wie de Grondwet voorstaat,
helpt het koninklijk gezag bewarenhet koninklijk gezag en
de nationale vrijheid zijn gevestigd op de Grondwet."
Hogendorp was stellig overtuigd, dat een later tijdvak de
vruchten zou oogsten van zijnen arbeid. De herziening
van de Grondwet in 1848 was daarmede in harmonie. Thor-
becke wilde wat Hogendorp wilde en handelde in zijnen geest
en naar zijne beginselen. Hij volgde het spoor door Hogen
dorp gebaand en sloeg den weg indie Hogendorp zou zijn
ingeslagen. Thorbecke bouwde voort op den grondslag
door Hogendorp gelegd en brak niets af dan hetgeen in
strijd met Hogendorps wil en wensch bestond. Thorbecke had
niet kunnen voortbouwen, zoo hij al niet reeds een deugde-
lijken grondslag vond. De Staatsinstellingen, waaronder wij
thans leven zijn doortrokken met den geest van Hogendorp
en dragen het karakter van de door hem ontworpen schets.
En wij, ingezetenen van Leiden, zoo wij niet blind zijn
voor de staatkundige voorrechtendie wij als Nederlanders
hoven andere natiën genietenzullen wij dan daarvan niet
veel toekennen aan hetgeen Hogendorp in zijn tijd deed?
Staatkundige rechten en vrijheden hebben wij daaraan te
dankendat de algemeene belangen in het openbaar worden
behandeld en besproken door de Vertegenwoordigers die
wij zelf verkozendat wij vrijelijk ons kunnen vereenigen
't zij tot uitoefening onzer godsdienst, 't zij tot behartiging
van één belang en de bereiking van één doel; dat wij be
kend kunnen zijn en blijven met de wijze, waarop 's Lands
belang wordt bevorderd, daarop invloed kunnen uitoefenen
