N°. 1064. Dingsdag 11 Augustus.
Rechten van ambtenaren.
Onder dit opschrift behelst de Gemeentestem een artikel
waaruit wij het volgende overnemenomdat het van alge
meen nul is en niet enkel van toepassing op het gedrag van
den heer Stieltjes, of op het hem door den Minister van
Koloniën aangedaan onrecht.
//Er is in den laatsten tijd nog al veel geschreven over
het ontslag van een ambtenaar in de Oost-Indiën. Sommigen
hebben het gelaakt, anderen hebben het verdedigd. Aan
welke zijde het recht is, laten wij voor het oogenblik in
het midden. Wij zouden om dit te beslissen meer kennis
moeten hebben van de feiten die tot het ontslag hebben
geleiddan wij voor alsnog bezitten. Maar het is ons voor
gekomen dat menin de argumenten om het ontslag te ver
dedigen de staatkundige rechten der ambtenaren heeft aan
gerand en dit is het punt waaromtrent wij meenen niet te
mogen zwijgen.
Er is gezegd: //Wanneer een ambtenaar juist in zaken,
waarin hij ten behoeve van het rijk werkzaam is, in het
openbaar als tegenstander der regering optreedt en hare in-
zigtenin welken vorm ook, tegenwerkt, dan schendt hij
zijn pligten als ambtenaar, hoe kundig, ijverig en braaf hij
ook in elk ander opzigt zijn moge, en de regering pleegt
geen onrecht wanneer zij zoodanigen ambtenaar uit 's rijks
dienst ontslaat. - Nu is het waar dat met deze zienswijze
de onafhankelijkheid en zelfstandigheid van een ambtenaar
niet bestaanbaar zijnmaar ook de ambtenaar kan op geen
algeheele onafhankelijkheid aanspraak maken. Hij is onder
geschikt aan zijne chefs, en wie op zijn onafhankelijkheid
prijs stelt moet geen ambtenaar worden."
Indien het hier betoogde waarheid bevattedan zou den
ambtenaar al een zeer ongelukkig lot bereid zijnwant dan
zou hij door het aanvaarden van zijn ambt een der schoonste
rechten van den vrijen mensch en burger, het recht van
vrije uiting der gedachtenwaardoor het algemeen belang
zelf zoo grootelijks kan worden gebaat, hebben prijs gege
ven. Indien hij zich dan verstoutte om in een dagblad, in
een tijdschriftin een door hem uitgegeven boekeen daad
of besluit van het regeringsgezagwaaraan hij ondergeschikt
is, te beoordeelen en aftekeuren dan zou hij zijn pligten
als ambtenaar schenden en zich schuldig maken aan ambts
misdaad. Immers dan trad hij in het openbaar als tegen
stander van de inzigten van het regeringsgezag op. Zon
derlinge bewering inderdaad, die, als zij juist ware, zou
medebrengen, dat er ambtsmisdaad zou gelegen zijn in de
uitoefening van de bij art. 8 der grondwet voor allen en
dus ook voor den ambtenaar uitdrukkelijk gewaarborgde
rechten. Het bevreemdt ons dat in ons land nog bewerin
genwaarin het bovengezegde opgesloten ligt, kunnen ge
voerd wordenzonder dat er een algemeene kreet van af
keuring opgaat.
Maar, zegt men, de ambtenaar is niet onafhankelijk; hy
is ondergeschikt aan zijne chefs. Ja! als ambtenaar, maar
niet als menschde vrije mensch en burger gaat niet in
den ambtenaar te niet. Ongelukkig voor den Staat zoo dit
het geval ware!
De geheele redeneringdie wij hierboven opgaven berust
op een verkeerd begrip van ambtsmisdaad en van de ver-
pligtingen die op ambtenaren als zoodanig rusten. Ambts
misdaad is aanwezig wanneer de ambtenaar de verpligtingen
die uit den aard zijner betrekking volgen of hem bij instruc
tie wettig zijn opgelegd, niet nakomt.
Geen van beiden is hier aanwezig. De ondergeschikte
ambtenaar is gehouden in zijnen werkkring den last zijner
superieuren uittevoerendit ligt in den aard zijner betrek
king; waar dit niet geschiedt, daar is schending van ambts-
pligt; maar de chef, die van den ambtenaar vorderen kan,
dat hij den last uitvoerekan van den vrijen mensch en
burger niet vorderen dat hij dien ook goedkeure. De amb
tenaar, ondergeschikt wat de uitvoering van den last betreft,
is onafhankelijk in zijn oordeel daarover. De uitvoering ver-
EIDSCH DA6BLA
Deze Courant verschijnt eiken dag, be
halve Zon- en Feestdagen, en kost voor
Leiden ƒ1.95, en fraueo per post 2.80
in de drie maauden. Afzonderlijke Nom-
mers Vijf Cents.
Prijs der Advertentiën1-6 regels 0.75.
Iedere regel meer 12^ Cts. Geboorte-, hu
welijks- en doodberigten van 1-4 regels/0.90.
Iedere regel meer 15 Cts. Uekendmakiugen van
genootschappen 5 Cts. Zegelrecht 35 Cts.
Spoortreinen van Leiden naar 's GravenhasreDelft, Schiedam en Uoiteriam te 8 n. 41 m.; 10 u. 17 m.; 1 u. 17 m.; 3 u. 49 m.;
6 u. 9 m.; 9 u. 19 m.; en op Zon- en Feestdagen 11 u. 25 m.; naar Haarlem en Amsterdam te 8 u. 36 m.; 10 u. 20 m.;
11 u. 59 m.; 2 u. 54 m.; 4 u. 54 m.; 9 u. 14 m.
Stoomboot van Leideu (Ligplaats Haven) naar Amsterdam, Maandag ochtends I u., de overige dagen uitgezonderd de Zondag 5 u.; van
Amsterdam (Beerebijt) naar Leiden, dagelijks uitgezonderd de Zondag 3 u. Stoomboot van Leiden naar Alphen en Bodegraven. (Ligplaats
Utrechtsche Veer). Maandag, Dingsdag en Woensdag 's morgens 10 u.; Vrijdag en Zaturdag 's middags 12£ u.; Donderdag 6* u. van Alphen naar
Gonda, in correspondentie met dë stoomboot Volharding, die te 5 n. van Leiden vertrekt; voorts eiken werkdag 'snamiddags te 5£ u.
Postbusligtingen aau de Lakenhal, Katoenfabriek en op de Nieuwstraat: 's morgens te 7 ii. 45 m. en te 11 u. 10 m., 's namiddags te 3 u.
45 m. 'savonds te 8 u. 10 m. Oost-Indische Landpost. Over Southampton, 1 en 17; over Triest, 7 en 23over Marseille,
9, 16 en 25 van elke maand.
Rijks-Telegraaf. Dagelijks geopend vau 7 uur 's ra. tot 9 uur 's av. Spoorweg-Telegraaf dagelijks van 7J- uur's m. tot 9 u. 30 ra. av.
Zittingen van het Gemeentebestuur. Gemeenteraad, op onbepaalde tijden. - Burgemeester en Wethouders, Maandagen Donderdag te 11 uur.
Commissie van Fabricage, Woensdag te 12 uur. - Burgemeesterdagelijks te 10 uur. - President der Commissie van Fabricage des Zaturdags van
11i uur. - Bureau der Plaatselijke Secretarie is open dagelijks van 104 uur. - Thesaurie, dagelijks van 102 uur. - Be Gemeente-Architect is te
spreken op het Raadhuis, eiken werkdag van 'smorgens 12—1 uur.
Kantoor der Plaatselijke Aocijusen, dagelijks van 8—1 uur en van 36 uur; der In- en Uitgaande Reohten en Aooynsen
dagelijks van 91 uur en van 36 uur; van '«Rijks Directe Belastingen, Maandag, Dingsdag, Woensdag en Donderdag van 92
uur. van Zegel, Registratie dagelijks van 84; van de Hypotheken en het Kadaster, van 94 uur.