SCHOUWBURG.
DE GEHEIMZINNIGE 00CT0R,
De Duivel te Parijs.
Brievenbus.
Per Tele graat'.
I. J. STOETE, A. H. SCHRODER
EN D. W. JACQUI.
WOENSDAG, 22 JULIJ 1863.
of
Nieuw Groot Drama in vijf bedrijven, met
geheel nieuwe costumes.
fHfoolt alhier vertoond.)
na hetzelve:
De Bruiloft van Kloris en Roosje.
Blijspel met zang en Nationale dansen.
Aanvang 8 uur.
Van een geachte zijde wordt opgave
gevraagd, waar te vinden zou zijn onder de
wetten of reglementen der gereformeerde
Kerk //de wettelijke verordening om de
aangenomen formule van leer en geloof
telken vijf jaar te herzienwaarover
onder het rubriek //Orthodoxie" in dit
blad sprake was.
Op die vraag past een antwoord in
't openbaar voor het gevaldat ook bij
anderen in die opgave een gelijke mate
van belangstelling mogt zijn ontstaan.
De zeer naauwe vereeniging van Kerk
en Staat in de 16de, 17de en 18de
eeuw moet er ons op bedacht doen zijn
niet enkel in de acten der Synode te
zoeken al wat voor de Nederlandsche
Hervormde Kerk tot regel strekt. De
Kerkofschoon de heerschende of Staats
kerk was niet vrijmaar stond onder
de voogdij en het toezigt der Hooge
Overheidsoms wat de gemeente betrof
ook onder den plaatselijken Magistraat. De
resolutiën der Staten van Holland en
West-Friesland zijn ook een bron voor
de geschiedenis. En nu ter zake.
a. Een Nationale Synode was geen j
nieuwigheid, en
Zoo het innig gezag in den boe
zem der Kerk, als
De suprematie der Staten-Generaal
in het Kerkelijke, erkend en
gevestigd.
b. De Synoden vergaderden of moesten
volgens de eerste instelling om
de drie jaren vergaderen, waar
toe Prins en Staten hun de magt
gegeven hadden.
1568 Nationale Synode te Wezel;
1571 te Emden; 15 81 te Middelburg.
Een opper toezigt der Overheid in het
belang van den Staat werd door de
Kerk gereedelijk erkend. Doch de Staten,
wel verre van zich met inzage, goed
keuring en bekrachting te vergenoegen
wilden deel hebben in de beroeping der
leeraarsde zamenstelling van den Ker-
keraad, het ontwerpen van Kerkelijke
wetten en zelfs in de beoordeeling en
beslissing van geloofsgeschillen.
De Staten-Generaal gaven 15 Maart
1606 magtiging tot het houden eener
Nationale Synode, ook tot het overzigt
van de Belijdenis en Catechismus.
Het houden van die Synode werd te
gengewerkt.
Sedert de Nationale Synode van Dord
recht van 1618 en 1619, is geen later
gehouden. //De Geloofsbelijdenis en de
Catechismus werden overgezien, zonder
dat verandering noodig geacht werd."
Bilderdijk zegt: //een nieuw onderzoek
stond ook geen Staten van Holland vrij.
Dit behoorde alleen aan de Kerk - zelve
behoorlijk daartoe bijeengeroepen. - En
het was een dwaasheid dat men daartoe
niet verstaan wilde."
Het houden van een Nationale Synode
't zij periodiek't zij als de omstandig
heden dit vereischten werd juist tegen
gewerkt dan eens door de Kerkdijken
dan weder door de politieken. De Na
tionale Synodedie de formule vaststel
de, kon haar wijzigen, toelichten, ver
klaren, herzien, wanneer en zoo als zij
wilde. Bilderdijk zegt: t Is altijd een
noodlottige verwarring geweestdat men
de twee quaestien niet afscheiddeWat
is de leer der Kerk En wat is de ware
leer? Non quaeritur an lex justa sit,
sed an sit? (de vraag is niet meer of
de wet billijk ismaar of zij wet is)
als er quaestie over een daad in de
Burgermaatschappij is. Non quaeritur an
vera sit doctrina, sed an recepta?(Men
vraagt niet meer 'of de leer waar ismaar
of het de aangenomen leer is) als er
quaestie is over de leer van een leeraar
en een Kerkgenootschap. Wilt ge naar
de wet niet oordeelenwees geen Hechter;
naar de leer niet onderwijzenwees geen
Leeraar in die Maatschappij 1 't Staat u
vrij de Maatschappij uittegaan't staat
u vrij uw meening omtrent de wet of
de leer voortedragenmaar gij moogt
tegen de wet geen vonnis wijzen; tegen
de Leer niet preken of onderwijzen."
AMSTERDAM, 20 Julij.
130 nieuwe Poolsche tarwe/"325.
123 Pruissische rogge 215. 120
S Petersburger 212. Op levering
October ƒ197. 128 puike jarige
Holsteinsche boekweit 225.
De 20 last oude 116/117 Archan
gel rogge zijn verkocht ƒ196 a ƒ197
het Poolsch tarwemeel per 100 kilo met
de zak 18 a 18}, per 75 kilo
iH-
PARIJS20 Julij.
De zaak van de Aunis is in der
minne geschikt. Het Italiaansche gou
vernement levert de vijf gevangenen uit.
De waardigheid van dat gouvernement
is volkomen gehandhaafd.
BERLIJN, 20 Julij.
De Breslauer Zeitung deelt een be-
rigt mede van den 16den, uit Warschau,
meldende dat de Polen onder Wierzbicki
bij Lubarton een corps van 800 Russen
hebben geslagenterwijl Chrezepecki bij
Sobota 500 Russen sloeg.
WEENEN, 20 Julij.
De Oesterreichische Zeitung verzekert,
dat de Oostenryksche regering aan de
Westersche Mogendheden^ heeft te ken
nen gegeven, dat het j.ongste antwoord
der Russische regering haar niet heeft
bevredigd.
PARIJS, 21 Julij.
De Moniteur meldt: Brieven uit Vera-
Cruz bevestigen het berigt, dat de pro
vincie Chiapas zich verklaard heeft ter
gunste van de interventieen dat men
ook in andere streken zich in gelijken
geest heeft uitgelaten.
Beur sberig ten.
amsterdam [21 Julij.
sfanje Buitenlandsche
n 1856/59
rusland Hope 1798/1816
1828/29
Stieglitz en Comp.
u h 5« Serie
oostenrijk Metaliek
Rente Amsterdam
h Nationale
6 pCt. Turken .47}. 5 pCt. Amerika
2 ii Venezuela 6
2}
pCt.
72}.
7H-
Mexico 36.
Grieken 32}.
Met. Coup. 25.35.
Nationale 28.10.
londen, 21 July. 3 pCt. Consols. 92}.
parijs 21 Julij. 3 pCt. Rente 67.85 3 pCt. Spanje Binnenl. 50}.
2 pCt. Spanje Buitenl. 48}. - Credit mob. 1116.—. Fr. Oost. Spoorw. 440.—.
weenen, 21 Julij. 5 pCt. Metaliek 76.30. - 5 pCt. Nationale 81.80.
Wissel p. Londen 11.20.
berlijn, 21 Julij. 5 pCt. Metaliek 68}. - 5 pCt. Nationale 73}. -
5 pCt. Rusl. Stiegl. Comp. 6« Serie 95}. - 5 pCt. N. Pruissen 106}.
Te Leiden, ter Boekdrukkery van A. W. SYTHOFF.
DIRECTIE
Staande op de Ruïnealhier.
MUKTBÉttlftfEaf.
Nederland Werk. Schuld
H H
HK
n Nieuwe
Portugal te Londen
u 6e
h Spoorweg-aandeelen volgef. -
64}
64}
3
u
77tV
4
ii
99}}
99}
100
2
ii
48T7y
3
H
51}
3
n
47}
3
u
47
5
101}
5
u
100}
-
4
u
eoto
oo
-
5
H
84}
5
H
89}
89}
89}
5
ff
196}
197
5
64}
64}
64 i
Tï
2}
ff
32}
5
It
85}
5
ff
Oï
OO
68}
00
<so
