N°. 1011.
A0. 1863
Nederlandsche vereeniging lot Afschaffing
van §terken ltrank.
LEIDS6H DAGBLAD.
De*e Courant verschijnt eiken dag, be
halve Zon- en Feestdagen, en kost voor
Leiden ƒ1.95, en franco per post ƒ2.80
iu de drie maanden. Afzonderlijke Nom-
mer9 Vyf Cents.
Prijs der Advertentiën1-6 regels ƒ0.75.
Iedere regel meer 12{- Cts. Geboorte-, hu
welijks- en doodberigten van 1-4 regels ƒ0.90.
Iedere regel meer 15 Ct9. Bekendmakingen van
genootschappen 5 Cts. Zegelrecht 35 Cts.
Spoortreinen van Leiden naar 's GravenhageDelft, Schiedam en Rotterdam te 8 u. 41 m.; 10 u. 17 m.; 1 u. 17 m.; 3 u. 49 m.;
6 u. 9 m.; 9 u. 19 m.; en op Zon- en Feestdagen 11 u. 25 m.; naar Haarlem en Amsterdam te 8 u. 36 m.; 10 u. 20 ra.;
11 u. 59 m.; 2 u. 54 m.; 4 u. 54 m.; 9 u. 14 m.; en op Zon- en Feestdagen 11 u. 5 m.
Stoomboot van Leiden (Ligplaats Haven) naar Amsterdam, Maandag ochtends 4 u., de overige dagen uitgezonderd de Zondag 5 u.; vaa
Amsterdam (Beerebijt) naar Leiden, dagelijks uitgezonderd de Zondag 3 u.
Postbusligtingen aan de Lakenhal, Katoenfabriek en op de Nieuwstraat: 's morgens te 7 u. 45 m. en te 11 u. 10 m., 's namiddags te 3 u.
45 m. 'savond3 te 8 u. 10 m. Oost-Indische Landpost. Over Southampton, 1 en 17; over Triest, 7 en 23; over Marseille,
9, 16 en 25 van elke maand.
Rijks-Teiegraaf. Dagelijks geopend van 7 uur 's m. tot 9 uur 's av. Spoorvreg-Telegraaf dagelijks van 7J- uur *3 m. tot 9 u. 30 ra. av.
Zittingen van het Gemeentebestuur. Gemeenteraad op oubepaalde tijden. 'Burgemeester en Wethouders, Maandagen Douderdag te 11 uur.
Commissie van Fabricage, Woensdag te 12 uur. - Burgemeesterdagelijks te 10 uur.- President der Commissie van Fabricage des Zaturdags van
11l uur. - Bureau der Plaatselijke Secretarie is open dagelijks van 104 uur. - Thesaurie, dagelyks van 102 uur. - De Gemeente- Architect is U
spreken op het Raadhuis, eiken werkdag van 'smorgens 12 L uur.
Kantoor der Plaatselijke Accijusen, dagelijks van 81 uur en van 36 uur; der In- en Uitgaande Rechten en Acoijnsea
dagelijks van 91 uur en van 36 uur; van 'sRijks Directe Belastingen, Maandag, Dingsdag, Woensdag en Donderdag van 92
uur. van Zegel, Registratie dagelijks van 84; van de Hypotheken en het Kadaster, van 94 uur.
Sedert 1842 bestaat in het 'Vaderland van den Jenever"
een verbond tegen den sterken drank al3 volksdrank. Bij hare
oprigting en in de eerste jaren van baar bestaan als een werk
der overdrijving, van dweepzucht, zoo niet erger nog voorge
steld en gelijk alle nieuwe zaken die een ingeworteld misbruik
en vooroordeel aantastenhevig gegispt en bespotheeft zij
steeds met kalmte en onwrikbaar baren weg vervolgd. Wel
waren vroeger, ook hier te landeplaatselijke inrigtingen deels
tot matigheid, deels tot volstrekte onthouding van sterken
drank in het leven geroepen zoo als te Rotterdamte Drag-
ten te Utrecht, te Amsterdam, op Texel en te Middelburg,
doch het was nu wijlen Dr. Willem Egeling, die op 12 Sep
tember 1842 te Leiden zeven mannen bijeenriep, met wie hij
de grondslagen legde der Nederlandsche Vereeniging, in April
1844 bij Koninklijk besluit als zedelijk ligchaam erkend. Het
doel der Vereeniging is om het onder ons zoo algemeen
heerschend kwaaddoor dien heilloozen volksdrank gesticht
met alle betamelijke middelen, en allereerst door eigen voor
beeld in niet-drinken en niet-schenkente keer te gaan. Hare
leden onderteekenen, met voorbehoud om zich te aller ure op
schriftelijke kennisgeving aan de Vereeniging te kunnen ont
trekken een verklaring van lidmaatschap. Er zijn er, die in
deze onderteekening een beperking zien der vrijheid. Deze
echter verliezen uit het oog dat niemand door zijn toetreden
tot de Vereeniging afschaffer wordt; afschaffer zijnde kan ieder
haar lidmaatschap aanvaarden. Zij verwarren twee onderschei
dene zaken. Het lidmaatschap der Vereeniging is even zoo
min beperking der persoonlijke vrijheid, als dat van iedere
andere Vereeniging. De Nederlandsche Vereeniging legt haar'
leden zelfs geen verpligte contributie op. Zij die 2 of meer
aan de Vereeniging bijdragen ontvangen hare verslagen en
kleine geschriften kosteloos, nemen deel aan de beraadslagin
gen over huishoudelijke belangen van de afdeelingenwaar
die gevestigd zijn verkiezen mede de leden van hare besturen
en de afgevaardigden ter algemeene vergadering.
Binnen Leiden bestaat een afdeeling, waarvan secretaris is
de heer J. M. E. Dercksennotaris.
Ook in de Overzeesche bezittingen, zelfs aan de Kust van
Guinea en de Kaap bezit de Vereeniging correspondentschap
pen en door haar maandbladdoor milde verspreiding van
een ruim aantal kleine geschriften door openbare vergaderin
genen door een jaarlijksche algemeene vergadering, nu hier
dan elders in den lande gehoudentracht zij de volksmeening
daar henen te leidendat zij rijp worde voor een allengs meer
beslissende tusscbenkomst der wet. Sterke drank is geen drank.
Vosmaer zeide het reeds voor meer dan een halve eeuw: »'t is
een vloeibaar vuur;" voor eenige jaren onderschreven een
twaalftal onzer beroemdste hoogleeraren in de geneeskunde de
verklaring, dat de sterke drank, zelfs bij een matig gebruik
nadeelig werkt;, in 1859 bevestigden al de geneesheeren van
Zwolle die getuigenis; in 186162 gaf het Hoofdbestuur een
bundel uit van circa 500 meer of min beredeneerde attesten
van nederlandsche geneeskunstoefenaren om den sterken drank
als volksdrank ten eenemale te veroordeelenen nog dagelijks
klimt het aantal dier uitspraken. Eene eerste poging tot het
verkrijgen van beperkende wetten in de Tweede Kamer der
Staten-Generaal door den minister van Staat den heer Rochus-
sen (als volksvertegenwoordiger) in 1855 ondernomen, leidde
tot weinig meer dan de door de gansche Kamer bevestigde
erkenning: *dat de sterke drank de kanker is van de //zede
lijke en stoffelijke welvaart des volks." Later zijn bij gemeente
verordeningen in verschillende gemeenten politie-maatregelen
tot beperking van drankverkoop en bestraffing van openbare
dronkenschap uitgevaardigd, die, waar zij met klem worden
gehandhaafd, geenszins onvruchtbaar werken, maar het
kwaad is te algemeen doorgedrongen, de kanker te diep inge
worteld, dan dat het te verwachten is, dat zonder een alge
meene toetreding tot het groote afschaffingsverbond, in of
buiten de Ned. Vereeniging, van alle weidenkenden in den
lande, de wet alom hare beslissende tusscbenkomst doe gevoe
len. En toch, waar, naar gematigde rekening jaarlijks achtlieu
a twintig millioenen gulden aan dien verderfelijke
wordt uitgegeven waar in geene enkele gemeente eyraag meer
omgaat zonder nieuwe sporen achter te laten van^
V -
