N«. 876. Woensdag 31 December. A°. 1861 m Volksbijeenkomsten. r LEID8CH DAGBLAD. Deze Courant verschijnt eiken dag, be halve Zon- en Feestdagen, en kost voor Leiden ƒ1.95, en franco per post 2.80 in de drie maanden. Afzonderlijke Nora- raers Vijf Cents. Prijs der Advertentiën1-6 regels 0.75 Iedere regel meer 12J. Cts. Geboorte-, hu welijks- en doodberigten van 1-4 regels ƒ0.90. Iedere regel meer 15 Cts. Bekendmakingen vau genootschappen 5 Cts. Zegelrecht 35 Cts. Spoortreinen van Leiden car 's Gravenhage, Delft, Schiedam en Rotterdam te 10 u. 5 ra.; 12 u. 58 ra.; 6 u. 9 m. en 9 u. 19 in.; naar Haarlem en Amsterdam te 8 u. 51 m.; 1 u. 3 m.; 4 n. 53 m. en 9 u. 14 m. Stoomboot van Leiden (Ligplaats Haven) naar Amsterdam, Maandag ochtends 4 u., de overige dagen uitgezonderd de Zondag 5 u.; van Amsterdam (Beerebijt) naar Leiden dagelijks uitgezonderd de Zondag 2 u. Postbusligtingen aan de Lakenhal, Katoenfabriek en op de Nieuwstraatr 's morgens te 8 u.; 's middags te 12 u., 's namiddags te 3 u. 45 m. 'savonds te 8 u. 15 m. Oost-Indische Landpost. Over Southampton, 1 en 17; over Triëst, 7 en 23; over Marseille, 9 en 25; nog over Marseille 16 van elke maand, alsdaa op het adre3 te plaatsen: Met de Fransche Pakketboot. RijUs-Telegraaf. Werkdagen van 912 en van 27 uur. Zondag van 89 en van 2 5 uur. Spoorweg-Telegraaf dagelijks van 's m. 89 u. 30 tu. av. Zittingen van het Gemeentebestuur. Gemeenteraad op onbepaalde tijden. - Burgemeester en WethoudersMaandag en Donderdag te 11 uur. Commissie van FabricageWoensdag te 12 uur. - Burgemeesterdagelijks te 10 uur. - President der Commissie van Fabricage des Zaturdags vau 111 uur. - Bureau der Plaatselijke Secretarie is open dagelijks van l64 uur. - Thesauriedagelijks van 102 uur. - Be Gemeente- Architect is te spreken te zijnen huize op den Ouden Singel, 's morgens van 910 uur. Kantoor der Plaatselijke Aooijnsen, dagelijks van 8—1 uur en van 36 uur; der In- en Uitgaande Rechten en Acoijnsen dagelijks van 9—1 uur en van 3—6 uur; van 'sRijks Directe Belastingen, Maandag, Dingsdag, Woensdag en Donderdag van 9—2 uur. van Zegel, Registratie dagelijks van 84; van de Hypotheken en het Kadaster van 9 4 uur. VI. 't Is toch zeer opmerkelijkdat de werkmansstand op het gebied der Nijverheid zooveel mannen van talent heeft opge leverd die door opmerkingen en ervaring bij eenig nadenken tot ontdekkingen zijn gekomendie op het gebied der Nij verheid meer dan op het gebied der Staatkunde omwentelin gen hebben veroorzaakt. Wij spreken niet van den uitvinder van de stoom en hare toepassing op werktuigenmaar herinneren slechts aan de uitvinders der bij ons in zeer groote getale aanwezige spin- werktuigen. Een nog weinig beschaafd wever in Engeland had meerma len beproefd, om verscheidene strooken gekaarde wol, die zon der te breken geschikt waren om nogmaals te worden uitge rekt te gelijk tot draden te spinnen. Terwijl hij tusschen de opgestoken spoelenwelke de gekaarde strooken bevatten en aan de door een cilinder met snoeren en raderen in beweging gebragte spil, een klem aanbragt, die de strooken vasthield, terwijl de spillen zich verwijderdenstelde hij zich ten doel een uitrekken of verlengen der strooken en door het draaijen der spillen eenen fijneren sterkeren draad te verkrijgen. Nog heden is dit oorspronkelijk beginsel en de karakteristieke bena ming van dat werktuig -«-Jenny Spinning" behouden gebleven. In 1740 werd te Preston geboren Richard Arkwright; hij leerde aldaar het baardscheeren en oefende dit bedrijf tot in 1767 uit. Zijn neiging tot werktuigelijke bezigheid bragt hem tot de vervaardiging van spinmachines voor katoen. In het jaar 1786 werd bij tot den adelstand verheven, en toen hij in 1792 overleed, liet hij zijn zonen een vermogen van ruim 6 millioen na. Uit die oorspronkelijke eenvoudige werktuigen zijn de be staande verschillende soorten van spinmachines voortgekomen in een steeds toenemende mate van volmaking, alleen te dan ken aan de kennis van eenvoudige spinners. Naast Watt en Arkwright staat geen hunner tijdgenooten op het gebied der werktuigkunde hooger aangeteekend dan de ta lentvolle John Reunie. Zijn levensgeschiedenis bevat tevens voor een groot gedeelte de geschiedenis der practische werk tuigkunde in Engeland gedurende een tijdvak van 30 jaren, en bepaaldelijk van het onmiddelijk volgende op de invoering van Watt's stoommachine. Rennie was een boerenzoon en werd geboren inJunijl761. Op 12jarigen leeftijd had hij op de dorpsschool zooveel vor deringen gemaakt, dat hij bij afwezigheid van den meester ge durende zes weken zijn medescholieren les gaf in het reke nen. Zooals veelal in het leven van groote mannen een toe vallige aanleiding voor hup toekomstige loopbaan opgemerkt wordtzoo vinden wij haar ook bij dezen knaap aangeteekend. In zijn buurt woonde een vermaarde uitvinder van de dorsch- machine van den wanmolen en van den grutpelmolen, Andrews Michle. Van school naar huis gaande was diens molen een aantrekkingspunt voor den knaap en deze man schepte er be hagen in om hem in het molenmaken spelenderwijze te helpen. De zucht naar hooger onderwijs dreef hem op jeugdigen leef tijd verder, om zijn studie elders te vervolgen. Op 18jarigen ouderdom, nadat zijn meester van hem getuigd had,dat indien zijn leven gespaard werd en hij zijn studiën vervolgde, hij zijn vaderland tot eer zou verstrekken - op dien leeftijd vestigde hij zich als molenmaker en ondernam het repareren van graan molens. Hiermede was echter zijn lust tot de studiën niet af genomen want in 1783 ziet men hem als student te Edin- burg onder de hoogleeraren Black en Robinson zich oefenen. Laatstgenoemde nam al spoedig zijn bekwamen leerling als adsistent in zijn laboratorium op, ten einde demodellen voor de natuurkundige lessen te repareren. In April 1784 verliet hij die betrekking en vestigde zich te Solo bij Birmingham. Aldaar werden door hem de teekeningen gereed gemaakt van het molenwerk der veelbelovende Albions mills en daarbij voor het eerst gegoten ijzer voor het gaande werk verkozen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1862 | | pagina 1