Binnenlandsch Nieuws.
Buitenlandsch Nieuws.
gelegenheden worden verschaft om kennis te verkrijgen. Lang
reeds heeft men zich hier en daar beijverdom ambachts- en
industriescholen opterigtenwaarop zij, die zich aan de nijver
heid zullen wijden gelegenheid tot onderwijs kunnen vinden.
In dezen tijd tracht men van Staatswege die gelegenheden meer
algemeen te maken en interigten naar de behoefte des tijds.
De vakken voor het lager onderwijs zelfs zijn daarmede reeds
in verband gebragt en de tijd is zoover niet meer af, waarop
men ook binnen Leiden zich zal kunnen verheugen in het
bezit van een gelegenheid, die het opkomend geslacht vormt
en opleidt voor den nijveren stand langs een wetenschappe-
lijken weg.
Wat in het belang van het opkomend geslacht wordt on
dernomen en tot stand gebragt, moet op tijd werken. Het
onderwijs in de beginselen van wis- eu natuurkunde zal niet
onvruchtbaar blijven en een volgend geslacht zal eerst daar
door worden gebaat. Zijn we nu nog in een af hankelijken toe
stand van het buitenland, de tijd zal komen, dat ook op het
gebied der nijverheid een zelfstandige rigting zich zal open
baren, die het gezag en de voogdij van het buitenland in het
vak der werktuigkunde is ontwassen.
Maar dit neemt niet weg, dat het groote belang zal worden
erkend om toch onze werklieden eenigermate bekend te maken
met de wetenschappen die op het gebied der Nijverheid zulk
een grooten rol spelen. Zoo zij al niet de werktuigen, die zij
zien werken, hebben uitgevonden of vervaardigd, 't is toch
niet zonder groote beteekenisdat zij van nabij de kracht
leeren kennen, die deze in beweging brengt of de berekeningen
weten waarop hunne zamenstelling rust.
Z. M. heeft benoemd bij de dd. schutterij te Harlingen
tot majoor-komm. G. Valkenier, thans kapt.; tot Nederl. con
sul in Bolivia C. H. Scbuhkrafftte la Paz.
Z. M. heeft pensioen verleend aan den directeur der mili
taire veterinaire dienst F. H. S. Dehne, en op verzoek aan
den luit.-kol. bij het corps mariniers L. J, A. baron Gtuarles
de Quarles.
Z. M. heeft bevorderd tot luit. ter zee lsté klasse den luit.
2de klasse W. F. Meijen en tot officier van administratie 1ste
klasse den officier van administratie 2de klasse K. A. W. Ja-
cobze; voorts bij het korps mariniers tot majoor, bij keuze,
den kapt. 1ste klasse D. Vreederibergtot kapt. 1ste klasse
den kapt. 2de klasse R. J. Gaerthé; tot kapt. 2de kl. den
lsten luit. C. J. Wilkens en tot lsten luit. den 2den luiten.
A. H. W. de Gelder.
Z. M. heeft aan J. Poster op verzoek eervol ontslag ver
leend als ontvanger der registratie voor de gerechtelijke en
administratie acten en der domeinen te Groningenbehoudens
aanspraak op pensioen.
Maandag heeft de heer Mr. J. van Outeren, nieuw be
noemd president bij de rechtbank alhier, den bij de wet ge
vorderden ambtseed afgelegd bij het Prov. Gerechtshof van
Zuid-Holland.
In het laatst der vorige week ontving feen ingezeten
der gemeente Hitsum, A. F., een familiebezoek van zijn neef,
A. V., dien hij, bij zijn vertrek, een eindweegs uitgeleide
deed. Doch neef schijnt later op zijn schreden teruggekeerd te
zijn om in den nacht het gouden borologie van zijn gastheer,
dat bezijden het venster hing, wegtekapen. Den volgenden
morgen althans werd dit voorwerp vermist; men was zoo vrij
neef te verdenken en bij onderzoek vond men het corpus
delicti in de bank van leening te Franeker terug, en neef
werd als inbrenger herkend. De beschuldigde is daarop gevat
en naar Leeuwarden gebragt.
Zondag avond omstreeks 5 uur werd te Krimpen aan
den Lek een opmerkelijk luchtverschijnsel waargenomen. Een
vurige bol van vrij aanzienlijke grootte vertoonde zich in het
Zuiden, ongeveer 40° boven de kim, bewoog zich met een
matige snelheid in Zuidwestelijke rigting en verdween eindelijk
achter den wolkenzoomdie zich langs' de kim uitstrekte.
Woensdag jl. des avonds omstreeks 8 uur, werd een dergelijk
verschijnsel waargenomen. Dewijl hier aan geen vallende ster
ren kan gedacht worden meent men de bollen tot de meteoor-
steenen te moeten brengen. Men is verlangend te weten of ook
elders dit verschijnsel is waargenomen.
Uit alle oorden des lands komen berichten omtrent on
heilen door den laatsten storm veroorzaakt. Te Kampen zit men
rondom in het water. In den zeedijk te Elburg is een door
braak gevallenwaardoor de gemeente Doornspijk is over
stroomd. Te Harlingen zijn de havenhoofden gedeeltelijk ver
nield; gordings en planken zijn afgeslagen, het plaveisel is
geheel los gewoeld; bazalt brokken, door geen drie man te
dragenzijn uit de glooijingen geligt en verscheidene ellen
ver weggeworpen het uitkijkhuisje aan het uiteinde der haven
is gekraakt. Te Hoorn is de dijk van het correctiehuis door
gebroken. Uit het land van Altena wordt gemeld dat alle
buitenpolders zijn ingebroken en de kaden hebben daardoor
belangrijke schade bekomen. De polder de Zalm moet daarin
voor niet minder dan f 25000 deelen. Voor het dorp Egmond
zijn drie schepen gestrand: een Zweedsch jagteen Noordsche
sloep en een Oostfriesche schoener-galjoot; een stuurman en
een matroos zijn daarbij verdronken.
De leeraars bij de Hervormde gemeente te 's Gravenhage
waren Zondag bij de godsdienstoefeningen allen in het gebed
indachtig aan hetgeen in de afgeloopen week te dier stede
had plaats gehad. Zij dankten in warme taaldat de rust in
die gemeente gelukkig hersteld was baden dat soortgelijke
wanorden zich niet mogten herhalen en dat de overheid ge
sterkt mogt worden in het beramen van zoodanige maatrege
len, die daartoe mogten strekken. De WelEerwaarde heer Ds.
van Koetsveld besprak daartoe opzettelijk het oproer, en vond
daartoe aanleiding naar Handelingen XIX van vs. 18 tot het
einde, doch bepaalde zich slechts tot drie punten, in die ver
zen voorkomende, en wel in vs. 28, 25 en 40. Het eerste
gedeelte wijdde ZWEerw. aan den inhoud van het tekstverhaal.
In het tweede gedeelte besprak ZWEerw. meer bepaaldelijk in
krachtige en warme taal wat er in de afgeloopen week voorgevallen
was, bragt daarbij vele geschiedkundige herinneringen in het
geheugen, terug, en schetste in kernachtige trekken welke de
gevolgen hadden kunnen zijn van een zoogenaamd oproer,
waarbij de deelnemers zelve allen niet weten waartoe het strekt.
Hij wees er op welk belangrijk jaar voor den Nederlander men
te gemoet gaat, dat der berinnering aan 't vijftigjarig her
winnen zijner onafhankelijkheid, die edele herinnering moest
ieder van allen stand opwekken om wel indachtig te zijn aan
het vele goededat wij zelfs boven zoo menig ander volk
genieten, en om orde en rust op prijs te stellen. Bovendien
past het ieder als waar christen vrede te stichten en anderen
daartoe te vermanendaar men anders niet dan onheil en
rampen te wachten had. Deze rede met zoo veel ernst en kracht
uitgesproken zal gewis bij allen die haar hoorden een diepen
indruk teweeg hebben gebragt.
v Men leest in de Midd. Courant:
//Berigten onlangs van Java ontvangen vermelden dat de
gouverneur-generaal in hooge mate populariteit verworven heeft.
Doch velen gelooven, dat hij te voorkomend, te familiaar is
en vreezen dat daardoor het zoo noodzakelijk prestige van
den //grooten heer" zal verloren gaan. Om dezelfde reden be
treuren zij ook de buitengewone eenvoudigheid, die hij, zoo
wel in kleeding als in zijn geheele levenswijze, in acht neemt.
Laat ons hopendat de uitkomst die vrees beschamen zal en
dat op nieuw de ervaring haar stempel drukken moge op de
schoone waarheid, dat niet in vrees, maar in liefde de grond
slag van eerbied en ontzag gelegen is."
De Thermometer van Fahrenheit teekende alhier Maan
dag des namiddags te 5 uur 36°, des avonds te 8 uur 38",
te 10 uur 39°. Dingsdag morgen te 5 uur 38°, te 8 uur
38", te 12 uur 41°, 's namiddags te 4 uur 40°.
De Fransche Minister van binnenl. zaken heeft den
prefecten in een circulaire aanbevolen de buiten echt geboren
kinderen, die ten laste van de openbare weldadigheid komen
