N°. 804. Vrijdag 3 October. A".
Lelden ontzet.
leidscTmgblad.
Prijs der Adverteatiën 1-6 regels ƒ0.75.
Iedere regel meer 12|- Cts. Geboorte-, hu
welijks- en doodberigten van 1-4 regels ƒ0.90.
Tedere regel meer 15 Cts. Bekendmakingen van
genootschappen 5 Cts. Zegelrecht 35 Cts.
Spoortreinen van Leiden naar 's GravenhageDelft, Schiedam en Rotterdam te 8 u. 36 m.; 10 u. 17 ra.; 1 u. 16 m.; 3 u. 47 m.; 6 u. 9 m.;
9 u. 24 m. Naar Haarlem en Amsterdam te 8 u. 31 m.; 10 u. 20 m.; 12 u. 4 m.; 2 u. 55 m.; 4 u. 53 m.; 9 u. 29 ui. en op de
Zondagen 's avonds 10 u. 40 m. uit 's Hage naar Leiden en 11 u. 30 m. terug naar 's Hage.
Stoomboot van Leiden (Ligplaats Haven) naar Amsterdam, Maandag ochtends 3 u., de overige dagen uitgezonderd de Zondag 5 u.; van
Amsterdam (Beerebijt) naar Leiden Maandag's middags 2^ u., de overige dagen uitgezonderd de Zondag 3 u.
Postbusligtingeu aan de Lakenhal, Katoenfabriek en op de Nieuwstraat: 's morgens te 7 u. 40 m.; 'smiddags te 11 u. 15 in., 'snaiuiddags
te 3 u. 45 in. 'savonds te 8 u. 40 m. Oost-Indische Landpost. Over Southampton, 1 en 17; over Triest, 7 en 23; over Marseille,
9 en 25 van elke maand.
Rijks-Telegraaf. Werkdagen van 912 en van 27 uur. Zondag van 89 en van 25 uur. Spoorweg-Telegraaf dagelijks van
's m. 89 u. 30 m. av.
Zittingen van het Gemeentebestuur. Gemeenteraad op onbepaalde tijden. - Burgemeester en WethoudersMaandag en Donderdag te 11 uur.
Commissie van Fabricage, Woensdag te 12 uur. - Burgemeesterdagelijks te 10 uur. - President der Commissie van Fabricage des Zaturdags vau
111 uur. Bureau der Plaatselijke Secretarie is open dagelijks van 10-4 uur. - Thesauriedagelijks van 102 uur. De Gemeente- Architect is te
spreken te zijnen huize op den Ouden Singel, 's morgens van 910 uur.
Kantoor der Plaatselijke Accijnsen, dagelijks van 8 1 uur en van 36 uur; der In- en Uitgaande Rechten en Acoijuseu
dagelijks van 9—1 uur en van 3—6 uur; van 'sRijks Directe Belastingen, Maandag, Diugsdag, Woensdag en Donderdag van 9—2
uur. van ZegelRegistratie dagelijks van 84, van de Hypotheken en het Kadaster, van 9—4 uur.
Deze Courant verschijnt eiken dag, be
halve Zon- en Feestdagen, en kost voor
Leiden ƒ1.95, en franco per post 2.80
in de drie maanden. Afzonderlijke Nom-
rners Vijf Cents.
De herinnering aan die gebeurtenis gaf steeds stof tot over
denkingen van verschillenden aard dewijl zulke geschiedkundige
feiten uit onderscheidene oogpunten kunnen worden beschouwd.
De grondtoon van al die beschouwingen zal wel steeds zijn
gelijk zij die was van de gewaarwordingen onzer vaderen
blijdschap over de wonderbaarlijke redding uit den hoogge-
klommen nood. Die blijdschap openbaarde zich op het oogen-
blik der uitredding in hooggestemden godsdienstigen geest en
na dien tijd was de gedachtenisviering in harmonie met den
geest des tijds, waarin zij plaats had. De Leidsche regering
ging voor of gaf er den toon aan ook in overeenstemming
met de staatkundige rigting die zij huldigde. Toen zij echter
in 1823 tot afschaffing van de gedachtenisviering beslootwas
het de burgerijdie met de studenten der Leidsche Hooge-
school zamenspande, om de gedachtenis aan Leidens ontzet
te bewaren en feestelijk te vieren op een veelbeteekenende wijze.
De Leidsche Gemeenteraad heeft dit jaar een som beschik
baar gesteld ter bestrijding der kosten van openbare verma
kelijkheden en die er over beschikken mogen bestemden die
voor den derden October, opdat de heuchelijke feestviering
meer algemeen zij. Het geloof is niet aller, want de overtui
ging is nog niet doorgedrongen, dat de gebeurtenis, waaraan
we telken derden October gedenkenwas een parel aan de
kroon der overwinning, behaald in den strijd voor vrijheid van
geweten, waarbij allen belang hebben, die behoefte gevoelen
om hunne godsdienstige beginselen te belijden en die belijde
nis te openbaren in de uitoefening hunner eeredienst. Vrijheid
van godsdienst is eerbiediging van gewetensvrijheid en gewe
tensvrijheid wordt niet belemmerd dan tot schade van hen
die er de schendende hand aan slaan. Vroeg of laat loont
dat kwaad ook zijn meester. Waar gewetensdwang heerscht, -
ook nog onder ons, want alleen de vorm kan verschillen, -
zij zal wijken en overwonnen worden gelijk het licht zegeviert
over de duisternis.
En zoo staat het een ieder vrij de ernstige zijde van Lei
den's ontzet te overpeinzen naar zijne inzigten en den derden
October te vieren godsdienstig op zulk een wijze als meest
overeenkomt met zijne begrippen, 't zij kerkgebouwen geslo
ten blijven of hare deuren zich openen om de schare te ont
vangen, die de redding van 3 October 1574 ook nog een veel
beteekenend feitrijk in weldadige gevolgen ook voor ieder
burger in onzen tijd, noemen. Alle ingezetenen van Leiden
kunnen hunne blijdschap, als zij in die gebeurtenis daarvoor
stof willen vinden, ook openbaren, gelijk onze landgenooten
op dien dag gedenken aan het feestvierend Leiden. Er is aan
leiding tot volksvermakelijkheden en als die behoorlijk inge-
rigt en geleid worden door het openbaar gezag, is er hoop,
dat zij niet worden uitspattingen en baldadigheden. Zoo im
mers dacht er de dichter J. van Koijen over, toen hij 88 jaren
geleden zich aldus liet hooren
//'k Mael de gulle vreugdvervoering
Die men in elks oogen zag,
Toen de Leeraar met gebeden
Naderde tot Leidens God.
Toen hij ons de bitterheden
Schetste van heur vorig lot
En den Vorst van 't Hof der hoven
Voor Zijn wondren onderstand
Ernstig leerde danken, looven,
Op een mannelijken trant
Ja zijn hoorders, na 't voltrekken
Van den dienst der Majesteit,
Op deez' dag zelfs op moest wekken
Tot gepaste vrolijkheid."
Een commissie van eenige heeren raadsleden en studenten,