N°. 265.
Dingsdag 8 Januarij.
A0. 1861.
P
De Leidsche Man ufac tuur hal.
LEIDSCB DAGBLAD
Deze Courant verschijnt eiken dag, be
halve Zon- en Feestdagen, en kost voor
Leiden 1.95 eD franco per post 2.80
in de drie maanden.
De prijs der Advertentiën is voor eiken
regel Zes Cents, behalve 35 Cents zegel
recht, voor elke plaatsing. Afzonderlijke
Nommers Vijf Cents.
Spoortreinen van Leiden naar 's Gravenhage, Delft, Schiedam en Rotterdam te 10 u. 6 m.; 12 u. 58 m.; 6 u. 3 m.; 9 n. 13 m. Naar Haarlem
en Amsterdam te 8 u. 47 m.; 1 u. 3 m.; 4 u. 47 m.; 7 u. 57 m.
Postbusligtingen aan de Lakenhal, Katoenfabriek en op de Nieuwstraat:'s morgens te7 u. 55 m.,'smiddags te 12 u.,'snamiddags te 3 u. 45 m.,
'savonds te 8 u. 10 m. Oost-Indische Landpost. Over Southampton, 1 en 17; over Triëst, 6 en 22; over Marseille9 en 25 van elke maand.
Rijks-Telegraaf. Werkdagen van 912 en van 27 uur. Zondag van 27 uur. Spoorweg-Telegraaf dagelijks van 89| uur.
Zittingen van het Gemeentebestuur. Gemeenteraad op onbepaalde tijden. - Burgemeester en Wethouders, Maandag en Donderdag te 11 uur.-
Commissie van Fabricage, Dingsdag te 12 uur. - Burgemeester, dagelijks te 10 uur. - Bureau der Plaatselijke Secretarie is open dagelijks van 104
uur. - Thesaurie, dagelijks van 10—2 uur. —Be Gemeente-Architect is te spreken te zijnen huize op den Ouden Singel, 'smorgensvan 9—10 uur.
Kantoor der Plaatselijke Accijnsen, dagelijks van 81 uur en van 36 uur; der In- en Uitgaande Rechten en Accijnsen,
dagelijks van 91 uur en van 36 uur; van 'sRijks Directe Belastingen, Maandag, Dingsdag, Woensdag en Donderdag van 92
uur; van Zegel, Registratie dagelijks van 84, van de Hypotheken en het Kadaster, van 94 uur.
I.
Er was een tijd, nog niet zoo lang geleden, dat de plaat
selijke belangen niet naar eisch schenen te kunnen worden
behandeld en behartigd, of de deur der plaats, waar men tot
dat einde bijeenkwam, moest zorgvuldig gesloten ziju en hun,
die er niet buiten konden gehouden worden iets er van te
wetenwerd de eed van geheimhouding opgelegd. Men is
later zoo verstandig gewordendat men zulke voorzorgen
niet meer noodig keurde, omdat het algemeen belang niet
door een geheimzinnige behandeling werd gebaat en toch niet
kon worden voorkomendat het openbaar gerucht door de
praatzucht of onnadenkendheid van sommigen een bekendheid
deed blijkendie hare eigenaardige gebreken van onvolledig
heid en onnaauwkeurigheid met zich voerde. Men is er ein
delijk toe gekomen, in vele gevallen de deuren wijd open te
zetten, opdat het licht allen omscheen en iedereen den toe
gang en de kennisneming verleende, 't Is niet meer noodig,
dat een vrouwenbeeld met een slot op den mond ieder, die
de plaatselijke secretarie binnentreedt, herinnert aan den pligt
der stilzwijgendheidals meestal daarbuiten luide wordt be
sproken wat binnen de enge grenzen van vertrouwelijkheid
nog scheen besloten te moeten blijven, 't Is goed, dat de
openbare zaak in het openbaar wordt behandeld en bespro
ken - al wat openbaar maakt is licht en weert den achterklap
en den logen.
Leiden is een fabriekstad en 't is lofwaardig:, als ieder in-
gezeten in den bloei van het fabriekwezen toont belang te
stellen. Leiden is als zoodanig beroemd en 't is prijselijk,
dat men dien roem trachtte te handhavenook door veror
deningen en maatregelen, die den vereischten waarborg geven
dat de ontwijfelbare oorsprong van het Leidsche fabrikaat voor
een ieder blijkt en dat het fabrikaat daarvan een onmiskenbaar
teeken draagt. Uit dien hoofde heeft Koning Willem I bij
besluit van 1 Junij 1820 inzonderheid voor Leiden het voort
durend bestaan verzekerd van een openbare instelling, die
als manufactuurhal bestemd was, om te zorgen, dat door een
nationaal teeken of etiquette de echtheid van den oorsprong
werd gewaarborgd.
Tegen de wijze, waarop dat besluit binnen Leiden wordt
toegepast, wordt een tal van grieven opgesomd: eerst in be
paalde kringen, misschien op vertrouwelijke, alles behalve
kwaaddenkende wijze, maar later meer en meer uitgebreid,
aangevuld, geillustreerdtotdat men nu gedrukte open brie
ven ziet rondgaan, waarin uitgecijferd wordt, alsof een ver
borgen schat was ontdekt, dat op een met een goed en ge
trouw beheer strijdige wijze een aardig kapitaaltje zich be
vond in handen van Directeuren der Halle van inlandsche
manufacturen, dat aan de rechtmatige eigenaren moet worden
teruggegeven. Uit gemeenzame gesprekken en ingezonden stuk
ken is ons gebleken, dat men de handelingen van dat be
stuur scherp, streng en ongunstig beoordeelt, alsof op een
onrechtmatige wijze de Leidsche fabrikanten waren belast met
hefhngen, die hen belemmerden in de vrije mededinging met
elders gevestigde fabrieken. - Zelfs zij, die in vele opzichten
zich openbaarden als te behooren tot een vasthoudende partij
beroepen zich thans op de heerschende vrijzinnige begrippen
en vruchten van het liberalisme, dat hun genoegdoening ge
geven wordedat hun recht wedervare
Zoover we ook onder de vaan der vrijzinnigheid behooren
en strijdenwillen we gaarne aan dien eisch toegevenmaar
met verstand en onpartijdig oordeelende.
Reeds dadelijk moeten we daarvan doen blijken, ten einde
den verkeerden indruk wegtenemen van een onjuiste becijfering
die noodwendig op een dwaalspoor leiden moet een iegelijk
die niet duidelijk onderscheid maakt ten aanzien van de oor
zaken waardoor een kapitaal tot een buiten alle gewone rente
berekening zoo aanzienlijke hoogte gestegen is. De saldo's der re
kening van hetgeen door Directeuren der Halle jaarlijks is inge
vorderd en daarvan voor verschillende onvermijdelijke kosten is
betaald, waren gedurende 29 jaren voordeelig en gedurende de
overige 9 jaren nadeeligmaar het bedrag der laatste van
die over de eerste jaren afgetrokken zijnde, verkrijgt men, zoo
als erkend wordt, een som van 4418.63. Die som is in rente-
gevende schuldbrieven belegdmaar hoogstwaarschijnlijk tol
lagere beursprijzen dan tegenwoordig kan worden berekend.
In 38 jaren is gemiddeld overgeschoten een som van/116.28
ieder jaar. - Uit de rekening over de twee laatste japMfevën"
wel blijkt, dat over L858 de renten der beleg
buiten rekening latende, slechts 65,13^ eo over l8^9 weder
