„Het Ned. volk zedelijk verplicht de Regering te steunen" RADIO Bodemhervorming in Britse zone CL%a(ketta DINSDAG 17 JUNI 1947 DE LEIDSE COURANT PAGINA Z VERGADERING KATH. ARBEIDERSBEWEGING F^E VOORZITTER van de Katholieke Arbeidersbeweging, de heer A. C. U de Bruyn, hield ter inleiding van de bondsvergadering in het» Jaar beursgebouw te Utrecht gistermorgen een uitvoerige openingsrede. Kierin sprak hij van de grote activiteit in de bonden en instellingen. De bonden komen handen tekort om het werk te kunnen verzetten, de instellingen werken op volle toeren, aldus de heer De Bruyn. De reorga nisatie na de oorlog van de beweging kan geslaagd genoemd worden. Ten aanzien van de loop van het ledental mogen wij tevreden zijn. In het eerste kwartaal is dit weer toegenomen tot 8.518. waaronder vooral veel jongeren, de beweging marcheert dus naar de 300.000. Na gesproken te hebben over de grote verantwoordelijkheid, die het kader en de leden dragen, wijdde spreker grote aandacht aan de waardering van feiten en de totaal veranderde omstandigheden. Dat sluit critiek geenszins uit Van betrekkelijk welvarend is ons land straatarm geworden, omdat er bezwaarlijk op gerekend kan worden, dat Duitsland ons vergoed hetgeen het gedurende 5 jaar heeft gestolen en verwoest. Wij zijn als klein volk met betrekkelijk weinig grondstof fen, met kapotte huizen en fabrieken grotendeels op ons zelf aangewezen en wij mogen dankbaar en blijde •zijn, indien Amerika ons op niet ai te bezwarende voorwaarden wil le nen, opdat wij kopen kunnen. Dit lenen in de vreemde legt echter zwa re lasten op de toekomst. Met be wondering voor de grootheid van vi sie heben wij aldus de heer De Bruyn kennis genomen van het pian der Verenigde Staten om op ruime schaal door middel van schen kingen van dollarbedragen het eco nomisch ontredderde Europa op de been te helpen, maar, ook iil wordt ons land de helpende hand toegesto ken, toch "zullen wij op eigen kracht cns land moeten opbouwen. Het be langrijkste middel om elders te kun nen kopen blijft toch export. De oorlog heeft nog andere ernsti ge gevolgen voor ons gehad. De scheepvaart levert belangrijk min der op dan voor de oorlog en Indië kost ons 3.000.000 per dag plus het productieverlies van circa 100.000 arbeidskrachten. Is het wonder, dat onze staatsschuld is gestegen tot ïuim 25 milliard gulden. Dat zijn en kele van de vele feiten, waarmee iedere Nederlander of hij wil of niet rekening moet houden- In geen geval is de toestand echter hopeloos. Wij zullen ook thans de grote moei lijkheden overwinnen. „Wie moet Woensdag HILVERSUM I (301 M.) 7.30 Gram.platen. 8.10 Vrolijke morgenklanken. 8.50 Voor de vrouw. 9.00 Orkestwerken. 10.00 Morgen wijding. 10.20 Voor de vrouw. 10.35 Gram.muziek. 11.00 Over spelende kinderen. 11.30 Gram.platen. 12.00 Stafmuziekkorps v. d. Amsterdamse politie. 12.35 Vervolg stafmuziek korps. 13.15 Voor het platteland. 13.20 Millersextet, 13.45 Gram.pla ten. 14.00 Voor de vrouw. 14.15 Strijkkwartet. 15.00 Voor de jeugd. 15.45 Op bezoek bij zieken. 16.15 Voor de jeugd. 17.15 Piano-duo. 17.35 Silvestrikwartet. 18.20 Gram. platen. 18.30 Voor de strijdkrachten. 19.15 Johan de Jong. 19.30 Cursus V.Ons leven en ons geloof". 19.45 Lezen in de Bijbel. 20.15 Opera. 21.30 Hoorspel. 22.15 The Ramblers. 22.45 Voetballen. 23.25 Rustige avondklanken. HILVERSUM II (415 M.) 7.30 Gram.platen. 8.15 Orgelspel. 8.30 Gram.platen. 9.00 Ochtendbe zoek bij de jonge zieken. 9.50 Gram. platen. 10.30 Morgendienst. 11.00 Sopraan met piano. 11.30 Continen tal Quintet. 12.15 Gewijde muziek. 13.15 Kamerorkest. 14.00 Amati Trio. 14.30 Riddersporen en Pioenen. 14.50 Metropole orkest. 15.30 Koren zin gen15.50 Janny van Wering, clavecimbel. 16.20 Kinderstemmen in de huiskamer. 16.45 Voor de jeugd. 17.30 Klanken van Hawaii. 17.45 Het Rijk over zee. 18.00 „Jon ge handen". 18.15 Gram.platen. 18.20 Vacantie-trips. 18.30 Causerie. 19.15 Nieuws uit Indië. 19.30 Actueel ge luid. 19.45 Gram.muziek. 20.05 „Waarom spreken wij nog over God", reportage. 19.15 Sweelinck kwartet, 21.50 Gram.platen. 22.45 Avondoverdenking. "23.00 Avond concert. nu de koers bepalen?", zo ging spre ker Verder. „Zijn dat misschien de oppositionele politieke communisten, die, in onafhankelijkheid van Mos kou, ons land in rep en roer willep brengen? Is dat misschien de na-oor- logse E.V.C., welker voorzitter, naar is gepübliceerd, in Indië merkwaar dige voorlichting geeft over Indië en het Nederlandse volk? De E.V.C. die niet anders weet te doen dan staken en onrust stoken, waardoor zelfs het directe bestaan van ons volk in ge vaar wordt gebracht. Alleen een dwaqs kan zulks menen. Wie moet dan weL de zeilen richten, het roer in handen nemen en houden? Op deze vraag is, naar sprekers mening, maar één bevredigend antwoord mo gelijk. n.l. de regering. Natuurlijk draagt zij ten deze niet alleen de verantwoording, de Staten-Generaal en onderscheidene maatschappelijke organisaties, o.a. de Katholieke Ar beidersbeweging, hebben eveneens een belangrijke taak. Het Nederland se volk in al zijn geledingen is zede lijk verplicht, de regering te steunen bij 't volbrengen van haar moeilijke laak. Dat sluit critiek geenszins uit, integendeel, opbouwende critiek kan in 's lands belang zijn. Elke verstan dige regering zal een dergelijke cri tiek welgevallig zijn en het kabinet Beel stelt op zulk een critiek prijs. De spanning tussen lonen en prij zen is, naar sprekers mening, juist \oor de lagere en laagste inkomens nog steeds ontoelaatbaar groot. De genomen regeringsmaatregelen geven geen waarborg, dat deze spanning wordt opgeheven, daarvoor zijn wij te veel afhankelijk van het buiten land. Spreker betreurde het verder, dat het college van Rijksbemiddelaars onbevredigend is samengesteld en te Iraag werkt, de dingen soms te klein ziet en daardoor tc peuterig afdoet. Er wordt niet altijd rekening gehou den met de adviezen van de Stichting van de Arbeid. Er is nog veel meer critiek. Het te dure overheidsappa raat, de bureaucratie, bevoorrechting, enz. Doch wil men objectief zijn, dan moet men wel toegeven, dat de re gering ook niet altijd kan zoals zij wil, dat zij moet werken met het ma teriaal, dat beschikbaar is. Wat volgt uit deze critiek? Dat die werkgevers, die ten aanzien van lonen en prijzen en kwaliteit trachten door de mazen van het net te kruipen, een ernstige fout begaan door zich aan eminente volksbelangen te vergrijpen. Van werkgevers en anderen mag ver wacht worden, dat zij geen cent meer voor de producten zullen vragen, dan' moreel verantwoord is. Ons volk moet door de moeilijkheden heen. De R.A.B. zal daarbij met inzet van al haar krachten behulpzaam zijn. Daarbij rekent spreker op de sa menwerking tussen hen die het ka der der beweging vormen en op het verantwoordelijkheidsbesef bij de massa der leden. Moge onze geza menlijke krachtsinspanning God wel gevallig en ons land tot heil zijn, zo eindigde de heer De Bruyn. In de voortgezette vergadering deelde de voorzitter de heer A. C. de Bri^n inzake de liquidatie van het N.AJF. mede, dat de afwikkeling zeer onbevredigend verloopt. Prof. mr. C. P. Romme hield een inleiding over: „De onderneming als gemeenschap in het recht". Onder dezelfde titel heeft prof. Romme een boek uitgegeven. De rest van de vergadering werd besteed aan de behandeling van dc ingediende voorstellen. DE ONTWIKKELING'VAN DE LUCHTLIJN AMSTERDAM-BATAVIA AMSTERDAM 1927 1 VLUCHT 66 VLIEGUREN I930 1 x PER 14 DAGEN 69 VLIEGUREN AANTAL PASSAGIERS PER JAAR 8 1931 1 x PER WEEK 81 VLIEGUREN 1935 2 x PER WEEK57 VLIEGUREN 1945 3 x PER WEEK 41 VLIEGUREN 1946 4 x PER WEEK 41 VLIEGUREN 1947 5 x PER WEEK 41 VLIEGUREN \De verdeling van de lijnen geeft \het aantal reisdagen aan BATAV heid post en bagage bijzonder geste- Op 15 Juni 1927, dus nu 20 jaar geleden, vertrok het eerste passa giersvliegtuig naar Batavia, met een bemanning van 3 koppen en twee passagiers aan boord. De heenreis werd volbracht in 86 1/2 vlieguren verdeeld over 16 reisdagen. Onze kaart geeft een overzicht hoe na de eerste passagiersvlucht, de fre quentie en de reisduur zich heeft ont wikkeld tot het huidige peil een 5 x wekelijkse dienst met een reisschema van 4 dagen. Naast de enorme toename van het passagiersvervoer is ook de hoeveel- gen. Wij noemen in dit verband de volgende cijfers, jaar post in kg. 1929 1931 1935 1946 3345 18361 65782 413287 vracht in kg 55 1890 25841 176111 De Fokker F7a die in 1927 de reis volbracht, had zoals reeds gezegd een bemanning van 3 koppen en 2 passa giers aan boord. De C54A van 1947 wordt gevlogen door een bemanning van 8 koppen en vervoert per vlucht 28 passagiers. GRIEVEN UIT KRINGEN VAN DE INDUSTRIE. Aan het jaarverslag van de stoom chocolade- en cacaofabriek „Kwatta" over 1946 is het volgende ontleend: De fabrieken in Breda hebben de sedert October 1945 hervatte produc tie in 1946 in toenemende mate voort gezet. In de laatste 4 maanden van 1946 is, naast de gerantsoeneerde om zet voor het binnenland, ook be langrijk voor de export gewerkt. De bedrijven in Breda hebben in 1946 een behoorlijke winst opgele verd. Een ernstige grief, die door nage noeg het gehele Nederlandse indus triële bedrijfsleven zal worden onder schreven, is de niet te verantwoor den roofbouw door de regering op de industriële outillage gepleegd door de veel te ver doorgevoerde beper king van deviezenverscchaffing voor hoognodige vernieuwingen van ma chines en installaties. De regering sti muleert terecht de export van Neder landse producten, doch is zo karig en moeilijk om de industriële kippen, die ook de exporteieren moeten leg gen, haar noodzakelijk voeder (ma chines en outillage) te geven, dat die voor Nederland zo kostbare beestjes, waarop n.b. ook nog zoveel hoop voor de toekomst wordt geves tigd, langzaam maar zeker wegkwij nen. Over een paar jaar zullen die geen exporteieren meer kunnen leggen, juist dan als de buitenlandse indus triële kippen door beter voeder in de vorm van machines en outillage gro tere en meerdere eieren gaan leggen. Dat de regering, die enerzijds de export wil stimuleren, doch ander- zijdse minimumprijzen *oor die ex port vaststelt, zonder voldoende marktkennis, is een tweede grief, waardoor diverse belangrijke export orders gemist worden op vaak klei ne prijsverschillen, die de fabrikant, in 't belang van de opbouw van een blijvend afzetgebied in het buiten land, gaarne van zijn winst zou laten vallen. De Berlijnse correspondent van het A. N. P. meldt: Ook de Britse zóne staat nu voor een hervorming van het bodembezit. Het ontwerp, dat daartoe door de plaatsvervangende militaire gouver neur, generaal Robertson, aan de Zónebeirat is voorgelegd, wil het bodembezit tot 150 hectare beperken. In geval de slechte gesteldheid van de bodem dat wenselijk zou maken, kan een andere maatstaf worden aangenomen, namelijk een grond waarde van 200.000 ïieichsmark als maximum. Het bezit van overheid, coöperaties, kerken en instellingen van weldadigheid valt buiten het plan. Al het overige bezit, dat boven de aangelegde maatstaf uitgaat, zal evenwel onder nieuwe eigenaars worden verdeeld. Het uitvoeren van de hervorming zal' gelegd worden in handen van landcommissies. De onteigeningen zullen niet beperkt blijven tot de bodem, doch ook gebouwen, levende have en inventaris omvatten. Daarbij krijgt de eigenaar de garantie, dat hij zoveel inventaris mag behouden als hij voor de bewerking van het hem gelaten land nodig heeft. Ook wordt hem de keuze gelaten, welk deel van zijn grond hij het liefst af staat. De onteigening zal tegen scha devergoeding geschieden en dus volgens geheel ander beginsel wor den doorgevoerd als in Oost-Duits- land waar bij de onteigening van het grootgrondbezit generlei sprake van vergoeding is geweest. Generaal Robertson heeft er bij het indienen van het ontwerp geen twijfel over laten bestaan, dat de Britse autoriteiten spoedige uitvoe ring wensen. Aan de Duitse raad, die reeds in September verzocht werd voorstellen voor hervorming uit te werken, is opgedragen zijn opmerkingen binnen een maand te geven. Daarmee wil het militair be stuur rekening houden voor de ver ordening wordt afgekondigd. Daarbij zal zij zich laten leiden door het beginsel, dat de hervor ming zodanig moet worden uitge voerd, dat de productie er niet door geschaad wordt, een eis, die in de huidige critieke voedsel-omstandig- heden maar al te begrijpelijk is. Om dit te bereiken is in het ontwerp bepaald, dat de landcommissies de onteigende gronden terstond in cul tuur zullen nemen, in afwachting van de nadere regeling, der ver deling. Het is de bedoeling dat de vrijkomende gronden in pacht voor drie jaar worden uitgegeven. Deze pachttijd geldt voor de pachter als, proeftijd, daarna kan hij als koper optreden. Dit plan voor de Brtise zóne is gekomen na een nu welhaast jaren lang gevoerde actie van de zijde der communisten en socialisten voor bo demhervorming. Vele politici zijn in deze actie zover gegaan het uitblij ven-van de hervorming aan te dui den als een der hoofdoorzaken voor de huidige voedselschaarste. Vooral vanuit Oost-Duitsland, waar de Rus sische bezetting terstond na de bezet ting een radicaal einde aan het grote bezit heeft gemaakt, is de critiek op het uitblijven van maatregelen in het Westen veel minder sterk spra- Daarbij mag men evenwel niet uit het oog verliezen, dat de motieven, die voor bodemhervorming spreken, in het Westen veel minder strk spra ken dan in de vlakten van Pomme- ren en Mecklenburg, die van ouds het domein van de Duitse Junkers waren. Terwijl in Mecklenburg vol gens de cijfers van 1939 51.2 procent van de bodem in handen was van bezitters boven 100 hectare, in Pom- meren 42.6 procent, en in Oos^-Prui- sen 37 procent, was in de landen van de Britse zónse het kleinere be zit ver in de meerderheid. In Slees wij k-Holstein, waar de grootste be zittingen liggen, beslaan die land goederen boven 100 hectare vijftien procent van de bodem. In Neder- Saksen kan slechts C.2 procent als grootbezit worden aangemerkt en in Noordrijn-Westfalen 4.1 procent. Hoe veel grond de hervorming thans zal gaan omvatten is nog niet te zeggen, daar statistieken ontbreken, die de maatstaf van 150 hectare aan leggen. Men schat evenwel dat 240.000 hectare ter verdeling vrij zullen ko men. In de Zónebeirat, bet hoogste po litieke lichaam voor de Britse zóne, heeft men reeds critiek op het plan kunnen horen. Van sociaal-democra tische zijde heeft men het ontwerp een ontgoocheling genoemd, voorna melijk op grond van het feit, dat men de grens van 150 hectare te hoog vond. De communistische woordvoer der heeft er de bekende leuze van onteigening zonder schadevergoe ding van bezit van nazi-activiteiten laten horen. Minder critisch gestem de vertegenwoordigers in de raad hebben toch niet nagelaten twijfel te uiten aan de vraag of een nieuwe verdeling mogelijk is in een tijd-, waarin het materiaalgebrek de bouw van nieuwe boerderijen tot een vrome illusie maakt. Ondanks dit alles kan men verwachten, dat nu deze hervorming binnen afzienbare tijd een feit zal worden. Men hoopt haar te kunnen gebruiken als een kleine bijdrage tot de oplossing van dat andere grote probleem, waarmee vooral Sleeswij k-Holstein strijdt: de toevloed van vluchtelingen. In het land, waar de bodemhervorming het grootste effect zal hebben, bestaat namelijk de «fc^lft der huidige be woners uit vluchtelingen, uit de thans onder Pools bestuur staande gebieden. Men hoopt een klein deel van hen een nieuw bestaan te kun nen geven door een boerderij in pacht te geven. LEIDS TRIBUNAAL Het Leids Tibunaal deed hedenoch tend uitspraak in de volgende zaken: N. Schild te Leiden* internering voor de tijd van 2 jaar, 6 maanden tot 9 Nov. 1947, ontzetting uit de bei de kiesrechten, het dienen bij de ge wapende macht, het bekleden van openbare ambten. Mej. J. H. van Wilgen te Alphen aan dé Rijn, internering voor de tijd reeds in internering doorgebracht, ontzetting uit de beide kiesrechten. I Verd. werd onmiddellijk in vrijheid j gesteld. H. Barmentlo te Noordwijk, inter-1 nering voor de tijd van 2 jaar en 3 maanden tot 11 Oct. 1947, ontzetting I uit de beide kiesrechten, het dienen bij de gewapende macht, h£t bekle den van openbare ambten. D. J. van Diggelen te Leiden, inter nering voor de tijd van 3 jaar tot 17 Aug. 1948, ontzetting uit de beide kiesrechten en verbod tot het dienen bij de gewapende macht. LEIDEN Een Katholiek Sociaal Bureau Leiden krijgt een Katholiek So ciaal Bureau. In een bijeenkomst van afgevaar digden van Katholieke sociale en (of) charitatieve organisaties is gisteren avond besloten tot oprichting van een Stichting: „Katholieke Centrale voor Gezinszorg", dat zulk een Bu reau zal oprichten. Wij laten hier een paar artikelen uit de statuten der Stichting volgen: Art. II. Het doel der stichting is de werkzaamheden die door de reeds te Leiden bestaande of nog op te rich ten Katholieke Sociale en/of chari tatieve organisaties als zodanig in het belang van het gezin of deszelfs leden of van zelfstandige personen worden verricht, met behoud van de zelfstandigheid dier organisaties, te steunen, te coördineren en waar no dig te stimuleren opdat een zo doel treffend mogelijke hulpverlening aan een daarvoor in aanmerking ko mend gezin en/of deszelfs leden of aan zelfstandige personen plaats vinde. Art. III: Het doel der stichting zal worden nagestreefd: a. door het inrichten van een bu reau, belast met het verrichten van alle zodanige werkzaamheden die het doel der stichting kunnen bevor deren, o.m. het registreren van alle aan het doel bevorderlijke gegevens. b. door het houden van contact avonden tussen de leden van de in artikel II bedoelde organisaties en verder van die personen die geacht kunnen worden op het terrein van de in artikel II bedoelde hulpverle ning werkzaam te zijn of daarvoor bijzondere belangstelling te hebben. c. door het geven van voorlichting nopens onderwerpen die de in arti kel II bedoelde hulpverlening betref fen of geacht kunnen worden daar mede in verbarrd te staan; d. dbor alle andere wettige midde len, die aan het doel bevorderlijk kunnen zijn. Art. IV. Het bestuur der stichting bestaat uit vijf leden, een voorzitter, een ondervoorzitter, een secretaris, een penningmeester en een bestuurs lid. Hel bestuurslid dat een te Leiden gevestigd R.K. geestelijke moet zijn wordt benoemd en ontslagen door de Hoogeerwaarde Heer Deken van het Dekenaat Leiden. De Raad van Beheer is samenge steld uit afgevaardigden van een reeks organisaties. In het comité, dat de oprichting van deze stichting heeft voorbereid, had den zitting mr. Donders (voorzitter), mej. B. Langezaal, rector Bernefeld de heer S. Menken en dr, Zijeveld. Mej. A. Schilte j- De verdiensten van een leven ligt niet in de lange jduur, maar in de wijze waarop het wordt geleefd. Vannacht om precies 12 uur is af gesloten een zeer verdienstelijk le ven op deze wereld, óm te worden veranderd in een ander leven. Mej. A. Schilte, Vrouwe van Be- thanie, is op 37-jarige leeftijd over leden in het Academisch Ziekenhuis, waar zij na het haar op de Rijnsbur- gerweg overkomen ongeluk weken lang is verpleegd geworden. En waar zij weken-lang heeft geleden, ont- z.ettend veel geleden met stichtend geduld en ontroerende overgave zij, de jonge vrouw met haar onver moeide activiteit en enthousiaste ar- beidslust, met haar sprankelende en fonkelende geest, altijd vol van ini tiatieven en plannen. Zij heeft haar grote lijden gedragen, zoals zij haar leven heeft geleefd: voor God en voor haar mede-mensen ter liefde Gods. Na voltooiing van haar gymnasiale studie heeft mej. Schilte zich als „Vrouwe van Bethanie" gewijd aan cultureel-maatschappelijk werk op godsdienstige basis aan het werk, zoals wij dat kennen in „Verbum Dei" te Leiden. „Verbum Dei" verliest in mej. Schilte een eminente kracht. Sedert de oprichting heeft zij in „Verbum Dei" héél veel goed werk tot stand gebracht, velen tot groot geluk, tot blijvende zegen.... Velen zullen haar ook met dank baarheid gedenken in hun gebed. Zaterdag om half acht werd er een gezongen Requiem-Mis opgedragen in de St. Petruskerk. De begrafenis heeft plaats in Bloemendaal. HET UITBREIDINGSPLAN „NOORD". Arbeiderswoning kost 14.229. Gisterenmiddag heeft architect Bern. Buurman te Leiden in een der kamers van het stadhuis openbaar aanbesteefl het bouwen van een com plex van 13 blokken, bevattende 103 arbeiderswoningen met 89 schuurtjes en tuinafscheidingen. deel uitmakend van het uitbreidingsplan „Noord", ge legen achter de Mare- en Herensin gel te Leiden. Er waren 45 inschrijvers, die we hier laten volgen in volgorde van laagste inschrijving. W. de Jong. Den Haag, 1.465,580;v- A. Voordouw, Z'woude 1.474000; H. C. Geveke Leeuwarden f 1 510.000; fa. Mosselman en Korteweg, R'dam, 1,518.000; M. v. d. Bent en Zonen, 1.519.000; fa. Wetering en van Da len, Schiedam, 1.524.000; P. Groene- weg, Barendrecht, 1.524.200; L. F. Kapiteins, R'dam, 1.525.000. H. C. Heemskerk, Leiden, 1.529.000; fa. P. N. Karreman, Hillegersberg, 1.530.000; C. Smeets, Achthuizen, 1.546.200; G. Bergshoef, Alphen aan de Rijn, 1.549.000; v. d. Geer en Stuifzand, Leiden, 1.550.000; fa. D. Stada en Zn., Den Haag 1.554.813; Gebr. van Duin, Noordwijk aan Zee.' 1.570.000; Bouwcomb., Wassenaar, 1.580.000. J. v. d. Broek, Soest, 1.590.000; H. C, Smit, Beverwijk, 1.590.000; G. C. Blanken, Bussum, 1,590.000; B. Voogt, Delft 1 590.000; G. D. Geerlings, Bussum, 1.595.000; D. Warnaar, Den Haag, 1 595.000; C. Boel. Voorburg, 1 598.000; W. J. Bergsloot, Alphen a. d. R. 1.599.000. M. den Hertog, Delft, 1.600 000; B. de Groot en Zn., Amkel, 1.600.000; N. V. Bawilma, Den Haag, 1.600!000; J. Fijan, Nieuwerkerk aan de IJsel, 1.600.000; D. Harmsen, Den Haag, 1.611.664; M. Hoorn, Duivendrecht, 1.622.000; J. Bontebal en Zn., Ze venhuizen, 1.625.000; Gebr. A.'en J. den Ouden, Alphen a d. R., 1.626.000 J. Weber, Rijswijk, 1.633.641; H. Korswagen en Zn., Leiden, i.637.000 Fa. Bastianen en Jubken, Haarlem, 1.640.000; Fa. Groen en Bregman, Benthuizen, 1.642.000; J. Kasbergen, Moordrecht, 1.645.000; C. V. J. de Graaf, Den Haag, 1.675.000; V. de Vries, Haarlem, 1.676.000; Fa Ver meer en Zn.. Moordrecht, 1.68C.OOO; N.V Aann. Mij. Holland, Heemstede, 1.686.000; S. L. Blom. Heemstede, 1.690.000; W. H. Revers Jr, Haar lem, 1.700.000; J. Wittebrood, Beem- ster, 1.700.000; A. Rietveld, Den Haag, 1.729.000. De gunning wordt aangehouden. oooooooooooooooooooooooooooooooooo De verschrikkelijke oooooooooooooooooooooooooooooooooo Een vrolijke liefdesroman, van BERTA RUCK. Vertaald door TEO DE WITTE. 3) Als in een nachtmerrie kwamen reeds de gezichten van zijn vrouw en zijn dochters aan hem voorbij. Zijn vrouw, die de laatste tijd meer dan ooit leed onder haar zenuwaan vallen en zijn dochters, een drietal dat op geen enkele manier meer was te. bevredigen. Daarna schoven tussen de Squire en het van zelfbewustzijn stralende zonsondergangsgezicht van de oude Ames de schimmen van zijn Eric, de modieuse, uiterst verfijnde officier, en Basil, de knappe en intel ligente student. Wat zouden die allen zeggen, indien hij hun kwam voor stellen om Arabella Ames, dat op zichtige ordinaire kind. in hun fami liekring op te nemen? Maar och, na tuurlijk. natuurlijk het was alles geen ernst. Dat kon er niet mee bedoeld zijn. Was het Ames werkelijk ernst? „Zeker", zei Arabellas vader een beetje gepikeerd. „Mijn dochter is een best kind en een lief meisje en ik wil hebben, dat ze van alles geniet, wat ik haar maar kan geven. Ik voel er niets voor on) mijn dochter tot het einde van haar leven te laten rondlopen; en ik wil nog minder, dat ze met iemand uit mijn eigen stand gaat trouwen. Mijn Arabella is een betere knul waard als de zoontjes van vriendjes van haar vader. En nou jij dat eens voor elkaar zien te krijgen, Squire. Jij moet voor mijn dochter eens een geschikte vrijer zien op te scharrelen". „Maar werkelijk, beste Ames, ik zie heus niet in, op welke wijze ik haar daarin van dienst zou kunnen zijnik zou niet weten, wat voor hulp ik kan verlenen bij het huwe lijk van uw dochter...." „Maar dat kun je well degelijk, beste vriend", antwoordde Ames in dezelfde aanspraak, die den Squire weer alle krachten deed inspannen cm z'n mond te sluiten. „Je kunt eens uitkijken of ook zij niet eens 'n kans krijgt, zoals je eigen dochters ook hun kansen krijgen. Ik zie zo dikwijls van die jonge snuiters op het kasteel, om wat te schieten en te vis sen en weet ik veel. Ja man, ik hou dat allemaal genoeg in de gaten. En die hebben natuurlijk een oogje op je dochters. Dat begrijp ik allemaal heel best, als vader zijnde.-Nou laat ze te gelijkertijd ook eens een oogje wa gen aan mijn Arabélla. Ze is zo lief als een plaatje en een hart van goud en een beurs ook, zou ik zo zeggen. Maar toch zijn er wel een paar klei nigheden, die ze van uw dochters misschien zou kunnen leren, geloof ik". Hij verwaardigde zich dit alles met een glimlach toe te geven, terwijl mr.\Cattermole niets beters wist te doen dan verwonderd te luisteren. „Zo moet ze bijvoorbeeld eens-le-' ren, hoe je zo'n deftige visite met van die stijve harken...." ,,Die wat?" vroeg de Squire, maar Ames hoorde het niet en ging verder: een beetje dragelijk kunt be zighouden, zonder je te vervelen of de rest aan het geeuwen te brengen. En dan wat voor spullen je aan en uit moet trekken voor elk uur van de dag en wat voor grimassen zijn voor geschreven als je in Buckingham Palace wordt voorgesteld. Want je begrijpt wel, Squire, dat dit een on derdeel van onze afspraak is. Als ze eenmaal trouwt moet ze de volgende winter aan het hof worden voorge steld. Ala ze trouwt-" Hij herhaalde de woorden met veel nadruk, alsof ze de sleutel waren van het gehele geval. „Ja, ik heb het nou in mijn hoofd gezet, dat dit het enige huwelijk is, dat die Arabella van me met fatsoen zou kunnen doen. Zeker, Squire, ook een radicaal kan voor zijn dochter wel eens iets meer verlangen dan rechtuit. Ik ben eigenlijk een beetje eerzuchtig zogezegd." „Juist. Precies. Maar...."v „Nou wat zeg jij daar nou allemaal op, Squire?" Wat kon de Squire ten slotte zeg gen? ,,Ik moet het dus heel goed ver staan hebben, dat je er werkelijk op staat, dat miss Ames onze gast zal worden?" „Laat ons zeggen, betalend logé", viel de oude man hem onmiddellijk in de rede. Ik zal natuurlijk kost en inwoning betalen. En de was bij ons aan huis. Ze mag je op dat gebied in geen enkel opzicht tot last zijn. En ze kan wat aan, die Arabella, dat beloof ik je. Vooral Maizenapudding. Maar die behoef je haar natuurlijk niet elke dag voor te zetten. Ik wil riet hebben, dat er extra-kosten voor haar gemaakt worden. Ik heb nog nooit een kind gezien, dat zo d'r vork kan zetten in vers gekookte ham, als mijn dochter. Die eet d'r va der compleet onder tafel, zo waar ik hier voor je sta. Maar daar zul je niet aan verliezen. Drie pond per weeken hij sloeg zijn vuist in de open palm van des Squire's fijnge- vormde handdrie pond per week, zolang ze hier blijft ga je daarmee accoord?. „Maar beste vriend, denk nu wer kelijk niet. „Nee, nee, dan kan ze d'r buik vol eten, want «ik beloof je, dat het be hoorlijk zal lopen. Ik wil natuurlijk hebben, dat ze rustig d'r keus kan maken. Ze behoeft zo maar nic4 de eerste de beste bleekneus ce nemen, die haar eens vriendelijk aankijkt. Lukt het hier niet, dan in Lenden zo- ,dra jullie daar van de winter naar toe trekken, Ik zeg nog eens.. Squire, je moet eerlijk spel spelen en haar niet het eerste het beste mirakel in de hand stoppen, dat je salons on veilig komt maken, als ik eens als man tegenover man zeggen mag, waar het op staat." „U wilt dus", begon de Squire in eens erg vormelijk, dat miss Ames bij ons zal blijven, totdat zij iemand vindt totdat zij trouwt? Zit de zaak zo?" „Wel ja, doodeenvoudig ant woordde de winkelier en we?r viel er een stilte m, waarin de gedachten van Je Meester des Huiles als een motor raasden... Hoe kon hij wei geren? Neen? Er viel werkelijk niet aan te ontkomen! Noblesse oblige. Het was ellendig, maar hij kon niet weigeren, sinds hij zelf naar de aard van de door hem te geven dank had geinformeerd. Maar de beslissing mocht niet te lang meer wachten. Ames begon on rustig te worden en zijn gezicht be trok. „Ik geloof toch niet, dat ik te veel gevraagd heb? Ik zeg altijd de ene d:enst is de andere waard en „Zeker niet te veel", stemde de Squire toe, waardoor hij zich een nieuw en niet al te vleiend argument van de kruidenier bespaarde. Hele maal niet I.... hemik dacht eigenlijk helemaal niet meer aan de weigering op zich. Ik wilde alleen gaarne horen, hoe u zich dit verblijf precies had voorgesteld". (Wordt vervolgd.)

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1947 | | pagina 2