3)e CeidóeiuSou^mt
Vandaag staken 300.000 mijnwerkers
Behrman-bespreking op het doode punt
Berooving in Amsterdam opgehelderd
DONDERDAG 3 APRIL 1947
Bureaux: Papengracht 32 Leiden
Giro 103U03
Telefoon: Admin., Adv. 20826.
Kedactie: 20015.
Dir., drukkerij en Abonnem.
20935.
Abonnementsprijs 0.26 per
week. 1.10 p mnd. f3.25 p.
kwartaal Franco p. post f 4 00
waarin opgenomen „DE BURCHT"
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
37e JAARGANG No. 11054
Hoofdredacteur: TH. W1LMEK
Directeur:
C. M v HAMERSVELD
Uitgave van N.V. .,De Leidsche
/Courant"
Advertenties 15 cent per m.m.
Bij contract belangrijke korting.
GOEDE VRIJDAG
„pEEN WOORD en
^Ons Heere hangt en bloedt,
gekropen zjj ten kru-'se nu,
gebiddaagd en geboet!"
De Vlaamsche dichter Guido Gezelle in
zijn gedicht: „Goevrijdag".
Goede Vrijdag is een dag van bezinning.
Een Christen, die ook maar eenigermate
aanspraak kan maken op dezen naam, zal
zich op dezen dag bijzonder bezinnen op
liet Mysterie de~ Verlossing door Christus'
Lijden en Sterven verlossing van de
menschheid, van iederen mensch afzonder
lijk, dus ook van hemzelf....
Goede Vrijdag is een dag van rouw en
boete om de zonde.
,,'s Goevrijdags ratel, rauwgetand,
dwersdóór de kerke relt,
terwijl het volk stilzwijgende, om
den autaar neergeveld,
den God aanbidt, die Golgotha
zag sterven, naakt en bloot,
*s Goe vrijdags op den schandebo'om,
de schandelijkste dood".
Guido Gezelle.
De Liturgie der Kerk is op Goeden Vrij
dag in een droeve stemming. Maar 't is
geen droefheid zonder hoop! Hoort, hoe
Zij in een antiphoon tijdens de Kruisver-
eering haar droefheid door vreugde laat
overstralen vreugde om de komende
Verrijzenis:
„Wij aanbidder. Uw Kruis, Heer, en wij
loven en verheerlijken Uw heilige Verrijze
nis, want zie, door het kruishout kwam de
vreugde in de geheele wereld".
De vreugde der Kerk om Christus' Ver
rijzenis vindt haar hoogtepunt in de Litur
gie op Paasch-Zaterdag. Dan culmineert
haar jubel in de onovertrefbare schoon
heid van de plechtigheden en de Grego-
riaansche zang. t
Het zijn weer schoone dagen, die wij in
den geest der Moeder-Kerk gaan be1 even.
Een cr!t eke toestand
ONDER alle omstandigheden, is struis
vogelpolitiek uit den booze.
Maar zéér verderfelijk is zulk een poli
tiek als het betreft, open kaart te spelen
inzake den financieelen toestand, waarin
ons land verkeert.
Wij schreven deze week nog, dat vele
mensch en met het hoofd in de wolken
schijnen te zitten. Zij zien eenvoudig de
realiteit, de werkelijkheid niet.
Veel menschen willen maar raak uitge
ven, klagen en jammeren als niet alles
voor-oorlogsch gaat En onder die velen
zijn er ook, die de publieke kassen behee-
ren!
Wij lezen in de „Gelderlander":
Naar de regeering dezer dagen te
kennen heeft gegeven, ligt het in haar
voornemen zeer binnenkort wel
licht nog deze weêk een uitvoerig
rapport bij de Staten Generaal in te
dienen, waarin 's lands moeilijke finan-
cieele toestand, voornamelijk om de
sterk geslonken deviezenvoorraad,
wordt geschilderd.
Enkele commissies van deskundigen
stellen momenteel tevens rapporten sa
men, waarin de gewenschte maatrege
len zijn vervat, die tot een oplossing
van de deplorabele situatie moeten hel
pen leiden.
Eindelijk!
Ieder staatsburger, die een klein beetje
kan en wil nadenken, heeft het al lang moe
ten inzien, dat het zóó niet langer gaat.
Er is inderdaad op verschillend terrein:
geldsmijterij.
En vooral er is inderdaad noodig een ste
vige stimulans, een doeltreffende aanspo
ring om hard te werken, zooveel mogelijk
te produceeren.
En ten slotte: er moet komen mede in
verband met wat wij zoo juist constateer
den een verlaging van den ongetwijfeld
voor een gezonden gang van zaken te hoo-
gen belastingdruk.
En met dit alles is spoed noodig.
Lange tijd voor veel beraad is er niet.
DE REIS NAAR DJOKJA.
Naar van officieele zijde wordt mede
gedeeld. maakt niet het lid van de Com
missie-Generaal va» Poll de reis naar
Djokja, doch zijn zoon mr. M. van Poll.
Tijdens het oponthoud te Commondale ge
durende haar reis door Zuid-Afrika maak
te de Engelsche Koninklijke familie ken
nis met den 2.20 meter langen boer, Cor
nelius Mostert. Men had den koning ver
teld, dat Mostert 2 meter lang was. „On
mogelijk", zei de koning, hij moet langer
zijn". Teen Mostert werd nagemeten bleek
hij inderdaad langer te zijn.
PALMZONDAG-PROCESSIE IN JERUZALEM. De processie, voorafgegaan c'oor
de hoofden der verschillende Kaholieke Ordes, begeeft zich langs den Olijfberg
door den tuin van Gethsemane naar de ommuurde stad Jeruzalem.
DU1TSCHE VOEDSELVOORZIENING FAALDE
T\E DESORGANISATIE DER VOEDSELVOORZIENING, ie thans massale pro-
test-demonstraties over de geheele Britsche zóne heeft uitgelokt, is geheel en al
het gevolg van het falen der Duitsche instanties, die sedert 1 Januari de voedsel
voorziening in eigen hand hebben, zoo werd gisteren te Berlijn van Britsche zijde te
verstaan gegeven. Sedert begin November is de voorziening van het Ruhrgebied niet
meer normaal geweest en heeft men met voortdurende tekorten te kampen gehad.
Deze zijn volgens Britsche opvatting voor een gedeelte te wijten aan de weigering
der Duitsche boeren voldoende medewerking te betoonen bij het inleveren der voor
raden.
Boeren leverden te weinig
De boeren hebben sedert 1 Januari
slechts de helft van het graan, tweederde
van het vleesch en driekwart van het vet
geleverd, waartoe zij verplicht waren.
Het Duitsche bureau voor de voedselvoor
ziening en landbouw voor de gecombineer
de zones, dat werkt onder een .Duitsch uit
voerend comité, bestaande uit de voedsel-
ministers der staten, is niet bij machte ge
weest de inlevering krachtig door te voe
ren. Door de Britsche en Amerikaansche
autoriteiten der voedselvoorziening wordt
thans een scherp onderzoek ingesteld naar
de oorzaken hiervan. De volgende week zal
aan de militaire gouverneurs van Duitsch-
land rapport worden uitgebracht. Er wordt
hier te verstaan gegeven, dat aanwijzingen
bestaan voor de slechte en corrupte admi
nistratie door Duitschers.
In vele gevallen is gebleken, dat orders,
door de hoogste Duitsche instantier gege
ven, bij uitvoering zijn gesaboteerd. In de
administraties der voedselvoorraden zijn,
naar voorts wordt medegedeeld, belang
rijke hiaten ontdekt, waardoor meer voed
sel verdwenen is, dan door plunderingen
van treinen en voorraden. Nog wordt op
gemerkt, dat de voedselschaarschte voor
een belangrijk deel mede veroorzaakt is
door de weigering der Zuid-Duitsche lan
den te voldoen aan hun leveringsplicht je
gens het Roergebied. In de laatste twee pe
rioden van vier weken is door Beieren, het
land met het grootste surplus, niets gele
verd. Terwijl graan en vleesch niet vol
doende geleverd werden, is de veestapel
op de boerderijen sterk toegenomen.
Voor de Britsche autoriteiten is deze
voedselcrisis onverwacht gekomen. Half
Januari lieten de voorraden zich gunstig
aanzien. De graanimport in de Britsche zó
ne is in de afgeloopen drie maanden groo-
Geen opsporingspatrouille
naar de vermiste Dakota in
de bergen van Preanger
Zooals gemeld zou Dinsdag een ge
meenschappelijke Nederlandsch-Republi-
keinsche patrouille de bergen van de
Preanger intrekken om naar de vermiste
Dakota te zoeken. Helaas moest op het
laatste oogenblik dit plan verlaten wor
den, omdat het hoofdkwartier van de
T.R.I. te Perwakarta geheel andere, denk
beelden over deze gezamenlijke patrouille
had dan de Nederlanders. De T.R.I.
wenschte de patrouille samengesteld te
zien uit een gewapende T.R.I.-afdeeling,
aangevuld met eenig ongewapend Neder-
landsch Roode Kruis- en radiopersoneel.
Aan Nederlandsche zijde is men van mee
ning, dat het uitzenden van een derge
lijke patrouille weinig nut heeft, daar men
het noodzakelijk acht, dat de patrouille
aan beide kanten uit personeel met erva
ring van moeilijk terrein en opsporings
werk bestaat. Ten opzichte van deze er
varing zijn het radio- en Roode Kruis-
personeel, die uit geheel anderen hoofde
aan de patrouille zouden worden toege
voegd, geheel ongeschikt.
FRANSCHE BEVELHEBBERS BIJ
VLIEGTUIGONGELUK GEDOOD.
Kolonel Debes, waarnemend bevelheb
ber der Fransche strijdkrachten in Noord-
Indo-China, en kolonel Guffelt, stafchef der
Fransche strijdkrachten in het Verre
Oosten, zijn tengevolge van het neerstor
ten van hun vliegtuig in Kebao in Noord-
Oost-Indo-China gedood, aldus wordt in
een vertraagd bericht van het Fransche
persbureau uit Hanoi gemeld.
Het stoffelijk overschot van de beide of
ficieren en van den piloot werd gisteren
gevonden. De officieren waren op een in
spectietocht boven de gevechtszone, toen
het toestel in slecht weer neersortte.
ter geweest dan het vorig jaar in denzelf
den termijn. Thans is de voedseltoestand
zoo, dat gisteren voor het eerst sedert een
lange periode in het Roergebied het volle
broodrantsoen kon worden verstrekt, het
vleeschrantsoen slechts voor 60 en verder
aangevuld met visch. Vet en suiker konden
nog niet verstrekt worden. De importen
naar het hongergebied overtreffen thans de
dagelijksche consumptie.
Eén-dag-staking betcekent kol en-verlies.
Gisteren hebben de Duitsche mijn wer
kersbonden in de Britsche zone besloten om
heden in het geheele Roergebied uit pro
test tegen het bew-°rde tekort aan voédsel
voor één dag het werk neer te leggen. Men
verwachtte, dat 300.000 Duitsche arbeiders
in 170 mijnen aan dezen oproep gehoor zul
len geven, hetgeen een verlies vai, meer
dan 200.000 ton kolen zal beteekencn. Het
besluit tot staking werd met overweldigen
de meerderheid genomen, tegen het advies
van den voorzitter van den Bond var mijn
werkers in het Roergebied, dr. August
Schmidt, in
De Britsche -utoriteiten hebben de extra
rantsoenen spek, bier. koffie, suiker, siga
retten, textiel en huishoudelijke artikelen,
waarmee de Duitsche mijnwerkers bevoor
recht werden, ingetrokken voor een ieder,
die staakt, al is het maar één dag.
Op de bijeenkomst te Bochum hebben
de mijnwerkers verklaard, dat zij „weige
ren extra rantsoenen te ontvangen ten kos
te van de overige bevolking"
Gaat Moskou breken
met Athene?
De Sovjet-Russische ambassadeur te
Athene, schout bij nacht Alexander Rodia-
nof, zal morgen met zijn geheelen staf Grie
kenland verlaten. Dit vertrek wor.it in ge
woonlijk welingelichte kringen te Parijs be
schouwd als een voorspel op het afbreken
van de diplomatieke betrekkingen tusschen
de Sovjet-Unie en Griekenland. E *n derge
lijke stap, aldus meent men, zou gedaan
worden in het kader van een diplomatieke
tegen-actie van Sovjet-Russische zijde te
gen de Amerikaansche politiek in het Mid-
dellandsche-Zeegebled,
De Russische ambassade te Athene heeft
bekend gemaakt, dat Tsjernitsjes als Rus
sisch zaakgelastigde te Athene zal blijven.
Taft vertrouwt de
Russen niet
De Amerikaansche senator Robert Taft,
een vooraanstaand republikeinsch strateeg,
heeft er bij den Senaat op aangedrongen,
het plan-Baruch voor een internationale
controle op de atoomenergie in te trekken
met het oog op den huicigen toestand in
de wereld. Gevraagd een nadere toelich
ting te geven, zeide Taft, dat hij de kwes
tie van de atoomenergie van hetzelfde
standpunt beschouwt als de ontwapening.
Zoolang er geen wijziging komt in de Rus
sische regeering, aldus Taft, is het niet ver
antwoord de Russen de beschikking over
de atoombom te geven.
AMERIKAANSCH BEHEER OVER
JAPANSCHE MANDAAT-EILANDEN.
De Veiligheidsraad der V.N. heeft een
stemmig het Amerikaansche ontwerp-voor-
stel voor het beheer over de vroegere Ja-
pansche mandaat-eilanden in den Stillen
Oceaan goedgekeurd. Het ontwerp zal nu
nog door het Amerikaansche Congres moe
ten worden bekrachtigd.
BERICHT.
Morgen, Goede Vrijdag, verschijnt „De
Leidsche Courant" niet.
Onze kantoren zijn dien dag gesloten.
De Directie.
Prins Bernhard naar
Griekenland
Onder degenen, die op de begrafenis van
koning George van Griekenland worden
verwacht, bevinden zich prins Bernhard
der Nederlanden, kroonprins Olaf Van
Noorwegen en kroonprins Frederik van
Denemarken, aldus meldt Reuter uil Athe
ne. Er zullen geen kransen op de kist van
koning George worden gelegd, daar koning
Paul den wensch te kennen heeft gegeven,
dat het geld ervoor aan het weduwen- en
weezenfonds zal worden geschonken.
ooooooooooooooooooooooooooooooooooooooo
S 8
Midden 1947 begint
troepenaflossing
g Behoudens onvoorziene omstandig- o
g heden zal midden 1947 een begin
o t worden gemaakt met de aflossing
8 van het K.N.I.L. en aan het einde o
van dit jaar met de aflossing van o
g de oorlogsvrijwilligers bij de Ko- o
o ninklijke Landmacht en de Mari-
o niersbrigade, meldt de legervoor-
8 lichtingsdienst uit Batavia.
2 o
000000000000000000000000000000000000000-
DE INDIë-ROUTE DER K.L.M.
De regeering van Ceylon heeft de K.L.M.
landingsfaciliteiten aangeboden op Ceylon
na het bericht, dat de Voor-Indische regee
ring geweigerd zou hebben dergelijke faci
liteiten te verleenen voor de vliegtuigen der
maatschappij op weg naar Indië.
(Naar de K.L.M. ons mededeelt, .r de be
staande regeling met de Voor-Indische re
geering niet gewijzigd. Men bevestigde ons
echter dat eventueel van landingsplaatsen
op Ceylon gebruik zou mogen worden ge
maakt. Red. A.N.P.).
Volgens plaatselijke vertegenwoordigers
van de „Isbrandtsen Incorporated" zijn de
onderhandelingen voor regeling van het
geschil omtrent het Amerikansche vracht
schip „Martin Behrmann" op het doode
punt gekomen. De vertegenwoordigers van
de Isbrandtsen-lijn zeggen, dat de Neder
landers tot de maatschappij het verzoek
gericht hebben de besprekingen voort te
zetten met den Nederlandschen ambassa
deur te Washington, via het Amerikaan
sche departement van buitenlandsche za
ken. Onderwijl is het lossen van de zes
duizend ton lading voornamelijk rub
ber van de „Behrmann" voltooid. Men
verwacht, dat het schip binnenkort naar
Singapore zal afvaren.
In aansluiting op dit bericht verneemt
het A.N.P. van bevoegde zijde, dat de
voorstelling van zaken, als zouden de
Nederlanders de maatschappij hebben ver
zocht de besprekingen met den Neder
landschen ambassadeur te Washington
voort te zetten, geheel bnjuist is. Het
aanbod van de Nederlandsche regeering
aan de reederij om de „Martin Behrman"
de reis met een andere, gelijkwaardige
lading te doen voortzetten en schadever
goeding voor het oponthoud uit te keeren,
blijft nog korten tijd van kracht. Indien
de reederij van dit aanbod geen gebruik
maakt, is dit geheel voor haar rekening.
Een van de drie daders
gearresteerd
De roofoverval, waarvan op 5 Februari
j.l. een banklooper van de kasvereeniging
A. P. Moerman het slachtoffer was, en
waarbij de daders naast een aantal effecten
een bedrag van 25.000 in handen viel,
is thans door de Amsterdamsche recherche
opgehelderd. Het geld is echter grooten-
deels verdwenen en het ziet er niet naar
uit, dat het nog achterhaald kan worden
Van de drie daders is er één gearresteerd:
de 32-jarige expediteur A. van der V. Uit
Amsterdam, die zich met zijn auto voor de
berooving beschikbaar had gesteld en hiei
voor bijna ƒ8000... opstreek. De hoofdda
der blijkt een ontvluchtte en op dit mo
ment nog steeds voortvluchtige SS-er te
zijn, de 38-jarige ex-kantoorbedien"e
Harmen Bosschar, die de plannen voor de
berooving uitdacht en besprak met zijn
vriend A. van der H. (den derden da
der) in het huis van diens moeder in Am
sterdam. Onvoorzichtigheid bij deze be
sprekingen is den overvallers noodlottig ge-
wöroen. Niet alleen was de geneele fami
lie van v. d. H. op de hoogte, doch ook
de expediteur, die er bij werd gehaald voor
zijn auto, schijnt aan loslippigheid te heb
ben geleden. Enkele dagen geleien was
een zeer betrouwbare aanwijzing d:e de
politie van particuliere zijde ortving en
die naar het huis van v. d. H. leiiae, daar
van het gevolg. De moeder, die f 10C0.
van haar zoon had ontvangen voor de me-
BEWAKER VAN EEN JAPANSCH
KAMP VEROORDEELD.
De Temporaire krijgsraad te Medan heeft
den Japanees Tero Hiroa tot vijf jaar ge
vangenisstraf veroordeeld wegens mishan
deling en uitoefening van systematische
terreur als bewaker van het burger-ge-
ïnterneerdenkamp „Padang" te Ha'aban op
Sumatra's Westkust. Er v/erd rekening ge
houden met het feit, dat tijdens het be
heer van verdachte geen gevangenen ge
storven waren en de toestand in het kamp
overigens redelijk genoemd kon worden.
dewerking, viel spoedig door de mand en
de expediteur kon dientengevolge worden
gearresteerd. De zoon zelf maakt een goe
de kans door de mazen van het justitio-
neele net heen te glippen: korten tijd na
den zoo succesvollen overval monsterde hij
als tweede machinist op het m.s, „Erna",
dat inmiddels naar Indonesië is vertrokken
en z.ch thans in de Middeiiandsch'; Zee
bevindt. Of de recherche er nog in zal sla
gen den man te achterhalen alvorens hij
van het uitlekken der berooving lucht
heeft gekregen om dan in een vreemde
haven voor goed te verdwijnen, wordt sterk
betwijfeld. Men gelooft n.l.. dat zijn fa
milie hem thans reeds telegrafisch heeft
gewaarschuwd.
Politieke delinquenten naar
Nieuw Guinea
De directie der Stichting Politieke De
linquenten is belast met de aanwijzing van
circa 500 arbeiders onder de groep van op
advies der tribunalen geïnterneerden voor
tewerkstelling gedurende twee jaren bij
dc basis Hollandia (Nieuw-Guinea). waar
zij werkzaam zullen zijn bij de liquidatie
eener dump Amerikaanse-! legermateriaal
door de Nederiandsch-Indische regeering
voor 100.000.000.overgenomen.
De tewerkgesce'den ontvangen in Hollan-
l*a vrü kost en inwoning, medische verzor
ging en een zakgeld van 30.— per maand.
Vertrekt eer? gehuwde, dan worden aan
zijn gezin in Nederland bet te lande gel
dende normale loon en eventueele kinder
bijslag uitbetaald. Voor wie zich goed ge
draagt wordt 25 pet. van hot Ncderlandsch
loon gereserveerd, dat uitbetaald zal wor
den bij het einde van de werkzaamheden
ir Nieuw-Guinea.
NEDERLAND SPAART WEER.
Overtroffen in de maand Januari 1947
de terugbetalingen bij de Rijkspostsoaar-
bank de inlagen nog met f 5.67 millioen,
de maand Februari vertoont voor de eer
ste maal sinds de geldsaneering een toe
name. De inlagen bedroegen n.l. 21.78
(Jan. 20 49) millioen en de terugbetalin
gen 20.34 (26.161 millioen
ADVIESCOMMISSIE PERSWEZEN.
In tegenwoordigheid mede van den mi
nister van Justitie heeft de minister van
Onderwijs, K. en W., dr. Gielen, de inter
departementale adviescommissie voor het
ontwerpen van een perswet geïnstalleerd
(commissic-Pompe). Minister Gielen sprak
de verwachting uit, dat de commissie zal
zoeken naar een oplossing van het netelige
probleem in de richting van het stimulec-
ren van de verantwoordelijkheid en de
zelfwerkzaamheid) der bedrijfsgenooten.
De minister wees er op, dat de taakom
schrijving bekend is uit zijn beschikking
van 22 Maart en verder op de bevoegdheid
der commissie om andere dan genoemde
onderwerpen in haar advies te betrekken.
Hij zou zich b.v. zeer goed kunnen inden
ken, dat de commissie er behoefte aan zou
hebben, na te gaan of en in hoever aan het
uitoefenen van het beroep van journalist
wettelijke vereischten kunnen en moeten
worden gesteld. En vanzelfsprekend is het
bijna, dat moet vaststaan, wie als journa
list kan worden aangemerkt. Na gewezen
te hebben op het belang van een behoor
lijke rechtspositie van den journalist zeide
de minister nog, dat de persvrijheid
een kostelijk goed1 en onschatbaar voor
recht in een democratisch bestel zich
oogenschijnlijk niet verdraagt met wette
lijke beperkingen. Worde het u vergund
aldus zeide hij ten deze schijn en we
zen te onderkennen en te ontdekken, in
hoeverre juist de gebondenheid waarborg
is voor de ware vrijheid.
Prof. mr. W. P. J. Pompe heeft deze rede
beantwoord.
COMMISSIE VAN ADVIES
BETREFFENDE DIENSTWEIGERING.
Bij K.B.^ zijn benoemd met ingang van
13 Maart j.l. tot leden der commissie van
advies, bedoeld in het wet van 13 Juli 1923
betreffende dienstweigering: mr. D.J. Vee-
gens, advocaat en procureur te 's-Graven-
hage, prof. mr. F. J. F. M. Duijnstee, hoog
leeraar aan de Katholieke Universitieit te
Nijmegen, ds. H. J. F. Wesseldijk te Eind
hoven; allen tot dusverre plaatsvervangen
de leden en zijn benoemd tot plaatsver
vangende leden: prof. mr. A. M. Donner,
hoogleeraar aan de Vrije Universiteit te
Amsterdam; mr. B. F. Verveen, raadsheer
bij het gerechtshof te 's-Gravenhage;; mr.
J. M. A. Vollaers, advocaat en procureur
te 's-Gravenhage, ds. T. O Hijlkema,
doopsgezind predikant te Amsterdam, mr!
K. van Rijckevorssel, advocaat en procu
reur te 's-Gravenhage, ds. J. F. Kruijt te
's-Gravenhage.
£en
Heere. komt, ik ben ellendig,
'k ben vol zonde en vol verdriet,
komt, Uw' goedheid is onendig,
lange en beidt, o Heere, niet.
Guido Gezelle.
WEERSVERWACHTING
S DEPRESSIE IN AANTOCHT. o
g Tijdelijk toenemende v/ind, aanvanke-
o lijk uit Oostelijke richtingen. later
g veranderlijk. Meest zwaar bewolkt g
8 met nu en can regen, in de Noorde- g
8 lijke provincies op sommige plaatsen o
tijdelijk overgaande in of vermengd
g met sneeuw. Koud voor den tijd van
o het jaar.
loooooououoooooooooooooooooooooooooooooo
