S)e CeicbclveSouAcmt „Teekenopdracht" op critiek moment? Een schandalen-reeks in Frankrijk Amerika dreigt met algemeene boycot EEUWFEEST VAN ST. BENEDICTUS VRIJDAG 21 MAART 194> Bureaux: Papengracht 32 Leiden Giro 103003 Telefoon: Admin., Adv. 20826. Redactie: 20015. Dir., drukkerij en Abonnem. 20935. Abonnementsprijs 0.26 per week. 1.10 p mnd. f 3.25 p. kwartaal B'ranco p. post 14.00 waarin opgenomen „DE BURCHT" KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN 37e JAARGANG No. 110*3 Hoofdredacteur: TH, WILMER Directeur: C. M v HAMERS VELD Uitgave van N.V. .,De Leidsche Courant" Advertenties 15 cent per m.m. Bij contract belangrijke korting. Oorzaak van de wereld-crisis l^ARDINAAL Grif fin, aartsbisschop van Westminster, heeft dezer dagen een re de gehouden, 'aarin hij er o.m. op wees, dat de crisis, welke het Britsche rijk en de wereld doormaken, is ontstaan doordat de menschen God en Zijn Wet hebben ver waarloosd en in de plaats van de Goddelijke Wet een anderen levensnorm hebben ge steld. Zou men nu ook in Engeland Kardinaal Griffin beschuldigen, zooals men dat in Ne derland het Episcopaat heeft gedaan naar aanleiding van den jongsten Vastenbrief? Beiden hebben ten slotte hetzelfde voor- gehoudeji. Noch Kardinaal Griffin noch het Neder- landsch Epicopaat heeft beweerd, dat de menschen, die niet een Goddelijken Wetge ver erkennen, geen goede daden .zouden kunnen stellen. Natuurlijk is dat niet be weerd. Prof. dr. F. L. R. Sassen constateerde in de rede, waarmede hij het hoogleeraars- schap in de wijsbegeerte aan de Leidsche universiteit aanvaardde, dat het christen dom, het katholicisme „bevat een geheel van waarheden omtrent God en de verhou ding van den mensch tot God, alsmede een aantal regels van zedelijk gedrag voor en keling en samenleving, welke den mensch door vrije beschikking van Godswege zijn bekend gemaakt. Uit eigen kracht is de mensch niet in staat tot de kennis van die waarheden en die regels in hun totaliteit te geraken. Sommige gaan het vermogen zijner rede volstrekt te boven, andere ver- eischen zooveel nadenken en een zoo om slachtige redeneering, dat hun bevatting slechts het voorrecht van enkelen kan zijn". Dit betreft de kennis van een „aantal re gels van zedelijk gedrag". En wat betreft het onderhouden van die regels durft iemand, die eerlijk wil zijn, ontkennen de waarheid van wat onze Bis schoppen schrijven, dat namelijk de regels van de z.g. leeken-moraal, die niet een ver plichtenden Goddelijken Wetgever erken nen, ons niet tegenhouden, „als de bekoring hevig is"? De wereld kan alléén worden gered door een positieve erkenning van God en Zijn bindende Wet! MEER DAN 9K MILLIOEN INWONERS. Geboortecijfer stijgt, sterftecijfer daalt. In 1946 werden er ongeveer 284.000 kin deren geboren, tegen gemiddeld 175.000 per jaar in de periode 1936/1939, m.a.w. sinds dien is het geboortecijfer met 50 pet. toege nomen. Het sterf te-cijfer heeft weer het voor- oorlogsche peil bereikt (8.5 per 1000), en al is het absolute aantal sterfgevallen van kinderen allicht hooger dan andere jaren, procentueel is het getal bijna weer op het vooroorlogsche peil van 37.1 per 1000. Ook gedurende 1946 heeft een stijging van het aantal huwelijken plaats gehad. Er werden 107.074 huwelijken gesloten. Tot slot kunnen wij mededeelen, dat het inwonertal van ons land de 9 K millioen ruim gepasseerd is. |"\E HEDEN ingediende ontslag-aanvragen van De Boer, £osthuma en Verzijl volgden op het telefoongesprek tusschen prof. Schermerhorn er. minister Jonkman, waarbij goedkeuring werd verleend om Sjahrir's vöorwaarden te accep teeren", aldus seint Graham Jenkins, Reuter's bijzondere correspondent. „Indien de ze goedkeuring niet was verleend, dan zouden, naar men aanneemt, de ontslagaanvra gen van dr. Van Mook, prof. Schermerhorn en den heer Van Poll zoo goed als ze ker geweest zijn. De Nederlandsche regeering, naar men verder aanneemt, was zich van deze waarschijnlijkheid bewust, toen zij de definitieve beslissing overwoog. rabaja op 17 Maart werd begonnen. De groote sluiswerken bij Soerabaja waren het hoofddoel. Vijf militairen verloren bij deze actie het leven, terwijl 17 militairen werden ge wond. In hoofdzaak was dit te wijten aan landmijnen in het terrein, meer nog dan aan den gewapenden tegenstand van de republikeinsche troepen, die zich practisch afzijdig hebben gehouden, ten minste, wan neer men het optreden van sluipschutters niet meetelt. Bij bezetting bleken de groo te sluiswerken niet ernstig beschadigd. Bin nen een dag of vièr zal de halve delta droog zijn. Een crisis in de Commissie-Generaal Ook de Nederlandsche legerautoriteiten, aldus volgens dezelfde betrouwbare krin gen, waren waarschijnlijk bekend met de moeilijkheden van de Commissie-Generaal en met het feit, dat waarschijnlijk óf de eene óf de andere groep ontslagaanvrage overwoog, toen op het einde van de week de order werd gegeven tot de opmarsch uit Soerabaja naar Modjokerto. De conclusie van deze kringen is, dat Nederland op het punt van oorlog met de Republiek zou hebben gestaan, indien het besluit van de Nederlandsche regeering niet op dat beslissende oogenblik was ge komen, omdat, indien de groep van dr. v. Mook haar ontslag had ingediend, het le ger waarschijnlijk zijn operaties in Oost- Ja va zou hebben voortgezet. Zij wijzen op het bevel van Schermer horn, dat Woensdag nog aan het Neder landsche leger gegeven werd, om iedere verdere actie in het Modjokertosche te voorkomen, om hun geloof in het onmid dellijke dreigen van deze mogelijkheid te staven. De gebeurtenissen in de eerste helft van deze week zijn waarschijnlijk de meest cri- tieke geweest van de 19 'maanden van In donesische revolutie en onderhandelingen. En zij zijn niet beinvloed door het feit, dat Verzijl en Posthuma technisch niet volle dig benoemde leden van de Commisie-Ge- neraal waren. Beiden waren steeds aanwe zig bij haar zittingen", aldus besluit J3n- kins. OVEREENSTEM1MING TE MODJOKERTO Officieel is te Batavia medegedeeld, dat Woensdag een overeenkomst tusschen de Nederlanders en de Indonesiërs betreffen de Modjokerto geteekend is. Er is overeengekomen, dat een gemeen schappelijk bewind over dit gebied zal wor den gevoerd. Een aantal Indonesische mi litairen is, na te zijn ontwapend, vrijgela ten. Zij zullen weer burgerfuncties uitoefe nen. Volgens een zegsman van het Ned. le ger is een belangrijk deel van de groote hoeveelheden republikeinsch legernate- rieel, dat bij Modjokerto werden buitge maakt van Engelschen oorsprong. Sluizen weinig beschadigd. In een radio-uitzending uit Batavia heeft de Ned. Legervoorlichtingsdienst fezegd dat de noodzakelijk geworden actie bij Soe- Iedere 14 dagen een extra rantsoen tabak? Evenals op 6 Maart is ook gisteren weder een extra rantsoen tabak voor mannen aan gewezen. Deze aanwijzing voor de tweede maal wettigt de verwachting dat voorloopig iedere 14 dagen een extra rantsoen tabak wordt verstrekt. Zooals men weet, wil de overheid het rantsoen tabak verdubbelen, zoodat op deze wijze thans reeds 25 van de belofte zou zijn ingelost. Het is ons bij informatie te bevoegder plaatse gebleken, dat deze verwachting ook daar gekoesterd wordt, zoodat wij mogen aannemen, dat iedere 14 dagen een rant soen extra verstrekt wordt, „ijs en weder dianendo", aldus de „Nieuwe Courant". Nog met te vast er op rekenen! VERHOOGING TABAKSPRIJZEN? Binnenkort zullen, naar verluidt, de prij zen van sigaren verhoogd worden. Dit is in verband met de stijging der tabaksprijzen op de wereldmarkt. De Fransche pers heeft haar weder-ver- schijning deze week „gevierd" met de pu blicatie van een indrukwekkende reeks schandalen. Zij ontsproten niet uit de duim van de journalisten, die drie weken achter een op dit licha.-msdeel hadden kunnen zuigen, maar ze waren officieel medege deeld door den minister van binnenland- sche zaken zelf. Het blijkt dat er drie schandalen zijn Op de eerste plaats, de zaak Janovici. De ze Janovici is een Bessarabische Jood, die in 1936 naar Parijs kwam, daar zijn car rière begon als voddenraper en thans mil- lionair is. Zijn millioenen heeft hij verdiend tijdens den oorlog en deswege wordt hij door de politie gezocht. Het schijnt evenwel, dat de politie niet al te ijverig gezocht heeft, want eenige hooge politiefunctionarissen, onder wie de commissaris Pouzelgues, dus de baas zelf van het Parijsche politie corps! zijn gearresteerd. Annex met dit eerste schandaal is het tweede, de ontdekking van geheime wapen- Stelde de Paus tijdens den oorlog een opvolger aan? Volgens een correspondent te Rome zou Z.H. de Paus tijdens den oorlog een be paalden prelaat, die niet met name wordt genoemd, aangewezen hebben om hem automatisch op te volgen, indien hij tij dens de bezetting van Rome door de Duitschers in 19431944 gevangen geno men zou worden. Op het moment van het gevangen nemen zou de Paus dan niet meer dan de eenvoudige priester Pacelli zijn en zijn opvolger reeds in een zeker neutraal land, waar hij zich in gereed heid hield, het pontificaat uitoefenen. Het bericht lijkt ons niet erg waarschijnlijk, hoewel het theoretisch niet onmogelijk is. Inderdaad is de Paus als opperste wet gever niet gehouden aan de bepalingen van de Pauskeuze, maar practisch en mo reel gesproken kan niet dan in een zeer buitengewoon en dringend geval van dit recht afgeweken woeden. Dat er in de oorlogsomstandigheden van een zeer bij zonder geval gesproken kon worden, lijkt echter wel aannemelijk. DE PAUS ZAL EENIGEN TIJD RUST NEMEN. Paus Pius XH, wiens gezondheid te wen- schen overlaat, sinds hij bij een wandeling viel, zal binnenkort naar Castel Gandolfo vertrekken, waar hij het grootste deel van de Goede Week rust zal houden. Op advies van zyn doktoren, zal hij ge durende de Goede Week niet deelnemen aan de openbare plechtigheden. depots. De slimme Janovici had behalve aan de Duitschers ook aan de Fransche illegali teit wapens geleverd en zelfs had hij de Palestijnsche verzetslieden van wapens voorzien. Men beweert, dat deze geheime wapendepots bestemd waren voor de Spaansche republikeinen en voor de Pale stijnsche illegalen, maar de vrees is gewet tigd, dat ze ook voor binnenlandsch gebruik bestemd waren. De derde affaire staat los van de andere. Volgens den Parijschen correspondent van „De Tijd" zijn verschillende retraitehuizen doorzocht, waar men verscheidene bij ver stek veroordeelde, ondergedoken politieke delinquenten aantroL een zestig tal arres taties werden verricht. Ook zijn een vier tal oversten van deze religieuze instellingen alsmede de president van de katholieke jeugdbeweging te Parijs gearresteerd. Dit laatste schandaal „is een kolfje naar de hand van de communisten", wier bladen het nieuws melden met koppen als: „De kloosters, laatste schuilplaats der moorde naars en der verraders." Natuurlijk leiden er „draden naar het Vaticaah". In Vaticaansche kringen is men echter zeer voorzichtig, daar men bij on dervinding weet, hoe spoedig men geneigd is. de Kerk te beschuldigen. Overigens heeft de Kerk steeds aanspraak gemaakt op het recht van asyl; een recht dat wel eens een dure plicht kan worden, waarvoor verscheidene geestelijken met hun leven hebben moeten betalen. Tijdens de Duitsche bezetting is dat overduidelijk gebleken. Alvorens een oordeel te vellen wacht het Vaticaan nadere berichten af. - Frankrijk's president, Vincent Auriol, maakte '«ijn eerste officieele reis na zijn ver kiezing naar zyn geboortedistrict. In zijn geboorteplaats Muret viel den staatsman een enthousiaste ontvangst ten deel. DE KWESTIE VAN DE „MARTIN BEHRMAN" JMAAR AGENCE FRANCE PRESSE meldt, dreigt de vakvereeniging van Amerikaan- *^sche koopvaardij-officieren een algemeene boycot voor alle schepen, die af komstig zijn uit of bestemd zijn voor Nederland, uit te vaardigen, Men wil bij deze actie de loodsen en havenarbeiders qit alle Amerikaansche havens betrekken. Deze be slissing, die heden te New York werd bekendgemaakt, zou genomen zijn als repre saille tegen de gewelddaden, waaraan de Nederlandsche haven-autoriteiten te Bata via zich ten aanzien van de officieren van het vrachtschip „Martin Behrman" zouden hebben schuldig gemaakt. De vakvereeniging zal in alle Amerikaan sche havens een algemeene en gelijktijdige actie inzetten tegen Nederlandsche schepen en ladingen, als het aan officieren van de „Martin Behrman" aangedane onrecht niet is hersteld vóór de vergadering der vakver eeniging op Woensdag a.s. De nationale vakvereeniging van zeelie den, aangesloten bij het Congres, of In dustrial Organizations (Cio) heeft reeds bij het departement van buitenlandsche zaken te Washington een protest uitgebracht. Naar verluidt voeren thans vertegenwoor digers van de reeders besprekingen met regeerings-ambtenaren te Washington. Hoe scheef de Amerikanen het optreden van de Ned. Indische regeering zien, blijkt o.a. uit een gezegde van Walter Isbrandtsen van de „Isbrandtsen-Company", die ver klaarde: „Dit optreden bevestigt onze mee ning, dat het heele geval neerkomt op een poging van de zijde der Nederlanders om zich zonder betaling te verzekeren van In- ALS JE DAARMEE EEN OPSTOPPER KRIJGT! Naar uit Britsche kringen te Hamburg wordt vernomen zal een aantal zware ka nonnen, waaronder een Kruppkanon voor belegering met een kaliber van 77^ centi meter. de volgende week te Essen vernie tigd worden. Het belegeringskanon, dat ruim 1,3 mil- lioenkilogram weegt, is in een door bom aanvallen beschadigde werkplaats gevon den en is een van de drie, die voor den veld tocht tegen Sowjet Rusland werden ver vaardigd. De loop van het kanon is 39,3 meter lang, de draagwijdte 35,2 kilometer, het gewicht der kogels bedraagt 7112 kilo gram. Ter gelegenheid van het bedreigd werd, het licht O-a. stichtte hij het be- veertiende eeuwfeest van van den H. Benedictus roemde „Monte Cassino". den sterfdag van den H. schitterde. Benedictus, heeft Paus Pius XII een encycliek „Fulgens oooooooooooooooooooooooo< Radiatur" uitgevaardigd, waarin o.m. uiteengezet C C KI D A I IC Cl I I I^C wordt, hoe deze heilige in CCIN r MvJ jCLUIxC de donkere en bewogen tij den waarin hij leefde waarheid ondervond van Christus' belofte: ,,Ik zal met u zijn tot aan de voleinding der wereld". ENCYCLIEK aat zijn voornaamste ver blijfplaats werd. De Paus spoort dan aan het - voorbeeld van St. Be nedictus na te volgen en wijst: er op, dat men God niet aTeen dient te aanbid den en vereeren maar men 19 dient Hem lief te hebben oooooooooooooooooooooooo< als een Vader. Bij 'n groot aantal menschen is deze De encycliek gaat uitype- liefde in onzèn tijd ver- De Paus zegt dan. dat rig in op hetgeen St. Bene- flauwd en met grooten deze woorden in den loop cictus voor het herstel yan hartstocht zoekt men eer der eeuwen hun beteekenis de Kerk en de wereld heeft der naar de -aardsche goe- niet verloren hebben en gedaan en hoé hij door zijn deren dan naar d^ hemel- dat in de donkerste tijden, prediking en door die van sche^ toen niet aUeen het be- zijn leerlingen de barbaar- De encycliek besluit met staan van de Kerk, maar sche volksstammen de een oproep van den Paus ook die van de politieke en christelijke cultuur bij- voor het herstel van Monte menschelijke beschaving bracht. Cassino. donesische producten, welke zij ter oor- zake van het Indonesisch verzet niet zouden kunnen verkrijgen door geregelde handels transacties". De kwestie van het in beslag nemen der lading van de „Martin Behrman" zal 24 Maart a.s. voor een landgerecht te Batavia komen. ERNSTIGE SCHEEPSRAMP IN CHINA. Op ongeveer 160 km. afstand van dc haven Amoy in Zuid-China is het korvet ,.Foepo", dat Engeland onlangs aan de Chineesche marine heeft geschonken, in botsing gekomen met het Chineesche koop vaardijschip „Haimin". Naar verluidt is het korvet gezonken. Men vreest, dat meer dan 160 officieren en matrozen bij deze ramp den dood hebben gevonden. Ras Koekhsa Daar kwam ik warempel mijn ouden vriend Ras Koekhsa weer te gen! Ik had zijn naam maar te lezen en opeens zag ik weer de Abessijn- sche krijgers voor me, die onder aanvoering van den koffiekleurigen veldheer met den smakelijken naam, Mussolini's legerscharen het vel over den neus haalden. Ha, wat was die Haile Selassie de man in de straat zei gemakshalve: „Haal 'ns me jassie" populair in Nederland. En wat waren we eer lijk verontwaardigd ovei de schur kenstreek van Mussolini, die het in z'n kalen kop haalde, om de brave Abessijnen te overvallen en in de pan te hakken! En Ras Koekhsa sloeg erop los alsof hij aan 't koekslaan was. Toen zakte het Adowa-front in elkaar en de koning der koningen, de leeuw van Juda sloop naar Lon den, waar hij stilletjes in de mist bleef zitten totdat de Engelschen zeiden: We hebben je troon weer klaar gezet, majesteit, stap 'r maar weer op. Maar Ras Koekhsa was gebleven. O, Ras Koekhsa, wat heb je toen uitgevoerd? Hij staat thans voor het befaam de hekje en moet gezuiverd worden. Want of de stad nu Addis Abeba heet of Amsterdam, Dein Haag, Brussel of Parijs. gezuiverd wordt er. Het is wel een beetje pijnlijk voor Haile Selassie want Ras Koekhsa is zijn schoonzoon. Geiukkig is Koekhsa's vrouw, de dochter van den keizer, overleden vóór het uit breken van den oorlog met Italië, zoodat zij het niet meer behoeft te beleven, dat zij door haar eigen va der weduwe wordt gemaakt. Vliegtuigongelukken VLIEGTUIG IN CHINA NEERGESTORT Een twee-motorig vliegtuig, dat Maandag uit Sjanghai vertrok, is te Kaifeng in de provincie Honan bij het landen neerge stort, aldus een persbericht uit Sjanghai. Hierbij werden eenige leden dr bemanning en zes passagiers van wie vier Amerikanen, gedood. DAT LIEP NOG GOED AF. Een particulier vliegtuig, toebehoorende aan den heer John Mahieu uit Brussel, heeft gistermiddag na een vlucht van Croy don in Engeland een ongelukkige landing gemaakt vlak buiten het vliegveld Schiphol, waarbij de propellers werden afgebroken, het landingsgestel werd afgerukt en de romp beschadigd. De heer Mahieu, die zich met een metgezel in het toestel bevond, kwam er zonder lichamelijk letsel af. Er hing gistermiddag een vrij dikke mist boven Schiphol, toen om half drie het kleine toestel verscheidene malen boven het vliegveld cirkelde zonder grondzicht te krijgen. Ten slotte kreeg het benzine gebrek en werd de situatie critiek. De be stuurder daalde langzaam en zag plotseling de hulpweg voor zich, die langs het vlieg veld vlak bij de rolbaan loopt. De piloot trachtte het toestel op den hulpweg neer te zetten, waarbij het rechterwiel tegen een heuveltje sloeg. Daarop veerde de ma chine over een sloot en kwam vervolgens met het linkerwiel met vrij groote kracht tegen den grond. De linker-vleugeltip klap te tegen een verhooging in den grond, het onderstel knapte af en de machine kwam even verder tot stilstand in een hoek van 120 graden op de landingsrichting. Bewogen debat in Fransche Nat. Vergadering Bij de opening van het debat in de Fran sche Nationale Vergadering over het ver- leenen van credieten voor der oorlog in Indo-China, zeide Duclos (communist), dat de onthouding der communisten van stem ming bij de Woensdag ingediende motie van vertrouwen in de regeeringspolitiek inzake Indo-China meer beteekende dan alleen een negatief besluit tegen de regeering: het was een bevestiging van hun overtuiging, dat Frankrijk zijn politiek in het Verre Oos ten moet wijzigen. Ramadier zeide in een korte maar vurige rede, dat de communis ten de toekomst van de vierde Fransche republiek ernstig zouden bedreigen, indien zij voornemens bleven om hun stem aan de militaire credieten voor Indo-China te ont houden. Langs' den rand van het podium loopende tot vlak boven de communistische afgevaardigden, sprak hij van man tot man de woorden: „Indien gij u van stemming blijft onthou den, zult gij de toenemende scheiding in de Kamer van communist-anticommunist niet alleen handhaven, maar nog vergroo- ten een scheiding, die wij (hierbij ge baarde Ramadier naar zijn eigen socialisti sche volgelingenen de rechtsche afgevaar- VIETNAMEESCHE AFGEVAARDIGDE GEARRESTEERD. In opdracht van den rechter van instruc tie te Saigon heeft de Parijsche politie gis termorgen Duong Bach Mai, afgevaardigde ter conferentie over Vietnam te Fontaine- bleau, gearresteerd. Duong Bach Mai wordt er van beschuldigd de veiligheid van den staat buiten het land in gevaar te hebben gebracht. Paul Reynaud had hem enkele dagen geleden tijdens het debat over Indo- China in de Nationale Vergadering reeds beschuldigd van vermoorden van Franschen en Indo-Chineezen, digderi) steeds getracht hebben te vermij den". Alle aanwezigen, uitgezonderd de com munisten, die onbewogen bleven zitten, ver hieven zich juichend van hun zitplaatsen en gaven, door luid applaus hun instemming met de woorden van Ramadier te kermen. Nadat Ramadier nog had medegedeeld, dat hij de stemming als een motie van ver trouwen in de regeering zou beschouwen, werd de vergadering tot Zaterdagmorgen verdaagd. Men verwacht, dat dan ook de stemming zal worden gehouden en het voorstel voor de credieten in zijn geheel in stemming zal worden gebracht. £en doMe-ltjz... c „Wie het voorrecht heeft, Katholiek te zijn, maar niet leeft overeenkomstig 7ijn geloof, is. daardoor alleen reeds een erger nis voor zijn dwalende broeders. Hij bidt dagelijks, misschien meermalen caags met den mond: „Laat toekomen Uw rijk", maar dooi- zijn gedrag wordt hij anderen e?n voorwendsel of een aanleiding om van het Rijk Gods verwijderd te blijven. Immers, niets verduistert zoozeer den luister der ware Kerk van Christus als het onwaar dig levensgedrag harer kinderen." Dr G. v. Noort in „De Christus, zijn persoon en zijn werk". WEERSVERWACHTING VRIJ ZACHT. g Tijdelijk krachtige wind tusschen g o Zuid en West. Zwaar bewolkt met tij- g o delijke opklaringen. Enkele regen- o o buien. Aanhoudend vrij zacht weer. o Kjoooooooóoooooooooooooooooooooooooooooö

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1947 | | pagina 1