%CekLolveSou^otit
Amerika protesteert bij Ned. regeering
Begrooting voor Indië thans aanvaard
Amerikanen kunnen te Berlijn niet dalen
OFFIC. BONNENLIJST
DONDERDAG 6 MAART 1947
Bureaux: Papengracht 32 Leiden
Giro 1031)03
Telefobn: Admin., Adv. 20826.
Kedactie: 20015.
Din. drukkerij en Abonnem.
20935.
Abonnementsprijs f 0.26 per
week. ƒ1.10 p mnd. 3.25 p.
kwartaal Franco p. post f 4.00
waarin opgenomen „DE BURCHT"
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
37e JAARGANG No. 11030
Hoofdredacteur: TH. WILMEft
Directeur:
a M. V HAMERS VELD
Uitgave van N.V. „De Leidsche
Courant"
Advertenties 15 cent per tn.m.
Bij contract belangrijke korting.
AAN DEN AMBASSADEUR der Vereenigde Staten in Den Haag is door de Ame-
^rikaansche regeering opdracht gegeven een mondeling protest te doen hooren te
gen de maatregelen der Nederlandsch-Indi schfe regeering d.d. 29 Januari, waarbij be
paald werd, dat zekere producten, die de Indonesiërs willen uitvoeren, het land niet
zonder verder onderzoek kunnen verlaten, aangezien die producten wellicht het eigen
dom zijn van niet-Indonesische burgers. In verband met deze beslissing is, zooals
bekend, het Amerikaansche schip „Martin Behrman" onder Nederlandsche militaire
bewaking yan Cheribon naar Tandjong Priok gebracht. De woordvoerder van het
Amerikaansche ministerie van buitenland sche zaken, die bovenstaande mededeeling
deed, voegde er aan toe, dat in het protest zal worden gewezen op de omstandigheid,
dat de maatregelen der Nederlandsch-Indische regeering „niet alleen de handel op
Nederlandsche Oost-Indië verlammen maar tevens de wereld berooven van artikelên,
vooral levensmidelen, waaraan in de geheele wereld gebrel bestaat".
Geen land ter wereld, zoo zeide de heer
Ryan, oefent op het oogenblik op een an
der land een zoo strenge blokkade uit als
Nederland op de Indonesische republiek.
De heer Ryan eindigde met te zeggen,
dat deze aangelegenheid onder de compe
tentie van den Veiligheidsraad viel en dat
zij aan het Amerikaansche Congres moest
worden voorgelegd.
In een onderhoud, dat Ryan gisteren had
met mr. J. E. van Hoogstraten, directeur
van het departement van Economische Za
ken te Batavia, heeft mr. v. Hqogstraten
hem duidelijk gemaakt, dat de goederen,
die werden geladen, „gestolen" goederen
waren en dat de scheepvaartmaatschappij
door het ministerie van buitenlandsche
zaken te Washington was gewaarschuwd,
dat zij geheel voor eigen risico handelde.
Mr. van Hoogstraten voegde hier nog aan
toe, dat de souvereiniteit van de Neder
landsch-Indische regeering over het Ne
derlandsche gebied en de territoriale wa
teren van dit gebied internationaal erkend
is, hetgeen nog onlangs door de regeering
van de Vereenigde Staten is bevestigd. Het
in beslagnemen van de lading van het schip
is slechts geschied overeenkomstig de wet
en teneinde het particulier eigendom te be
schermen.
Tegen roof van plantage-producten.
Door verschillende cultuurondernemin
gen worden in allerlei havenplaatsen ci
viele acties ondernomen tot het leggen van
beslag op per schip uit Singapore en Ma-
lakka aangevoerde goederen, welke uit Ne-
derlandsch-Indië afkomstig zyn. Reeds is
beslag gelegd op verscheidene partijen goe
deren, die kennelijk van Nederlandsche
cultuurondernemingen afkomstig zijn.
De roof van plantageproducten heeft een
zeer grooten omvang aangenomen en de
eenige manier om deze producten te ach
terhalen is nauwkeurig na te gaan, welke
goederen thans uit het Verre Oosten wor
den aangevoerd. Het beslag betreft tot dus
ver in hoofdzaak vezels en rubber, doch
men mag aannemen, dat de actie zal wor
den uitgebreid, daar de ondernemingen niet
kunnen toelaten, dat haar bezit door der
den wordt verkocht. Voor het Nederlandsch
Indische gouvernement beteekent de roof
een ernstig deviezenverlies.
James Ryan is boos
De heer James Ryan, directeur %an de
Amerikaansche scheepvaartmaatschappij
„Isbrandtsen", tot welke maatschappij de
„Martin Behrman" behoort, heeft heden
ochtend aan de pers verklaard, dat „het in
beslagnemen van de lading van genoemd
schip door de Nederlanders flagrante schen
ding van het volkenrecht beteekent". De
heer Ryan legde er den nadruk op, dat de
lading van het schip eigendom was van
de Amerikaansche regeering en dat het
hier een van de transacties betreft, welke
geregeld met de repuiblikeinsche regee
ring plaats vinden. Hij voegde er aan toe,
dat de Amerikaansche regeering niet de
bedoeling had wapens naar Indonesië te
zenden, doch slechts handel wenschte te
drijvèn.
Mr. L. J. A. TRIP
plotseling overleden
In den ouderdom van 70 jaar is gisteren
te 's-Gravenhage overleden mr. L. J. A.
Trip, oud-president van de Nederlandsche
Bank N.V.
Met het verscheiden van mr. L. J. A.
Trip is de Nederlandsche gemeenschap een
man ontval1 en, waarvan het moeilijk valt,
een volledig beeld te geven van de ver
diensten die hij zich in de moeilijkste en
belangrijkste tijdperken in Nederlands po
litiek en economisch leven heeft verwor
ven.
Geboren op 20 November 1876 te Utrecht,
studeerde hij aan de universiteit aldaar
rechtswetenschappen, waarin hij in 1901
promoveerde. Hij koos de ambtelijke loop
baan en kwam aan het departement van
financiën, waar hij onderscheidene rangen
doorliep, om in 1916 benoemd te wordep
tot thesaurier-generaal, als opvolger van
prof. mr. W van Gijn, die toen als minis
ter optrad. Dit werd voor hem niet' het
eindpunt, doch het beginpunt van een
hoogst belangrijke carrière, want in 1923
volgde zijn benoeming tot president van
de Javasche bank, welke functie hij gedu
rende zes jaren bekleedde. In 1929 verliet
hij Batavia en maakte vervolgens een reis
door Britsch-Indië, in verband met zijn be-
roeming tot deskundige bij het Britsch-
Ihdische Central Banking Inquiry Comitée.
In 1931 trad mr. Trip op als voorzitter van
den Ned. Ind. Ondernemersraad, maar de
ze functie vervulde hy slechts korten tijd,
want reeds in October van dat jaar werd
hij geroepen om onder zeer moeilijke om
standigheden mr. Vissering als president
van de Nederlandsche Bank op te volgen.
Dat was een allesbehalve gemakkelijke
la:'.:. Engeland had zoo juist den gouden
standaard verlaten. Er heerschte onzeker
heid over hetgeen Nederland zou doen en
het gevolg was, dat de gulden onder druk
kwam te staan. Er was bovendien inflatie
vrees de crisis drukte zwaar op de over
heidsfinanciën, niet het minst op die van
de gemeenten, en het aantal moeilijkheden
dat uit den. weg geruimd moest worden,
was schier nie„ te overzien. Spoedig zou
blijken, dat mei in mr. Trip den man ge
vonden had, die op energieke wijze aan
groote moeilijkheden het hoofd zou weten
te bieden.
Een met minder belangrijke functie door
hem bekleed, was die van president van
de Bank voor Internationale Betalingen,
waartoe hij begin 1935 geroepen werd. Als
president van de Ned. Bank kon hij zich
evenwel niet in Bazel vestigen. Reeds in
1936 legde hij die internationale functie
neer. omdat het beheer van onze circulatie
bank, na het verlaten van den gouden stan
daard. al zijn aandacht en werkkracht verg
de. Toch bleef hi; lid van den raad van
beheer van het Koloniaal Instituut en lid
van den Economischen Raad.
Tijdens zijn presidentschap is mr._Trip
voor groote problemen gesteld, en som
mige van zijn maatregelen stonden aan felle
critiek bloot. Dit nam niet weg, dat vriend
en vijand hem konden hoogachten om de
onkreukbaarheid van zijn karakter en zijn
enorme werkkracht.
De thans ontslapene is p'otseling gestor
ven. Hij bevond zich Dinsdag nog gezond
en wel in Amsterdam.
Tot besluit der viering van het 100-jarig
bestaan der Skzdenten Sociëteit Phoenix te
Delft werd een ballon opgelaten, waarmede
het sociëteitsbestur een luchtreisje on
dernam.
Motie van vertrouwen
voor Sjahrir
Tijdens de bijeenkomst van het KNIP
van gisteren hebben alle partijen, met uit
zondering van de Masjoemi en de PNI, een
motie ingediend, waarbij vertrouwen
wordt uitgesproken in de politiek van de
huidige regeering, in het bijzonder met be
trekking tot de onderhandelingen met de
Nederlanders.
K.V.P. en Indische
kwestie
Zaterdag 29 Maart a.s. zal te Utrecht in
het Jaarbeursrestaurant een vergadering
van den Partijraad plaats vinden, welke om
half elf begint, en waarin de voorzitter der
Katholieke Tweede Kamerfractie, prof. mr.
C. P. M. Romme, de besprekingen zal inlei
den over de Indische_ kwestie.
De reeds op 28 en 29 Maart vastgestelde
Partij raadvergadering is uitgesteld tot 9 en
10 Mei.
Ondanks bezwaren in de
Eersie Kamer
De minister van Overzeesche Gebieds-
deelen, de heer Jonkman, beantwoordde
gisteren, nadat nog de heer Steefkens (P.
v. d. A.) het woord had geboerd, de spre
kers over de mdonesië in tweeden termijn.
De minister merkt op, dat de regeering
er zich van bewust is, <3at zij ook verant
woordelijk is voor de Indonesische volke
ren. Wanneer men hem voor houdt de ver
antwoordelijkheid jegens het Nederland
sche volk en dat min of meer dreigend doet,
dan klinkt naar zijn meening als Indisch
politicus daarin door de oude koloniale
mentaliteit.
Wat ir. Soekarno betreft merkt de minis
ter op, dat, wat deze tijdens de Japansche
occupatie ook zou hebben misdaan, vast
staat, dat hij door de Indische nationalis
tische beweging wordt beschouwd als een
voovechter.
Stel, dat de onverdraagzaamheid thans
haar intrede zou hebben gedaan, zegt de
heer Jonkman, de kwestie der ambtenaren
besprekend, dat hij vroeger ook wel eens
klanken van onverdraagzaamheid heeft ge
hoord. Uit zijn persoonlijke ervaring van
1919 kan hij daarvan meespreken. Hij be
toogt, dat er, na wat de oppositie dienaan
gaande heeft opgemerkt, reden voor is dat
de regeering zich over de ambtenarenkwes-
tie nader zal beraden. Wij zullen ons moe
ten afvragen aan welke eischen van ge
schiktheid de ambtenaar moet voldoen om
in deze tijden zijn functie behoorlijk te ver
vullen.
De notulen waren en zijn niet voor pu
blicatie bestemd, aldus de minister. De re
geering is verantwoordelijk voor wat de
C.-G. doet, maar verantwoordelijk woord
voor woord wat er in de notule staat acht
zij zich niet; dat kan m enmoeilijk van
haar verlangen. De bindende notulen zijn
verwerkt in het rapport der C.-G. De re
geering bindt zich tot niets meer en anders,
dan zooals het in de regeeringsverklaring
is vervat. De regeering is niet bereid de
correspondentie tusschen den minister en
de C.-G. over te leggen. Wel is zij bereid
aan het seniorenconvent der Eerste Kamer
en aan de Indische Commissie uit de Twee
de Kamer alle inlichtingen, welke zij wen*
schen, te verstrekken.
De minister verklaart, dat de toestand
in Madoera de regeering met zorg vervult.
Dit probleem is zeer moeilijk. Bij e.en be
zetting van Madoera zou de regeering in
strijd komen met het bestand. Bovendien
zou zij Madoera niet kunnen voorzien van
rijst en textiel. Alleen samenwerking met
de regeering der republiek kan hier een
oplossing brengen.
Tegen de motie-Stikker zou.geen bezwaar
zy'n, waren er niet de overwegingen, die er
in vervat zijn. Deze en de argumentatie er
nader aangegeven maken het moeilijk de
motie aantrekkelijk te doen zijn. O.m. wordt
tekort gedaan aan de tweezijdigheid, welke
in deze bestaat. Naast de verantwoordelijk
heid der regeering is er nog .een verant
woordelijkheid.
De regeering is bereid de Kamers eerst
vertrouwelijk en daarna publiceerbaar in
te lichten over alles wat de C.-G. inzake de
onderhandelingen doet.
Door de verdere procedure voor het over-
doch verdere concessies behoeft men niet
te vreezen. Het is niet de bedoeling aan
de basis-overeenkomst te tornen.
Het staatkundig beginselprogram van
Linggadjati is overeenkomstig dat van Ma-
lino en dat is overeenkomstig de 7 Decem-
ber-rede van H. M. de Koningin.
De krijgsmacht in Indonesië zou in staat
zijn, de kwestie der interneeringen op te
lossen. Dat dit niet gescheid, is een bewijs
voor den wensch naar oplossing door vreed
zaam overleg. (Ook wij zijn voorstanders
van vreedzaam overleg. Maar de vrijheid
van de slachtoffers van het Japansch re
giem mag niet langer worden geofferd. Dat
is een eisch weerlegd in een motie-Romme,
door heel de Tweede Kamer aanvaard!)
Wanneer de troepen in Indonesië den in
druk zouden hebben, dab zij Soekarno. op
den troon moeten helpen en bevestigen,
dan is het noodig, dat de troepenworden
voorgelicht over de merites van de regee-
ringspolitiek.
Ten aanzien van de positie van de Kroon
heeft de regeering nooit anders gezegd dan
wat zij steeds heeft bedoeld, betoogt spr.
Verder merkt de minister op, dat vóór de
rijksconferentie behoefte zal bestaan aan
een rondetofelconferentie. Daar zullen
evengoed de vertegenwoordigers van West
Indië komen als van Indonesië en van daar
zoowel vertegenwoordigers der republiek
ZWARE REIS NAAR MOSKOU
LIET EEKSTE der drie vliegtuigen van de American Oversea Airways dat leden
van de Amerikaansche delegatie voor de conferentie te Moskou naar de Russi
sche hoofdstad brengt, is gisteravond laat op Schiphol geland, nadat het twee ver-
geefsche pogingen had gedaan om bij Berlijn te landen. Het toestel was des mid
dags in Ierland opgestegen van het vliegveld Shannon met bestemming Berliin
Daar was het zicht echter zoo slecht, dat het terug vloog naar Schiphol Er bevolk
den zich 27 reizigers aan boord, waaronder 4 correspondenten. De 23 anderen wa
ren voornamelijk adviseurs van den nieuwen Amerikaansehen minister van bui
tenlandsche zaken, generaal George Marshall. Marshall zelf is gisteren uit Wash
ington in zijn eigen vliegtuig naar Europa vertrokken. Vandaag om 12.20 uur hoost
het gezelschap de reis naar Berlijn voort te zetten en van daar uit in het zelfde
vliegtuig den volgenden dag naar Moskou.
Niet al te optimistisch
Bij zijn vertrek uit Washington sprak
Marshall de hoop uit, dat men er in zou
slagen een vredesverdrag voor Oostenrijk
op te stellen. Hij voegde er echter aan toe,
dat hij dit als „hoogst twijfelachtig" be
schouwde.
De delegatie-leden van het gisteravond
te Schiphol gelande vliegtuig zeiden hoop
vol gestemd te zijn ten aanzien van de ko
mende conferentie, maar voegden daar
aan toe, dat men hun verwachtingen noch
als pessimistisch noch als optimistisch
mocht bestempelen.
Een diplomatiek kluitje in het riet!
Een Katholiek heeft in Moskou
niets te maken.
Nadat de Russische regeering, die slechts
correspondenten op de conferentie toelaat
van ^e vier deelnemende groote mogend
heden, aanvankelijk aan Engeland, Frank
rijk en de Vereenigde Staten ieder 20 visa
voor correspondenten en radioverslagge
vers had verstrekt, heeft zij daarin voor
Amerika op het laatste oogenblik een wij
ziging gebracht. 73 Amerikaansche bla
den, persagentschappen en radio-onderne
mingen hadden n.l. verzocht een verte
genwoordiger naar de conferentie te mo
gen zenden. Uit eigen beweging werden
deze reporters al naar den invloed en om
vang van hun blad genummerd op een
lijst geplaatst, terwijl ter zelfder tijd de
Amerikaansche regeering den Russen ver
zocht het quotum te vergrooten, nu de
vraag naar een visum zoo groot was ge
bleken. Tenslotte stemde de Sovjetregee-
ring er in toe aan nog 16 Amerikanen toe
gang tot Rusland en de conferentie te ver-
leenen, zoodat thans de eerste 36 op de
lijst vermelde Amerikaansche verslagge
vers de conferentie kunnen bijwonen. Als
nummer 35 stond daarop het communis
tische blad de „Daily Worker" en als num
mer 37 (het eerste blad van de lijst, dat
geen vertegenwoordiger mag sturen) een
katholiek- blad.
Frankrijk pleit voor de kleine
naties.
Leden van de Fransche delegatie, die
naar de conferentie van Moskou gaat,
hebben Woensdag vóór het vertrek van
hun trein te Parijs medegedeeld, dat de
eerste aangelegenheid, die de conferentie
Maandag waarschijnlijk zal behandelen
het Fransche procedure-plan voor het op
stellen van de vrede voor Duitschland is.
Bidault wil iedere natie klein of groot
die oorlog heeft gevoerd tegen Duitsch
land, een stem in het kapittel geven J?ij
het opstellen van het vredesverdrag.
Volgens het plan zou de raad van mi
nisters van Buitenlandsche Zaken vier
permanente commissies instellen ten ein
de de fundamenteele gedeelten te kunnen
opstellen waarin ieder verdrag is ver
deeld, t.w. de politieke, territoriale, eco-
als vertegenwoordigers van andere groe
pen.
Te Malang is gezegd, dat de onderteeke-
ning van de basisovereenkomst slechts een
faze zou zijn. Die gedachte heeft voor de
regeering niets onaanvaardbaars. Ook voor
de regeering is de onderteekening niet»
meer dan een etappe. Het is een eerste
stap op den weg naar het nieuwe staats
bestel
De heer Stikker (P.v.d.V.) zet nader uit
een wat zijn motie bedoelt. De regeering
acht de motie overbodig. Als ze wordt ver
worpen zou het kunnen worden uitgelegd
alsof er geen nood bestond en alsof er geen
verantwoordelijkheid bestaat en dat er geen
maatregelen zouden moeten worden geno
men. Daarom trekt spr. zijn motie in.
Nadat nog enkele leden hebben ver
klaard, dat hun stemmen voor de'begroo
ting niet beteekent een goedkeuring van
het regeeringsbeleid wordt de begrooting
met algemeene stemmen aangenomen.
Vele leden komen minister Jonkman en
de minister-president dr. Beel de hand
drukken. Vervolgens wordt een aanvang
gemaakt met de begrooting van Justitie.
nomische en militaire. De kleinere landen
zouden een stem in het kapittel hcbbeir
via een algemeene commissie van voor
lichting, samengesteld uit alle buurlanden
van Duitschland en alle staten, die tegen
laatstgenoemd land hebben gevochten. Le
den van de Groote Vier zouden afwisse
lend het voorzitterschap van deze com
missie, die de bevoegdheid zou krijgen
zich direct in verbinding te stellen met de
Groote Vier, bekleeden.
Amerika protesteert tegen Russi
sche inmenging.
De Vereenigde Staten hebben bij de
Sovjet-Unie geprotesteerd tegen „Sovjet-
Russische interventie terzake van de vrije
lijk gekozen niet-communistische regeering
van Hongarije". De nota is door George
Marshall, den Amerikaansehen minister
van buitenlandsche zaken, voor zijn ver
trek naar Moskou overhandigd
Het Amerikaansche protest zou uitge
bracht zijn naar aanleiding van de arres
tatie. vorige week, van het Hongaarsche
parlementslid Bela Kovacs.
Tijdens haar oponthoud te Woroester in Z uid>-Afrika, het centrum van een omvang
rijk fruitteelt gebied, onderhield de Engel sche koninklijke familie zich met een aan
tal kinderen, die tijdens den oorlog teza men uit Engeland naar Zuid-Afrika waren
ver trokken.
VOOR HET TIJDVAK VAN 9 tm. 22
MAART 1947.
Elk der volgende bonnen geeft recht op
het koopen van:
BONKAARTEN KA, KB, KC 703
(Strook No. 2).
637 algemeen 500 gram suiker, boter
hamstrooisel enz. of
1000 gram jam, stroop
enz. of 500 gram cho
colade of suikerwerk
50 gram cacao
250 gram citroenen
(vóórinle vering)
BONKAARTEN KD, KE, 703.
(Strook No. 2).
644 645 alg. 250 gram suiker, boter
hamstrooisel enz. of 500
gram jam, stroop enz.
of 250 gram chocolade
of suikerwerk
50 gram cacao
250 gram citroenen
(vóórinlevering)
BONKAARTEN MA, MD 703.^
(Strook No. 2).
634 suiker 250 gram suiker, boter
hamstrooisel enz. of 500
gram jam, stroop enz.
of 250 gram chocolade
of suikerwerk
QA, QB, QC
638 algemeen
639 algemeen
646 algemeen
647 algemeen
TABAKSKAARTENr ENZ.
703.
63—1 Tabak
63—2, 63—3
Tabak
3 rantsoenen tabaks
artikelen
2 rantsoenen tabaks
artikelen
631 versnaper. 200 gr. chocolade en/of
suikerwerk of 200 gram
suiker, boterhamstrooi
sel, enz. of 400 gram
jam, stroop enz.
633 versnaper. 100 gr. chocolade en/of
suikerwerk of 100 gram
suiker, boterhamstrooi
sel, enz. of 200 gram
jam, stroop, enz.
Op de bonnen der tabakskaart zijn ge
durende deze 14 dagen in totaal 5 rant
soenen tabaksartikelen beschikbaar.
De volgende bonaanwijzing voor suiker,
versnaperingen en tabak zal op Donder
dag 20 Maart plaats vinden.
De bonnen voor citroenen moeten uiter
lijk op Woensdag 12 Maar*, bij een detail
list in groente en/of fruit ingeleverd wor
den.
ZOOALS VOORHEEN
GOEDE SIGAREN
Fa. A. SOMERWIL Azn.
HOOGEWOERD 24
Sedert 1840 het Bpecialitoitsadres
en
Zachtmoedigheid.
„Broeders, wanneer iemand onverhoopt
een misstap heeft begaan, dan moet gij
die geestelijk zijt. hem terecht helpen in
den geest van zachtmoedigheid; slaat een
blik op uzelf, want ook gij kunt bekoord
worden". Gal. 6:1.
WEERSVERWACHTING
8 KOUDE LUCHT OPNIEUW NAAR S
HET ZUIDEN.
8 Matige, in het Noorden van het o
land tijdelijk nog krachtige wind, 5
aanvankelijk tusschen Noordwest en
9 Noordoost. Aanvankelijk zwaar be- 2
g wolkt met op vele plaatsen nevel of
5 mist en eenige regen of sneeuw, g
2 later opklarend. 8
In Noord-Holland, Friesland en o
Groningen meest lichte vorst, in de
o overige provincies opnieuw daling
o van temperatuur, tot om het vries- 9
punt overdag en tot enkele graden g
onder het vriespunt in den nacht. o
OOOOUOUÜUUUUUUOUUuUUUUUUUUUUUUL ./ÜOOO
