S)e £cicbehe(3oii/tci/nt KOU „DJOGJA" VERWERPT LINGGADJATI! Sowjets stemden! r Apostolisch Prefect van Noord-Borneo Kath. Film Actie steekt den klaroen Palestina voor den Veiligheidsraad? MAANDAG 10 FEBR. 1947 Bureaux: Papengracht 32 Leiden Giro 103003 Telefoon: Admin., Adv. 20826. Redactie: 20015. Dir., drukkerij en Abonnem. 20935. Abonnementsprijs f 0.26 per week, 1.10 p mnd. f 3.25 p. kwartaal Franco p. post f 4.00. waariii opgeiiomen „DE BURCHT" KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN 37c JAARGANG No. 11009 Hoofdredacteur: TH. WILMER. Directeur: C. M. v. HAMERS VELD Uitgave van N.V. ,,De Leidsche Courant" en Stichting „De Burcht". Advertenties 15 cent per m.m. Bij contract belangrijke korting. Zaterdag heeft de republikeinsche regecring een communiqué uitgegeven, waarvan de tekst, zooals deze door radio-Djogjakarta verspreid is, als volgt luidt: „Het kabinet, op 8 Februari te Djogjakarta bijeen, besluit na overweging van de be slissing, door het Nederlandsche parlement betreffende de motie Romme-Van der Goes van Naters genomen, welke beslissing de Nederlandsche regecring door be middeling van de Commissie-Generaal aan de Indonesische delegatie heeft overhan digd, het standpunt van de republikeinsche regeering te handhaven en de Indone sische delegatie slechts toestemming te verleenen tot onderteekening van het accoord van Linggadjati, (zooals vastgesteld na de republikeinsche kabinetszitting van 13 Januari), dat geheel gebaseerd is op de schriftelijk vastgelegde artikelen van de overeenkomst alsmede op de toevoegingen, vervat in de minuten en de afficieele correspondentie tusschen de beide delegaties. De Indonesische delegatie heeft de opdracht gekregen de Nederlandsche delegatie hiervan in kennis te stellen. IN FEESTEN EN WEELDE Stembiljet met 1 naam Millioenen Russen hebben Zondag 9 Fe bruari de met karpetten belegde verkie zingslokalen betreden om hun stem uit te brengen op de candidaten voor de opperste Sovjets (parlementen) van de zestien repu blieken der Sovjet-Unie. Zaterdagavond waren de stembureaux te Moskou met ge kleurde electrische lampen versierd; bin nen waren schilderijen, beeldhouwwerken en bloembouquetten te zien. Een in va- cantie-stemming verkeerende menigte be woog zich door de schitterend verlichte straten en over de pleinen. Op den verkie zingsdag zelf zijn ski- en schaatswedstrij den georganiseerd, motorrennen, theater voorstellingen en concerten. In geen der 740 stemdictricten waren oppositie-candidaten gesteld. Bijgevolg bevatte het stembiljet maar één naam, welke door den kiezer desgewenscht doorgehaald kon worden. In één der groo- te districten van Moskou was Stalin candi- daat gesteld. De stembiljetten in dit dis trict toonden links den naam Stalin en rechts de namen der vier fabrieken, welker kiescommissies hem candidaat hebben ge steld. Sommige kiezers maakten gebruik van de zijkamer naast het verkiezingslo kaal, in welke zijkamer zes met gordijnen afgeschutte stemcellen waren opgezet, waarachter de kieners"van drie tot dertig seconden verbleven, aldus de correspon dent van Reuter. Anderen vouwden het biljet meteen op en deponeerden het in de stembus. Er werden potlooden verstrekt, waarmee de naam kon worden doorge streept. hetgeen als een stem tegen Stalin beschouwd moest worden. De lokalen waren over het geheel ver sierd met beelden en portretten van Lenin en Stalin. HIJ HEEFT ER GENOEG VAN. Ofschoon men zich op het Fransche mi nisterie van oorlog zeer gereserveerd toont, schijnt het zeker, dat admiraal Thierry d'Argenlieu voor zijn vertrek uit Saigon schriftelijk heeft verzocht te wor den ontheven uit zijn functie van hoogen commissaris voor Indo-China. In dien brief zou de admiraal hebben verklaard, dat hij de herhaalde aanvallen van de linksche pers niet langer wenscht te verdragen. n iu distributie 11 CD 11 CD 11 CD 11 CD 11 CD 11 CD -0 In de „Volkskrant" van vanmor gen lezen wij het volgende bericht van de laatste gegevens van de koude in Europa: „Warmste temperatuur in Zweden 10 graden onder nul. 'In Oostenrijk hebben vrijwel alle fabrieken het werk gestaakt. In Weenen ligt de sneeuw zeer dik, op sommige plaat sen tot twee meter. In Wurtemberg en Baden gaan de meeste fabrieken dicht. In de Berlijnsche ziekenhui zen worden ruim 26.000 menschen behandeld, die aan bevroren lede maten lijden. 350 Patiënten zijn stervende". Wij hebben niet het minste'be zwaar tegen deze berichtgeving; maar wel tegen den kop, welke er boven staat, n.l.: „Distributie- nieuws". Als wij de kou ook al op de bon krijgen, dan pleiten we voor verlaging van ons rantsoen! CD 11 CD 11 CD 110 11Q11 CD 11011 CD 11 CD 11C3 NEDERLANDSCHE REGEERING WACHT AF. Naar wij vernemen, heeft de Nederland sche regeering op dit oogenblik slechts kennis kunnen nemen van het communiqué uitgegeven door de regeering van de Re publiek op acht dezer. Blijkens dat stand punt heeft de Indonesische delegatie op dracht gekregen de Commissie-Generaal in kennis te stellen van het standpunt van de republikeinsche regeering. Zulks is nog niet geschied. In verband hiermede neemt de regeering een afwachtende houding aan £n zal zij, zoodra haar het standpunt van de regeering van de republiek bekend is, een nader te volgen gedragslijn bepalen. SOEKAWATI TERUG IN NEDERLAND. Zondagochtend om 10.50 uur landde op Schiphol het KLM-toestel PH-TCF uit Pa rijs, met a^n boord den president van Oost- Indonesië Soekawati vergezeld van zijn echtgenoote en twee zoontjes. De heer Soekawati is voornemens met zijn gezin op 20 of 22 Februari naar Indonesië terug te keeren. Woensdag 19 Februari vertrekt weder om een transport van 200 mariniers-mili ciens met de ,fNieuw-Holland" naar de Oost, onï zich daar bij de mariniersbrigade te Soerabaja te voegen. VERLIEZEN IN INDIë. De Regeering maakt tot haar leedwezen bekend, dat in de week van 31 Januari t.m. 6 Februari en op 4 November 1946 naar thans bekend wordt de navolgen de verliezen zijn geleden: Koninklijke Marine: Marinier III, Oor- logsvrijw. G. Deutekom uit Bloemendaal; Marinier II, Oorlogsvrijw. J. A. C. Baarda uit Haarlem. Koninklijke Landmacht: Korporaal D. H. Bloemer uit Rotterdam; soldaat P. van Ee uit Baarn; sergeant J. Kuppens uit Oud-Gastel; soldaat P. A. Peeters uit Bel- feld. Kon. Ncd.-Irid. leger: Soldaat Tong a Kong; soldaat W. F. H. Bock; sergeant Bota Tola; militiesergeant T. Okkerse uit Amsterdam; korporaal Moesa. AMERIKAANSCHE AMBASSADEUR TE POLEN TERUGGEROEPEN? De Amerikaansche ambassadeur te War schau, Arthur Bliss Lana, is naar Wash ington ontboden om zijn regeering voor te lichten in verband met de toekomstige Amerikaansche politiek ten aanzien van Polen. In politieke kringen te Washington wordt het waarschijnlijk geacht, dat Bliss Lane niet naar Warschau zal terugkeeren, noch door een ander zal worden vervan gen. FRANSCH OFFENSIEF IN INDO-CHINA. Fransche troepen hebben Zaterdag een grootscheepsch offensief ingezet in Indo- China om de dorpen in de omgeving van Hanoi te Omsingelen en de Fransche veilig heidszone te vergrooten. Naai- van Fran sche zijde wordt bericht ondervindt de aan val weinig tegenstand. Carnavalspret eischte 80 dooden Zaterdagnacht is een groote brand uitgebroken in een danslokaal te Spandau, waar een gecostumeerd bal werd gegeven. Ongeveer 300 a 400 personen bevonden zich in de gelegenheid toen de brand uitbrak. Volgens de laatste berichten zijn 80 menschen, meerendeels Duitschers, in de vlammen omgekomen, onder het puin vond men ook vier lijken van naar men vermoedt Britsche soldaten. Velen werden, toen zij zich dcor den eenigen uitgang van de zaal trachten te worstelen, onder den voet geloopen. Men vreest, dat het aantal dooden tot honderd zal stijgen, aangezien velen nog in le vensgevaar verkeeren. Critieke kolensituatie in Engeland De Britsche minister van justitie, sir Hartley Shawcross, verklaarde Zaterdag, dat de huidige brandstofsituatie geen kwes tie was van het falen der Labour-regeering of van het socialisme; maar „indien wij er niet in slagen deze situatie meester te wor den en de steenkoolproductie te verbete ren, zal de Labour-regeering mislukken en het zal het einde beteekenen van het socia lisme in onzen tijd: De geheele welvaart en de toekomst van het plan staan op het spel en alles hangt geheel van ons zelf af Wij zullen in onze kantoren in overjassen moeten werken". Volgens Shawcross s'aat het land voor een sntuatie, die even ernstig is als die in 1919 -1940. Te beginnen met vandaag zal geduren de vijf uur per dag de electrische stroom worden afgesneden in verschilelnde distric ten van Engeland. „Indien de electriciteits- verbruikers zich niet houden aan de nood- voorschriften, aldus verklaarde de Britsche minister voor brandstof en energie Shinwell op een Zaterdagmiddag gehouden perscon ferentie, zal de toestand in Engeland na 10 dagen op een volkomen chaos uitloopen" Daar verschillende bedrijven zonder stroom zullen komen te zitten, verwacht men, daf 4 a 5 mililoen arbeiders zonder werk zul len komen. Een en ander is een gevolg van de vorst en de sneeuw, we'ke een ge regelde kolenproductie en een geregeld vervoer belemmeren. Ski-wedstrijden, georganiseerd door de V. V.V. werden te Zandvoort gehouden. De deelnemers in actie. Z. H. de Paus benoemt een Leidschen Missionaris tot F\E NEDERLANDSCHE KATHOLIEKEN zijn door Z. H. den Paus herhaaldelijk geprezen onj hun grooten Missie-ijver. Wij mogen aan deze waardeering van den Opperpriester wel eens herinneren, indien niet ieder onzer daarin vindt een bewijs, dat hij persoonlijk voldoende voor de Missie heeft geijverd! Mgr. Jacob Buis ontvangt ring en mijter Die lofprijzing van den Paus is zeker gericht tot onze talrijke Nederlandsche missionarissen, tot de fami'ie van dezen en allen, die door offer en gebed hun werk mogelijk maken en bevruchten. Als een dier Nederlandsche missionaris sen op bijzondere wijze door den Paus wordt geëerd om zijn groote verdiensten en op een hooge verantwoordelijke post wordt geplaatst, dan mogen wij terecht een va- derlandsche trots gevoelen. Z. H. de Paus heeft wéér een Neder- landschen missionaris met een voorname waardigheid bekleed. De H. Vader heeft benoemd tot Aposto- I sch Prefect van Engelsch Noord Borneo Zijn Doorl. Hoogw. Mgr. Jacob Buis, tot nu toe pastoor te Sibu (Engelsch Noord- borneo). rvEZE WEEK staat in het teeken van een op grootsche wijze aangepakte Katholieke Film-actie, welke in het bisdom Haarlem wordt ingeluid met een Congres te Am sterdam op Donderdag a.s. De bedoeling van dit Congres, waaraan o.a. Z.H.Exc. mgr. Huibers en verscheidene vooraanstaande personen uit de onderwijswereld er. het organisatie-leven zullen deelnemen, is: de Katholieken van ons bidom met een klaroen-stoot wakker te roepen en het pro bleem van de film te plaatsen in het brand punt der belangstelling. In de hoop en de stellige verwachting, dat uit die gewekte belangstelling een permanente activiteit zal voortvloeien. De film heeft inderdaad een probleem geschapen, waartegenover de katholieken niet onverschillig kunnen blijven staan; waaromtrent ze integendeel hun houding dienen te bepalen. De film is niet louter tijdpasseering, zooals een spelletje domino, waarvan men zeggen kan. wie zien heeft, doe er aan mee; wie er geen zin in heeft, late het staan. Neen, de film is uitgegroeid tot een groot-macht, tot een instrument waarmede men ongekende massa's sterk kan beinvloeden. Zoo machtig is de invloed van de film, dat Z.H. Paus Pius XI er reeds in 1936 een Encycliek aan heeft ge wijd-, en nu, na tien jaar, is deze invloed eerder toe dan afgenomen. Dat het bio scoopbezoek enorm is toegenomen, weet iedereen, die wel eens een filmtheater be zoekt. Bovendien wijze de cijfers van de vermakelijkheidsbelasting het uit. Alleen in Amsterdam worden de bioscopen be zocht door gemiddeld 50.000 personen per De geheime radiozender van Je Joodsche verzets-organsatie „Irgoen Zwai Leoeiri" heeft te kennen gegeven, dat het oo'in blik voor de voiming van een Joodsche rs- geering en een Joodsche leger is aange broken. „De Joden zullen niet capitulee- ren", aldus de zender, „de eenige hoop /oor de Joden is de strijd en het verzet." Een Joodseh schip met meet dan 690 passagiers aan boord is buiten ee territoria le wateren van Pale.- ina aangehou lm. Het zal naar Haifa woeden opgebracht. De Engelsche soldaten, die aan boord gin- VANDAAG VREDE VAN PARIJS. DE VREDESVERDRAGEN VOOR DE AS-SATELLIETEN Vandaag worden te Parijs in het Pa lais de Bourbon de vredesverdragen met Italië, Hongarije, Bul garije, Roemenië en Finlandonderteekend door de delegaties v. deze z.g. As-satellie ten. Alle landen zul len teekenen, hoewel Italië zijn handtee- kening vergezeld zal doen gaan van een krachtig „protest". Ook Joego-Slavië, hoewel tot de over winnende landen be- hoorend, is niet tevreden over het ver drag met Italië en zal eveneens een pro test doen hooren. De Finnen en de Honga ren zwijgen. Roemenië en Bulgarije, die als echte opportunisten thans de zijde van Rus land hebben gekozen, prijzen alles wat Rus land wijst. Roemenië heeft zelfs Zeven burgen weer toegewezen gekregen en is dus zeer content met het vredesverdrag. gen, ondervonden weinig tegenstand. Wel v erden zij aanvankelijk bekogeld met BBS S' hen en stukken ijzer, waatop zij van ti o an gasbommen gebruik maakten Eeni ge personen zijn gewond. Max Kritzman, compagnon /an den ad vocaat van Gruner iccft per 'elegram óen \normaligen ^.merikaanschen «enator G"y G ette. voorzitter van den Amerika m- schen bond voor een vrij Palestina, ver zocht een beroep op den Veiligheidsraad te doen ten gunste van Gruner, die, zooals men weet, onder beschuldiging van terro risme te Jeruzalem ter dood veroordeeld is Onder beheer der V.N.? De voormalige onderminister van buiten- landsche zaken der V.S. Sumner Welles heeft voor de radio verklaard, dat de cri sis in Palestina een bedreiging voor den wereldvrede ging vormen. Meer staatsman schap in de Vereenigde Staten en in Groot- Brittannië, aldus Welles, had dit kunnen voorkomen. Naar Delles' meening moet En geland zijn mandaat zoo spoedig mogelijk overdoen aan den Beheersraad der V.N. DAIMLER-BENZ-FABRIEK ONTMANTELD? Volgens radio-Leipzig, dat onder Sovjet controle staat, is de Daimler-Benz fabriek te Stuttgart in de Amerikaansche zóne van Duitschland die de machines voor de Messerschmidt gevechtsvliegtuigen maak te, ontmanteld. De machines ter waarde van 200.000 pd. st. zullen voor herstelbe talingen worden gebruikt, aldus radio- Leipzig. Radio-Leipzig deelt voorts nog mede, dat de helft der fabrieken in de provincie Wurttemberg-Baden in de Ame rikaansche zóne van 10 Februari af zal worden gesloten wegens kolengebrek. De film zit vastgeworsteld in het leven van den modernen mensch en is daar niet meer uit weg te denken. Men kan dit feit betreuren of niet, maar het is en blijft een feit, waarmede men rekening dient te houden. De film is een levensbe hoefte geworden voor talloozen en daarom is elke bestrijding van de slechte film, welke zich bepaalt tot een bestrijding van bet bioscoopbezoek als zoodanig, bij voor baat tot steriliteit gedoemd. Het probleem van de film wordt ten zeerste verzwaard door de omstandigheid, dat de productie in handen is van maat schappijen, die zich uitsluitend laten lei den door commercieele motieven. Zij zien voortdurend het publiek naar de oogen en geven toe aan de smaak van dat publiek. En daar de smaak van het publiek steeds meer afzakt, zakt automatisch het peil der films, welke op hun beurt de smaak van het publiek nog verder doen dalen. Zoo treedt een funeste wisselwerking op, waar van het resultaat een sterk dalende lijn is. Wat moeten wij daar tegenover stellen? Wat kunnen wij doen om den heilloozen in vloed van neerhalende, a-moreele en im- moreele films tc neutraliseeren? Twee manieren van bestrijding zijn mo gelijk: negatief en positief. Negatief: door te v/ijzen op en te waar schuwen tegen immoreele films, zoodat iedereen, die mede wil werken, deze films kan vermijden. Positief: door de productie van goede films te bevorderen. Het meest efficiente is natuurlijk de po sitieve strijdmethode, al zal voorshands de negatieve niet gemist kunnen worden en zelfs op de eerste plaats moeten blijven zoolang de positievè methode nog in staat van wording verkeert. Maar men is thans besloten het filmorobieem met kracht aan te vatten en het Centraal Bureau voor Ka tholieke Filmactie heeft het initiatief ge nomen. Als eerste stap is een voorloooig Diocesaan Comité voor Katholieke Film actie in het bisdom Haarlem opgericht, dat een nauw contact wil sluiten met het Dio cesaan bestuur van de Kath. Actie: Men wil daarbij trachten de jeugd- en jongerenor ganisaties in het mooie werk te betrekken en de jeugd critisch ten aanzien van de film te maken door het geven van film cursussen. waardoor de smaak van de jon geren kan worden veredeld. De filmcur sussen zullen moeten uitgaan van een ka tholiek centrum van filmstudie, dat het ge heele film-probleem en alles wat daaraan vastzit grondig zal beschouwen en bestu- deeren. Zelfs wordt gedacht aan de moge lijkheids dat één of twee priesters in het bisdom speciaal belast worden met de be handeling van het film-vraagstuk, want op dit terrein ligt een stuk zielzorg, dat een zeer speciale behandeling vereischt. Ook het katholieke onderwijs wil men inscha kelen in de film-opvoeding; evenals de jeugd iets te hooren krijgt over muziek en letterkunde, over beeldhouw- en schilder- Mgr. Buis is geboren te Leiden en dus een oud-stadgenoot van ons, Leidenaars. Er is dus ook reden voor «een stedelijke en een parochiëele trots.... Maar dan in den geest van de ouders van den nieuwen monseigneur, die wonen in dc Wa'deck Pyrmontstraat (dekenale parochie). Toen wij hen gisteren kwamen felicileeren, merk te de moeder heel spontaan en recht-uit- het-hart op: wij hebben er geen verdien sten aan; O. L. Heer heeft het ons geschon ken. Mgr. Buis is een zoon uit een arbei dersgezin met negen kinderen. Mgr. Buis is geboren 19 Juni 1902, heeft gestudeerd aan de seminaries van de Con gregatie van Mill Hill, is op 17 Juni 1927 pi'iester gewijd en spoedig daarna naar de Mssie in Britsch Noord-Borneo vertvok- ken. Daar heeft hij nu bijna twintig jaar gearbeid ongeveer tien jaar geleden on derbroken door een vacanlie in het vader land. Begin April zal mgr. weer in Neder land komen en zf»l zijn verblijf in ons land dan onderbreken voor een reis naar En geland, om daar het kapittel van zijn Con gregatie bij te wonen. Tijdens den oorlog heeft mgr. Buis 3j£ jaar gevangen gezeten in een Japan's kamp. en, toen hij op zijn pastoorsplaats terug kwam, vond hij zijn kerk getroffen door een voltreffer, de nieuwe door hem ge bouwde schooi totaal verwoest, zijn schaarsch bez't in dc pastorie gestolen. Tvlaar de missionaris kende tegenslag en ontbering en is weer met ongebroken kiacht aan het werk gegaan voor zijn dierbare Missie Namens katholiek Leiden mogen wij dpn doorlucht'"gen en hoogwaardigen Heer Monseigneur Jacob Buis onze eerbiedige ge- lukwenschen aanb-eden. Een Apostolisch Prefect heeft deze'fde waardigheid als een Protonntarius (zooa's o a. in onze omgeving mgr. Bekkers). Zijn distinctieven (onderscheidingstec-kenen) zijn: het paars, ring. mijter; en hij heeft 'net recht een pontificale H. Mis op te dra gen. De Aposto'ischc Prefect in de Missie staat rechtstreeks onder den Paus; en hem worden gewoon'iik vele bicschoooelijke volmachten rf-ehonken. zooals het toe dienen vpn het II. Vormsel, consacreeren van kerken. kunst, zon moet zij ook ingelicht worden ov°r de filmkunst. Het is een veel omvattend Droeram van werkzaamheden dat het voorloooig Comi té van K.F.-actie vor oo®en staat, maar het is wa^vd om aangeoakt te worden. In het Filmconeres van Donderdag a.s. zal dit program worden bpsm-oken en zal getracht worden er een nraHisch wo'-koró- eram van te maken, zooJat zoo sooedig mo- gelük tot ui f voering van dc plannen kan wo>-4en overeeeaan. Mo°en degenen, wien hel aaneaat geestel'ikheid, oovoeders. ieuedleiders. al len. die de K.A. een goed hart toe^ra^en de roenst°m hooren en haar beantwoor den. Metterdaad! WEFRSVPRWAfiMTIHG In het wceroverz'cht van het K. N. M. I. Ie De Bilt van vandaag wordt medegedeld, dat onder invloed van een depressie bij Ier'and de tenvioeratuur in de hoogere ni- veaux aanzienlyijk gestegen is. In verband daarmede viel er in het Zuiden en hier en daar in het midden van het land regen bij temperaturen onder het vriespunt aan den grond Lager drong dc warmere lucht ook in de onderste niveaux meer naar het Noorden door. Zondag stegen de temoera- turen in Limburg," Brabant en Zeeland tij delijk boven het vriesDunt. De stroom van koude lucht uit Rusland via Noord-Duitsch- land is echter onder invloed van de stij gende barometers over Scandinavië weer ir: kracht toegenomen. g WEINIG VERANDERING. g De overgangszone tusschen de kou- o o de en warmere lucht ondereaat schorn- o o melingen van eenige tientallen kilome- a ters in de omgeving van het Zuiden 5 van het land. Dit veroorzaakt groote g g temperatuurtegenstellingen tusschen g g dc Noordelijke en Zuidelijke provin- 8 o cics, zwaar bewolkte lucht met plaat- 8 o selijke opklaringen, hier cn daar eeni- o o gen neerslag en aanhoudende vrij g o krachtige Oostelijken wind. 8 2 ooooooooooooooooooooooooooooooooooooooo

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1947 | | pagina 1