3)e CcicbchcSou^cmt
Mr. Sjarifoedin en Soedirman spreken
De vorst-catastrophe in Duitschland
Een Amerikaansche nota aan Polen
Rapport Rolkestein de hoofdschotel
DAGBOEKKRABBELS UIT FRANKRIJK (4)
DONDERDAG 9 JAN. 1947
Bureaux: Papengracht 32 Leiden
Giro 103003
Telefoon: Admin., Adv. en
Abonn. 20826.
Redactie: 20015.
Dir. en drukkerij 20935.
Abonnementsprijs 0.26 per
week, 1.10 p mnd. f 3.25 p.
kwartaal Franco p. post 4.00.
waarin opgenomen „DE BURCHT"
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
37e JAARGANG No. X0982
Hoofdredacteur: TH. WILMER.
Directeur:
C. M. v. HAMERSVELD
Uitgave van N.V. ,,De Leidsche
Courant" en Stichting „De
Burcht".
Advertenties 15 cent per m.m.
By contract belangrijke korting.
Olauó tot den
Slameitiócfieti CLdei
In Zijn toespraak in antwoord op de ge
bruikelijke Nieuwjaarswenschen door den
Romeinschen adel heeft Z. H. de Paus den
nadruk gelegd op de plichten van dezen
stand in het huidig tijdsgewricht. Hij toon
de daarbij de gevaren aan, welke het ge
volg zijn van een ongebreidelde vrijheid,
welke zich uiten in pers en cinema. Na er
op gewezen te hebben, dat niet alleen inter
nationale problemen, doch eveneens de na
tionale, de wereld beroeren, waarbij het
voornamelijk gaat om politieke, godsdiensti
ge en sociale vraagstukken, hield hij zijn
gehoor voor, zich ten opzichte van het in
terne leven niet als binnenlandsche emi
granten te gedragen. Een slechte gesteld
heid is hier evenmin toelaatbaar als onver
schilligheid, slapheid, passiviteit of neutra
liteit, welke gelijk staan met medeplichtig
heid.
NEDERLANDSCHE LANDINGSBOOT
WEER TERECHT.
Nadat allen kustwachten aan de Noord-
Oost-kust van Groot-Brittannië was ver
zocht uit te kijken naar een Nederlandsch
landingsvaartuig, dat 4 Januari van Hoek
van Holland naar Sunderland vertrokken
was en waarvan men sindsdien niets meer
had vernomen, bleek, dat het schip gister
avond in de Redheugh Baai, bij St. Abbes
Head in Schotland, voor anker gegaan is.
Het vaartuig, dat drie dagen lang door de
storm heen en weer geslingerd is, zal bin
nenkort naar Sunderland vertrekken. Het
was door de Nederlandsche marine over
genomen, na in den oorlog voor het vervoer
van tanks gebruikt te zijn. De boot zal in
Sunderland een kraan halen, die aldaar ge
repareerd is.
Het is alles de schuld van
de Nederlanders
De republikeinsche minister van defensie,
mr. A. Sjarifoedin, en de opperbevelhebber
van de T.R.I., generaal Soedirman, hebben
Dinsdag op een bijeenkomst van vertegen,
woordigers van zeven strijdorganisaties te
Djokjakarta ieder een rede uitgesproken.
Sjarifoedin verklaarde, dat, na het sluiten
van het bestand, waarmede de republiek
accoord ging, de Indonesische strijdkrach
ten dagelijks geprovoceerd werden, hetgeen
volgens spreker bewezen is. Na het bestand
maakten de Nederlanders propaganda dooi
de Indonesiërs ervan te beschuldigen, dat
deze de bepalingen van het bestand over
treden. Zij zeggen, aldus Sjarifoedin, dat
bij ons geen discipline heerscht en dat wij
de regels van het bestand niet eerbiedigen.
Over den toestand op Sumatra zeide Sjari
foedin, dat de Indonesiërs te Medan het
bestand niet geschonden hebben. Dit blijkt
uit een zoojuist uit Medan ontvangen tele
gram, waarin wordt medegedeeld, dat de
Indonesiërs tot het laatst toe het bestand
geëerbiedigd hebben. Ook te Padang en
Palembang ligt de schuld bij de Nederlan
ders, die de demarcatielijn hebben ge
schonden. Hij drong tenslotte krachtig aan
op de invoering van een eenhoofdige lei
ding, zoowel in militairen als in politieken
zin.
Soedirman zeide, dat, hoewel sinds de
proclamatie van de Indonesische onafhan
kelijkheid alles in het teeken van den strijd
stond, bij het Indonesische volk sedert
maanden de angst bestaat, dat het den vre
de moet ontberen. Het mint rechtvaardig
heid en wenscht welvaart. Indien wij daar-
17 Menschen doodgevroren
in Hamburg
Nederland is vannacht juist aan den goe_
den kant van de vorstlijn komen te lig-,
gen, zoodat het bij ons lekker dooit. Maar
in Duitschland houdt de vorst nog aan en
daarmee tevens de periode van ellende,
welke het gevolg is van de kou en het ge
brek aan brandstof. In verschillende Duit-
sche stedën is het reeds zoover, dat er bijna
geen transport meer mogelijk is.
Sedert velschillende dagen heeft Berlijn
nachttemperaturen van twintig graden
vorst gehad en de winter is voor deze stad
de koudste sedert 1893. Het stadsbestuur
heeft dratische maatregelen genomen voor
de bestemming der laatste kolenvoorraden,
daar alle toevoer over water is stopgezet,
■theaters, bioscopen, bureaux en café's ont
vangen geen kolen meer. Ook de levering
aan de industrie is stopgezet De electrici-
teitvoorziening is evenwel nog voor drie
v/eken verzekerd.
Het ernstigste is de toestand in Ham
burg, waar thans voor het eerst sedert hon
derd jaren de temperatuur tot twintig gra
den gedaald is. De stroomlevering is zoo
danig beperkt, dat het geheele leven in de
555 algemeen
556 algemeen
557 algemeen
558 algemeen
559 algemeen
MSTRIBUTIENIEUWS
AANVULLING BONNENLUST.
VOOR DE TWEEDE HELFT VAN DE le
PERIODE 1947 (5 t.m. 18 JAN
Elk der volgende bonnen geeft recht op
het koopen van:
BONKAARTEN KA, KB, KC 701
(Strook No. 2).
554 algemeen 100 gram bloem of kin
dermeel (niet uit rijst
bereid)
1 kg. appels of peren
50 gram cacao
125 gram koffie
50 gram thee
plus minus 225 gram
huishoudzeep of 90 gr.
toiletzeep
BONKAARTEN KD, KE 702. W
(Strook No. 2).
565 algemeen 1 kg. appels of peren
566 algemeen 50 gram cacao
562D reserve plus minus 225 gram
huishoudzeep of 90 gr.
toiletzeep
plus minus 450 gram
huishoudzeep of 180 gr.
toiletzeep
100 gram bloem of kin
dermeel (niet uit rijst
bereid)
TABAKSKAARTEN.
T 662 rantsoenen tabaks
artikelen.
Op bovenstaande bonnen kan met ingang
van Vrijdag 10 Januari a.s. worden ge
kocht.
De bonnen voor appels of peren blijven
geldig t-m. 1 Februari a.s.
SCHEERZEEP.
Op bon „Textiel I M." der textielkaart
VA 605 voor mannen wordt een rantsoen
scheerzeep beschikbaar gesteld. Men moet
deze bon bij een detaillist in scheerzeep
inleveren. De detaillisten zullen de zeep
afleveren, zoodra zij bevoorraad zijn.
Een rantsoen scheerzeep bedraagt: 50
gram scheerzeep of 100 gram scheercrême,
of 400 gr. snelscheercrêéme.
In verband met het aanwijzen van de
nieuwe zeepbon kan het voorkomen, dat
hier en daar enkele winkeliers nog niet
voldoende bevoorraad zijn. Verwacht mag
echter worden, d'at de aflevering op de
nieuwe bonnen in de meeste gevallen bin
nen weinige dagen kan geschieden.
562E reserve
563D reserve
stad wordt lamgelegd Gemeld wordt, dat
de ziekenhuizen het groote aantal patiën
ten, die met bevroren ledematen worden
binnengebracht, niet meer kunnen verwer
ken. Er zijn reeos 1? menschen doodgevro
ren.
Door de stroombeperking zit tweederde
eer stad zonder licht.
In München is de stroomlevering be
perkt tot avond en nacht. Zelfs de telefoon
dienst is ten deele stopgezet.
De geheele Beierscl e industrie is door
kolengebrek stilgezet. De spoorwegen zijn
in geheel Noor.d'-West-Duitschland tot be
perkingen overgegaan ten einde kolentrans-
porten voorrang te verleenen.
RUSSISCHE MAARSCHALKEN NAAR
LONDEN.
Het l|oofd van den So wj et-Russisch en
generalen staf, maarschalk Alexander Wa-
siljefsky. heeft, met verlof van de Sowjet-
regeering, een uitnoodiging van veldmaar
schalk Montgomery om in de lente naar
Londen te komen, aanvaard, aldus ver
klaarde Montgomery tijdens een cocktail-
partij ten huize van den Britschen ambas
sadeur te Moskou.
Hij voegde er aan toe, dat hij den Sow-
jet-maarschalk zeer gaarne de Britsche
militaire scholen zal laten zien.
voor echter moeten vechten, dan is één
groep daarvoor aansprakelijk, t.w. de ka
pitalistische en imperialistische Nederlan
ders, die ter bereiking van hun doeleinden
de kracht van een leger gebruiken. Van In
donesische zijde is alles gedaan om de ge
schillen op vredelievende wijze op te los
sen, doch agressie van het Nederlandsche
leger heeft de vruchten van de besprekin
gen teniet gedaan. De regeering en het volk
van Indonesië hebben geduld genoeg ge
toond, doch ook dit heeft grenzen. Het is
niet genoeg, dat wij ons volk vragen te be
slissen, of het voor of tegen Linggadjati is
en het is niet voldoende, dat wij mondeling
of schriftelijk protesten laten hooren. Wij
moeten een realiteit met een realiteit be
antwoorden en duidelijk ons standpunt ken
baar maken. Soedirman bepleitte een één
hoofdige leiding en besloot zijn rede met
de opwekking: „Gaat door met vechten on
der een eenhoofdige leiding. Doet niets op
eigen initiatief. Is men eenmaal met vech
ten begonnen, dan vechte men door".
Nederland wijst beschuldiging af.
De Nederlandsch-Indische regeering heeft
de republikeinsche beschuldigingen van
.schending var. den wapenstilstand door
maatregelen van militaire zijde en van de
zijde der Nederlandsch-Indische regeering
officieel en categorisch van de hand gewe
zen.
De Nederlandsche legervoorlichtings-
dienst heeft op de beide Djokjaasche rede
voeringen gereageerd met de verklaring,
dat tusschen 1 November en 31 December
de Republikeinen zich 350 maal hebben
schuldig gemaakt aan schending van het
bestand, waarbij 60 Nederlanders zijn ge
dood en vele honderden gewond. Generaal
Soedirman heeft nooit, zooals de Neder
landsche opperbevelhebber, de order
„staakt het vuren" gegeven, wat toch op 14
October j.l. werd overeengekomen.
De maatregelen gedurende de drie laat
ste weken getroffen, vonden alle hun oor
zaak in toenemende bedreiging of agressie,
vooral na de rede van Soedirman van 26
December. Daarbij veid in een aar.tal ge
vallen de .bereikte overeenkomst door In
donesische bevelhebbers eenzijdig opge
zegd en op verschillende plaatsen werden
aanvallen 'r.gezet, v.clke duidelijk een ge
coördineerd karakter droegen.
Prof. mr. C. P. M. Romme is Woensdag per vliegtuig naar Indië vertrokken. Hij werd
uitgeleide gedaan door den ondervoorzitter der K.V.P., den heer Ch. Matser, burge
meester van Arnhem.
Boycot van candidaten
der Boerenpartij
De Amerikaansche ambassadeur te War
schau heeft opdracht gekregen, de Poolsche
regeering een Amerikaansche nota betref
fende de Poolsche algemeene verkiezingen,
die 19 Januari zullen worden gehouden, te
overhandigen, aldus verklaarde een woord
voerder van het Amerikaansche departe
ment van buitenlandsche zaken te Washing
ton. Hij voegde er aan toe, dat de tekst
van deze nota te Washington gepubliceerd
zal worden, zoodra men van Moskou het
bericht heeft ontvangen, dat de nota door
de Poolsche regeering in ontvangst is ge
nomen.
Hoe eigenaardig het er bij de voorberei
ding van deze verkiezingen naar toe gaat,
blijkt uit verklaringen van den leider van
de Poolsche Boerenpartij, Mikolajczyk, dat
110 van de door zijn partij gestelde candi
daten voor de algemeene verkiezingen op
grond van verschillende beschuldigingen
door de politie worden vastgehouden.
Vergadering der Kath.
Onderwijzers te Utrecht
Het Verbond van het Kath. Onderwij
zers Verbond1 in Nederland hield zijn ver
gadering in Hotel „Noord-Brabant" te
Utrecht.
De voorzitter, de heer Willem Wiltschut,
memoreert vooral de ac'-ie tot verbetering
van de salarispositie van de onderwijzers.
Hoewel het volledig rechtsherstel niet werd
bereikt, zal toch het resultaat van ons
werk in de Commissie ad hoe groote vol
doening brengen in breede kringen van ons
corps, aldus spr.
De heeren Wiltschut, Wijnen en Derk-
,v
Reeds langer dan drie weken ligt al het werk aan de Antwerpsche haven stil. Door
gebrek aan lospersoneel is een groote lading sinaasappelen totaal bedorven. Enkele
burgers trachten nog wat eetbare vruchten uit den stapel te zoeken. ANP. P.
sen worden resp. nerkozen als voorzitter,
secretaris en penningmeester;, de heer De
Boer als redacteur van Het Kath. School
blad.
De bespreking van het rapport-Bolke-
stein vormde de hoofdschotel der discus
sies. Conform dit rapport spreekt de ver
gadering zich uit vooi het tweejarig kleu
teronderwijs, gevolgd door de vijfjarige
lagere school Ook het apart voortgezet ge
woon lager onderwijs wordt door de verga
dering aanvaard. In afwijking met het
rapport verklaart de vergadering zich voor
een verplichte vierjarige school voor U.L.
O., terwiil men liet gewenscht acht, dat
de brugklasse los sta van U.L.O., A.M.S. en
Lyceum. In zake de ooleiding tot onder
wijzer acht men de middelbare school niet
de gewenschtc grondslag, maar verklaart
m^n zich voor het lyceum gevolgd door een
3-jarige kweekschool. Het rapoort zal na
der in de A.N.O.F. besproken worden,
waarna van deze federatie een rannort zal
uitgebracht worden aan de Regeering.
Krachtig sDreekt de vergadering zich uit
voor afschaffing van de classificatie voor
al in verbaal met het schrikbarend tekort
aan onderwijskrachten ten plattelande.
Een onderzoek zal ingesteld worden na^r
de regeling van het Katechismusonderwijs
in dé* diverse diocesen, teneinde tot een
zoo goed mogelijke regeling van dit on
derricht te komen
TEGENVALLER VOOR ONZE
VLEESCHPOSITIE.
Gisteravond arriveerde in Amsterdam
het Deensche s.s. „Mercur" met een lading
van 453 koeien uit Denemarken, waarvan
er tijdens de reis ruim honderd door het
stormweer zijn omgekomen, en waarschijn
lijk ongeschikt voor de consumptie in ons
land zullen worden verklaard. Beteekent dit
voor de cargadoors een schadepost van 40
tot 50 duizend gulden, voor onze vleesch-
positie is dit verlies een geduchte tegen
valler.
26 December.
Vanmorgen héb ik een bezoek
gebracht bij mijn vrienden in
Versailles. De hartelijkheid,
waarmee ze mij ontvangen,
ontroert me telkens weer op
nieuw. Maar met hun ideeën
kan ik me over het algemeen
niet vereenigen. Ongetwijfeld
hebben ze hier en daar zeer
goedé inzichten. Maar het ge
heel deugt niet. Ze zijn typi
sche vertegenwoordigers van
een bepaalde katholieke groep,
die eenmaal met groot élan en
enthousiasme begonnen is.
maar die in een bepaald op
zicht gefaald heeft en nu de
moed heeft verloren. Voor den
oorlog behoorden zij tot de
uiterst rechtsche groepee
ring in Frankrijk, dé „Action
Franqaise". D.w.z. toen de A. F.
verboden werd door de kerke
lijke overheid, hebben zij zich
voorbeeldig onderworpen. Maar
hun idealen lagen in die rich
ting. Zij hoopten op een nieu
we, nationale bewustwording,
die zou samenvallen met een
terugkeer naar het christendom
en tegelijkertijd naar het ko
ningschap. Zij zijn vertegen
woordigers van de oude, Fran-
sche adel. Men moet echter niet
meenen. dat zij daarom b.v-
een herstel wenschten van het
..ancien régime". Verre van
daar: op sociaal gebied hadden
zij zeer vooruitstrevende ideeën
en zagen zij zeer goed, soms
zelfs met een zekere overdrij
ving, de funeste gevolgen van
de moderne industrialisatie.
Daarnaast waren zij ook nog
sterk anti-Engelsch: zij hadden
geen vertrouwen in de Engel-
sche politiek en meenden, dat
Frankrijk niet meer of minder
dan geëxploiteerd werd door
Engeland. In hoeverre zij hier
in gelijk hadden, zal de toe
komst leeren.
Onder de oorlog hebben juist
de menschen van deze richting
zich laten misleiden tot colla
boratie met de Duitschers. Ik
wil de ernst van dit feit niet
verdoezelen: men moet echter
de moed hébben het objectief te
zien.
Een feit is, dat zij nooit van
de Duitschers geprofiteerd heb.
ben: daarvoor zijn zij te veel.
edelman. Ze meenden echter,
dat een Duitsche overwinning
noodig was om het gevaar uit
het Oosten te bezweren. Ze zijn
bijna volkomen blind geweest
voor het gevaar, dat in Duitsch
land zelf besloten lag, iets wat
in Frankrijk beter te begrijpen
is dan hier, omdat daar de
Duitschers op geraffineerde
wijze getracht hebben, juist in
de kaart van de katholieken te
spelen.
Na den oorlog hebben déze
menschen al hun idealen zien
ineenstorten. Van de oude so
cialistische partijen is niets
overgebleven. Zij hebben zich
dermate gecompromitteerd, dat
zij practisch onmogelijk gewor
den zijn. Thans zien deze men
schen geen uitweg. Zij hebben
hun katholieke idealen te zeer
verbonden aan bepaalde poli
tieke inzichten. Dit zal zich uit
eindelijk altijd wreken. Kon
den zij nu maar vertrouwen
hebben in het nieuwe, dat in
Frankrijk aan het groeien is!
Maai- zij staan er practisch bui
ten en beperken zich hoofdza
kelijk tot een bittere, vaak niet
gerechtvaardigde critiek. Van
iemand, als De Gaulle moeten
zjj niets hebben. Zij beweren,
dat hij, uit ijdelheid, Frankrijk
aan de communisten verkocht
heeft. Want hij heeft de Fran-
schen aangezet in de Maquis te
gaan. die overwegend commu
nistisch waren. Het is niet
moeilijk in te zien. dat deze be
schuldiging onrechtvaardig en
belachelijk is. En ik kan het
alleen maar zeer jammer vin
den, dat deze menschen, die zoo
hartelijk en zoo hoffelijk zijn,
feitelijk buiten de werkelijk
heid leven. Ook dat is iets, dat
zich wreken, moet. Ik zou wel
eeps willen weten, hoeveel van
dërgelijke Franschen er op het
oogenblik zijn. Zij beteekenen
een belangrijk contingent nut
tige krachten, dat uit reactie
werkeloos blijft. Het zal een
bijzondere opgave van de Ka
tholieke Actie in Frankrijk
zijn, deze broeders en zusters
door genegenheid en begrip en
veel geduld te winnen en in
den strijd voor het Godsrijk in
te schakelen.
Dr. HENRI v. ROOLTEN,
Kruisheer.
Mikolajczyk deelde mede, dat op het
oogenblik in 8 van de 52 kiesdistricten,
waarin Polen is verdeeld, de door zijn par
tij gestelde candidaten niet toegelaten zyn;
21 van de lijst zijn wel toegelaten en de
toestand van de rest is nog onzeker.
In Poolsche politieke kringen heerscht
nog onzekerheid, of de Poolsche Boeren
partij de verkiezingen al of niet in hun ge
heel zal boycotten.
HET VERZET IN PALESTINA.
Te Richon le Zion bij Tel Aviv zijn 12
leden van dé Joodsche verzetsorganisatie
„Irgoen Zwai Leoemi", onder wie 3 „zeer
belangrijke personen", gearresteerd.
Menahem Beigi, commandant van de „Ir
goen Zwai Leoemi" heeft in een radio
boodschap over den clandestienen zender
„De stem van het vechtende Zion" een
beroep op de Joodsche bevolking van Pa
lestina gedëan om een burgeroorlog te
voorkomen.
EEN BOM IN HET ZUIVERINGS
GERECHTSHOF TE FRANKFORT.
Te Frankfort is gisternacht in het ge
rechtsgebouw voor de zuivering een bom
ontploft, die de rechtszaal geheel heeft ver
nield. Persoonlijke ongevallen deden zich
niet voor. De politie heeft de zaak in on
derzoek.
De openbare aanklager Karl Erhard is
van meening, dat de aanslag in verband
staat met het zuiveringsproces tegen Mi
chael Haertel, voormalig directeur van de
gevangenis der Gestapo te Neurenberg.
PARL. COMMISSIE NAAR WEST-INDIë.
De parlementaire commissie voor West-
Indië is gistermiddag om 13.00 uur van
Schiphol vertrokken naar Paramaribo. Het
gezelschap, waartoe de heeren mr. G. C. D.
J. Kropman, voorzitter, dr. S. E. B. Biere-
ma, mr. H. J. W. A. Meyerink, prof. dr.
J. de Zwaan, prof. dr. J. H. A. Logeman, G.
Wagenaar (leden), en mr. M. F. F A de Ne-
reé tot Babberich (secretaris) behorren,
reist via Rio de Janeiro. De heer F. H. R.
Lim Apo, voorzitter der Staten van Su
riname en de Tweede Kamerleden L. N.
Palar en S. A. Posthumus waren bij het
vertrek aanwezig.
VIER EERE-DOCTORATEN IN DELFT.
Het was gisteren de 105e Dies van de
Technische Hoogeschool en bij gelegen
heid daarvan ontvingen vier verdienste
lijke Nederlanders het eere-doctoraat van
deze school. De president-directeur van de
K.L.M., de heer A. PJesman, de zoojuist af
getreden president-direrecteur van de N.S.,
ir. W. Hupkes, directeur-generaal van de
Rijkswaterstaat, ir. W. G. H. Harmsen en
de hoofd-ingenieur der Staatsmijnen, ir. D.
P. Ross van Lennep.
GEFUSILLEERDEN GEÏDENTIFICEERD.
J.l. werd op het gedeelte van de Waals-
dorpervlakte, gelegen aan den Waalsdor-
perweg onder de gemeente 's Gravenhage,
wederom een aantal stoffelijke resten van
gefusilleerden opgegraven. In verband met
het feit, dat deze lichamen, dertien in ge
tal, nog niet eerder door den dienst „iden
tificatie en berging lijken" geïdentificeerd
konden worden, warep hieromtrent nog
geen mededeelingen gedaan.
Tien van deze slachtoffers, allen afkom
stig uit Rotterdam, zijn inmiddels geïden
tificeerd, terwijl de drie nog niet geïden
tificeerde waarschijnlijk eveneens afkom
stig zijn uit Rotterdam.
De namen van de slachtoffers zijn: Frans
Nicolaas Ludwig. Ids Haagsma, Frans Ber
nard de Ruyter, Gijsbert Jansen, Anne Wil
lem Arie Koopman, Paulus Visser, Hendrik
Theodoor Zwaan, Jacob Arie Verolme, Jan
Adrianus 't Hart, Bastian Dingeman van
Duin.
De slachtoffers werden in begin Novem
ber 1944 gearresteerd. De nagelaten betrek
kingen hadden het laatst op 8 November
1944 iets van hen gehoord, zoodat men aan
neemt, dat deze slachtoffers op 9 November
1944 gefusilleerd zijn.
WEERSVERWACHTING
g OM HET VRIESPUNT. 2
o Aanvankelijk afnemende, later weer 2
p iets toenemende wind tusschen Z.-W.
g en Z.-O., wisselend bewolkt met hier
g en daar eenige neerslag. Vannacht op o
g de meeste plaatsen weer opvriezend. 5
o Morgen overdag in het N.-O. van het I
o land temperatuur om het vriespunt; in
o het overige gedeelte enkele graden 2
5 boven nuL o
lOOOOOOOCKKDOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOO