3)e CcicfootaSou/tcwt
Vaox Jndië
Vertrek der Commissie-Generaal naar
Nederland uitgesteld
Weer eens een kabinetscrisis in België
De dreigende honger in W.-Duitschland
DONDERDAG 14 NOV. '46
bureaux: Papengracht 32. Leiden
Giro 103003.
Telefoon voor Advertenties en
Abonnementen 20826.
Redactie en Directie 20015.
Handelsdrukkerij 20935.
Abonnementsprijzen f 0.26 per
week, 1.10 p. mnd, f3.25 p.
kwartaal Franco p. post f 4.00.
waarin opgenomen „DE BURCHT"
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
37e JAARGANG No. 10936
Hoofdred.: Rector H. SONDAAL
en TH. WILMER. Directeur:
C. M. VAN HAMERSVELD.
Uitgave van N.V. „De Leidsche
Courant" en Stichting „De
Burcht".
Advertenties 15 cent p. m.m. Bi)
contract belangrijke korting.
Stijl in het gezinsleven
„WIJ VERWACHTEN van dit boek veel
goeds" aldus de Bisschop van Haar
lem, mgr. J. P. Huibers, in een „Voor
woord" bij het boek van den zeereerw.
4ieer H. W. Agterof: „Wel en wee in het
huwelijk".
Wie in dit boek even heeft gebladerd, «is
gaan lezen, en hij heeft het stellige voorne
men gemaakt, het spoedig wéér ter hand
te nemen en vóóral om het bij vele voor
komende gelegenheden te raadplegen.
De lezer zal dankbaar zijn voor de prin-
cipieele gedachten, die de schrijver voor
zet in frisschen, actueelen en gezond-popu-
lairen vorm. Principieele gedachten, die
stijl brengen in verloving, huwelijk en hui
selijk leven.
En daaraan ontbreekt het ons maar al te
veel dat is ons voornaamste tekort: een
tekort aan stijl.
Wij leven vaak in wat „christelijke" allu
res en conventies uiterlijkheden, die wel
niet gehéél zonder waarde zijn, maar die
wij ook weer vrij gemakkelijk van ons we
ten af te werpen, als de omstandigheden
dat ons wenscheliik doen schijnen. Het ont
breekt aan innerlijkheid, aan een christe
lijke stijl, die het leven mooi maakt door
de eenheid van conseouente beleving van
het Christelijk Geloof in de rijke verschei
denheid van alle levensuitingen. De dis
kwalificatie „burgerlijk" (uitgesproken met
het accent van een zekere „beschaving"!)
ligt zoo vaak in den mond van personen,
die zélf, zonder er zich. van bewust te zijn,
zoo echt „burgerlijk", echt alledaagsch en
„gewoon" ziiiu omdat zij aan hun leven
niet geven dién bezielenden inhoud, wel
ke dat leven opheft, er tint en gloed in
legt, en aan alle levensuitingen, ook aan de
eenvoudigste, een wel-overwo?en fijnheid
schenkt. Zij missen die christelijke levens
stijl. welke een Franschen wiisgeer deed
schrijven: l'homme chrétien n'est pas me
diocre. een christen is niet een mensch
van den middenmaat.
De mooie christelijke levensstijl in héél
het gezinsleven tot uitdrukking, tot beziel
de en beziel^de beleving te brengen
dat is het schoone doel van het boek van
den zeereerw. heer Agterof.
Wij zouden graag hie1- nu willen gaan ci-
teeren. Doch de eene Passage verdringt de
andere om voorkeur. Laten we wat tite's
noemen: ,,F-en moeilijk onderwerp" (de
voorlichting), „Wat zal miin kind worden?"
„Mijn kindprio^ter?". .rSparen voor
dpn trouwdag". „Wat zullen wii leren",
„Onze Maria-vereering", „De klrediug",
„Leeren sterven", „Bijtijds waarschuwen"
(met de vermelding van „een ware gebeur-
tenis". die ons zoo diep heeft getroffen,
blz. 166 en 167), ..Rouw-circulaires", enz.
Er is een rijke variatie van ongeveer zestig
beschouwingen, alle kort en pittig en we
mogen ook ze«*®en: boeiend.
Een katholieke orofessor hoorden we eerrs
tot zijn katholieke studenten schertsend
zeggen: er is een zonde die nooit wordt ge-
biecht, en dat is de zonde van boek-recen-
sènten, die hun lezers een boek aanprijzen,
dat geen aanprijzing verdient, en hun zoo
nutteloos geld uit d-? zak kloppen! Wij heb
ben deze les ter harte genomen en er ons
nut meegedaan. Maar wij zijn dankbaar, dat
ons hier de gelegenheid wordt geschonken,
iets goeds te doen, onzen lezers een belang
rijken diénsi te bewijzen, n.l. door hun aan
te bevelen het boek „Wel en wee in het
huwelijk". Een antwoord op velerlei vra
gen door H. W. Agterof pr., secretaris van
het Bisdom Haarlem. Uitgave van „Dili-
gentia" te Amster^m. En wii zouden die
aanbeveling geven, oók als de Bisschop van
Haarlem haar niet gegeven had Maar nu
de Bisschop zélf het werk heeft aanbevo
len besluiten wij met Diens woorden: „Wij
bevelen het warm aan zoowel aan gehuw
den als aan hen, die zich op het huwelijk
voorbereiden". „Ja zelfs durven Wij het
dringend aanbevelen in de belangstelling'
van onze priesters".
Moeilijke
vraagstukken
|"^E IN EN UITVOER is één der moeilijke
vraagstukken, waarvoor de Regeering
is geplaatst. Reeds dit vraagstuk alléén
slechts één uit de vele! eischt o.i. zoo
veel studie en zorg, dat de ministers haast
geen tijd moeten over hebben, om door het
land te reizen en officieele bijeenkomsten
bij te wonen.
Ter illustratie met een enkel simpel voor
beeld. Nederland heeft zooveel mosselen,
dat we er best wat kunnen uitvoeren, als
we er wat anders goeds voor in de plaats
krijgen. Maar.... Engeland zegt. dat onze
mosselen te duur zijn. Zoo blijkt weer, hoe
ingewikkeld, door allerlei consequenties, de
loon- en prijspolitiek moet zijn. Frankrijk
zegt, dat het onze mossellen wil in ruil voor
parfum. Daartoe zouden we echter al
léén kunnen besluiten, als we met onze
mosselen héélemaal geen raad meer zouden
weten. Laten de Franschen anders maar
zich parfumeeren en de Nederlanders mos
selen eten. Met dit, zooals we zeiden, sim
pel voorbeeld wilden we even toelichten de
veelzijdigheid van het vraagstuk van den
in- en uitvoer.
Abonnementen
voor onze militai.
ren aldaar kunt
u dagelijks op
geven. De prijzen
ziin:
p. kwartaal (zee
mail). ƒ2.10.
p. kwart, (lucht
mail) 7.45.
Storting van het verschuldigde
bedrag op Gironummer 103003 en
opgave van het juiste adres aan de
Administratie van ons blad: Papen
gracht 32—34, telefoon 20935 of bij
onze agenten.
De Administratie.
De opening van het Engelsche parlement werd met het gebruikelijk ceremonieel
door den koning verricht. Yeomen of the Guard in hun>«cihlderachtige costuums
staan opgesteld voor inspectie voor de parlementsgebouwen te Londen.
lijkheden opleveren aldus meent Aneta.
De oorspronkelijke bedoeling om het 17
punten tellende document nog voor het
vertrek der Commissie-Generaal te parafee-
ren, moest door tijdsgebrek vervallen. Dit
zal nu Vrijdag as. tijdens de bijeenkomst
te Batavia geschieden.
DE BASIS-OVEREENKOMST VAN CHEblBON
l^ADAT EERST WAS MEDEGEDEELD, dat de leden der Commissie-Generaal, met
uitzondering van dr. v. Mook, a.s. Zaterdag naar Nederland zouden terugkeeren,
om overleg te plegen met de Nederlandsche regeering, wordt thans officieel gemeld,
dat het vertrek van de Commissie-Generaal is uitgesteld. Redenen zijn hiervoor
niet opgegeven. Wel is de Commissie-Generaal gisteren uit Cheribon per vliegboot
naar Batavia teruggekeerd. De leden waren niet bereid, eenig commentaar te geven op
de basis-overeenkomst, welke te Cheribon was bereikt.
Eén belangrijke kwestie
nog niet geregeld
Volgens een officieel communiqué' heeft
lord Killearn beide partijen hartelijk ge
luk gewenscht met het feit, dat een basis
overeenkomst was bereikt, waarop de lei
ders der beide delegaties uiting gegeven
hebben aan hun dankbaarheid jegens lord
Killearn voor diens aandeel in de onder
handelingen- Hem werd verzocht ook de
zitting te presideeren, waarop de definitie
ve overeenkomst zou worden geteekend.
De buitengewoon slechte verbindingen
met Linggadjati hebben tot gevolg gehad,
dat eerst gistermorgen volkomen duidelijk
werd, hoe de toestand zich had ontwikkeld.
Inderdaad is een vrij groote mate van
overeenstemming bereikt. Zoowel het plan
voor een unie als de positie van de Kroon
zijn uitgewerkt op een wijze, die voor bei
de partijen bevredigend kon worden ge
noemd. Toch heeft men een aangelegenheid
nog niet tot oplossing kunnen brengen en
het schijnt, dat dit de reden is voor het
vertrek van de Commissie-Generaal naar
Nederland. Er zijn aanwijzingen, dat de
Commissie-Generaal wenscht, dat de Ne
derlandsche regeering in deze zeer belang
rijke aangelegenheid mede verantwoorde
lijk is voor de uiteindelijke beslissing. De
aard van deze beslissing is nog niet be
kend.
Een aantal betrekkelijk onbelangrijke za
ken zijn nog in behandeling, maar, zoodra
men in Nederland de voornaamste kwestie
aanvaardt, zullen zij geen verdere moei-
Baron van Boetzelaer spreekt
met Bevin en Molotof
De Nederlandsche minister van buiten-
landsche zaken, baron van Boetzelaer van
Oosterhout, heeft gisteren een bespreking
gehad met Bevin en zou later op den dag
een bezoek aan Molotof brengen. Naar ver_
luidt betreffen de besprekingen de onlangs
aan Amerika, Engeland, Franyrijk en de
Sovjet-Unie overhandigde nota inzake de
Nederlandsche eischen met betrekking tot
Duitschland.
TEKORT ZUID-HOLLAND 1,3 MILLIOEN.
Verhooging grondbelasting.
De Ged. Staten van Zuid-Holland hebben
aan de Prov. Staten de begrooting voor
1947 doen toekomen, waarvan de eindcij
fers van den gewonen dienst zijn: uitga
ven: 12.345.000, inkomsten 11.030.000.
Het geraamde tekort bedraagt dus
1.315.000.
Ged. Staten achten het niet verantwoord
het tekort geheel uit de reserve, welke nog
van vorige jaren aanwezig is, te dekken.
Zij zijn daarom van meening, dat voor 1947
het maximum aantal opcenten (60) op de
grondbelasting moet worden geheven,
waardoor de beschikking uit de reserve be
perkt kan blijven tot rond f 584.000. Er
blijft dan nog 1.433.000. Door-de verhoo
ging van de grondbelasting zal de opbrengst
met 731.000 stijgen.
Grootere invoer import
sigaretten?
Aan het einde van het jaar zullen de
Zuid-Amerikaansche sigaretten weer tot
het verleden behooren. De groote wrijving
tusschen het 'Rijksbureau en de sigaretten-
fabrikanten hebben er toe geleid, dat deze
laatste categorie Dinsdag een bezoek aan
den minister heeft gebracht.
De huidige toestand werd besproken en
het is thans niet onmogelijk, dat het begin
van het volgend jaar een verdubbeling van
het tabaksrantsoen zal komen, aldus de
„Utrechtsche Courant".
Met het oog op de schrikbarende vormen,
die de zwarte handel aanneemt, heeft men
besloten, dat er een vergrooting van im
portsigaretten moet plaats hebben. De im
port van de beruchte Domingotabak zal
in ieder geval worden stopgezet.
Communistische ministers
treden af
De zesde Belgische kabinetscrisis sinds
het einde van den oorlog driegt een feit te
worden. De vier communistische ministers
zijn n.l. afgetreden.
De aanleiding tot dit aftreden is het vol
gende:
Volgens een overeenkomst tusschen de
drie partijen van de coalitie (socialisten,
communisten en liberalen) was één van de
functies van vice-voorzitter der Kamer ge
reserveerd voor de communisten. Bij de
Douglas-toestel te
pletter gevlogen
Uit Mexico wordt gemeld, dat 12
passagiers en 3 leden der beman
ning van een Douglas-toestel om het
leven gekomen zijn, doordat het
vliegtuig tegen een bergwand in de
buurt van Peote in den Mexicaan-
schen staat Vera Cruz te pletter
vloog.
Dlserteur tot twee en half
jaar veroordeeld
De krijgsraad te velde heeft den 21-jari-
gen J. P. uit Raalte, die deel uitmaakte
van de 7 December-divisie, doch voordat
zijn onderdeel naar Indië vertrok daarvan
deserteerde, veroordeeld tot 2y2 jaar ge
vangenisstraf met aftrek der voorloopige
hechtenis.
De auditeur-militair, majoor mr. dr. Baak
legde in zijn requisitoir de nadruk op de
noodtoestand, die in Indië heerscht en op
het gevaar, waarin het koninkrijk verkeert.
Tegen degenen, die niet bereid zijn, hun
eerste verplichtingen tegenover hun land
na te komen, moet, aldus spreker, streng
worden opgetreden.
Een hoofdofficier van den Britschen staf
in Duitschland heeft medegedeeld, dat een
plan was opgesteld, om aan eventueele on
lusten in Duitschjand het hoofd te kunnen
bieden.
-Volgens het Duitsche persbureau Dana
hebben Amerikaansche havenfunctionaris
sen te Bremen medegedeeld, dat 7.000 ton
meel, oorspronkelijk bestemd voor het
Amerikaansche leger, naar het Rijnland en
Ruhrgebied zal worden gezonden.
Ook is een scheepslading van 500 ton
graan onder Je nieuwe ruilovereenkomst
uit de Russische zone van Duitschland in
de haven van Hamburg aangekomen. Het
is een eerste zending van 100.000 ton graan.
Men verwacht nu een ononderbroken
stroom graan en er worden maatregelen
genomen om het groan ook per trein
naar de plaats van bestemming te vervoe
ren.
Vertegenwoordigers van Engeland en
NIEUWE SOVJETNOTA INZAKE
DARDANELLES
De Britsche regeering heeft een nieuwe
Sovjet-nota inzake de Dardanellen ontvan
gen.
Naar verluidt, dringt de nota er ditmaal
niet op aan, dat niet-vijandelijke ondertee
kenaars van het verdrag van Montreux bij.
eenkomen om de herziening van dat ver
drag te overwegen.
OPENBARE AANKLAGER ZELF
GEARRESTEERD.
De zuiveringsrechtbank te Dachau heeft
de arrestatie bevolen van den openbaren
aanklager bij die rechtbank, Johannes
Rank. Hij wordt er van verdacht in 1938
een katholieken priester te Ramersdorf bij
de Gestapo te hebben aangegeven.
INTERN. TEXTIELPROBLEMEN.
De bijeenkomst der industrieële commis
sie voor textiel van de Internationale Ar
beidsorganisatie, welke in de Belgische
hoofdstad wordt gehouden, en gisteren is
begonnen, zal, naar verwacht wordt, onge
veer negen dagen duren. Meer dan twintig
landen zijn op deze conferentie verte
genwoordigd door ruim 130 afgevaardigden.
Amerika zijn gisteren in besloten vergade
ring te Washington bijeen geweest. Het
voedselvraagstuk in de Britsche zóne staat
als eeste punt op de agenda
Voor de vergadering begon heeft een van
de voornaamste afgevaardigden van Ame
rika, generaal Lucius Clay, op het Witte
Huis een bespreking met president Truman
gehad.
Verwacht wordt, dat de besprekingen
ongeveer een week zullen*duren.
SCHADELOOSSTELLING AAN OVER
HEIDSPERSONEEL, ONTSLAGEN OF
ONDERGEDOKEN TIJDENS DE
BEZETTING.
Verschenen is de memorie van antwoord
van den minister van binnenlandsche za
ken, uitgebracht mede namens zijn ambts-
genooten, op het voorloopige verslag met
betrekking tot het wetsontwerp: „Herzie
ning van tijdens de bezetting verleende
ontslagen en andere maatregelen ten aan
zien van personen in overheidsdienst,"
zooals uitkeering van salaris gedurende
den tijd van onderduiken.
Het ligt in de bedoeling in de uitvoe
ringsvoorschriften vast te leggen, dat alle
inkomsten, uit arbeid of bij wijze van steun
uit de kassen van illegale organisaties ge
noten, zullen moeten worden opgegeven en
van het totaal bedrag der uit hoofde van
het ontslag niet genoten salarissen zullen
worden afgetrokken. Bij de opstelling van
de uitvoeringsvoorschriften zal in overleg
met de verteg?nwoordigers van het natio
naal steunfonds worden nagegaan, hoe een
en ander op de meest doeltreffende wijze
kan worden geregeld.
De regeering is niet voornemens, ten aan
zien van de schadeloosstelling van hen, die,
in particulieren dienst werkzaam tijdens de
bezetting, op grond van hun principieele
houding ontslag hebben gekregen, een re
geling te treffen naar analogie van het on
derhavige wetsontwerp
In tusschen kan worden medegedeeld, dat
een ontwerp van wet, welke het toekennen
van een periodieke uitkcoring aan deelne
mers aan het verzet en hun nagelaten be
trekkingen mogelijk maakt, in vergevorder
den staat van voorbereiding is.
Amerika's „rond de wereld"-bommenwerper. De nieuwe, zes-motorige bommenwer
per der Amerikaansche legcr-luchtstryd krachten, de B-36, tijdens een tocht. Het
vliegtuig heeft een vleugelwijdte van 69 meter en is bijna 59 meter lang. De motoren,
van het stuwings-type, ontwikkelen een vermogen van totaal 18000 P.K. Volgens
de militaire luchtvaartdeskundigen kan deze bommenwerper vanaf zijn landbasis een
atoombom naar iedere bewoonde streek in de wereld dragen en weer terugkeeren
zonder brandstof by i te laden. Het bommen ruim heeft een laadvermogen van gelijk
aan dat van vier spoorwagons.
eergisteren in de Kamer gehouden verkie
zingen voor deze functie stelde Marchand,
afgevaardigde van de Belgische Democra
tische Unie, zich onverwacht candidaat en
hij werd gekozen in de plaats van den voor
zitter van de communistische partij Lahaut.
De voorzitter van de socialistische partij,
betuigde onmiddellijk zyn spijt over het
feit, dat zekere leden van zijn partij hun
stem tegen Lahaut hadden uitgebracht. Of
schoon de stemming geheim was, neemt
men aan, dat ongeveer een vijf-en-twintig-
tal socialistische afgevaardigden op het
laatste moment besloten, op deze wijze van
hun gezindheid tegen de communisten blijk
te geven.
De communisten hebben daarin aanlei
ding gevonden om zich uit de regeering te
rug te trekken.
De werkelijke oorzaak van dit aftreden
zit natuurlijk veel dieper dan het incident
in de Kamer Het blijkt nl. meer en meer,
dat de socialisten zich van de communis
ten afwenden, zoodat het aftreden van de
communisten slechts een symptoon is yan
het algemeene verlangen om te breken met
de linksche meerderheid. Thans komen de
Katholieken, georganiseerd in de Chr.
Volksparty, weer naar voren. Zij zijn ster
ker dan welke andere partij ook in België
en zullen straks (na 1 Januari) wanneer
ook de vrouwen stemrecht krijgen, nog
sterker worden. Men verwacht nu, dat de
linksche partijen zullen trachten, om nog
vóór 1 Januari parlementaire verkiezingen
door te dryven.
Binnen drie dagen na de jongste alge
meene verkiezingen in Frankrijk is een
nieuwe verkiezingscampagne begonnen. 25
millioen kiezers zullen op 24 November op
nieuw ter stembus gaan voor de verkie
zing van Frankrijk(s „groote kiesmannen",
die op hun beurt het grootste deel van den
Franschen Senaat zullen kiezen.
Nieuw ingekomen uitslagen van de ver
kiezingen voor de Fransche Nationale Ver
gadering geven een verdere winst te zien
voor de communisten.
Van de 619 beschikbare zetels zyn er
thans 603 als volgt verdeeld: Communisten
186, M,R.P. (vooruitstrevende katholieken)'
163, Socialisten 104, Gematigden, conserva
tieven en onafhankelijken 87, Radicalen 63.
OPPOSITIE BINNEN DE BRITSCHE
LABO URP ARTY.
41 Labourleden van het Brilséhe Lager
huis hebben een motie ingediend, waarin
critiek wordt uitgeoefend op de buiten-
iandsche politiek der Britsche regeering,
en ondanks de hevige druk, die op hen is
uitgeoefend door Attlee en den leider van
het Lagerhuis, Morrison, hebben zy ge
weigerd hun motie in te trekken. In de mo
tie wordt de hoop uitgesproken, dat de re
geering „haar internationale politiek in
dier voege zal herzien, dat zij zal steunen
en zal samenwerken met alle naties en
groepen, die naar een volledige socialisti
sche planning streven en op die wijze een
socialistisch alternatief bieden voor een an
ders onvermijdelijk conflict tusschen het
Amerikansche kapitalisme en het Sovjet
communisme, waarbij alle hoop cp een we
reldvrede zou worden vernietigd".
Wanneer deze motie, die is ingediend als
een amendement op de troonrede, zou wor
den aangenomen zou deze beschouwd wor
den als een motie van afkeuring, en het
onmiddellijke aftreden der Britsche La-
bour-regeering zou h;t gevolg zyn.
DE TE BERLIJN BEVOORRECHTE S.E.D.
De Christen Democratische Unie (CDU)
heeft aan den president van de Commissie
voor Volksopvoeding een schrijven gericht,
waarin geklaagd wordt, dat bij de toelating
van studenten aan de Universiteit diege
nen bevoorrecht worden, die behooren tot
de Socialistische Eenheidspartij (SED).
Van de 42 toelatingen voor de Juridistische
Faculteit werden er 32 aan SED leden toe
gekend, ook in 't geval, dat zij slechtere cij
fers hadden behaald dan andere candidaten
Ook wordt een beklag ingediend over dé
samenstelling van het leeraarskorps, waar
van de leden bijna uitsluitend tot de SED
behooren.
DISTRIBUTIENIEUWS
AANVULLING BONNENLIJST.
Voor de tweede helft van de 12e periode
(10 t.m. 23 November) 1946, geeft elk der
volgende bónnen recht op het koopen van:
BONKAARTEN KA, KB, KC 612
(Strook 2).
477 algemeen 750 gram suiker, boter
hamstrooisel enz. of
1500 gram jam, stroop
enz. of 1110 gram
3 potjes) pindakaas.
47—8 algemeen 125 gram koffie
479 algemeen „3 gram thee
BONKAARTEN KD, KE 612
(Strook 2).
486, 487 alg. 250 gram suiker, boter
hamstrooisel enz. of
500 gram jam, stroop
enz. of 370 gram
1 potje) pindakaas.
TABAKSKAARTEN..
T 582 rants, tabaksartikelen
Op de bonnen voor suiker kan men, in
dien voorradig, pindakaas koopen; het be
treft hier ruiming van een beperkt res
tant.
Op bovenstaande bonnen kan met ingatig
van Vrijdag 15 November a.s. worden ge
kocht.
ooooo WEERSVERWACHTING ooooo
VRIJ KOUD
o Meest matige wind uit Oostelijke o
o richtingen, aanvankelijk zwaar be-
5 wolkt met hier en daar eenigen neer- 2
slag en plaatselijk mist, later enkele g
verspreide opklaringen. Vrij koud. g
•ooooooooooooooooooooooooooooooooooooooo