3)e Ccicbebe 0ou/ia/nt Bolwerk der vrijheid" eert den bevechter der tyrannie Morgen weer Holland-België ZATERDAG 11 MEI 1946 Bureaux: Papengracht 32, Leiden Giro 103003. Telefoon voor Advertenties en Abonnementen 20826. Redactie en Directie 20015. Handelsdrukkerij 28935. Abonnementsprijzen 0.26 per week, ƒ4-. 10 p. mnd, ƒ3.25 p. kwartaal. Franco p. post ƒ4.00. waarin opgenomen „DE BURCHT" KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN 36e JAARGANG No. 10780 Hoofdred.: Rector H. SONDAAL cn TH. WILMER. Directie: G. G. VAN ELBURG. Uitgave van-N.V. „De Leidsche Courant" en Stichting „De Burcht". Advertenties 15 cent p. m.m. Bij contract belangrijke korting. Schandelijk „MUSSERT NOCH ROMME" is de titel van een verkiezingsblaadje der commu nisten, dat wij gisterenavond in de bus vonden, toen wij thuis kwamen van een verkiezingsvergadering van de Partij van de Arbeid. Op die vergadering hadden wij hooren spreken dr. Rozemond uit Leiden, die daar in een waardige, bezadigde rede loyaal had verklaard, dat de P. v. d. A. „niet is een christelijke partij", omdat daarin ook zijn „humanisten, die het Chris tendom ver van zich afwerpen." Indien wij er niet reeds diep van over tuigd zouden zijn geweest, dat de katho lieken ook en zeker in dezen tijd een eigen palitieke partij moeten vormen, waarin zij sterk staan in eenheid van be- ginspl en in en dóór die principiëele kracht grooten invloed kunnen uitoefe nen in samenwerking, waar mogelijk, met anderen tot zegen van héél ons volk dan zouden wij na de lezing van boven bedoeld communistisch blaadje tot die overtuiging zijn gekomen! Wij moeten vormen een christelijke, een katholieke parij. Het is noodzakelijk! Dat communistisch blaadje is een aan eenschakeling van lasterlijke beweringen tegen de katholieken. Alleen reeds» de titel is: schandelijk! „Hebben wij vijf jaar strijd gevoerd tegen de moffen om na de bevrijding op nieuw -te worden geknecht?" vraagt de samensteller van het pamflet. Endie knechting zou dan komen van Romme, die op één lijn wordt gesteld met Mussert, van de katholieken! Van de katholieken die, achter htm Bisschoppen, gedurende die knechting van de moffen vooraan hebben gestaan in den strijd voor vrijheid en voor recht! Wie zooiets leest moet begrijpen, dat de katholieken ook op politiek terrein een eigen krachtige principiëele organisatie noodig hebben, niet alleen öm aldus, sterk staande, met anderen mede op te bou wen, maar ook ter verdediging! 99 NEDERLANDS' OUDSTE UNIVERSITEIT, die het fiere devies „bolwerk der vrijheid" gestand bleef in vijf jaar verdrukking, heeft in een grandioze zitting het-eeredoctoraat verleend aan den man, die door zijn promotor werd genoemd de kampioen en de strijder voor het recht van de vrijheid. Chwichill ewedactw in de j techtöweten&cfiappeti Bescherming van liet gezin WIÈ EEN BETERE MAATSCHAPPIJ wil, stemme op de Katholieke Volks partij. Een goedlkoope verkiezingsleuze? Men oordeele niet te vlug en overwege,- dat er, om een betere maatschappij te krijgen, goede gezinnen moeten zijn. En dan vra gen wij, of er één partij is, die beter en krachtiger zal ■opkomen voor een wetge ving, beschermend de eenheid en on verbreekbaarheid, de heiligheid van hpt gezin, dan de Katholieke Volkspartij? Zij schrijft in haar program: 1. „Tot herstel van de diep-geschokte pu blieke moraliteit is allereerst vereischt. „dat de Overheid binnen de grenzen van „haar taak deii eerbied voor God en gods- „dienst bevordert en de waarde van de „menschelijke persoonlijkheid- het gezin, „het gezag en het vaderland verdedigt en „beschermt". 5. „Ten aanzien van het huwelijk erkenne „men, dat de echtscheiding een ramp is „voor de samenleving. Dientengevolge wor- „de overwogen de instelling eener vorde ring tot echtscheiding te binden aan een „wachttijd en haar toewijzing slechts mc- „gelijk te doen zijn, indien de daartoe aan gevoerde gronden materieel zijn bewe en." De wereldlijke Overheid: kan niet de ze den vormen, maar zij kan wel grooten in vloed uitoefenen op de vorming van goede zeden, direct en indirect, door wetten en voorbeeld. Het is interessant te lezen, dat in 1800 zij die een huwelijk slóten voor den Burger lijken Stand te Leiden het volgende offi cieel e stuk ontvingen iwaarvan wij toeval lig dezer dagen .^kennis namen): „Op he<ïen compareerden voor de H.H. „Schepenen der Stad Leiden Aiidries Colla „als bruidegom aan de eene en Johanna „Wéber als bruid aan de andere zijde, „welke (gelijk zij verklaarden) vrijwillig „en onbedwongen van iemand elkander „met handen en monden Trouw-beloften „hebben gedaan, gevende alzoo de voorn. .Bruidegom aan de voqrst. Bruid zjjn Man nelijke Trouw, en haar mitsdien aanne- „mende voor zijn wettige Huisvrouwe; en „wederom zij Bruid- aan den voorst. Brui- „degom hare Vrouwelijke Trouw, en hem „over zulks aannemende voor haren wet tigen Man en Voogd, met belofte, over „en weer gedaan, van elkander om lief, „leed noch eenigerhand zaken te verlaten, .naar in goede eendracht, minne en liefde, „onder den Band des Huwelijks, en als „wettige man en vrouw, met den anderen „eerlijk en Godzaliglij'k, volgens de instel lingen Gods, te leven: alles tot tijd en wij- te toe en zoo lang totdat de Dood hun te genwoordig Huwelijk zal hebben geschei den. Tot al hetwelk zij lieden God Al machtig tot eenen getuige, en, opdat Hij „hun lieden Huwelijk met Zijnen Heiligen „Geest wil zegenen en begenadigen, aan- ..geroepen en gebeden hebben. „Aldus gedaan op den 26 Mei 1808. „Mij tegenwoordig: G; v. d. Spruyt". Heden zouden velen zulk een officieel 'stuk v«n de Overheid veroordeelen als niet neutraal En tochmen zegt, dat we leven in een christelijke Staat! Wij eischen juist van de Overheid, dat zij door wetten en voorbeeld den Christe- lijken geest zal beschermen en versterken in heel de maatschappij en bijzonder in het gezin. DAAROM STEMMEN WIJ OP VRIJDAG 17 MEI OP No. 1 VAN LIJST 2, PROF. ROMME. LIET WACHTEN DUURDE NIET LANG dezen middag. De zon viel aan alle kanten door de hooge ramen, het donkere gewelf kreeg warmte, de grijze muren en pilaren begonnen te glanzen in een mild en zilver licht. Paarse seringen, rose hortensia's palmen en laurierboomen hebben de oude grijze kerk tot hun rijke kleuren getooid en het geheel staat in een sfeer van bezonken vreugde en voorname pracht. Wat hebben jullie, katholieken, toch een pracht-kerken gebouwd'', zegt een col lega naast mij. „En wat hebben wij ze met de beeldenstorm stukgeslagen". Inderdaad, op een dag als deze herkrijgt deze oude St. Pieter uit 1359 weer een sche mer terug van zijn vroegere glorie. t het midden zijn de zetels opgesteld voor Prinses Juliana en Prins Bernhard, en recht tegenover den preekstoel de zetel voor den promovendus, Winston Elonard Spencer Churchill. Langzaam vullen zich alle rijen. Oud-minister Gerbrandy, met zijn krijgshaftige snor, is de eerste en hij blijft geruimen tijd de eenige in de ronde ruim te, waar de eeregasten worden ontvangen, die afgezet is met lauwrier en horten sia's. Als Min.-Pres. Schermerhorn komt, zijn beiden al'spoedig in gesprek gewikkeld en ongemerkt stroomt de reusachtige kerk vol. Op een verhooging in het achtergedeelte van het middenschip, zit de Senaat en zien wij de grijze en groene kleuren der ver schillende faculteiten. Het zwart van de heeren is in deze prachtige dag en onder ditlicht van een soberheid, die spreekt van waardigheid. Men moet zeggen, als men de echtgenooten van de verschillende gezanten ziet, dat de mode toch ,ook wel mooie dingen creeëren kan. Prinses en Prins arriveerén. Dan klinken de bazuinen. Onder de hoq- ge gewelven gaat hun- helderen klank. Heel de kerk rijst op en binnengeleid door de professoren nemen Prinses en Prins hun plaatsen in. De Prins in generaalsuniform en de Prinses in groene japon en een toque van wit met gele voile. Onderwijl bespeelt Leo Mens het orgel. Dan klinken opnieuw trompetten en ba zuinen en komt de stoet van professoren binnen. Zij nijgen allen voor het prinselijk Paar en nemen opzij van de preekstoel hun plaats in. Achter hen komt Churchill, vergezeld van zijn echtgenoote en dochter. Hij draagt de roode toga en de zwarte baret. Zijn eer ste begroeting gaat uit naar het prinselijk Paar, waarna hij min.-pres. Schermerhorn, Gerbrandy en nog enkele anderen de hand reikt. Dan gaat hij naar zijn zetel, met links zijn dochter, Mary, rechts zijn echtgenoote. Miss Churchill draagt een felroode man tel, dezelfde kleur als de toga van haar vader en een bos gele tulpen doet het prachtig tegen dit rood. Het is een uniek gezicht. Vanaf opze even hooger gelegen plaats zien wij een prachtig en klteurig schouwspel, van een adel en èen schoon heid, die volkomen passen bij deze bijeen komst, waar de triomf wordt gevierd van de majesteit van het recht. Met enkele korte woorden verwelkomt de rector-magnificus, prof. G. B. Esscher, den promovendus en draagt hij prof. Cle- veringa, als de man, die het eerst het ver zet der Leidsche Universiteit organiseerde, op, de promotie uit te spreken. WEERSVERWACHTING tot Zondagavond. Koude ochtend en plaatselijk nachtvorst, morgen zonnig weer met aanvankelijk nog een vrij frissche Noord-Oostelijke wind. Waarom een rechtsgeleerd doctoraat. De zeldzaamheid van deze onderschei ding wordt geaccentueerd door de facul teit waarin zij wordt toegekend, want zij wordt niet toegekend aan den schrijver van „The moral crisis" en ook niet aan den schrijver van de levensgeschiedenis van den Hertog van Marlborough. Neen, het rechtsgeleerd doctoraat wordt aan den il- lusteren promovendus toegekend omdat zij in hem wil eeren den strijder. Churchill staat op. Men zou willen jui chen, maar dit is een tempel, een kerk en men beperkt zich tot een langdurig handgeklap, dat flauwtjes wegsterft onder de hooge gewelven. En dan is hij daar, zijn groote, zwarte fi guur, zijn imposante kop. Hij staat er in het volle licht en ziet rond en hij glundert: „Ik ben hard op weg de geleerdste man van de wereld te worden iret al deze eere doctoraten". Churchill spreekt. Hy staat daar in zijn roode toga tegen Jen grijzen achtergrond van de eeuwenoude pilaren. Maar achter dezen man die gaat spreken is de achtergrond van het bran dende Londen, van het heete zand bij El Alamein, achter hem doemen de zware kruisers op, waarmee hij de zee bevoer, achter hem rijst de geschiedenis van 5 ja ren, die hij eenmaal schilderde met de woorden: „Ik kan u niets belooven, dan bloed, tranen, zweet en offers, maar aan het einde de victory, de overwinning". Zie vervolg pag. 3. Doctor Winston Churchill zwaait met den koker, waarin zich de bill bevindt, de enthousiaste menig toe. REDE prof. Cleveringa. Dan betreedt de promotor Prof. R. Cle veringa den kansel en houdt in het En- gelsch een rede waarin hij de motieven aangeeft waarom aan Churchill het eere doctoraat wordt verleend. Art. 139 der H.O.-wet zoo begon prof. Cleveringa, geeft, den Senaat der Universi- teit' het recht den graad van doctor hono- fris causa te verlenen „wegens zeer uit stekende verdiensten". Het is zijn eenig middel tot eerbetoon; en een kostbaar. Hier in Leiden wordt er een uiterst spaar zaam gebruik van gemaakt. Na de pro motie van H.M. de Koningin in 1925 is het heden voor het eerst, dat de Senaat we derom he* eeredoctoraat in de rechten uit reikt: ditmaal aan een Britsch staatsman. vvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvv V DE EERE-PROMOTIE VAN WINSTON CHURCHILL TE LEIDEN. Het V Y moment, waarop de promotor, prof R. P. Cleveringa aan Doctor Winston y y Churchill de bul overhandigd. y VVVVVVVVVVVVVVVVVVVVVVVVVVVVV WWV Duitsch recht zonder grondslag. Toen Duitschland en zijn regeerders en trawanten opnieuw een dergelijk idee enstelsel gingen belijden en toepassen, heeft de menschheid het als een kwade zaak afgewezen wegens zijn gebrek aan zedelijken grondslag en zij plaatste er tegenover haar geloof in vrije menschen en volkeren en de vrije -kunst- en weten schapsoefening en godsdienstbelijdenis; en zijn geloof in recht, dat niet de macht van één staat tot richtsnoer neemt, maar dat in den grond zijn geldigheid ontleent aan zijn innerlijken adel en dat deswege een dwingend gebod is voor staten en volken. Voor dit geloof bond men den strijd aan met het steeds val$cher en woedender on recht en men zag om naar mannen, die den banier ervan hoog op houden en wilden houden en achter wie men zich in vol vertrouwen op hun inzicht en gezind heid kon scharen: naar wijze staatslieden met rechtsgenialiteit in den grooten nood. Banierdrager van het recht op het schild der eere. Zulk een gids was de wereld destijds zoo gelukkig te vinden in den huidigen pro movendus. Wij heffen hem heden op het schild der eere; als den onverschrokken, stoeren. beleidvollen en bezielenden strij der voor het recht. Hem, die destijds zich inzette voor het welzijn der wereld; die haar vervolgens stug en staag en stöer steunde en die door de grootste nooden en gevaren heen haar opstuwde naar haar redding; die haar midden in het meest gigantische gevecht wees naar hooger levenspeil; dien kunste naar en dien strijder voor het recht der menschheid tooien wij met deze krans, buiten welken wij geen schooner kunnen vlechten; hem roepen wij aan deze Uni versiteit, die zelf opkwam uit een worste ling om verlossing uit den greep van weer zinwekkend onrecht, uit tot „doctor iuris honoris caus^". Als hy deze knappe, voorname en boeien de rede heeft beëindigd treedt prof. Cle veringa tot voor Churchill's zetel en spreekt in het oude statige latijn de promotie-for mule uit, waarbij Churchill het eeredocto raat in de rechtswetenschappen ontvangt en overhandigt hem de doctorsbul. Dan is er maar één vraag, die ineens fluisterend langs de banken liopt: „Zou hü ook op de preekstoel komen?" Vanmorgen om 12 uur is Churchill op bet stadhuis te Amsterdam ontvangen, waar hem door den waarn. burge meester den heer B. C. Franke het eereburgerschap der der gemeente is aangeboden. H.K.H. Prinses Juliana en Z.K.H. Prin« Bernhard, die de eere-promotie van Win ston Churchill bijwoonden, begeven zich naar de St. Pieterskerk, waar de plechtig heid plaats vond. Niet tevreden KOOS VORRINK heeft zijn ontslag ge vraagd als Regeeringsgemachtigde en dit, omdat de regeering bezwaren heeft onderschat die aan de dubbele positie van den heer Vorrink, (voorzitter van de Partij van den Arbeid en regeeringsgemachtigde) waren verbonden. Wij zijn tevreden, dat de regeering en de heer Vorrink van het niet samen gaan van deze functie tot een beter inzicht zijn gekomen maar wij zijn niet tevreden, dat de regeering gen enkele uitspraak doet over de regeeringsgemachtigde als zooda nig en diens bevoegdheid. Ons grootste bezwaar tegen Koos' Vor rink als regeeringsgemachtigde was niet, dat hij ook nog voorzitter was van de P. v. d. A., maar wél dat hij, naar zijn eigen woorden, het recht had om overal zijn neus in te steken, daarna vrijelijk zijn gang te gaan en een eigen onderzoekingsapparaat op te bouwen. Daarover wordt gezrwegen en over dit zwijgen zijn wij niet tevreden. Want wij wenscben geen gemachtigde met dictatoria le allures, of hij nou Koos Vorrink zou heeten of een andere naam zou dragen. Broodrantsoen wordt opnieuw verlaagd In verband met de tarweschaarschto over geheel de wereld heeft Min. Mansholt giste renavond in een praatje „Op de brug" een nieuwe verlaging van het broodrantsoen aangekondigd. Op alle niefc-noodlijdende landen ter wereld wordt een beroep gedaan om het broodrantsoen te beperken tot 300 gram per dag. Het zal dan waarschijnlijk noodig zijn b.v. vleesch, in grootere hoeveelheden ln te voeren. Zooals wü reeds gisteren meldden be staat er bovendien gevaar dat het vetrant- soen op 26 Mei verlaagd zal moeten wor den wanneer êe havenstakingen aanhou den. Hierdoor kunnen n.l. schepen met soja- boonen niet gelost worden. VOORLOOPIGE OVEREEN STEMMING TE PARIJS Datum voor vredesconferentie niet vastgesteld Do conferentie der ministers van Bui- tenl. Zaken te Parijs heeft gisteravond tijdens een informeele vergadering geleld tot een voorloopige overeenstemming in zake de kwesties der Italiaansche kolo niën, de Italiaansche herstelbetalingen en het aanhouden van Italiaansche oorlogs misdadigers. Het netelige punt tot vaststelling van een datum voor de vredesconferentie werd om zeild. De 59ste officieele wedstrijd Na een onderbreking van zes jaren zal morgen het contact met de Belgen in een officieelen landenwedstrijd worden hervet. Het zal de 59ste wedstrijd zijn tusschen beide landën, waarnaast dan nog zeven of ficieuze ontmoetingen staan genoteerd. We zullen over de historie van deze lan- den-ontmoetingen niet te veel uitweiden, wijl de plaatsruimte hiervoor geen gelegen heid biedt. We herinneren slechts aan de twee laatste wedstrijden uit 1940. Op 17 Maart speelde het Ned. elftal in Antwerpen en leed 'n smadelijke 71 nederlaag. De re vanche kwam echter op 21 April. In Am sterdam won het Oranje-team met 4-1-2. Wat het nu zal worden? Een antwoord daarop is moeilijk ta ge ven, doch dat er aangepakt zal moeten wor den om een goed resultaat te behalen, staat buiten- allen twijfel. De rechtshalf Paauwe is de eenige Ned. speler, die in beide bovengenoemde wed strijden van de partij was. Slechts enkelen met hem, b.v. Smit cn Kuppen, hebben die echte internationale routine, die voor 'n dergelijken wedstrijd noodig is. Over het elftal als geheel en over de spelers afzon derlijk is reeds eerder commentaar gele verd, over de Belgen, voorzoover we ze niet in den strijd van de Roode Duivels te gen de Zwaluwen in actie zagen, is moeilijk wat te zeggen. De Oranjeploeg weet intusschen best wat ze aan de Belgen hebben en daar zullen ze zich op hebben in te stellen. Dan hopen we, dat zij zich dit goed bewust zijn en dat het een sportieve strijd moge worden. KRAAK PAAUWE HOLLEMAN POTHARST v. <J. LINDEN KUPPEN DE VROET WILKES ROOZEN RIJVERS SMIT (aanvoerder) MERMANS CHAVES DECLEYN DE VOS VERCAMMEN P ANN AYE COPPENS LEMBERECHTS PUTTAERT PAVERICK (aanvoerder)

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1946 | | pagina 1