3)e CddóeluSoiiAtf/iit
Churchill, de onversaagde
bezoekt Nederland
Welcome Gfruicflill!
WifióJten QliwteJfiill
Vorrink verdwijnt als gemachtigde
DONDERDAG 9 MEI 1946
Bureaux: Papengracht 32, Leiden
Giro 103003.
Telefoon voor Advertenties en
Abonnementen 20826.
Redactie en Directie 20015.
Handelsdrukkerij 20935.
Abonnementsprijzen f 0.26 per
week, 1.10 p. mnd, ƒ3.25 p.
kwartaal; Franco p. post f 4.00.
waarin opgenomen „DE BURCHT"
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
36e JAARGANG No. 107~8
Hoofdred.: Rector H. SONDAAL
en TH. WILMER
Directie: G. G. VAN ELBURG.
Uitgave van N.V. „De Leidsche
Courant'" cn Stichting „Dc
Burcht".
Advertenties 15 cent n. m.m. Bij
contract belangrijke korting.
GISTERMIDDAG OM VIJF UUR is Winston Churchill, vergezeld van zijn
vrouw en dochter en een klein gevolg op Schiphol aangekomen. Vóór zijn ver
trek naar Nederland werd hem door de K.L.M. een kist Nederlandsche sigaren aange
boden, terwijl mevrouw Churchill en Miss "Mary Churchill elk een bos roode rozen
ontvingen bijeengebonden door linten in Nederlandsche kleuren. De bloemen Wa
ren van tevoren uit Nederland meegebracht. Op zijn tocht naar het vliegveld deed
Churchill in zijn auto zijn laatste zaken af en dicteerde nog toen de Wagen voor den
Ingang stopte. Het vliegtuig heeft alvorens naar Amsterdam koers te zetten, laag bo
ven Walcheren gecirkeld om den Engels^Jien staatsman de gelegenheid te geven
met eigen oogen de schade te zien, waarmee dit eiland onze bevrijding betaalde. Op
het Vlissingsche strand vormden padvindsters een groote V en de woorden „Thank
you", terwijl op het eiland allerwege gevlagd werd.
TRIOMF Al'E INTOCHT IN AMSTERDAM
Om 2 minuten voor 5 arriveerde Chur
chill op Schiphol.
Gekleed in een znvarte jas en met een
zwarte gleufhoed op stapte de grOote Brit-
sche staatsman glimlachend uit het toe
stel onder het gejuich van tallooze aanwe
zigen, die door een groote politiemacht op
een eerbiedigen afstand werden gehouden.
De eerst^ cke den oud-premier de hand
drukte, was schout-bij-nacht N. Rost van
Tonningen, die H. M. de Koningin verte
genwoordigde. terwijl Churchill vervolgens
begroet werd door den Min.-Pres., prof.
ir. W. Schermerhorn en den Min. van Bui-
tenl Zaken, mr. J. H. van Rooyen.
Onmiddellijk na de begroeting inspec
teerde Churchill de eerewacht, waarna het
gezelschap zich naar de auto's begaf en
Churchill een groote sigaar opstak.
VW
Triomfale tocht naar het Paleis
De bewoners van Amstelveen zijn de
eersten geweest, die Churchill op zijn waar
lijk triomfalen tocht naar het paleis op den
Dam hun hulde hebben kunnen betuigen
in luide toejuichingen. Churchill nam dit
huldebetoon staand in ontvangst, wuivend
naar alle kanten. Hij groette diep voor het
kruis, dat in Amstelveen is opgericht „voor
hen die vielen". Toen deze gemeente gepas
seerd was, ging het in sneller tempo naar
de hoofdstad. Het enthousiasme, dat den
Britschen staatsman hier van Amsterdams
sympathie en dank deed blijkén, was
waarlijk overweldigend. Rijen dik stonden
overal langs de straten de menschen. Niet
minder dan duizend politiemannen hadden
voor de afzetting gezorgd. Ondanks hun
aanwezigheid doorbrak men op verschei
dene punten de afzettingen en men waag
de zich tusschen de motoren van het poli-
tie-escorte door naar het midden van den
weg om Churchill toe tc juichen. Aan alle
vensters en op alle balcons verdrongen
zich de toeschouwers. Nabij het Concert
gebouw hadden zelfs yërscheidenen een
plaatsje gevonden op het dak van een tram
wagen.
Churchill werd niet moede naar alle
kanten te groeten, nu eens met een bree-
den zwaai met zijn hoed, dan weer door
het vormert van het V-teeken. Hoe dichter
De ontruiming
van Egypte
De Dominions volkomen verrast
De Egyptische minister-president heeft
gisteravond in het parlement aangekon
digd, dat de Egyptische regeering heeft be
sloten een overeenkomst niet den Veilig
heidsraad aan te gaan in den zin van ar
tikel 43 van het Handvest der Vereenigde
Naties. (Volgen# dit art. verplichten de le
den zioh bij overeenkomst strijdkrachten
ter beschikking van den Veiligheidsraad
te stellen).
Naar verluidt verzekeren de Egyptena-
ren, dat twee jaar ruim voldoende zou
zijn voor de voltooiing der ontruiming door
de Britsche troepen, in welke periode, zoo
zeggen zij toe, het Egyptische leger kan zijn
verdubbeld.
Gen. Smuts heeft verklaard, dat voor
hem en zijn collega's-eerste ministers der
Dominions het besluit der Britsche regee
ring een volkomen verrasing is geweest.
Smuts zou op het laatste oogenblik ge
tracht hebben een wijziging in het besluit
te doen aanbrengen, n.l deze. dat de Brit
sche troepen uit Alexandrië en Cairo zou
den verdwijnen, terwijl de bases in de
zone van het Suez-kanaal bezet blijven.
TEBRIS DOOR ROODE LEGER
VERLATEN.
Een Perzische missie, die naar Tebris, de
hoofdstad van Azerbeidsjan, was gezonden
om de ontruiming door de Russen te con
troleeren, is naar Teheran teruggekeerd en
heeft gemeld, dat Tebris door het roode
leger was verlaten. Er zijn nog geen offi-
cieele berichten omtrent dc andere streken
van Azerbeidsjan.
CHURCHILL op school
Churchill behoorde niet tot de ge
makkelijke leerlingen op school. Eens
kreeg hij een uitbrander omdat hij zoo
veel fouten* maakte in zijn Latijnsche
verbuigingen.
„Waarom leer je je les niet?"
vroeg de lecraar.
„Ik begrijp niet wat er staat", zei de
jonge Churchill.
„Wat beteckent nou b.v. het woord
„Mensa"?"
De leeraar antwoordde dat „Mensa"
tafel beteekcnde.
„Wel, wanneer je de tafel aan
spreekt".
„Ik spreek nooit tegen een tafel",
aei Churchill.
de stoet den Dam naderde, des te laaien
der werd het enthousiasme, dat zijn hoog
tepunt vond toen H. M. de Koningin met
haar gast op het balcon van het Paleis ver
scheen.
VW
Diner ten Paleize
Het diner had een intiem karakter Het
werd slechts door H.M. de Koningin bij de
soep onderbroken voor het uitbrengen van
een dronk op Z.M, den Koning van Enge
land. Sir Nevile Bland beantwoordde den
dronk met zijn glas te heffen op H.M.
Als bijzonderheid kan nog vermeld wor
den, dat mevr. Churchill en haar dochter,
in gezelschap van eenige leden van de hof
houding incognito een bezoek hebben ge
bracht aan de Savoyclub te Amsterdam,
waar zoowel mevrouw»als miss Churchill
eenige malen hebben gedanst.
Winston Ohufchill
begroet de enthou -
siaste menigte, die
hem bij zijn aan
komst op den Dam
te Amsterdam ver
welkomde.
vvvvvvvvv
V.The inhabitants of our city are filled with joy for having this oppor-
V tunity to express their great gratitude.
You, Winston Churchill, are the man who carried high the torch of li
berty in our darkest days, who gave us endurance during an almost
unbearable oppression by your words which were the expression of V
VVVVVVVVV
V
V
V
V
V
your unflinching spirit.
Your words encouraged us and gave us confidence. You became a
symbol of stubborn perseverance, of standing firm, until at last the day
of victory would dawn. i
That day came, and we are convinced that through you'it was achieved.
In you, Winston Churchill, we also thank Great Britain and we are as
sured that the battle which we fought together, has brought both peo
ples still necfrer to each other.
vwvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvwvvvvvvvvvvvvvvvvvv
Vader der overwinning
Bouwmeester der vrijheid
fHURCHILL kwam naar Nederland en morgen komt
Churchill naar Leiden. Churchill brengt een be
zoek aan de „Dutch", aan de Nederlanders, die hij
zoo dikwijls heeft geprezen, omdat hij wist, dat dit
volk in leed, met ongebroken geest den vijand
weerstond.,
In de meest tragische oogenblikken van de geschie
denis van ons volk heeft onze Koningin in Londen de
leiding genomen met een wilskracht en een doorzet
tingsvermogen, die van geen wijken wisten.
Die houding was Churchill uit het hart gegrepen,
want die houding beantwoordde volkomen aan zijn
nimmer-versagenden geest, die slechts één doel ken
de: de strijd tot het einde, de zegepraal en de vrij-
neid.
Engeland was evenmin als Nederland op den oor
log voorbereid. En Hitler, die confereerde met Cham
berlain en afspraken maakte met Chamberlain, maar
ze niet hield. Hitier vereenzelvigde Chamberlain, de
man met de parapluie, met geheel het Engelsche volk.
Maar hij vergat, dat een hoog "ontwikkeld democratisch volk als het Engelsche, ook
nog andere eigenschappen bezat, waarvan het Nationaal-soeialisme geen flauw ver
moeden had. Want na den man met de parapluie kwam Churchill, de n.an met de
knots. De man, die met een ijzeren wil. met weergaloos talent en met ongeschokt
vertrouwen het Engelsche volk, neen, alle verbonden volkeren telkens dat wist te
geven wat het noodig had.
WANT VERGETEN WIJ HET NOOIT,
van Juni 1940 tot Juni 1941 stond En
geland alléén en Churchill heeft dat aan
zijn volk gezegd na Duinkerken, na de in
eenstorting van Frankrijk, na de gruwe
lijke aanvallen van Goering's luchtmacht,
die het sein moesten geven tot de invasie
van Engeland.
Engejand, dat zijn wapentuig, voor zoo
verre het had, reeds in Frankrijk had ver
loren. Maar wij herinneren ons nog hoe
zijn harde, stugge stem, maar die trilde en
leefde van zijn onverzettelijken wil en de
fanati'eke liefde voor zijn land, in het La
gerhuis tot het Engelsche volk sprak, en
hoe wij bij de radio meeleefden.
Ons land was bezet, Frankrijk had ge
capituleerd, België bood geen weerstand
meer, vanuit Noorwegen werd Engeland
bedreigd, Engeland stopd alleen, maar van
uit het Lagerhuis klonk Churchill's stem
over de wereld: „Wij zullen vechten op
zee en in de lucht, wij zullen vechten aan
de kust, op het land, in de steden en in de
dorpen. Wij zullen het nooit opgeven".
Waarméé hij zou vechten, de geschied
schrijver verhaalt het ons, hij wist het niet,
maar op het oogenblik, dat hij die woor
den uitsprak, heeft hij dc wankelmoedigen
en de wijfelaars weggevochten en een vast
beraden volk koos zonder stembus en pro
paganda. zonder de minste oppositie,
Churchill tot zijn oppersten leider in den
oorlog.
VVV
117AT EEN KRACHT moet er huizen in
de^en man. Welk een kennis van zijn
volk moet hij bezitten, wat een bereidheid
zichzelf geheel en al te geven aan zulk een
taak, dat hij tusschen de 65 en 70 jaar niet
alleen wereldpolitiek voert, maar een we
reldoorlog dirigeert en een organisatie uit
de grond stampt en een leger schept, zóó
sterk en zóó doelbewust, dat het triomfee-
rend terugkeert op Frankrijks' stranden, en
zóó de terugtocht van Duinkerken maakt
tot een begin der overwinning.
Churchill vond zyn bondgenoot en mede
stander in Roosevelt. Want Churchill, hel-
PRINSELIJK PAAR WOONT
GALAVOORSTELLING BIJ.
Prinses Juliana, Prins Bernhard, de Ame.
rikaansche ambassadeur S. .Hom beek, Miy.
Dr. L. J. M. Beel, Min. Prof. Dr. G. van der
Leeuw en Dr. J. E. Baron de Vos van Steen-
wyk woonden gisterenavond in den Stads
schouwburg te Amsterdam de galavoorstel
ling by, die het Utrechtsch studenten-too-
neel gaf van Shakespeares' „Julius Caesar",
ter gelegenheid van ae Boekenweek 1946.
der en nuchter, koel-logisch, wist, dat En
geland het niet alleen zou klaar kunnèVi
spelen, maar met dat al stónd Engeland één
jaar alleen en speelde het klaar. Alleen.,
maar mét Chuichill.
Wy kunnen begrijpen dat hij voor Mus
solini een intense minachting had.
Noemde hij hem niet in een» van zijn be
faamde speeches „de jakhals der slagvel
den?". Maar Hitier onderkende hij als „het
gevaar", lang vóórdat Engeland wakker
werd en Roosevelt het inzag.
In de jaren, welke onmiddellijk op den
eersten wereldoorlog volgden, fulmineerde
hy geweldig tegen Rusland, maar, hij heeft
nooit ook maar ergens zijn bewondering
en waardeering verdoezeld voor de presta
ties van het Russische leger, voor hun bij
dragen aan de vernietiging van den ge-
meenschappelyken vyand.
Churchill was waar en eerlijk, en zijn
kracht was: die waarheid vierkant en, als
ge wilt, plomp _n rauw te zeggen.
VVV
IS CHURCHILL ambteloos burger.
Na den oorlog heeft itij verwacht, dat
men hem terug zou roepen in de regeering
voor den wederopbouw.
,.I feel it in my bones, that you will send
me back with great majority".
„Ik voel het in mijn botten, ge zult mij
met een groote meerderheid terugzenden
in de regeering".
Maar de overgroote meerderheid wilde
Churchill wel als leider van den oorlog,
maar niet voor het sociale herstel van En-
géland en Churchill leed een nederlaag;
naaar hy leed ze grandioos.
Maar dit is een Engelsche aangelegenheid.
Wij begroeten, wij verwelkomen en wij
vereeren Churchill als den vriend van ons
land, als dengene. die ook óns ter overwin
ning heeft gevoerd. Samen waren wij op
Perzische kwestie
onafgedaan
De Veiligheidsraad is Woensdagavond
bijeen gekomen. De Sow jet-Russische afge
vaardigde, Gromyko, was wederom afwe-
zig% Na aanneming van een voorstel wan
Stettinius, om dc behandeling van de Per
zische kwestie uit te stellen, totdat de Per
zische regeering compleet rapport over hq£
terugtrekken van het roode leger zou heb
ben uitgebracht, werd de Raad verdaagd
zonder vaststelling van den datum der
volgende bijijeenkomtft.
dood en leven in strijd gewikkeld, samen
hebben wij alles op het spel gezet.
Daar mogen al verschillen zijn in de
reëele politiek, die onze beide volkeren voe
ren, maar onverbreekbaar is de band, welke
het leed en het gevaar, het vuur en het
bloed hebben gesmeed tusschen Nederland
en Engeland, een band, die sterker zal bly-
ken te zijn dan welke ook, die in de dagen
van oppervlakkigen voorspoed ons samen
bond.
Daarom zijn het geen beleefdheidsfrases
waarmee wy Churchill verwelkomen. Maar
het is de spontane uiting van een dankbaar
volk, dat Chuichill waardeert en in zijn
hoogste waarde schat.
Deze dankbaarheid en deze waardeering
komt van een volk, dat zich niet zoo gauw
uit. Deze dank en deze waardeering komt
var een volk, dat slechts schoorvoetend een
leider erkent, maar daarom zal Churchill
dan ook in de toejuichingen, waarmee wij
hem zullen begroeten, den echten en zuive
ren toon bespeuren, dien wij alleen geven
aan hém, die ons hart heeft veroverd.
v. H.
Na de verkiezingen
A LS IEMAND Of .7 Mei zyn stem uit-
brengt op de Katholieke Volkspartij,
dan heeft hij van tevoren ook zijn
gedachten laten gaan over de toekomst en
zich afgevraagd: wat gaat die Katholieke
Volkspartij doen met mijn stem?
De Katholieke Volkspartij, die na de ver
kiezingen het met anderen samen voor het
zeggen zal hebben, zal op de eerste plaats
de geestelijke en zedelyke grondslagen van
ons volksleven trachten te versterken. Zij
zal de diepgeschokte publieke moraliteit
trachten te herstellen cn zij zal trachten te
bewerken dat de overheid binnen dc gren
zen van haar taak den eerbied voor God
cn godsdienst bevordert.
Dat wat betreft het feestelijke.
Op sociaal gebied zal zij dp belangen van
den arbeider in alle opzichten verdedigen,
maar zij zal de persoonlijke vrijheid niet
willen smoren en zij wil iedere arbeider
de zekerheid geven van een persoonlijk
eigendom.
Dat zal de Katholieke Volkspartij doen
wanneer ge op 17 Mei uw stem op haar uit-
orengt.
En met wie zullen wij dan samenwerken,
vraagt ge? Want we kunnen het toch niet
alleen?
Zeker, wij kunnen het niet alleen, wij
zullen by de volvoering yan dit program
met zijn geestelijke en stoffelijke inhoud
steun behoeven van anderen. Maar het is
aan de K.V.P. zélf om dit uit te maken met
wie zy zal s&menwerken.
En dan is het voor iederen Katholiek
duidelijk, dat die samenwerking het eerste
daar zal worden gezocht waar de groote
geestelijke waarden, welke het fundament
vormen voor de practlsche politiek der
K.V.P., worden erkend en weerklank vin
den in gelijkgestemde* gedachten.
Van meerdere kanten wordt naar vdren
gebracht, dat die samenwerking beslist en
zeker zal moeten zijn met de Partij van
den Arbeid.
Een dergelijke samenwerking wordt
vooral door Min. Schermerhorn cn uit de
kringen van de partij waar hij de lijsttrek
ker van is, nogal eens naar voren gebracht.
De K.V.p. laat zich door dergelijke sug
gesties niet in een bepaalde richting dry
ven. Zelfstandig zal zij na de verkiezingen
haar koers bepalen en daarbij zich alléén
laten leiden door het kompas van haar pro
gram. Maar de kracht om die koers te gaan
e' dit program uit te voeren hangt af van
de katholieken zelf. Hoe sterker wij onze
geestelijke en stoffelijke waarden om wier
belioud en versterking het straks zal gaan,
kunnen doorvoeren.
„Ons staatkundig werk", heeft Goseling
gezegd", is niet Roomsche machtsvorming,
maar wel dienend medewerken aan het
welzijn van ons volk uit de schatten van
onze levens- en wereldbeschouwing". En
dienend medewerken kan nooit zijn aan
het communisme of aan het materiëcle so
cialisme.
Het doel der K.V.P. is het algemeen wel-
zyn van Nederland en zij weel dat welzijn
belaagd 'door deze beide materialistische
stroomingen.
Wie zijn stem geeft aan de K.V.P. bedoelt
te stemmen -tégen het communisme en
tegen dat socialisme dat alleen voor dat
eerste een andere naam is.
De beschuldigingen, gericht tegen den
heer J. J. Vorrink, regeeringsgemachtigde
in algemeene dienst bij het ministerie voor
Algemeene Oorlogvoering van het Konin
krijk en tevens voorzitter van de Party van
den Arbeid, in verband met de zaak Arnold
Meijer, hebben den heer Vorrink aanleiding
DE KONINGIN INSPECTEERT DE
„TROMP".
Hedenmorgen heeft H. de Koningin
de flottieljeleider „Tromp", die gemeerd
ligt aan het zgn. Steenen Hoofd, in de
Amsterdamsche haven, geïnspecteerd.
WELKOM. CHURCHILL!
(Vertaling).
De bevolking van Leiden is van vreugde
vervuld dat zij de gelegenheid krijgt U haar
groote dankbaarheid te toonen.
Gij waart de man, die in de donkerste
uren de fakkel der vrijheid voor ons hoog
hield, die ons in dc ondragelijke spanning
veerkracht gaf door Uw ruige, door ontem-
baren geest gedragen woorden.
Uw woorden gaven ons moed en vertrou
wen; gij werd het" symbool van onverzet
telijk doorzetten, van het op de tanden bij
ten totdat uiteindelijk de dag der over
winning zou agen.
Hy is gekomen, dien dag en wy zyn er
van overtuigd: gij hebt dien dag gemaakt.
In U, Winston Churchill, danken wy ook
heel Engeland en wij hopen dat de ge
meenschappelijk gestreden strijd onze vol
keren nóg dichter tezamen heeft gebracht.
gegeven tot een krachtig openbaar verweer,
waarin het "jeleid van de Bijzondere Rechts
pleging ter zake in het geding is gekomen.
De regeering heeft het volste vertrouwen,
zoowel in den heer Vorrink, als in het be
leid van het Directoraat-Generaal voor de
Bijzondere Rechtspleging, maar heeft in de
discussie, die is ontstaan, aanleiding gevon
den haar standpunt ter zake van de ver-
eenigbaarheid van de ambtelijke en de po
litieke functie, die dc heer Vorrink tot nog
toe heeft bekleed, te herzien.
Zij erkent de bezwaren, aan de dubbele
positie van den heer Vorrink verbonden, te
hebben onderschat. Laatstgenoemde heeft
op grond daarvan besloten zijn ontslag te
vragen als regeeringsgemachtigde in algc-
mect^en dienst. (R, v. D.)
Vrijdag 17 Mei
Lijst 2
ROMME
Nog maar één week cn de slag is ge
streden. Werkt allen mede, om dc Katho
lieke Volkspartij te Reven een zoo groot
mogelyk aantal stemmen.
Wij stemmen no. 1 van lijst 2 Romme,
omdat de Katholieke Volkspartij wil voe
ren een frissche, vooruitstrevende sociale
politiek.
Op het balcon van
het Koninklyk Pa
leis op Hen Dam te
Amsterdam nemen
H.M. de Koningin en
Winston Churchill
de enthousiaste toe
juichingen der me
nigte in ontvangst.
HET WEER
tot Vrijdagavond.
Zonnig en vry
wahn weer met
zwakke matige wind
tusschen Noord-Oost
en Zuid-Oost.