TERDAG 11 DECEMBER 1943
35STE JAARGANG N° 10733
ei
dagblad voor leiden en omstreken
nzet van den winter
na de conferentie
van teheran
rljaux: Papengracht 32 - Giro 103003
foon: Redactie 20015. Admin. 20935
C. M. van Hamersveld, Directeur.
Th. Wilmer, Hoofdredacteur.
Cf'
ga
ievechten aan het
OOSTELIJK FRONT
NEMEN AF.
jt stadium van de zomer- en
Jslagen van dit jaar is ge-
Igd; de faze der wintsrge-
|en" 1943-'44 staat onmiddel-
?oor de deur, zoo schrijft de
ire correspondent van het
B., Martin HaFensleben, in
dfcverzicht over den toestand
iet Oostelijk front. Hij ver-
,n*: Onder invloed van het
inende wintersche weer
de gebiedsomvang van
uitvechten en de beteekenis
ran meer en meer af. Aan
^jfeheele gevechtsfront van
j tot Newel, dus over een
van ongeveer 1690 km. von-
;isteren nog slechts on twee
!en gevechten van vrij groo-
nvang plaats: ten eerste in
[ebied ten Zuid-Westen en
in van Krementsjoeg, dus
groote bocht van den
jr, waar de bolsjewisten
intlastingsipoginjysn met het
p het Duitsche initiatief ten
>n van Kief, voortzetten, en
iveede ten Noord-Oosten
Tsjernikof, waar de Duit-
i voor en na aan trek zijn.
■h ook in deze beide ge
sterreinen doet zich natuur-
le winter gevoelen. Dikke
wvlokken belemmeren het
it. Dit verhindert niet, dat
side zijden nog steeds ver-
el gevochten wordt,
ontwikkeling van den Duit-
aanval met S.iitomir als
ngspunt is in Noord-Ooste-
•ichting nog voorbij Tsjer-
blijkbaar nog steeds niet
iten ondanks de ongunsti-
ersomstandieheden. De
jterke tegenstand, die de
iwisten hier bieden, bewijst
;eekenis, die men aan Sov-
ssische zijde aan dezen
Duitrchen aanval toekent.
:gt waarschijnlijk daaraan,
e bolsjewisten het gevaar
;:,|kn van het ingrijnen van
-J- te Duitsche contingenten
in sector Korosten en uit
aid en.
IE VELT OP THUISREIS.
lident Roosevelt heeft het
Malta een bezoek gebracht
de „Daily Mail' voorts
11 °(emt, heeft men in New-
r'o verklaard, dat president
l hi velt wellicht ook een be
de! zal brengen aan Groot-
I9<pnië. Het blad voegt hisr-
ehter toe, dat men te Lon-
let bezoek van Roosevelt
.mogelijk maar onwaar-
ste lijk" houdt
i IS
8
KJfTOER-
OfTlMATIEBEWlf S
Wlf
HET
gDERLANDSCHE
ROOSE KEIÏIS
van het indentiteitskaartje
j Nederlandsche Roode Krui»
lirderen beneden de 15 jaar,
'egitimatiekaartjes zijn verkrijg-
de gemeentesecretarieën,
>te ,n *«n scholen en afdeeling-
tc "an bet Ned Rood* Krui»,
H< 'n9 V4UI **n aanvraagformulier
wo' CNF/Meijer/Pex m
BESCHOUWINGEN VAN DE
BIPLO.
Het resultaat van de conferen
tie van Teheran wordt door de
„Deutsche Diplomatisch Kor-
respondenz" van commentaar
voorzien.
Om te beginnen wijst de
„Diplo" er op, dat over de con
i'erentie twee communiqué's
zijn gepubliceerd, waarvan het
eerste de oorlogvoering der geal
lieerden e:i hun plannen voor
na den oorlog en het tweede den
status van Iran, het land waar
de conferentie werd gehouden,
ochandelde, terwijl een derde,
door Reuter ei: Tass herhaalde
lijk aangekondigde verklaring
van de drie geallieerden voor
het Duitsche volk niet gepubli
cetrd is.
De „Diplo" verklaart, dat het
eerste communiqué niets meuvs
bevat. De hierin vermelde over
eenstemming wat betreft het
tjiusiip van Je gemeenschappe
lijke operaties is reeds uit Ca
sablanca en Ottawa bekend.
Een tijdstip voor de operaties in
het Oosten en Zuiden, die even
eens in het communiqué wor
den genoemd, is al daarom niet
opnieuw vastgesteld, omdat de
ze operaties sedert lang zijn
vastgesteld en allang aan den
gang zijn. Ook het vermelden
van den luchtoorlog in het com
muniqué is nauwelijks geschikt
om indruk te maken. Deze is
zonder resultaat voor den aan
valler in vollen gang. De aan
kondiging van de vernieling der
groote Duitsche steden heeft
zelfs als potentieel dreigement
haar waarde verloren, nu er
nauwelijks nog één groote Duit
sche stad is, die niet vanuit de
lucht geterroriseerd is.
De „Diplo" noemt het deel
van het communiqué van Tehe
ran, waarin gesproken wordt
over de plannen voor na den
oorlog nog vager dan het mili
taire. Komt in het eerste deel
nog de concrete eiseh van Sta
lin voor het tweede front in het
Westen tot uitdrukking en de
nieuwe belofte van Roosevelt en
Churdhill om aan dezen eisch
tegemoet te komen, in het twee
de deel wordt de vraag onbe
antwoord gelaten, wat de geal
lieerden onder de wereld na den
oorlog verstaan. Zij geven wel
iswaar een va-ge toezegging na
den oorlog de eensgezindheid
onder elkaar te handhaven, ove
rigens echter verplichten hun
beloften hen tot niets.
De „Diplo" wijst er op, dat
zoowel in het communiqué van
Teheran als in het communiqué
van Moskou vermeden is het
toekomstige lot van Polen, van
de Oostzeestaten, Finland, den
Balkan, ja zelfs Turkije in het
geval van een Angio-Aimeri-
kaansch-Sovj et-Russische over
winning bekend te maken. Het
eenige probleem, waarvan in het
communiqué van Teheran gewag
gemaakt wordt, is volgens de
„Diplo" het probleem Iran. Hier
geven de drie mogendheden
het land. dat hun troepen reeds
sedert lang bezetten, de toezeg
ging, dat het niet van de land
kaart zal worden weggevaagd.
Het voornaamste doel van de
verklaringen over Iran is echter
een ander. In een bijzin wordt
„op verlegen wijze" gewag ge
maakt van het Atlantische Char
ter, zijnde een document, waar
aan „de vier mogendheden
steeds trouw zijn gebleven".
Op deze wijze verbloemd heeft
Stalin de z.g. vier vrijheden van
Churchill en Roosevêlt goedge
keurd. Doch deze toestemming
verplicht hem tot niets.
De „Diplo" merkt op, dat deze
trouwbelofte der Sovjets post
festum door de laatste zin van
het voornaamste communiqué,
„de geallieerden scheidden als
vriend-en, die eensgezind zijn in
hun daden, hun gezindheid en
doelstellingen" wordt aange
vuld. Met deze formule hebben
de Anglo-Amerikanen een vol
komen aanpassing aan de ge-
dachtenwereld van het bolsje
wisme voltrokken. Deze zin be
vat ook de goedkeuring van
Washington en Londen van alle
afgrijselijkheden, die het bols
jewisme heeft begaan en nog be
gaat. Wat dit in de practische
politiek beteekent, behoeft wel
nauwelijks gezegd te worden.
De „Diplo" besluit: ..Voor wie
dus de conferentie van Tehe
ran een succes is geweest, valt
niet moeilijk te raden. Op on
dubbelzinniger wijze dan Huil
en Eden in Moskou zijn Roose
velt en Churchill in Teheran er
van in kennis gesteld, dat de
Sovjet-Unie misschien zonder
hen, zij echter niet zonder de
Sovjet-Unie kunnen oorlogvoe
ren. Voor het Duitsche volk en
zijn bondgenooten bevestigt het
resultaat van de conferentie de
kracht van de eigen positie.
BOMMEN OP TREIN MET
KRIJGSGEVANGENEN.
Op 8 Dec. vielen Amerikaan-
sche bommenwerpers een stad in
Miden-Italië aan. De eerste bom
men kwamen terecht op ver
scheidene wagons van een met
Britsche krijgsgevangenen vol
geladen transporttrein, waar
door deze wawons totaal ver
nield werden. Minstens 390 brit
sche gevangenenen zijn gedood.
DUITSCHE „SPOOKTROEPEN"
De A.N P.-correspondent te
Berliin meldt:
Ook aan het front in Zuid-Ua-
lië heersoht sedert eenige weken
een modderneriode, die de ge
vechtshandelingen ten zeerste
bef emmert.
Blijkens de Engelsche berich
ten maken de Duitschers gebruik
van zoogenaamde „sponktroe-
pen", kleinere eenheden, die dik
wijls in het holst van den nacht
doch ook wel deggs plotseling
temidden van de Engelsehe stel
lingen of in de steunpunten der
geallieerden opduiken en hun
slag slaan, om even snel en on
verwacht weer te verdwijnen.
Van Duitsche zijde deelt men
mede, dat deze „spoken" Duitsche
valschermjagers ziin, die op han
dige wijze gebruik maken van
het onoverzichtelijke terrein en
de Britsche stellingen en con
centraties voortdurend overval
len.
INTERVIEW MET
MENEMENDZJOGLOE.
De Turksche minister van buf-
tenlands-che zaken, Menemendz-
jogloe, heeft tegenover persver
tegenwoordigers der Spihnogend
heden verklaringen afgelegd.
De minister noemde onjuist een
bewering van den Reuter-corres-
pondent, volgens welke Turkije
na Cairo een actievere rol in den
oorlog zal spelen dan tot dusver
en volgens welke in Cairo de
Turksche alliantie met Engeland
is versterkt Menemendzjogloe
verklaarde, dat de politiek van
Turkije jegens de spil ongewij
zigd is. De Turksche politiek,
zoo ging hij voort, blijft trouw
an haar beginselen. Men moet
pricipieel twee dingen onder
scheiden nl. de versterking der
Turksche alliantie met Groot-
Brittannië en de voortzetting van
de Turksche buitenlandsche po
litiek. De versterking van de
Turksche alliantie met Engeland
wordt slechts voltrokken binnen
het bestek van de Turksche bui
tenlandsche politiek. De minis
ter bevestigde voorts de verster
king der betrekkingen met de
Sovjet-Unie „binnen het bestek
der vastgelegde Turksche buiten
landsche politiek", waarbij hij er
op wees, dat tusochen de Sovjet-
Unie en Turkije nooit wrijvingen
hebben bestaan.
Als gevolg van lang aan
houdende regenbuien in het ge
bied van den Mont Blanc is er
in de nabij he-id van de winter
sportplaats Megeve een groote
aardstorting ontstaan. Ongeveer
2060 kub. meter rollend gesteen
te heeft den autoweg in het ra
vijn van Arly geblokkeerd.
Met 95 overwinningen in de lucht op
Anglo Amerikaansche jagers en bom-
men werpers is Oberstleutnant Priller
de meest succesvoile Duitsche jecht-
viieger ean de Kanaalkust Eskader
commandant Priller is drager van het
Eikenloof bi] het Ridderkruis ven het
IJzeren Kruis
PK GrSwe/Transo/Europr/P m
Vanaf Vrijdag heeft de
Bul'gaarsChe Sobranje geduren
de een week zijn werkzaamhe
den stopgezet. De afgevaardigden
krijgen een weck vacantie.
BINNENLAND
Het twaalfari"' bestaan der
N.S.B.
De persdienst van de N.S.B.
deelt mede, dat de rede, welke
de Leider Mussert, heden, ter
gelegenheid van het twaalfjarig
bestaan der Beweging zal uit
spreken, dien dag des namidags
tusschen 5 en 7 uur over Hilver
sum I zal worden uitgezonden.
In verband met de herdenking
van het twaalfjarig bestaan der
Beweging zijn de leden door den
secr.-generaal der Beweging op
geroepen om op Dinsdag 14 Dec.
te vlaggen met de vlag der Be
weging.
Nieuwe burgemeester vaa
Hilversum.
Het Rijkscommissariaat deelt
mede:
De Rijkscommissaris voor de
bezette Nederlandsche gebieden
heeft den burgemeester van Hil
versum, jhr. mr. Ernst van Bön-
ninghausen op ziin verzoek eer
vol ontslag uit zij nambt ontsla
gen en benoemd tot burgemees
ter te Tubbergen (Overijssel). In
zijn plaats heeft de Rijkscommis
saris voor de bezette Nederland
sche gebieden den burgemeester
van Egmond aan Zee, Egmond-
Binnen en Bergen aan Zee, G. J.
H. Fijn, onder gelijktijdig eervol
ontslag uit zijn tegenwoordig
ambt. benoemd tot burgemeester
van Hilversum.
Herziening kinderbiislagreee-
lingen. De secretaris-gene
raal van het dept. van Sociale
Zaken heeft in een circulaire
aan de burgemeesters in over
weging gegeven om de in hun
gemeenten bestaande kinderbii-
slagregelingen aan een herzie
ning te onderwerpen, wrnneer
deze minder gunstig ziin dan de
regeling, die met 1 Januari 1944
in werking treedt voor arbeiders,
die onder de wettelijke kinder-
biislagverzekering vallen. Ook
voor die groepen van rijksper
soneel. waarop sedert 1941 een
regeling wordt toegepast, die
practisch geliik is aan de toen
malige voorschriften der kinder
bijslagwet. zal een aanpassing
bii de sindsdien in de wetteliike
kinderbiislagverzekering aange
brachte verbeteringen tot stand
worden gebracht.
Gusta de Vos-Poolman. De
zer dagen is te Hilversum in den
ouderdom van 73 jaar overleden
de tooneelspeelster Gusta de Vos-
Poolman, weduwe van Jan C.
de Vos.
KEURINGEN VOOR DE
WAFFEN S.S. EN DE
LANDSTORM NEDERLAND.
Het S.S.-Ersatzkommando deelt
mede: Iedere gezonde Nederlan
der m den leeftijd van 1745
iaar kan zich vrijwillig bii de
hieronder vermelde adressen
vervoegen teneinde gekeurd te
worden voor de Waffen-S.S. o£
den Landstorm Nederland. Tij
dens de keuringen worden alle
inlichtingen verstrekt met be
trekking tot de verzorging van
familieleden, duur der opleiding,
extra levensmiddelen etc.
Vrijwilligers die om bepaalde
redenen in Nederland wenschen
te blijven, kunnen dienst nemen
bii den Landstorm Nederland of
bii het S.S.-Wachtbataiilon te
Amersfoort
Ook vriiwiligers voor de
Rriegsmarine kunnen zich aan
melden: zii. die tot de Germaan-
sche-S.S. in Nederland toetre
den willen, kunnen zich even
eens ter keuring melden.
Personen tusschen 1930 iaar,
die aanmeldingsplichtig ziin voor
arbeidsinzet, worden gedurende
hun verbintenis hiervan vrijge
steld.
Officier in de Waffen-S.S. kan
ieder worden, die na tenminste
een iaar diensttijd ziin geschikt
heid voor de officiersoDleiding
heeft bewezen. Ziin schooloDlei-
ding is niet doorslaggevend. Be
slissend voor bevordering ziin:
karakter, gedrag en prestatie.
De oproeping na deze keuring
geschiedt eerst in het begin van
Januari 1944,
12.12.43 1115 uur Zwolle.
Hotel Giitenbeek.
13.12.43 1115 uur Groningen.
Heerestraat 46.
14.12.43 1014 uur Amster
dam. Dam 4.
15.12.43 S14 uur Den Haag,
Café Den Hout. Bezuidenhout.
Werp geen „scherp" tus
schen de aardappelschillen
Kerstsave 19-13. De secre
taris-generaal van het departe
ment van Sociale Zaken heeft
goedgekeurd, dat cok dit jaar
wear de gebruikelijke kerstgave
wordt verstrekt. Voor het ont
vangen hiervan komen in aan
merking alle personen, die
krachtens de rijkssteunregeling
steun ontvangen, voorts de on
dersteunde kleine zelfstandigen,
behoorende tot de zoogenaamde
a-groap, de ondersteunde tuin
bouwers en boeren, v/.o. ook de
steun genietende kleine boeren
boven 63 jaar. Evenals verleden
jaar is het steunbedrag gesteld
op 25 pet. van een week steun,
waarbij de weak van 12 tot en
met 18 December he' uitgangs
punt voor de berekening vormt.
Deze zal zoodani" moeten ge
schieden, dat 25 pet. wordt pege
ver van de werkelijke uitkee-
ring (waarin begrepen een even-
ti.eele brandstoffenbijslag), wei-
ba de ondersteunden over even-
genoemde weef: "erkriigen. De
kerstgave mag ook worden ver
leend over eventueele niet uit
arbeid verkregen inkomsten, die
ten volle oo het steunbedrag in
■mindering bahooren te worden
•gebracht. Voorts strekt rij zich
■mede uit tot den extra-bijslag,
welke in sommige gevallen aan
inwonende kinderen wordt uit
gekeerd.
P.T.T. met Kerstmis en Nieuw
jaar. Op de beide Kerstdagen
en den Nieuwjaarsdag zal de
dienstuitvoering op de postin-
richtingen geheel als oo Zondag
worden uitgevoerd. Belasting
betaling wordt op 31 December
slechts tot 15 uur aangenomen.
In de groote steden zullen op
den Nieuwjaarsdag twee brief
postbestellingen worden uitge
voerd, in de overige plaatsea
één.
