3)c QzidUchc (SotVront
HRDAG 4 DECEMBER 1943
evt
35STE JAARGANG N°- 10727
utoo
R.K
orde
elisti
eilin,
1. 2}
Weisj
|x: Papengracht 32 - Giro 103003
fen: Redactie 20015. Admin. 20935
DAGBLAD VOOR LEIDLN EN OMSTREKEN
C. M. van Hamersveld, Directenr.
Th. Wilmer, Hoofdredacteur.
JONGSTE AANVAL
OP BERLIJN
a |,AREN STERRENHEMEL
■stel A.N.P.-correspondent te
edsj meldt:
vijandelijke luchtstrijd-
i Ij£n hebben Donderdag-
%ederom een hevigen aan-
|a.a'i de Rijkshoofdstad onder-
slert, ditmaal echter onder
'wet gunstige omstandighe-
^"lan de vorige malen. Een
vjklare hemel stond strak
JLAen boven Berlijn, toen
IpRnes de komst van de Brit-
(J®bikondigden en vrijwel op
"•fde moment werd de nach-
hr®S stilte reeds verstoord door
alle zijden van de hoofd-
rk; jpstijgende groepen nacht-
1 j die voor de verdediging,
LSt,in met de luchtdoelartille-
)VL de zoeklichtbatterijen, in
vhtstrijd werden geworpen,
de Berlijners nog nimmer
J UC UCl UJllCiO liUft U11U1UV1
f „jouwden. Het doffe, door.
„npde gedreun der zware ar-
'S, vermengde zich met het
ie -
keffende en ratelende ge-
r lichtere en lichtste st"k-
aar boven, uit het dikke
van den nacht, ontspon
strijd van machine tegen
•jciie, van man tegen man.
'End gromden de zware mo-
J der bombardementsvlieg-
telkenmale van toon ver-
fnd, optrekkend en zich
1 rf latend bij hun pogingen
i nimmer aflatende, sne;!e,
p.viare jachtvliegtuigen te ont-
,c"|l. Groene, roode en witte
bgels zwermden voortdu-
narin bonte mengeling lang-
fter neer, rustig en vredig,
ren zij de eenige, die zich
ilsche tumult van den slag
inschen niet behoefden aan
ken. Plotseling staat een
ige komeet boven de stad.
1 schiet zij in de diente
it een ontzagwekkende de-
tegen de aarde te slaan,
as een bommenwerper,
wordt het langzamerhand
in dekking te gaan. Het
etiierg en been dringende ge-
antan een vallenden bom doet
l! nschen even versuffen. F^n
tee deel van een seconde mis-
e«n. De ervaring heeft ons veel
d, ook, dat deze bom ons
'treffen zal. Ruim honderd
verder slaat hij in een park
randende granaten volgen
i'iidan nog meer bemm"n en
n, fosfortrommels en....
uigen.
i orkaan van helsch tumult
lc teweld golft over de stad.
5| ding is het voorbij. Geko-
en gegaan als een zomersche
j erbui dood en verderf ach-
ch latend. Een half uur la-
j even de sirenes het signaal,
illes veilig is en de bevol-
hkan haar schuilDlaatsen ver-
Hier en daar in de stad
,Jt het. Ook komen spoedig
den, die door het alarm verrast
werden, weer rustig en zonder
oponthoud naar hun woonsteden
terugkeeren. En wederom komt
die alles overheerschende ge
dachte in deze dagen over ons:
de mensch is een merkwaardig
wezen. Hij went aan alles. Tien
minuten geleden stond hii nog
tegenover den dood en thans
spreekt hij reeds weer over de
zakelijke aangelegenheden, welke
hij morgen vroeg het eerst wil
afhandelen. Is deze beschouwing
een spiegel van zijn moreele
kracht? Voor een groot deel onte
genzeggelijk. Van een plotselin
ge moreele ineenstorting zal geen
sprake zijn. De Berlijner heeft
geleerd, wat hem in het uur van
het gevaar te doen staat. Den
schuilkelder opzoeken. Dat is al
les, maar meer wordt feitelijk
niet van hem verlangd. De erva
ring heeft geleerd, dat die in de
meeste gevallen ook voldoende
is. Natuurlijk is in den laatsten
tijd dikwijls het probleem der
schuilkelders besproken. De
vraag, wat is de beste schuilkel
der, ligt echter nog steeds zon
der dat een behoorlijk antwoord
gevonden is, op ieders lippen.
Uit de vele huizen, die in Ber
lijn door voltreffers van zware
bommen vernietigd zijn, konden
de in de kelders vertoevende per
sonen nog gered worden, daar de
dakconstructies van de kelders
zoo stabiel waren, dat zij èn den
bom, èn het gewicht van het in
eenstortende gebouw droegen.
Daaruit volgt dus, dat de veilig
heid van een normalen kelder
stijgt met het aantal uitgangen
en nooduitgangen. Dat dit even
wel geen absolute veiligheid is,
zal duidelijk zijn. Die vindt men
zelden in feite alleen daar.
waar geen bommen vallen. De
moderne explosieve stoffen, die
aan deze en gene zijde van het
Kanaal worden toegepast, zijn in
staat, vrijwel alles te vernieti
gen en door alles heen te slaan.
Daarbij komt dan nog het ge
vaar der branden, waarvoor dik
wijls meer ontzag bestaat dan
voor bommen en luchtmijnen, om
maar niet te spreken van die
vliegtuigen, die brandend en met
hun lading aan boord boven de
woonwijken neerstorten. Er zijn
in Berlijn gevallen bekend van
woonhuizen, die een dergelijke
vracht konden dragen en speciale
schuilkelders, die er bijna onder
bezweken zijn. Het komt er maar
op aan, of een mensch geluk heeft
of niet.
DE STRIJD IN ZUID-ITALIë.
De A.N.P.-correspondent te
Berlijn meldt: Terwijl van en
kele ziiuen ten aanzien van de
gevechten in den Oosteliiken
sector van het Italiaansche front
gemeld wordt, dat het Britsche
achtste leger het Duitsche af-
weerfront doorbroken en terug
gedrongen heeft, wordt door het
Duitsche opperbevel met de
meeste stelligheid tegengesoro-
k rste berichten over het ver- ken. dat de Engelschen hun door
ban den slag binnen. Alleen braak tot stand gebracht hebben.
De Engelsche
boven Berlijn zijn twintig
[delijke machines neerge
en. Dat geeft tenminste
eenigszins bevredigend ge-
ook al wordt het leed der
'ff en en er niet door uitge-
t. Boven op het dak van
Pog gebouw in het centrum
e stad kunnen wij het slag-
overzien. Ons ervaren oog
ons, dat de aanval ditmaal
concentrisch is geweest. De
"digingsmogelijkh eden wa-
gunstiger. De nacht jagers
en de vijandelijke formaties
Mdrijven en de luchtdoelar-
>e kon, nu er geen nevel
beter een spervuur voor de
'rende machines leggen,
leuwe berichten komen bin-
De jachtvliegtuigen achter
en den vijand tot over de
Nog tien viermotorige
"nenwerpers hebben het on-
ipit moeten delven.
de stad zelf beginnen de
ïDare vervoermiddelen hun
ien onmiddellijk te hervat-
too kunnen de tienduizen
berichtendienst
heeft de verovering gemeld van
Lanzione en Castel Venatro.
doch te Berlijn verklaart men,
dat deze plaatsen nog in handen
der Duitschers zijn en dat van
een terugtocht geen sprake is.
Deze onjuiste berichten, zoo
zegt men te Berlijn. ziii\ door
Londen de wereld ingezonden
met de bedoeling, invloed te
kunnen uitoefenen op de be
sprekingen met de andere geal
lieerden.
Overigens is men te Berlijn
omtrent het verloop van den
striid zeer terughoudend. Men
constateert slechts, dat de ge
vechten met groote hevigheid
voortduren, en een uitermate
bloedig karakter dragen. Aan
beide zijden is de luchtmacht
zeer actief.
In den Westelijken sector,
waar men van Duitsche zijde
eveneens een offensief meent te
kunnen verwachten, draagt de
striid tot nog toe slechts een
plaatselijk karakter.
DE CONFERENTIE IN TEBRIS.
Het bericht, dat de conferen
tie tusschen Stalin. Churchill en
Rosevelt in Tebris geëindigd is.
wordt door de Duitsche bladen
van commentaar voorzien. Be
treffende het feit. dat het aan
gekondigde communiaué in het
middelpunt waarvan een oproep
zou staan aan het Duitsche volk,
nog niet gereed is. merkte de
..Voelkische Beobachter'' op:
..Stalin. Churchill en Roosevelt
verraden met hun talmen slechts
de tegenstrijdige belangen, die
zii trachten te verwezenlijken
voor gebruik in Engeland en be-
rooven zichzelf van het ge-
wenschte verrassingssucces. Maar
al te goed weet de heele wereld,
welke doelstellingen de manoeu
vre heeft. Het gaat hun er uit
sluitend om. door geacteerd ver
trouwen in de overwinning en
plompe dreigementen en verlok
kingen de volken van Europa en
Oost-Azië over het hoofd te doen
zien. dat zii geen middelen en
wegen kennen om de militaire
overwinning veilig te stellen. De
Joodsche trompetten van Jericho
moeten bereiken, wat noch de
luchtgangsters der plutoratieën.
noch het kanonnenvleesch der
Soviets kunnen tot stand bren
gen.
TOEKOMSTBEELD VAN
SMUTS.
In een rede voor de Parlemen
taire Empire Vereeniging heeft
generaal Smuts, die te Londen
vertoeft, verklaard, dat men na
den oorlog moet streven naar
een „drie eenheid" van de Ver-
eenigde Staten, de Sowjet Unie
en Engeland. Hij dreigde, dat
Duitschland na den ooriog van
de kaart van Europa zou worden
geveegd en dat slechts Engeland
en de Sowjet Unie over zouden
blijven.
Smuts vervolgde: „De Sowjet
Unie is de nieuwe kolos in Euro
pa, die over dit continent voort
schrijdt. De Sowjet Unie zal
meester van het continent ziin.
Haar macht zal te grooter ziin,
doordat ook het Japansche rijk
niet meer zal bestaan en ieder
evenwicht van krachten dus ook
in het Oosten zal zijn verdwe
nen".
De rede van Smuts wordt door
de Duitsche bladen als onderwerp
voor commentaar genomen.
De „Berliner Boersenzeitung"
schrijft onder meer: Wat de An-
glo-Amerikaansche politici tot-
dusver nog steeds getracht heb
ben te verbloemen of zelfs te
loochenen, wordt hier door een
hunner meest prominente spre
kers openlijk toegegeven. Een
overwinning der vijanden van
Duitschland zou de bolsjewisee-
rimg van Europa beteekènen en
geen Europeesch volk zou kun
nen hopen door Engelsche of
Amerikaansche hulp behoed te
worden tegen het schot in den
nek.
PROCES TOT HEILIGVER
KLARING VAN PAUS PIUS X.
Uit het Vatikaan wordt ge
meld. dat de eerste zitting van
het proces tot heiligverklaring
van Paus Pius X gewijd zal zijn
aan de getuigenverklaringen.
Talrijke prelaten, die in de om
geving van den Paus hebben
geleefd werden als getuigen op
geroepen.
De stads- en landsbiblio-
theek te Dortmund, een der be
langrijke bibliotheken van
Duitschland. is bij een viiande-
liiken terreuraanval verwoest.
De bibliotheek bezat 300.000 boe
ken. 3400 schilderijen, een be
langrijke verzameling wiege-
drukken en eerste edities en
ruim 15.000 manuscripten.
Anglo-Amerikaansche bom
menwerpers hebben Marseille
gebombardeerd. Een aantal ar
beiderswoningen werd vernield.
Reeds ziin 15 lijken uit de ouin-
hoopen gehaald.
DE STEM DER S.S.
Luistert op Zondag 5 Decem
ber van 11.30 tot 11.45 uur over
den zender Hilversum I, op golf
lengte 415 meter, naar de stem
der S.S. De voorman der Ger-
maansche S.S. in Nederland,
Feldmeyer, beantwoordt een
vraag.
BINNENLAND
KOUSENBONNEN AANGE
WEZEN. Met ingang van he
den 4 December wordt tegen in
levering van den kousenbon N
van de textielkaarten V 115 en
V 215 (voor mannen en vrouwen
boven de 15 jaar) en de daarvoor
benoodigde geldige textielpunten
van eerder genoemde kaarten of
T-nunten een naar sokken resn.
kousen, beschikbaar gesteld. In
verband met de bevoorrading
van oen nandei van soxken en
kousen is het mogelijk, dat niet
steeds sokken of kousen voorra
dig ziin. doch zorg wordt er voor
gedragen, dat ieder de in ziin
(haar) bezit zijnde bonnen te
ziiner tijd zal kunnen honoree-
ren. mits men alsdan de beschik
king heeft over op dat oogenblik
nog geldige punten.
Speciale punten ongeldig op
15 December. Met ingang van
15 December a.s. zullen alle uit
gegeven en in omloop zijnde spe
ciale punten, zooals HG-, K-. S-
en T-punten. ongeldig ziin. GS-
ounten blijven geldig, voorzoo
ver zii worden aangeboden met
een geldige speciale vergunning.
Uitsluitend huishoud- en keu
kenstroop cp bon 703. Aange
zien hieromtrent misverstand
blijkt te bsstaan, wordt er de
aandacht op gevestigd, dat op
de bon Algemeen 706, waarop
een extra rantsoen van 500 gram
stroop verkrijgbaar is, uitslui
tend huishoud- en keukenstroop
mag worden gegeven. Appel- of
perenstroop is dus niet op dezen
bon verkrijgbaar.
Nieuwe postzegel van 3 cent.
In de serie nieuwe frankeer
zegels zal van 16 December af
vcv-xrii™ mar zijn ce zegels van 3
cent met het oude volksorna
ment boom met slangenwortels.
De boom is hét zinnebeeld van
het worden en vergaan van het
leven. De wortels van gestvleer-
de slangen ziin een verbeelding
van onderaardsche machten.
K eur: roodbruin, liggend model,
afmetingen zegel 24Vf x 31K,
afmetingen beeldvlak: 21 Vf x
2814. vellen van honderd en vijf
tig stuks, druk: rotogravure,
naar een geschilderd ontwerp
van Pvke Koch. Met dezen ze
gel is de groep zegels met volks
ornamenten (waarden beneden
7H cent) volledig. De bestaan
de zegels in deze waarden wor
den niet ingetrokken, doch blij
ven voorloooig naast de nieuwe
zegels verkrijgbaar.
Gemengde Berichten
Doodelijke ongelukken. Gis
termiddag na het verlaten van
de school werd, ter hoogte van
het distributiekantoor te Gennep
het 6-jarig meisje B. Thissen
door een uit Nijmegen komende
tram gegrepen. Het kind was
vrijwel op slag dood.
Gistermiddag omstreeks 4
uur is een achtjarig jongetje B.,
afkomstig uit Scheveningen op
de lijn AmersfoortBarnevela
uit den trein gevallen. Een dok
ter constateerde den dood.
De duisternis heeft Donder
dagavond in Amsterdam op
nieuw twee doodelijke slachtof
fers geëischt. Te ongeveer half
zeven geraakte een 38-jarige
loopknecht, wonende in de Hee
renstraat, in den Blauwburgwal.
Toen men erin geslaagd was,
hem op den wal te brengen, ble
ken de levensgeesten reeds te
zijn geweken. Eenzelfde lot trof
een 49-jarige verstelnaaister, wo
nende op de Jacob van Lennep-
kade, die bij de Fred. Hendrik
straat in het water van de Hugo
•de Grootkade liep.
VERGIFTIGING IN HET
KLOOSTER TE HEES
EISCHTE ZEVENDE
SLACHTOFFER.
Omtrent de vergiftiging in het
missiehuis te Hees bij Nijmegen
vernemen wij, dat nog een zeven
de slachtoffer aan de gevolgen
bezweken is.
Zes patiënten zijn nog onder
behandeling in het St. Canisius-
ziekenhuis te Nijmegen.
INSTORTING VAN KERK
GEWELF EISCHT TWEE
DOODEN.
Bij werkzaamheden in de ka
tholieke kerk te Arcen heeft zich
een ernstig ongeluk voorgedaan.
Toen men bezig was een der pila
ren in dit gebouw te versmallen
stortte een gedeelte van het ge
welf in. De gevolgen waren ver
schrikkelijk. De twee metselaars
L. K. en P. S. werden levenloos
onder het puin vandaan gehaald.
Beiden waren te Arcen woon
achtig. K. was vader van zeven
en S. vader van vijf kinderen.
Bovendien werden gewond J. C.,
stucadoor uit Horst, J. van W. en
L. G., jongens van 11 en 12 jaar.
die naar het werk stonden te kij
ken. Zij zijn naar het ziekenhuis
te Venlo overgebracht.
Met lichte verwondingen kwa
men er af de kapelaan M. K., het
oud-hoofd der school R. T. en de
18-jarige J. van M., die bij de
werkzaamheden hulp verleende.
Direct na het ongeval, dat groo
te verslagenheid in het dorp ver
wekte, werd van alle kanten hulp
verleend bij het opruiming1:werk.
Ook de mannen van den Neder-
landschen Arbeidsdienst uit het
naburige kamp waren direct ter
plaatse om te helpen.
Een schadelijk gelach.
Twee ingezetenen, A. en L. wis
ten een Edeschen winkelier on
der voorwendsel hem op clan
destiene wijze te kunnen helpen
aan een partij textielwaren te be
wegen tot vooruitbetaling van
een bedrag van 5000 in contan
ten. Toen de winkelier des avonds
ten huize van L. wachtte op de
aankomst van het „zwarte" goed,
verscheen laatstgenoemde en
deelde mede, dat de wagen, waar
mede een en ander werd ver
voerd, in de bosschen was vast
geraakt in het mulle zand. W.
ging daarop mee om de behulp
zame hand te bieden en juist
kwam het voertuig weer od gang,
toen een lantaarn aanknipte en
een vreemde stem riep: „Halt!
Aha. Zwarte handel!"
In de meening, dat controleurs
van den C.C.D. of politiebeamb
ten ten tooneele waren versche
nen, lieten de drie Edenaren wa
gen en lading in den steek en
zochten een goed heenkomen in
de bosschen. Toen de winkelier
later op den avond eens pools
hoogte ging nemen bij ziin kor
nuiten, hoorde hii juist op het
moment, dat hij wi'de binnentre
den, binnenshuis zijn naam noe
men, waarop een homerisch ge
lach volgde. Zulks was den za
kenman voldoende om naar de
politie te loopen en daar alles te
vertellen.
De recherche stelde een uitge
breid onderzoek in en arresteerde
A. en L. Na een herhaald ver
hoor bekenden zij met medewer
king van een handanger den
overval in de bosschen in scène te
hebben gezet met de bedoeling
den winkelier voor een ordente
lijk bedrag op te lichten. De par
tij textieleoederen bestond
slechts in beider verbeelding en
de bewuste wagen bevatte voor-
nameliik waardelooze rommel.
De daders zijn naar Arnhem
overgebracht en ter beschikking
gesteld: de bedrogen winkelier
heeft het grootste gedeelte van
zijn geld bereids terugontvangen.
„N. R. Crt."
Werp geen „scherp" tus
schen de aardappelschillen J