£cicbclie0oii^nt
(JDAG 29 OCTOBER 1943
35ste JAARGANG N°* 10697
Se
unn,
ueel
tevr.
15, eaux: Papengracht 32 Giro 103003
id£lefoon: Redactie 20015. Admin. 20935
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
C. M. van Hamersveld, Directeur.
Th. Wilmer, Hoofdredacteur.
iPUj Gemeenschaps-
105, )e Schenner heeft in de na-
Ks ir van den mensch gelegd
'ha*! behoefte aan gemeenschaps-
uur en-
*38 Jet ..ieder voor zich" is in
iid met de christelijke begin-
|0jl en. ook alreeds omdat het in
f iid is met de menscheliike na-
aaniir. En wie er aan toevoegt „en
er$ id voor ons allen" geeft aan
ers n heidenschen levensregel
eënsts meer dan een onwaarachtig
ofdsdienstig glimnie!
l?e-De menschen ziin on elkaar
7ie-ingewezen, kunnen en moeten
49 [kaar heioen en steunen. Dat
jj-npen zii. als zii, in waren zin. in
"'"fn kleinere gemeenschao leven
ch bewust van hun gemeen-
haoneliike en wederkeerige
lichten, zich óók bewust van
:t feit. dat over die kleinere
meenschao heen b.v. het ge-
i zich weer een grootere
emeenschao uitstrekt.
De katholieken erkennen óók
de bovennatuurliike orde een
emeenschaps-leven: een effec-
ef. een vruchtdragend aemeen-
chansleven. En zii beliiden deze
raarheid als ..de gemeenschao
er heiligen". Oo deze waarheid
erust een der grootste geeste-
like machten: de voorbede
Vii kunnen voor anderen een
ffer brengen, andermans ge-
Irag verzoenen en liiden en uit-
ioeten in ziin olaats. Het is een
olidariteit in het goede: een so-
idariteit. die de kwaden niet
litsluit. want ook tot hen kan
in moét de bovennatuurliike
iefde uitgaan. ..Zii. die zich hei-
igen durven noemen krachtens
lun dooosel. mogen noch de me-
ligte der nog ongeheiligden ver
reten noch de huisgenooten des
reloofs" (dr. F. v. d. Meer).
De katholieke gemeenschans-
N. leer legt dus in bovennatuurlii-
ten zin een band tusschen a 1 de
evenden.
Zii legt óók een onderlingen
band tusschen de zegenralenden
in den hemel, de liidenden in de
Dlaats der loutering, die wii va-
zevuur noemen, en ons. die nog
striiden od de aarde. Vanaf de
serste eeuwen hebben de chris
tenen aanvaard een b-nd tus
schen levenden en dooden. Al?
zanzelf en lang voordat iemand
sr aan dacht, om er een leer
stuk over on te stellen, bracht
men die waarheid in nractiik.
Maandag a.s. „Allerheiligen"
en Dinsdag a.s.. „Allerzielen"
worden wii on bijzondere wii ze
herinnerd aan die waarheid van
de „gemeenschao der heiligen"
wat betreft de zaligen in den
hemel en de overledenen, die
boeten in het vagevuur.
Dat deze twee dagen van de
volgende week ons in onszelf
doen keeren. om ons ernstig te
bezinnen od die heerliike reali
teit. die zegenrijke werkelijk
heid. welke wii mogen beliiden
in „de gemeenschao der heili
gen"!
Maaar dat wii óók ernstig
overwegen, dat het bovennatuur
lijke gemeenschaüs-leven veron
derstelt een beleven van de ge
meenschao in natuurlijken zin!
Hoe zou men een band van bo
vennatuurliike liefde kunnen
leggen, als men de banden der
natuurlijke liefde met onze me-
de-menschen niet in de practijk
van het gewone, dagelijksche le
ven erkent?
De katholieken moeten zijn
krachtens hun beginselen ware
gemeenschaos-menschen; zij
moeten de gemeenschaos-gedach-
te beleven, in waarheid en in
oorechtheid in natuurlijken
zoowel als in bovennatuurlijken
en-j;
ad
Helpt de koe met schillen
en de koe helpt u.
Een vergelijking
met 1918
Dr. GOEBBELS IN
„DAS REICH".
In een nieuw artikel in het
weekblad „Das Reich" schrijft ch\
Goebbels, dat de vijandelijke pro - j
paganda sedert bijna een jaar
vóór 9 resp. 11 Nov ember de
Duitsche ineenstorting als bijna
zeker heeft voorspeld. Deze voor
spelling plaatst de minister te
genover het feit, dat thans bij het
naderen van dezen termijn,
waarheen men ook kijkt, welis
waar aan vele plaatsen van de
uitgestrekte fronten van Dilitsch-
land zware, ja zeer zware ge
vechten en voor éen belangrijk
deel ook terugtrekkende bewe
gingen van de Duitsche troepen
zijn waar te nemen, doch dat
aanduidingen van een beginnend
of ook maar voor de naaste of
verder verwijderde toekomst te
verwachten militair of moreel
fiasco van het Duitsche Rijk van
zelfsprekend nergens te ontdek
ken zijn. Het Duitsche volk zoo
verklaart de minister, heeft ge-
tc-.id opgewassen te zijn tegen
de geweldige belastingsproef van
het porlogsmoreel in het vader
land en aan het front. Zonder
zich een of andere illusie te ma
ken over den omvang der moei
lijkheden, die het te wachten
siaan, ziet het toch in alle dui
delijkheid de geweldige over
winningsmogelijkheden die het
heeft. De toestand van thans kan
bijgevolg in 't geheel niet verge
leken worden met dien van No
vember 1918. hetgeen de minister
in korte trekken uiteenzet. De
Duitsche troepen, zoo schrijft hij.
strijden wat het Westen betreft,
niet zooals in 1918 in Champagne
of voor Verdun, doch zij staan
aan de kust van den Atlantischen
Oceaan op wacht. In het Zuiden
verdedigen de Duitsche troepen
een linie ver ten Zuiden van
Rome, terwijl de oude Italiaan-
sche weermacht practisch niet
meer aan den stri.jd deelneemt.
De militaire posities in het Wes
ten, Noorden, Zuiden en Zuid-
Oosten van Europa, dus waarop
de vijandelijke oorlogvoering
zich tijdens den eersten wereld
oorlog baseerde, bevinden zich
op 9 resp. 11 November van het
vijfde oorlogsjaar van den twee
dén oorlog in ons bezit.
In Oost-Azië staat Japan als
militaire mogendheid van den
eersten rang niet zooals in den
eersten wereldoorlog aan den vij
andelijken kant. doch aan onze
zijde. Blijft in het Oosten nog
over de vooreerst ongebroken
kracht van de Sovjet-Unie. Wij
miskennen absoluut niet het ont
zaglijke gevaar, dat in dit feit
ligt opgesloten. Het is trouwens
het gevaar van dezen oorlog. Wij
moeten er mede afrekenen on
verschillig waar en wanneer. Te
genover dit gevaar beschikken
wij over een rijk reservoir van
economische en ideële kracht en
daarenboven staan ons voor de
zen strijd bondgenooten ter zijde,
die dit gevaar bij lange na niet
compenseeren, dóch desondanks
van opmerkelijke waarde zijn.
Blijft nog over de luchtoorlog.
Deze was tijdens den eersten we
reldoorlog voor het Duitsche va
derland nauwelijks van beteeke-
nis, doch vormt thans het hoofd
contingent van onze zorgen en
belastingen in het civiele leven
van den oorlog. Hierbij mag ech
ter als tamelijk waarschijnlijk of
toch minstens als mogelijk aan
genomen worden, dat de kansen
van den luchtoorlog voor den
vijand in den eerstkomenden tijd
in toenemende mate ongunstiger
worden. Want aan den eenen
kant neemt onze verdedigings
kracht van week tot week toe
en stijgen dientengevolge de ver
liezen van den vijand, aan den
anderen kant komt de dag van
een radicale vergelding lang
zaam maar zeker nader.
De door de vijandelijke blok
kade in den eersten wereldoor
log toegebrachte ernstige schade
aan de levensmiddelen voorzie
ning van het Duitsche volk, zoo
gaat dr. Goebbels verder, is in
dezen tweeden wereldoorlog ge
heel en al verdwenen. Resumee-
renë kan dus gezegd worden, dat
wij thans op de meeste gebieden
onvergelijkelijk veel gunstiger
er aan toe zijn dan in 1918.
En als een rots in de branding
staat de Fuehrer voor ons, nooit
wankelend, nooit twijfelend, voor
allen een toonbeeld van kracht
en taaiheid, van onwrikbare
vastberadenheid en fanatieke
wilskracht geeft hij ons een
voorbeeld van hetgeen wij te
doen hebben, wanneer de ster-
men van dezen wiiden oorlog ons
om de ooren razen.
In 1918 verrasten wij onze vij
anden door ons falen er. door on
zen val. Dit keer zullen wij hen
verrassen, doordat w;j, het ge-
heele volk als één man staan tot
alles bereid en tot alles beslo
ten.
Hevige strijd bij
Melitopol
HET ZWAARTEPUNT DER
BOLSJEWISTISCHE
INSPANNINGEN.
Naar de militaire correspon
dent van het DNB schrijft, ligt
het zwaartepunt van de Sovjet-
Russische inspanningen op het
oogenblik in den sector ten
Westen van Melitopol. De bols
jewisten slaan met telkens nieu
we strijdkrachten verder in de
kerf bij Melitopol, zoodat dit ge
bied, wat de intensiteit van den
strijd aangaat, vergeleken met
de andere brandpunten van den
op het oogenblik gaande zijnden
afweerslag in de eerste plaats
verdient genoemd te werden.
Blijkbaar staat den bolsjewisten
als doel van de uit het gebied
van Melitopol begonnen bewe
ging voor oogen den mond van
den Dnjepr te bereiken om al
dus de Krim af te snijden. Daar
uit wordt de hevigheid der ge
vechten en de hier door de Sov
jetleiding getoonde energie ver
klaard.
Met deze enorme Sovjetin
spanning correspondeert de druk
op de Duitsche stellingen in het
gebied van Kriwoi Rog, die voor
en na sterk is. Het verloop van
den slag heeft in het front op
nieuw dermate vertandingen
doen ontstaan, dat van een sa
menhangende linie aan beide
kanten niet meer gesproken kan
worden. Aan Duitsche zijde
overheerscht de afgrendelings-
en steunpuntentaktiek, die den
bolsjewisten veel te stellen geeft.
De duidelijk aan den dag tre
dende versterking der Duitsche
posities beteekent. dat de groo
te herfstslag onverminderd he
vig zal voortduren.
Geallieerden vallen
weer aan in Italië
EEN PLOTSELINGE
VERANDERING.
De A.N.B.-correspondent te
Berlijn meldt:
Aan het front in Zuid-Italië is
vrij plotseling een verandering
in deii algemeenen toestand in
getreden, nu de geallieerden aan
verschillende punten tot den aan
val op de Duitsche stellingen
zijn overgegaan, waarbij vooral
de Volturno weer veel in de be
richten van beide zijden ge
noemd wordt, met dien verstan
de, dat het thans niet meer zoo
zeer den benedenloop van deze
rivier geldt, maar veeleer den
bovenloop, waar de Amerikanen
en de Britten trachten in de
richting van Isernia door te bre
ken en zoodoende in het bezit te
komen van een belangrijk knoop
punt van verkeerswegen. Ook is
Isernia van belang door een van
Oost naar West loopende spoor
lijn. Volgens de te Berlijn ont
vangen berichten slaagden de
Duitsche verdedigingsposten er
in, de aanvallen van de geallieer
den voor het allergrootste ge
deelte op te vangen en af te
slaan. Hier en daar gelukte het
zelfs de aanvallende troepen tot
over hun uitgangsbases terug te
slaan en de,, vijand zeer zware
verliezen toe te brengen, een /er.
klaring, welke overigens corres
pondeert met de Britsche en
Amerikaansche berichten, welke
spreken van de bloedige gevech
ten sedert den slag bij Salerno.
Slechts op enkele punten slaagden
Engelsche en Amerikaansche
troepen er in vrij onbelangrijk
terrein te winnen.
Voor de geallieerden bestaat
de grootste moeilijkheid in het
overwinnen der terreinmoeilijk
heden, daar de Duitschers hier
hun stellingen in hoofdzaak in
het gebergte opgebouwd hebben,
dat nauwelijks toegankelijk is
voor gemotoriseerde troepen. En
de enkele wegen, die berijdbaar
zijn, worden zeer scherp be
waakt.
Over het algemeen kan men
zeggen, nat men te Berlijn met
eenige verwondering de metho
den der geallieerden in het Mid-
deilandsche Zeegebied volgt. De
verovering van een aantal
eilandjes in de Oostelijke Mid-
doliandsche Zee en wei voorna
melijk in de eilandengroep der
Dodehnnesos, heeft in Duitsche
kringen niet nagelaten verbazing
te wekken, daar men aanvanke
lijk meende op een veel sterke
ren tegenstand te zullen stuiten
en dt:,.e steunpunten der geal
lieerden, die in strategisch op
zicht van uitermate groot belang
ziin, niet zoo snel in handen te
krijgen. Wel zijn de gevechten fel
en verbitterd geweest, doch men
had kunnen aannemen, dat de
Britten en de naar den vijand
overgeloopen Italianen langer en
met meer succes tegenstand te
gen de Duitsche aanvaller had
den kunnen bieden. Dat dit niet
he1 geval is geweest, schrijft men
in de eerste plaats toe aan de
groote dapnerheid der valscherm
springers en der met behulp var
transportvliegtuigen gelande
troepen, die, in samenwerking
met de marine, de vijandelijke
strijdkrachten snel tot overga re
dwongen. Zoo zijn thans in lc
Dodekanesos een groot aantal
eilanden, die in strategisch op
zicht tot de lelangrijkste gere
kend kunnen worden in Duit
sche handen gevallen, hetgeen
een landing der geallieerden op
den Balkan van het Zuiden uit
ten zeerste zal bemoeilijken. Een
blik op de kaart van de Ooste
lijke Middellandsche Zee zegt in
dit opzicht trouwens reeds zeer
veel. Men ziet dan dat eilanden
als Rhodos, Ismy. Levitha en
Stampaglia, om slechts een deel
te noemen, een hechte keten /or-
men, die loofi^ van de Turksene
kust tot het bij Griekenland be
hoorende eiland Naxos, dat even
eens een Duitsche bezetting
heeft.
Over het lot der andere eilan
den is tot nu toe niets bekend
doch men kan aannemen, dat de
Italianen van Badoglio en de
Britten ook hier voor groote ver
rassingen kunnen komen te staan.
Tegen de benden op
den Balkan
STELSELMATIGE
VERNIETIGING.
Over de gevechten van de
Duitsche troepenformaties op
den Balkan tegen groepen com
munistische bandieten worden
van Duitsche zijde slechts
spaarzaam berichten gepubli
ceerd. Door den vijand daaren
tegen worden over deze gevech
ten talrijke berichten verspreid
waarvan de inhoud de conclusie
wettigt, dat de vijandelijke mo
gendheden over den werkelij-
ken toestand op den Balkan
uitermate slecht zijn ingelicht.
Van Duitsche zijde, zoo ver
klaart men, bestaan er geen re
denen, den vijand door een tot
in bijzonderheden gaande be
richtgeving op de hoogte te stel
len van den werkelijken stand
van zaken.
Op eenige plaatsen van den
OPHEFFING
VERBLIJFVERBOD
BESCHIKKING
van den commissaris-generaal
voor de veiligheid over de op
heffing van het verblijfsverbod
voor de provincies Overijsel, Gel
derland Drenthe, Groningen en
Friesland.
's Gravenhage, 29 October. Op
grond van par. 47 en 52 der „Ord-
nungsschutzverordnung" 1943
(no. 1) hef ik door par. 1 alinea
I mijner beschikking van 4
Augustus 1943 uitgevaardigde
verbod van verblijf in de pro
vincies Overijsel, Gelderland,
Drente, Groningen en Friesland,
met ingang van den dag der af
kondiging van deze beschik
king op.
De commissaris-genaral voor
de veiligheid,
w.g. RAUTER,
S.S. Obergruppenfuehrer en
generaal der politie.
PiAilAAi.iVi.ttAiliiiihtiitiiiiliWA^ lYUlilUll Akijftlll^lllAVuYiill 1 -UI\UiW[\ u\.IWI 11IVUiVÜMtakikilitó'.li.SiA Iii:lhi\ 1,1 til ill LI.IÜ :UAl i.lhi 1 j ul 11 AllliiÜiiMfoi
Westelijken en Zuidelijken Bal
kan zijn volgens de beschikbare
Duitsche berichten uitgebreide
zuiveringsacties begonnen, waar
van eenige reeds, na vernieti
ging van de bendengroepen, zijn
voltooid. Het zwaartepunt van de
huidige zuiveringsgeveehten ligt
in het gebied ten Oosten van de
lijn Lloebljana-Fiume. De in
de vorige weken voltooide zui
veringsacties in Istrië en Slo-
wenië hebben geleid tot de vol
ledige vernietiging van de daar
heerschende bendenterreur. In
Noord-Westelijk Kroatië ziin op
het oogenblik vrij sterke Duit
sche troependeelen in den drie
hoek Ljoebljana-Agram-Gospic
bezig, de communistische ben
den te vernietigen. Deze onder
nemingen zullen binnen afzien-
baren tijd leiden tot vernieti
ging van de benden.
Als gedeeltelijke resultaten
werden naast de zuivering van
verschillende ketels talrijke
plaatsen gepacificeerd, waaron
der o.a, Crnomeij, Gottsjee en
Brod van vrij groote beteeke-
nis zijn. Met de inbezitneming
van de belangrijke havens aan de
Adriatische Zee, waaronder Po-
la, Fiume. Zara, Sibenik, Ra-
gusa en Cattaro te noemen zijn,
werd tevens de grondslag gelegd
voor de uitroeiing van de ben
denterreur in Dalmatië.
Tezelfder tijd zijn ook in het
Grieksehe gebied Duitsche for
maties in strijd gewikkeld met
veel zwakkere benden, die on
der den Duitschen druk probee-
ren uit te wijken naar het on
gebaande bergland. In het ge
bied van Jannina hebben deze
gevechten geleid tot de vernie
tiging van communistische roo-
versbenden. Op de eilanden en
schiereilanden van Westelijk
Griekenland zijn Duitsche for
maties met het stelselmatige
uitkammen van deze gebieden
begonnen, waarbij zij slechts nu
en dan op noemenswaardigen te-
gestand van zwakke bendengroe
pen stuiten, die zich in het be
zit gesteld hebben van Italiaan-
sche wapens, maar noch over
moreele, noch over materieele
weerstandskracht beschikken.
Tezamen mèt de succesvolle
aanvallen op de eilanden in de
Egeische Zee en die van de Do-
decanesus, die de vijand onder
gebruikmaking van het verraad
'van Badoglio heeft bezet, kan
gezegd worden, dat in alle dee-
len van de in 1941 door de
Duitsche weermacht overwon
nen vroegere staten Joego-Sla-
vië en Griekenland alsmede in
Albanië door talrijke beproefde
Duitsche divisies, die onder
steund worden door formaties
vrijwilligers en troepen der
bondgenooten, succesvol en
energiek wordt opgetreden te
gen elk door de Sovjets op touw
gezette poging, de orde in deze
gebieden te verstoren.
Ml