S)e Ceidóclie Sotnont
ZATERDAG 9 OCTOBER 1943
35STE JAARGANG N°- 10680
Verbitterde strijd aan het Oostelijk front
Bureaus: Papengracht 32 - Giro 103003
Telefoon: Redactie 20015. Admin. 20935
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
C. M. van Hamersveld, Directeur.
Th. Wilmer, Hoofdredacteur.
Levendige plaatselijke
gevechten.
DUITSCH
WEERMACHTSBERICHT.
Het Duitsche weermachtsbe-
richt van Vrijdagmiddag luidt:
..Van het geheele Oostelijke
front wordt levendige plaatse
lijke gevechtsactie gemeld, die in
eenige sectoren een grooteren
omvang aannam. In het ge-
vechtsgebied ten Zuiden van
Welikije Loeki werd ook giste
ren verbitterd gestreden. De
bolsjewisten poogden met steun
van slagvliegtuigen een plaats,
waar zii den vorigen dag waren
binnengedrongen, uit te breiden.
Duitsche tegenmaatregelen zijn
begonnen. Sterke formaties ge
vechtsvliegtuigen en vliegtuigen
voor den strijd op korten af
stand van de Duitsche lucht
macht kwamen den geheelen
dag op doeltreffende wijze in de
zware afweergevechten tusschen
beide. De 7de pantserdivisie on
der bevel van generaal-majoor
von Manteuffel heeft zich in de
gevechten aan den Midden-
Dnjepr door kordate aanvallen
en taai volharden roemvol on
derscheiden.
In Zuid-Italië werden in den
Voltumo-sector verscheidene vij
andelijke pantseraanva.llen af
geslagen. In de Zuidelijke Apen
nijnen namen de gevechten in
hevigheid toe. Na een verbitter
de worsteling werden de pogin
gen van sterke Britsche strijd
krachten om bij Termoli den
linkervleugel van ons front in
te drukken en te omsingelen
verijdeld.
In het Oostelijke deel van de
Middellandsehe Zee plaatsten
Duitsche duikbommenwerpers
treffers op twee vijandelijke
kruisers en bombardeerden zeer
effectief artilleriestellingen van
een vijandelijke eilandbasis.
Britsche luchtstrijdkrachten
wierpen in den afgeloooen nacht
bommen op plaatsen in het ge
bied van de Duitsche Bocht en
ondernamen met schending van
de Zwitsersche souvereiniteit
terreuraanvallen op plaatsen in
het Zuidwest.-Duitsehe gebied.
Vooral te Stutttgart ontstond
vrij groots schade. Negen vijan
delijke vliegtuigen werden neer
geschoten.
Duitsche gevechtsvliegtuigen
vielen in den nacht van 7 op 8
October Londen en Norwich aan
en veroorzaakten in beide ste
den uitgebreide branden".
ACTIVITEIT DER SOVJETS
BU WELIKIJE LOEKI.
Terwijl aan het Oostelijke
front in het gebied van Newel
zich de vorming van een nieuw
zwaartepunt der Sovjet-inspan
ningen afteekent. dragen de ge
vechten aan alle overige front
sectoren slechts plaatselijk ka
rakter. naar de militaire corres
pondent van het D.N.B. nadruk
kelijk constateert. Hij schrijft:
In het gebied ten Zuiden van
Welikijje Loeki zijn de Sovjets
sinds 2 dagen weer actief gewor
den. Hun pogingen in dit gebied,
welks centrum bij Newel gezocht
moet worden, zijn zonder twijfel
gebaseerd op de bedoeling om
ook hier ruimte te winnen, daar
het meren- en moerassenterrein
juist daar bij het aanbreken van
de modderperiode geen of slechts
uiterst moeilijke en kostbare be
wegingsoperaties toelaat. De
bolsjewisten hebben vrij sterke
strijdkrachten opgesteld. Hun
aanval leidde echter voorshands
in een leege ruimte, daar de
Duitschers hun troepen uit den
smallen aanvalssector hadden la
ten afzwenken. Derhalve was
reeds de voorbereiding door de
artillerie der Sovjets van geen
nut. De plaatselijke bres nam de
Duitsche leiding op den koop toe
en deze wordt thans weer gezui
verd. De strijd neemt dientenge
volge aan hevigheid nog toe. Dat
geldt vooral voor het gebruik van
pantserwagens en gevechtsvlieg
tuigen. Voor deze onderneming
en voor de gevechten aan de ove
rige sectoren geldt echter in het
geheel niet het begrip van een
nieuw begonnen „algemeen of
fensief' der Sovjets, zooals de
vijandelijke berichtgeving wil
doen gelooven, want in werke
lijkheid zijn er aan het geheele
front in het Oosten geen facto
ren ontstaan, die buiten het ka
der vallen van plaatselijke ge
vechtshandelingen.
VAN EEN GROOT OFFENSIEF
IS GEEN SPRAKE.
De A.N.P.-correspondent te
Berlijn meldt o.m.:
Terwijl berichten uit Moskou
gewagen van een hervatting van
het offensief aan het geheele
front, zijn volgens Duitsche be
richten in de overige sectoren
van het front de laatste dagen
geen veranderingen ingetreden
en blijft de strijd hier beperkt tot
plaatselijke gevechten. De Sov
jet-Russische berichten hebben
te Berlijn verwondering gewekt,
daar van een nieuw offensief
geen sprake is. Moskou meldt
thans plotseling de vorming van
een drietal bruggenhoofden op
den Westelijken Dnjepr-oever en
de verovering van Taman, alles
feiten, die reeds dagen geleden
van Duitsche zijde zijn toegege
ven. De Sovjet-Russische bericht
geving kan men dan ook van
Duitsche zijde niet anders ver
klaren, dan dat het hier een ma
noeuvre betreft, waarvan het
doel evenwel niet duidelijk is.
DUITSCHE TEGEN
AANVALLEN TUSSCHEN
PRIPET EN DNJEPR.
In aanvulling op het weer-
maehtsbericht verneemt het D.
N.B.: De Duitsche tegenaanval
die met succes is ondernomen
tusschen de mond van de Pripet
en den Dnjepr, heeft geleid tot
Op zulke wegen b het wlelrijden niet bepaald een genoegen, maar de
Duitsche troepen, die op weg zijn naar de Dalmatische kust, hebben
B®nn tHd te verliezen PK Kksche/PBZ/R/P m
Leidersbijeenkomst
bij den Fiihrer
REICHSLEITER EN
GAULEITER IN HET
HOOFDKWARTIER.
Op 6 Oct. j.l. is een vergadering
gehouden van Reichsleiter, Gau
leiter en Verbaendefuehrer van
de partij, die in het teeken stond
van het voornemen om alle
krachten der natie tot het uiterste
in te spannen tot het voeren van
den oorlog. De vergadering stond
onder leiding van den leider der
partijkanselarij, Reichsleiter Bor-
mann. Het woord voerden de
Rijksminister Speer, generaal-
veldmaarschalk Milch, groot-ad
miraal Doenitz, de stafchef der
S.A., Sehepmann, Reichsleiter dr.
Ley en Reichsfuehrer S.S.,Reichs-
minister Himmler. In aansluiting
op hun samenzijn vertoefden de
Reichsleiter en Gauleiter op uit-
noodiging van den Fuehrer op 7
October in het hoofdkwartier.
In het verloop van de samen
komst gaf de Fuehrer aan de ver
zamelde partijleiders een uitvoe
rig overzicht van het verloop
van den oorlog en van den hul
digen militairen en politieken
toestand. De wapenen alleen be-
teekenen niets, wanneer daarach
ter niet de wil van de menschen
staat. Zonder acht te slaan op
de situatie van den strijd in elke
periode, moet de wil, de volhar
ding in het nastreven van het
gestelde doel, altijd gelijk zijn.
Belichaming van dezen wil is de
nationaal-socialistische partij.
Voor den huidigen strijd om het,
bestaan van het Duitsche volk is
de strijd van de partij om de
macht een voorbeeld geweest.
Nooit heeft zij zich door tegen
slagen laten ontmoedigen. Haar
strijdvaardige geest, haar ener
gie, haar felle vastberadenheid
en uiterste hulpvaardigheid heb
ben ook thans weer aan het volk,
vooral tijdens de beproevingen
van den luchtoorlog, ruggagraat
en houvast gegeven. Wanneer het
Duitsche volk dezen geest, die
zoowel op de slagvelden als in het
vaderland tot uiting komt, weet
te bewaren, dan kan deze oorlog
nooit verloren gaan, doch dan
moet en zal deze oorlog een groo-
te Duitsche overwinning bren
gen. Tot slot verklaarde de Fueh
rer: Wij zullen overal toeslaan en
nooit moede worden, zoolang ons
doel niet bereikt is. Neemt u on
wrikbaar en vast in uw hart het
geloof mede, dat, wanneer onze
wil niet zal wankelen, deze oor
log eindigt met een groote Duit
sche overwinning.
Op deze vergadering der partij
leiders gaven de Rijksminister
voor bewapening en oorlogspro
ductie Speer en zijn naaste me
dewerkers een overzicht van den
stand der Duitsche bewapening
en van de maatregelen, die voort
durend op het gebied der produc-
de verovering van verscheidene
plaatsen alsmede ten slotte tot
de vereeniging van de Duitsche
aanvalsgroepen. De toestand der
hier staande Sovjets is door deze
ontwikkeling aanmerkelijk slech
ter geworden.
TERREURAANVALLEN OP
DUITSCHE STEDEN.
Sterke-vijandelijke luchtstrijd
krachten hebben in de middag
uren van 8 October, naar het D.
N.B. verneemt, een terreuraanval
ondernomen op Noord-Duitsch
kustgebied. Vooral in het cen
trum van de stad Bremen ont
stonden omvangrijke vernielin
gen in woonwijken zoowel als
schade aan openbare gebouwen
en cultuurmonumenten. De be
volking leed verliezen.
De Britsche terreuraanvallen
van gisternacht waren vooral ge
richt op Stuttgart, waar de be
volking verliezen leed en deels
aanzienlijke schade werd aange
richt in woonwijken, aan kerken,
ziekenhuizen en cultuurmonu
menten.
MOMENTJE
PUSZTA.
Adh, door de puszta hollen nu de paarden,
die weten niets van oorlog of verdriet,
een paard hoort wel den dood maar nooit een lied
en loopt altijd gebogen naar de aarde.
Het zwerft naar waar het wil of rent naar lust,
de csikó heeft een onbex-oerd geweten;
hij zit ver weg zijn brood met spek te eten
of hult zioh in zijn schapenpels en rust.
Hij praat des avonds met de bleeke maan,
die in een plas zich als een satyr spiegelt,
terwijl hij mijm'rend met zijn vedel wiegelt
blaast hem zijn lied zijn leeg begeeren aan.
En 's morgens schijnt de zon. Nu zijn d'r
zijn paarden weer trapp'lend van ongeduld;
het is de vrijheid, die hun leven vult:
het dorre gras, de hemel en de einder.
tie genomen worden, teneinde
den voorsprong in kwaliteit te
behouden, die de Duitsche wa
penproductie op velerlei gebied,
vergeleken met den tegenstan
der, bezit, en die zij op andere
gebieden bezig is tot stand te
brengen. Deze voorsprong in
kwaliteit moet worden aange
vuld door de stijging der massa
productie.
Generaal-veldmaarschalk Milch
gaf een uiteenzetting van het
program tot verhooging der pro
ductie voor de luchtmacht en
gaf een beeld van den aanbouw
der nieuwe formaties bommen
werpers en jachtvliegtuigen,
waai-bij in het bijzonder aan
dacht besteed werd aan de nacht
jagers.
Groot-admiraal Doenitz sprak
over den strijd der Duitsche ma
rine tegen de zeeverbindingen
van den vijand. Hij schilderde
strategie en tactiek der convooi-
slagen op den Atlantischen
Oceaan. Op langen termijn ge
zien kan de tonnageoorlog van
beslissende beteekenis voor den
oorlog zijn.
De stafchef der S.A. Sehep
mann, sprak over de taak der
S.A. op het gebied van de wereld
beschouwing. Hij bracht verslag
uit over het werk der S.A. en gaf
een overzicht van haar prestaties
in den oorlog.
De Reichsfuehrer SS en Reichs-
minister van binnenlandsche za
ken Himmler behandelde een
aantal vraagstukken van de oor
logvoering en van het binnen
landsche bestuur. Hij sprak in
het verloop van zijn uiteenzet
tingen over de bijzondere hou
ding van het Duitsche volk na
vier oorlogsjaren en over het
hooge krijgsmoreel van de Duit
sche natie.
Er bestaat geen defaitisme on
der het Duitsche volk, zoo ver
klaarde de rijksminister van bin
nenlandsche zaken. Individueele
verschijnselen op dit gebied wor
den meedoogenloos uitgeroeid.
Wie de zaak van den vijand dient
en door het verspreiden van de
faitisme het Duitsche volk in zijn
zwaarsten levensstrijd in den rug
aanvalt en daarmede het leven
bedreigt, moet sterven als straf
voor zijn daad en als waarschu
wing voor anderen. Alle pogin
gen van den vijand om ons van
binnen uit door verraad ten val
te brengen, zijn tot mislukken
gedoemd, daar kan de tegenstan
der zeker van zijn en op dat punt
kan het Duitsche volk gerust
zijn. De Reichsfuehrer gaf ver
volgens een overzicht van den
opbouw en de militaire presta
ties van de Waf f en-SS.
Reichsleiter dr. Ley deelde tij
dens de bijeenkomst de oprich
ting mede van een groot
scheepsoh Duitsch „Wohnungs-
hilfswerk", dat er toe moet die
nen om in den vorm van de ge
meenschappelijke hulpverlee
ning de oprichting van eenvou
dige noodwoningen op het plat
teland te bewerkstelligen en
daardoor bij te dragen tot het
overwinnen der moeilijkheden
van de bommenterreur. Ondanks
alle moeilijkheden, die worden
„NEDERLAND OP Z'N BEST".
In de serie „Brandende kwes
ties" wordt heden het praatje
van Max Blokzijl van 23 Septem
ber. getiteld „Nederland op zijn
best", over den zender Hilver
sum van 20.15 uur tot 20.30 uur
herhaald.
DUITSCH VOOR
NEDERLANDERS.
NEDERLANDSCH VOOR
DUITSCHERS.
De taalcursussen der Neder-
landsch-Duitsche Kuituurge
meenschap beginnen de komende
week. Nog slechts enkele dagen
resteeren er derhalve om zich te
laten inschrijven.
Er zijn cursussen voor begin
ners, gevorderden en goed gevor
derden en bovendien een cursus
in Duitsche letterkunde.
Als besluit van den cursus
voor goed gevorderden kan het
diploma van de Duitsche Acade
mie behaald worden.
Men kan zich aanmelden en
inlichtingen inwinnen bij de
plaatselijke secretariaten der Ne-
derlandseh-Duitsche Kuituurge
meenschap in Amsterdam, Rot
terdam, Den Haag, Gouda,
Utrecht, Haarlem, Arnhem, Nij
megen, Bussum, Amersfoort,
Apeldoorn, Groningen en Leeu
warden.
Onze veevoederpositie is
moeilijk, maar aardappelschil
len voeden het vee.
opgelegd door de positie van de
bouwstoffen en van de werk
krachten moet het aan het Duit
sche „Wohnungshilfswerk" toch
gelukken zooveel mogelijk nood
woningen te bouwen voor de
burgerbevolking, die door de
bommenterreur is geteisterd. De
noodwoningen, waarvan eenige
voorbeelden na afloop onder lei
ding van dr. Ley bezichtigd wer
den, omvatten twee vertrekken,
een woonkeuken en een slaapver
trek. Bovendien wordt elk huis
omgeven door een tuintje. Daar
mede, zoo verklaarde dr. Ley, zal
de onder het Duitsche volk aan
wezige gedachte van het kleine
weekendhuisje of van het tuin-
woonhuisje een gelukkige verbin
ding vinden met de eischen, die
de totale oorlog nu eenmaal stelt
aan de zoo groot mogelijke be
scherming tegen luchtaanvallen
en aan de onvoorwaardelijke be
sparing van materiaal en werk
krachten. Uiteraard kunnen deze
woningen, waarvan het in de be
doeling ligt ze in groot aantal te
laten bouwen, in vele gevallen
slechts beschouwd worden als
een noodoplossing vergeleken
met den vroegeren standaard van
woning voor slachtoffers van den
luchtoorlog. Na den oorlog zul
len deze noodwoningen gebruikt
worden als weekendhuisjes en zij
bieden bovendien de mogelijk
heid om rustig over te gaan tot
het groote woningbouwpro
gramma.