)AG 27 SEPTEMBER 1943
34STE JAARGANG N°- 10669
ÊcidócJieSoti^cmt
[ureaux: Papengracht 32 - Giro 103003
[elefoon: Redactie 20015. Admin. 20935
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
C. M. van Hamersveld, Directeur.
Th. VVilmer, Hoofdredacteur.
Roslawl en Smolensk
na vernietiging
ontruimd
DUITS CHE
WEERMACHTSliERICHTEN
Van Zaterdag.
Het Duitsche weermachtsbe-
richt van Zaterdag luidt:
„Op het Koebanbruggehoofd
jetten de bolsjewieken hun he
vige aanvallen den geheelen dag
ZOnder succes voort. Aan de
Noordkust van de Zee van Azof
leidde een eigen „aanval tot re
sultaat. Er werden gevangenen
en buit gemaakt.
Aan den midden-Dnjepr deed
de vijand op talrijke plaatsen
yergeefsche aanvallen op de
jjru^ehoofden ten Oosten van
de rivier. Een vrij groot aantal
pantserwagens werd daarbij
vernield. Ten Noorden van
Tsjerkassy sloegen Duitsche
pantserstrijdkrachten kleinere
vijandelijke groepen uiteen.
In den centralen frontsector
kwam het ten Westen van het
spoorwegknooppunt Oenetsj en
ten Zuiden van Smolensk tot
'hevige afweergevechten, die nog
[voortduren.
!j De steden Roslawl en Smo
[lensk werden, na volledige ver-
Inietiging van alle voor den oor-
llog belangrijke installaties, vol-
ikomen ongehinderd door den
[vijand, ontruimd.
8 Ten Zuiden van het Ladoga-
5meer bereikte een aanval van
fDuitsche jagersdivisies het bevo
elen aanvalsdoel. Door pantser-
8 wagens gesteunde tegenaanval-
den der bolsjewisten mislukten.
In het hooge Noorden sloegen
Duitsche troepen in den sector-
Kandalaksja en aan het Moer
manfront verscheidene vijande
lijke aanvallen met verliezen
voor den vijand af.
'Aan het Zuid-Italiaanschefront
heerschte ook gisteren een le
vendige gevechtsbedrijvigheid.
De aanvallen van Britsche troe
pen in den sector-Salerno wer
den na zware gevechten afge
slagen.
Duikbommenwerpers hebben
in het Middellandsche Zeegebied
een groote vijandelijke torpedo
boot tot zinken gebracht en
twee vrachtschepen vernietigend
getroffen.
In den afgeloopen nacht lieten
enkele vijandelijke stoorvlieg-
tuieen zonder uitwerking eenige
bommen op Noord-West-Duitsch
gebied vallen. Duitsche luchtver
dedigingsstrijdkrachten schoten
gisteren boven het bezette ge
bied in het Westen 10 vijande
lijke vliegtuigen en bwen
Duitsch gebied een snel Britsch
verkenningsvliegtuig neer".
Van Zondag.
Het opperbevel der Duitsche
weermacht maakte Zondag be
kend:
..Een bolsjewistische landings
poging aan de kust van de Zee
van Azof is er mede geëindigd,
dat de geheele landingsgroep ter
sterkte van ruim 800 man in de
pan werd gehakt.
Aan weerszijden van de Koe-
ban mislukten ook gisteren alle
met steun van tanks onderno
men vijandelijke aanvallen.
Ook aan den midden-Dnjepr
bleven nieuwe aanvallen der
bolsjewieken op de Duitsche
bruggehoofden vergeefsch. Vrij
zwakke vijandelijke groepen, die
in het onoverzichtelijke terrein
oo enkele plaatsen de rivier
hadden overschreden, werden in
tegenaanvallen teruggeworpen.
In den centralen sector zette
de vijand vooral in het gebied
ten Westen van het spoorweg-
knooppunt Oenetsia en in het
strijdgebied van Smolensk zijn
aanvallen met sterke strijdkrach
ten voort. Onder moeilijke
weers- en wegenomstandighe
den werden de aanvallen in
hoofdzaak afgeslagen. Op eenige
Plaatsen duren de gevechten
voort
Het luchtwapen heeft met ge
concentreerde strijdkrachten
vooral ten Noorden van de Zee
van Azof en ten Oosten van den
midden-Dnjepr vijandelijke troe
penconcentraties aangevallen en
haar gevoelige verliezen toege
bracht. Op 24 en 25 September
werden aan het Oostelijke front
105 bolsjewistische vliegtuigen
vernietigd. Vijf eigen toestellen
worden vermist.
In Zuid-Italië vielen Britsch-
Amerikaansche strijdkrachten
onze stellingen tusschen de golf
van Salerno en de baai van Man-
fredonia aan. De aanvallen wer
den afgeslagen, opnieuw ingeno
men aanvalsposities werden door
artillerievuur uiteengeslagen.
Het luchtwapen heeft gisteren
in het gebied van de Middel
landsche Zee 6 vijandelijke vlieg
tuigen neergeschoten en een
vrachtschip van 3000 brt. met
bomtreffers vernietigend ge
raakt.
In den nacht van 24 op 25
September hebben Duitsche mo-
tortoroedobooten aan de Engel-
sche kust Britsche bewakings
vaartuigen aangevallen, waar
van er een tot zinken werd ge
bracht. Ter ontlasting van hun
ernstig in het nauw gebrachte
beveiligingsstrijdkrachten vielen
Britsche motortornedobooten in.
Eén daarvan werd. terwijl het
zicht plotseling slechter werd.
door een Duitsche motortorpe
doboot geramd. Zij werd door
de eigen bemanning tot zinken
gebracht.
Britsche torpedovliegtuigen en
iachtkruisers hebben ten Zuiden
van den Helder een Duitsch con-
vooi vergeefs aangevallen. Zes
der vijandelijke vliegtuigen wer
den daarbii neergeschoten.
Boven den Atlantischen Oce
aan en bii aanvallen van vrii
zwakke Britscli-Amerikaarisdhe
luchtstrijdkrachten op de bezette
Westelijke gebieden heeft de
vijand nog vijf vliegtuigen ver
loren.
Afzonderlijk vliegende sto-
ringsvliégtuigen hebben in den
afgeloopen naGht in Westduitsch
gebied blindelings eenige bom
men neergeworpen, waardoor
slechts onaanzienlijke schade
aan gebouwen ontstond".
HOOGTEPUNT IN STRIJD
AAN OOSTELIJK FRONT.
De A.N.P.-correspondent te
Berlijn meldt:
Nu Smolensk, een der sterk
ste bolwerken aan het Oostelijke
front, in handen der bolsjewis
ten is overgegaan, kan met recht
van een hoogtepunt in den strijd
aan dit front worden gesproken.
Hoewel de strijd nog in alle he
vigheid voortwoedt, hebben de
Duitsche bladen deze gebeurte
nis. die voor niet-ingewiiden
vrii onverwacht is gekomen,
aangegrepen om de situatie aan
het Oostelijke front nog eens de
revue te laten passeeren. Alge
meen wordt in het licht gesteld,
dat het front in de Sovjet-Unie.
dat nog steeds het belangrijkste
wordt geacht, gezien moet wor
den in het kader van de alge-
meene Europeesche oorlogvoe
ring. Toen bleek, dat de bolsje
wisten. gelijktijdig met een ge
allieerd offensief in Zuid-Euro
pa, een uiterste krachtsinspan
ning wilden ondernemen om
met een groote overmacht aan
menschen en materiaal het Duit
sche front onder den voet te loo-
pen. heeft de Duitsche legerlei
ding het besluit genomen, het
Oostelijke front te verkorten.
Gezegd kan worden, dat dit doel
reeds thans verwezenlijkt is, of
schoon het wellicht noodig zal
blijken, dat de Duitsche legers
nog verder terugtrekken. De
bladen wijzen op de voordeelen
van de verkorting van het front,
waarvan in de eerste plaats ge
noemd moeten worden het vrij
komen van reserves voor nieuwe
operaties en het verkorten der
verbindingslinies, die in de Sov
jet-Unie en vooral in het komen
de koude jaargetijde, zulk een
belangrijke rol spelen. Een pro
bleem. dat thans aanmerkelijk
vereenvoudigd wordt, is de be
strijding der partisanen achter
het front, die de Duitsche ravi
tailleering vaak ernstig bemoei
lijkten. Dit alles helpt het on
getwijfeld voor de Duitschers
smartelijke verlies van in den
wintertijd na zulken zwaren
strijd veroverde gebieden ver
zachten. Daarbij komt, zooals de
„Voelk. Beobachter" schrijft,
dat een terugtocht te eerder ge
waagd kon worden, daar ook na
het afsluiten dezer beweging nog
steeds een buitengewoon groot
gebied tusschen het Duitsche
front en het Duitsche vaderland
zal liggen. Voorts schrijft het
blad. dat nog geen oorlog uit
sluitend in de verdediging is ge
wonnen en dat men er derhalve
zeker van kan ziin, dat oak hét
Duitsche leger in het Oosten
niet steeds in de verdediging zal
blijven. In gelijken zin schrij
ven ook de andere bladen.
In tusschen zetten de bolsje
wisten hun aanvallen met on
verminderde hevigheid voort en
op verschillende plaatsen heb
ben zij thans de Dnjeor bereikt.
Deze rivier, welker Westelijke
oever hooger ligt dan de Ooste
lijke, vormt een geduchte bar
rière voor de oprukkende Sov
jet-Russen. Slechts aan den bo
venloop. bii Smolensk, is de
Dinepr tot dusver overschreden.
Verder stroomafwaarts ziin alle
overzetoogingen tot nu toe ver
ijdeld.
Het bruggenhoofd in het Koe-
bangebied. dat thans zijn betee-
kenis heeft verloren, wordt door
de Duitschers op het oogenblik
geliauideerd. Hoewel geleidelijk
ook de Krim met afsluiting be
dreigd wordt, zijn er geen tee
kenen. die wiizen op een ontrui
ming van dit o.a. voor het be-
heerschen van de Zwarte Zee
belangrijke schiereiland.
DE LUCHTOORLOG.
Luchtstrijd boven den Oceaan.
Duitsche la«ge-<aflsitandsiasiers
hebben naar aan het D.N.B.
wordt 'gemeld:, in de middaguren
van Zaterdag boven den Atlan
tischen. Oceaan, o>p verscheidene
hondenden kilometers ten Noord-
wasten van Kaap Fimiisterre. een
viertal Britsdhe vliegtuigen van
het type Moskito tot cben strijd
gedwongen. Oo een hoogte van.
2000 meter ontbrandde een felle
luchtstrijd, waarin neg vier Mos-
kito's en acht Beaufighters ingre
pen, Ondanks de numerieke su
perioriteit van dten tegenstander
schoten de Duifeübe jagers een
Moakdto en een Beaufighter neer.
Nog twee Britsche vliegtuigen,
waarvan het eene brand kreeg in
den rechtermotor, werden door
treffers buiten .gevecht gesteld en
zwenkten we.g. Na ongeveer 20
minuten fbraik de vijand het lucht
gevecht af.
Beauvais gebombardeerd.
Naar Ofi meldt, is op 24 Sept.
de stad Beauvais door Engelsdh-
AmeriikflanisChe vliegtuigen ge
bombardeerd. Talrijtoe woonhui
zen, een school en heit gebouw
dier sociale verzekering werden
verwoest. Het aantal slachtoffers
bedraagt 21, dat der zwaargewon
den. 35 en dat dier lichtgewonden
175.
Vliegtuig neergestort op
warenhuis.
Vrijidiaignacht vlogen boven de
Eransche hoofdstad Anglo-Ame-
rikaanscbe toestellen. Een daar
van, die door het bijzonder hevig
vuur van het afweergeschut was
getroffen, is neergestort op de
groote magazijnen van liet „Lou
vre", waar op de bovenste ver
diepingen onmiddellijk brand uit
brak. De brandweer was aan
stonds ter plaatse en is erin ge
slaagd den brand te blusscben.
Summer Welles afgetreden.
President Roosevelt heeft vol
gens den Britsehen berichten
dienst bekend1 gemaakt, dat Sum
mier Welles onderstaatssecretaris
van het AmeriikaamsChe staatis-
departement. is afgetreden. Als
zijn opvolger is benoemd Edward
Stettiniue.
UIT ITALIC.
Radiorede van Graziani.
In een radiorede aan hei Ita-
liaiansche volk heeft de Itaiiaan-
eche minister van defensie, maar
schalk Graziani, verklaard, dat
hij zijin functie op dit tragische
oogenblik op zich heeft genomen,
teneinde de schande van bet ver
raad' van de nationale vlag te
wiisiscben, De basis van iedere mi
litaire traditie is hst voorbeeld
van de eer. Des te verwerpelijker
is de handelswijize van Badoglio,
die den Duitschcn bondgenoot
nog de verzekering heeft gegeven
van zijn trouw, terwijl hij reeds
vijf dagen tevoren de overeen
komst met den vij>and had onder-
teekend. Jaren lang is Badoglio
chef geweest van den generalen
staf en daarom is alleen, hij ver
antwoordelijk voor de militaire
fouten van dien tijd. In dit ver
band herinnerde Graziani aan de
mislukkingen in Albanië, Grie
kenland en tijdens de eerste pha
se van den veldtocht in Noord-
Afrifca. Betreffende de houding
van den koning verklaarde Gra
ziani, dat ook deze door zijn
vlucht zijn koningseed gebroken
heeft. Ten slotte riep maarschalk
Graziani het geheele ïtaliaansche
volk op mede te werken de on
afhankelijkheid van het volk te
herwinnen, Het lot biedt nog
één maal de mogelijkheid de vrij
heid van het vaderland te bevech
ten. Met de hulp Gods en met zui
ver geweten gaat het ïtaliaansche
volk aan het werk.
De positie van Victor Emanuel
De „News Chronicle" houdt
zich bezig met de positie van den
koning van Italië. Victor Ema
nuel. Het Engelsche blad1 schrijft,
dat wanneer de aankondigingen,
van de regeering Badoglio nog
blijven vasthouden aan de formu
le „koning van Albanië en keizer
van Ethiopië", dit stellig zal lei
den tot protesten. Churchill heeft
duidelijk verklaard, zoo merkte
bet blad' op, dat Italië zijn impe
rium definitief verloren heeft.
Het feilt, dat Victor Emanuel zich
nog aldus noemt, is. schrijft het
blad woordelijk, „een onverdra-
selijlkie brutaliteit".
De Amerikaansche verliezen bij
Salerno.
Volgens een communiqué van
het Aimerikaanische ministerie
van oorlog bedragen de Ameri-
kaansöhe verliezen bij Salerno tot
en met 15 September 3.497 doo-
den, gewonden en vermisten.
Gebrek aan aanpassings
vermogen.
Betreffende de laatste gebeur
tenissen in Italië schrijft de vroe
gere EngelsChe minister van oor
lof. Hore Belisha, in het Londen-
sche Zondagsblad „News of the
Workfi" o.a., dat in den oorlog
snelle besluiten en aanpassings
vermogen aan veranderde om
standigheden niet alleen belang
rijk, maar in de meeste gevallen
beslissend zijn. Bliksemsnel en
dramatisch heeft Duitsdhlamd
INLICHTINGEN VOOR
LONDEN.
De titel van het politiek week-
praatje van Max Blokzijl op
Maandag 27 September over Hil
versum 1, om 18.45 uur. luidt:
„Inlichtingen voor Londen."
kans .gezien de ontwikkeling in
-Italië voor Duitsohland een gum-
stigen vorm. te geven. Door „de
opzienbarende bevrijding van
Mussolini" echter heeft Hitier be
wezen een superieur leider te
zijn, die zich opgewassen toont
tegen alle situaties. Hoe stonden
de 'geallieerden daartegenover,,
zoo vraagt de schrij ver, toen zij
cup 3 September den wapenstil
stand met Badoglio sloten en niet
in staat waren op hetzelfde
oogeniblik ook, omdat hun plan
nen daar niet in voorzagen, Ita
lië te 'bezetten?
LITTAUSCHE METROPOLIET
OVER DE KERKVERVOLGING
IN DE SOVJET-UNIE.
De metropoliet van Littauen
heeft ten aanzien van de positie
der Kerk in de Sovjet-Unie een
verklaring gepubliceerd, waarin
o.a. het volgende wordt gezegd:
Het bolsjewisme probeert den
geloovigen aan deze en gene zij
de van het front wijs te maken,
dat de Kerk in de Sovjet-Unie
volkomen vrij is. Om dezen in
druk te wekken, doet het bolsje
wisme verschillenide concessies
ten gunste van de Kerk., waar
voor dan in heit buitenland' krach
tig propaganda wordt gemaakt.
Vanzelfsprekend beteekenen de
ze concessies voor het bolsjewis
me niets anders dan een tactische
manoeuvre, een camouflage van
de eigenlijke plannen, een pro
paganda truc, waarmede het Rus
sische volk en de wereld weer
eens bedrogen moeten worden.
Zou het bolsjewisme uit dezen
oorlog te voorschijn komen en
zijn voormalige machtspositie in
Rusland en die wereld terugkrij
gen, dan zou onmiddellijk weer
een begin gemaakt worden met
de kerkvervolgingen,
In deze verklaring wordt voorts
woordelijk nog gezegd: „Bolsje
wisten weten precies, dat er tus
schen, hen en de Kerk alleen
maar strijd kan bestaan. Op bol
sjewistische concessies 'kan de
vrijheid der kerk niet worden
opgebouwd. De val en ondergang
van het bolsjewisme kan voor het
volk en de Kerk de vrijheid
waarborgen en het ontplooien
van alle gebonden krachten mo
gelijk maken".
Zaterdagnacht hebben de
brandweren uit negen steden een
geweldige brand in de stad Ash
land (Ohio) bestreden, die, naar
de Britsche berichtendienst
meldt, ontstaan is doordat twee
met benzine gevulde tankwagens
ontspoorden en de brandende
benzine terecht kwam in de riool-
putten.
Een rubberfabriek alsmede
spoor weginstaUatiies werden door
bet vuur verneitigd.
Donau-stoombooten op dan Dnjepr.
Aan een der helte-plaaUen, het ign.
Dultiehe troepen trokken Pl»a binnen, -vleeichpunt", worden honderden
Grenadier» der Waffenvoor den tonnen tot conserven verwerkt vlceaeb
wereldberoemden .tcheeven toren* In de groote ruimen der achultas
ti PK Böaehel/O/H/P geleden PK MaMe/O/H/P
