IQ
mB**,e,,appi'en
Red. Buitenland: Mr. H. Gtise. Leiden; Red. Stmd
cn Sport i M. Zonderop, Leiden; Red. Omgeving:
L. Roozen. Leiden; Red. Letteren en Kunst: Fr.
Schneiders. Leidenverantwoordelijk voor de
edvertentién: C. de Heiden. Leiden.
VERDUISTEREN.
Verduisteringstijden van 195
Sept. van 19.45 tot 17.15 uur..
MAANSTANDEN.
Dond.d. 23.9: 0.57 op, 17.10 ond.
Vrijd. 24.9: 1.53 op, 17.48 onder.
Zat. 25.9: 2.52 op, 18.18 onder.
Churchill's rapport
REDE IN HET LAGERHUIS.
Toen Churchill gisteren de ver
gaderzaal van het Lagerhuis be
trad. is hij door de afgevaardig
den met lang aangehouden bij
val verwelkomd, zoo meldt de
-Engelsche nieuwsdienst.
In zijn rapport over de oor
logssituatie verklaarde Churchill
dat de operaties in Noord-Afrika
en de opening van een nieuw
front in de Middellandsche Zee
door hem nooit zijn beschouwd
als vervanging voor een recht-
streeksche aanval op Duitsch-
land via het Kanaal in Frank
rijk en de lage landen. Het front
in de Mideilandsche Zee is
veeleer gedacht als „voorlooper
voor den hoofdaanval op Duitsch-
land en zijn bondgenooten."
Voorts maakte Churchill be
kend, dat er de laatste vier
piaanden geen enkel koopvaar
dijschip der geallieerden door
optreden van den vijand in het
Noordelijke deel van den Atlan-
tischen Oceaan tot zinken is ge
bracht. Thans zijn de Duitsche
duikbooten weer actief gewor
den en op het oogeniblik wordt
een geallieerd konvooi door Duit
sche onderzeeërs aangevallen al
dus Churchill.
Churchill deelde verder mede,
dat de Britsche en Amerikaan-
sche luchtmacht de stelselmatige
verwoesting van Duitsche steden
door bomaanvallen zal voortzet
ten. Voortgaande kwam Chur
chill ook op de gebeurtenissen
in Italië.
De capitulatie van Italië.
Op 15 Aug. bracht een afge
zant van Badoglio, een generaal,
een bezoek aan den Britschen
ambassadeur in Madrid, sir Sa
muel Hoare, met een geloofs
brief, waaruit bleek, dat Ba
doglio bereid was aan den kant
van de geallieerden tegen
Duitschland te treden, zoodra de
geallieerden in Italië geland
waren.
Churchill verklaarde, dat het
geen toeval is. dat hij zich juist
op dat oogenblik in Quebec voor
conferentiedoeleinden bij Roose
velt bevond. In overeenstem
ming met Roosevelt en met goed-
keurig van het Britsche oorlogs-
kabinet werd toen het besluit
genomen, genenaal Eisenhower
instructie te geven Britsche en
Amerikaansche officieren van
den generalen staf uit te zen
den, die met de afgezanten van
Badoglio in Lissabon een samen
komst moesten hebben.
Voorts verklaarde Churchill,
dat Stalin van de gebeurtenis
sen in Italië terstond op de
hoogte werd gebracht.
Op 19 Augustus werd te Lis
sabon een conferentie gehouden,
waarin den afgezant van Ba
doglio de capitulatievoorwaarden
werden voorgelegd, welke reeds
eenige weken tevoren in een
uitvoerige bespreking tusschen
Washington; Londen en het
hoofdkwartier van Eisenhower
waren vastgelegd.
Woordelijk ging Churchill
verder: „Hoe drastisch de capi
tulatievoorwaarden ook waren,
de afgezant van Badoglio wees
ze niet van de hand en ver
klaarde tegelijkertijd, dat zijn
bezoek ten doel had te bespre
ken. hoe Italië zich met de ge
allieerden kon vereenigen Dij
den oorlog tegen Duitschland'".
De afgezant van Badoglio was
toen onder de grootste geheim
houding naar Rome teruggekeerd
Hij belofde voor 31 Augustus
antwoord te geven.
sif,t vtrMke-
«Lf/IBf VS* O o rl og«schade
7, eerpte klUs*
Op 31 Augustus kwam de af
gezant van Badoglio met een
vertegenwoordiger van generaal
Eisenhower in Syracuse bijeen
en verklaarde, dat Badoglio be
reid was de onvoorwaardelijke
capitulatie te aanvaarden. De
bekendmaking van den wapen
stilstand werd door de geallieer
den vastgesteld op het oogen
blik, dat naar hun opvatting de
beste militaire kansen bood om
zich aan den Duitschen aanval
te onttrekken. Dit beteekende,
dat de wapenstilstand eerst op
het oogenblik van de landing
der geallieerden oP het Italiaan-
sche vasteland of kort hiervoor
van kracht zou worden. Chur
chill verklaarde, dat de geallieer
den gaarne meer gedaan zouden
hebben om deze, naar hij woor
delijk zeide „rampzalige regee
ring" te helpen,
Mussolini's bevrijding.
De uitlevering van Mussolini
heeft stellig in het voornemen
der geallieerden gelegen, wan
neer niet omstandigheden waren
ingetreden, die ongelukkigerwij
ze buiten het machtsbereik der
geallieerden lagen. De maatre
gelen, die de regeering van Ba
doglio had genomen, waren zorg
vuldig overlegd. Zij waren vol
doende geweest voor de gevan
genhouding van Mussolini, maar
Badoglio kon geen rekening hou
den met een landing van Duit
sche valschermtroepen juist op
het punt, waar de Duce het
laatst gevangen werd gehouden.
Churchill bevestigde voorts, dat
„de met de bewaking belaste
carabinieri het bevel hadden
Mussolini dood te schieten, wan
neer eenigerlei reddingspogin
gen gedaan mocht worden".
De vertegenwoordiger van de
Badoglio-regeering onderteeken-
de op 3 September des avonds in
Syracuse de capi?ulatie-v oor
waarden, zoo verklaarde Chur
chill verder. Van dit tijdstip af
heeft dan in het geheim een
vliegtuig tusschen Rome en het
geallieerde hoofdkwartier op en
neer gevlogen.
Het „derde front".
In ziijm redevoering zeide Ohur-
cfhiill nog: „Ik noem het front, dat
de geallieerden eersit in Afriika,
vervolgens op Sicilië en thans in
Italië gevormd hebben, het „der
de front". Het „tweede front",
dat reeds bestaat, is nog niet in
gebruik. Over bet tijdstip, waar
op dit front actief zal blij'ken te
zijn. wilde hij geen mediedeelinig
doen. Op zekeren dag. wanneer
Engeland en de Ver. Staten het
juiste ootgenlbldk gekomen achten,
zal ook op dit front „de poort
worden open geworpen" en zal
een „massale invasie van het con
tinent vanuit het Westen tegelijk
met een invasie vanuit het Zui
den" beginnen.
Het bloedigste deel van dezen
oorlog, zoo verklaarde Churchill,
bet bloedigste hoofdstuk voor
Groot-Brittannië en die Ver. Sta
ten ligt nog voor ons.
Naar Churchill verklaarde wor
den op het oogeniblik de noodige
voorbereidingen getroffen voor
een conferentie van de ministers
van buitenlanidsche zaken dier
drie landen of bun vertegenwoor
digers. „Wij zien voorts, zoo zei
de Churchill verder, vol vertrou
wen een daarop volgende confe
rentie tusschen Roosevelt. Stalin
en mijin persoon nog vóór het ein
de van bet jaar tegemoet". In dit
verband meende Churchill, dat
„zonder het nauwe, hartelijke en
duurzame deelgenootschap tus
schen Sovjet-Rusland, Engeland
en de Ver. Staten de geallieerden
aan bet einde van dezen oorlog
zouden moeten vaststellen, dat zij
ziCh im een periode van nog groo-
tere verwarring bevinden".
DE STRIJD AAN HET
OOSTELIJKE FRONT.
De A. N. P.-correspondent te
Berlijn meldt:
De situatie aan het Oostelijke
front wordt op het oogeniblik
gekenmerkt door aanhoudende
hevige aanvallen der bolsjewis
ten, die den druk op het Duit
sche front geen oogenblik schij
nen te doen verslappen. Deze
druk wordt, naar men van Duit
sche zijde verklaart, volkomen
elastisch opgevangen, hoewel de
Duitsche troepen op bepaalde
brandpunten van den strijd te
rugtrekken, wijst men er te Ber
lijn nogmaals op, dat den bols
jewisten tot dusverre nergens
een doorbraak, althans van ope
ratieve beteeken is, gelukt is.
Reeds eerder is te Berlijn van
bevoegde zijde verklaarde dat
men, ten einde gunstiger voor
waarden voor de verdediging te
scheppen, het front terug wil
nemen liever dan door een star
re verdediging van het terrein
onnoodige offers aan menschen
en materiaal te brengen, hetgeen
te minder gerechtvaardigd zou
zijn, daar men ook rekening
heeft te houden met uitbreiding
der fronten elders in Europa.
Waar het terugtrekken van het
Oostelijke front een einde zal
nemen, verklaart men te Ber
lijn nog niet te kunnen zeggen.
Dit houdt natuurlijk verband
met verscheidene factoren als
het weer en de terreingesteld
heid. Normaal kan men rekenen,
dat het nog ongeveer een maand
zal duren voor de weersgesteld
heid zoodanig zal zijn, dat de
gevechtshandelingen hiervan in
ernstige mate den invloed on
dervinden. Te verwachten is,
dat de inmiddels drassig gewor
den bodem dan de voortzetting
van het bolsjewistische offensief
aanzienlijk zal belemmeren.
De grenzen van het door de
Duitsche legers opgegeven ter
rein worden mede bepaald door
de geografische factoren. In den
rug van het Duitsche front ligt
thans de Dnjepr, die, althans ten
deele, de basis van een nieuwe
Duitsche verdedigingslinie zou
kunnen vormen, aangenomen,
dat belangrijke steunpunten als
Smolensk en Kiew kunnen wor
den behouden. Het belang van
deze bolwerken is evident, daar,
indien deze zouden moeten wor
den prijsgegeven, het Duitsche
front bij een verder terugtrek
ken door de Pripet-moerassen in
twee deelen dreigt te worden ge
splitst, hetgeen de verdediging
uiteraard aanzienlijk zou be
moeilijken.
ONGEFERMENTEERDE I
TABAK GEVAARLIJK
VOOR ROOKERS
Nicotine-vergiftiging het gevolg.
Het is in de afgeloopen weken
in ons land voorgekomen, dat
menschen, die voor zichzelf ta
bak verbouwden en deze op
eigen wijze bewerkt, in rook lie
ten opgaan, vrij plotseling onwel
werden en ter behandeling en
genezing in een ziekenhuis
moesten worden opgenomen.
Bij onderzoek kwam aan het
licht, dat bedoelde personen on-
gefermenteerde tabak gerookt
hadden en zoodoende het slacht
offer werden van een vrij ernsti
ge nicotinevergiftiging.
Wanneer de tabaksbladeren
goed droog zijn dan is de gebrui
kelijke gang van zaken, dat ze
op hopen worden gelegd om ge
fermenteerd te worden. Bepaalde
bacteriën spelen hierbij een rol,
terwijl de fermenten (organische
stoffen) uit de bladeren even
eens werkzaam zijn. Voorts tre
den verschillende celbestanddee-
len met elkaar in werking en ko
men allerlei chemische omzettin
gen tot stand. Het fermenteeren
duurt twee a drie maanden.
De nicotine wordt tijdens het
fermenteeren van de bladeren,
die tot 8 procent van deze gifti
ge stof bevatten de geheele
plant ongeveer zes grooten-
•deels vernietigd. Als goed voor
beeld kan hier de Syrische tabak
genoemd worden, die door zeer
lang fermenteeren bijna vrij van
nicotine wordt en toch buitenge
woon geurig blijft. Gemiddeld
blijft twïe procent nicotine
in de tabak achter. Goed gefer
menteerde tabak bevat geen zet
meel meer, deze is bij het fer
menteeren in suiker (maltose en
glucose) omgezet.
Rooktabak moet meestal een
dubbel fermentatie-procédé door
maken, vandaar, dat het gehalte
aan nicotine altijd opvallend la
ger is, dan in tabak, die voor si
garen gebruikt wordt.
Over het algemeen schijnt het
roken van een pijp minder scha
delijk te zijn, dan het roken van
sigaren ert sigaretten. Sommige
soorten tabak worden na het ker
ven en na-fermenteeren nog ge
sausd. Deze saus bestaat uit een
aftreksel van verschillende aro-
matica (o.a. kaneel, vanille en
thee) vermengd met zoete wijn,
waarin suiker en salpeter opge
lost zijn.
De verschijnselen van een acu
te nicotinevergiftiging zijn een
ieder natuurlijk bekend; men
BINNENLAND
Burgemeesters. Bij besluit
van den secretaris-generaal van
het departement van Binnenland-
sche Zaken is P. J. Keyzer be
noemd tot burgemeester van de
gemeenten Hekelingen en Spij-
kenisse met toekenning van ge
lijktijdig eervol ontslag als bur
gemeester van de gemeenten
Goedereede en Stellendam; is de
voorloopig verlengde ambtsperio
de van den burgemeester van
Wolphaartsdijk, S. A. N. van
Oeveren, beëindigd; is de voor
loopig verlengde ambtsperiode
van den burgemeester van Dies-
sen, A. J. L. Voets beëindigd.
Ned. krijgsgevangenen op Java.
Er kunnen thans inlichtingen
worden verstrekt omtrent
krijgsgevangenen, beginnende
met de letter tot en met de let
ters Le. Zij, die inlichtingen
wenschen omtrent vorenbedoel
de krijgsgevangenen, gelieven
zich te wenden tot het informa
tie-bureau van het Nederland-
sche Roode Kruis, Korte Voor
hout 14, 's-Gravenhage, onder
opgave van naam, voornamen,
geboortedatum en -plaats en zoo
mogelijk stamboeknummer, mi
litairen rang en laatst bekende
standplaats.
Kerkelijke leeningen. Het
R.-K. kerkbestuur der parochie
van den heiligen Joseph te Delft
heeft besloten tot uitgifte van
een 3 A pet. obligatieleening
groot ƒ115.000 in stukken van
1000 en 500 tegen een koers
van 100 pet.
De R.-K. parochiale scholen
te Delft hebben besloten tot uit
gifte van een 3'A pet. obligatie
leening, groot 138.000 in stuk
ken van 1000, 5000 en 100
tegen den koers van 100 pet.
denke maar eens aan de eerste
sigaar of sigaret in jeugdige over
moed gerookt! De chronische
vergiftiging is echter van veel
langere duur. Hoofdpijn, onregel
matige werking van het hart, be
nauwdheid, gebrek aan eetlust,
maagpijn en slapeloosheid zijn
de klachten van den vergiftigde.
Sterk inhaleeren moet ten zeer
ste afgeraden worden. Dit vooral
ook, omdat minstens even nadee-
li<* als de vluchtige nicotine het
ingeademde koolmonoxyde is,
dat ontstaat uit brandstof hier
dus het gedroogde tabaksblad
die niet volledig tot koolzuur ver
branden kan. Koolmonoxyde
maakt de voor het leven onont
beerlijke bloedkleurstof volko
men onwerkzaam. Men kent dit
gevaarlijke gas van de gevaren
van een slecht trekkende kachel.
In de wandeling heet koolmo
noxyde kolendamp.
Met het oog op deze gevaren
is het noodzakelijk te weten wat
voor tabak men rookt. Vóór alles
moet men er verzekerd van zijn,
dat de tabak gefermenteerd is.
Daarnaast moet gewaakt worden
voor minder goede kwaliteiten,
die bij gebruik eveneens funeste
gevolgen kunnen hebben. „Volk".
RECHTSZAKEN
Ambtenaar O.M. wendde boeten
ten eigen bate aan.
De Utrechtsche Rechtbank
heeft gistemorgen uitspraak ge
daan in de zaak tegen mr. dr. C.
H. P., die in zijn functie
van ambtenaar van het Open
baar Ministerie bij het kanton
gerecht te Utrecht zich heeft
schuldig gemaakt aan verduis
tering van gelden ten nadeele
van den Staat.
De eisch luidde drie jaar
met aftrek, ontzetting uit
zijn ambt voor een tijd van acht
jaar en verbeurdverklaring van
de door verdachte verduisterde
gelden van den Staat.
De Rechtbank heeft in haar
vonnis de persoonlijke om
standigheden m aanmerking ge
nomen en o.m. ook als verzach
tende omstandigheid laten gel
den de ziekelijke stoornis in ver-
daohte's geestvermogens. De uit
spraak luidde: een jaar en zes
maanden met aftrek van den tijd
in voorloopige hechtenis doorge
bracht, en ontzetting uit de rech
terlijke macht voor den tijd van
zes jaar en zes maanden.
Mr. dr. P. heeft hooger
beroep aangeteekend.
HAAGSCHE POLITIERECH
TER. Het behoorde tot de spoor-
wegdliefistailen, wat P. J. J. tie
NIEUWE BESCHIKKING OM
TRENT DE VISSCHERIJ m
HET SCHELDEGEBIED.
Het bureau van den admiraal
in Nederland deelt mede:
„Op grond van par. 5. alinea I
nr. 2. tweede alinea van de Ver
ordening van den Riikscommis.
saris voor het bezette Neder,
landsche gebied nr. 100/41 inza.
ke bijzondere maatregelen voor
de kustbescherming wordt het
volgende beschikt:
Bii de uitoefening van de vis-
scherii op de Schelde is het den
Nederlandschen visschers ver
boden de Nederlandsch-Belsri.
sche watergrens te overschrii.
den.
Den Belgischen visschers
wier thuishavens gelegen zijn
tusschen Antwerpen en de Bel-
gisch-Nederlandsche watergrens,
is het binnenloopen van Neder-
landsche havens en het contact
zoeken met Nederlandsche vis
schers en vaartuigen van aller
lei aard verboden. Zij moeter
zich voortaan bii elk overschrii.
den van de watergrens voor in-
klaring en controle aanmelder
bii de Nederlandsche douane
post in Bath. Bii het aandoen
van een noodhaven moet zich
de kapitein onmiddellijk meides
bii het naestbiiziinde bureau vas
de V.G.A.D.
Overtreding van deze beschik
king wordt overeenkomstig nat,
7 van de Verordening nr. 100/41
gestraft met gevangenisstraf, is
ernstige gevallen ook met tucht
huis tot 5 iaar.
Deze beschikking treedc ïi
werking op den dag van publi
catie".
DISTRIBUTIE
MEEVALLER BIJ DE SUIKEK
INDUSTRIE.
Geen korting van een kilo.
Indertijd heeft het rijksbureai
voor de voedselvoorziening ii
oorlogstijd de bevolking aangt
maand, zuinig te zijn met suikei
omdat de beschikbare voorrades
consumptie-suiker naar ai
waarschijnlijkheid niet toerei
kend zouden zijn om tot eer
nieuwen suikeroogst het volle
rantsoen te verzekeren. Als ge
volg van enkele maatregelei
heeft de suikerpositie zich even-
wel zoodanig ontwikkeld, dal
het in ieder geval niet noodig za
zijn, hetgeen aanvankelijk in dl
bedoeling lag, de suikerverstrek
strekking gedurende een periodi
van vier weken stop te zetten
Het staat nog te bezien, of dl
thans geschapen mogelijkheds
het rijksbureau in staat zulle
stellen over voldoende suiker 1
beschikken voor een on vei
minderde rantsoeneering ge
durende den nog voor den nieu
wen oogst resteerenden tijd
m a a r de meevaller beteekent a
wel, dat de aangekondigde kor
ting van een kilo op hel
rantsoen niet zal doorgaan
Het is evenwel mogelijk, dat hel
voor de eerste helft van Octobei
bestemde halve kilogram pas la
ter beschikbaar gesteld zal kun
nen worden. Tevens moet nu mei
de kans van eenige stagnatie in
de bevoorrading en derhalve ii
den verkoop rekening worda
gehouden.
Textielpunten en keukengen
voor aanstaande moeders. -
Evenals de verstrekking vaf
extra-rantsoenen levensmiddels
is voorgeschreven, kunnen aar.
staande moeders in den vervol
ge reeds 26 weken vóór den ver
moedelijken datum der bevallin
in aanmerking komen voor ee;
textiel'kaart V815 (voor haai
zelf) benevens een baby-textiel
kaart V615 (ten behoeve van di
te verwachten baby), alsmeó
voor de benoodigde punten e
vergunningen. Eveneens kimnei
zij m aanmerking komen vos
speciale punten, ter verkrijgiif
van een baby-bedkruikje en ee:
wasohteil. Zoowel ter verkri
ging van de bovengenoemd!
textielkaarten, textielpunten ei
vergunningen, als van special'
punten voor een baby-bedkruir
je en waschteil moeten zij, even
als tot dusverre, de schriftelijk!
verklaring van den behandelen
den arts of vroedvrouw overleg
gen.
Leiden uitvoerdle, en daarom
vondiendè de officier een week ge
vainigenisistraf. waartoe de ree»
ter de veTdadhte hij verstek vö
oordeelde.
