Red* Buitenlandi Mi. H. Gtise,'Leiden; Red* Stsd
en Sport i M. Zonderqp, Leiden; Red. Omgeving:
L* Roozen* Leiden; Red* Letteren en Kunst: Fr.
Sehneidera. Leiden; verantwoordelijk voor de
•dvertenttenC. de Heiden. Leiden*
VERDUISTEREN.
Verduisteringstijden ran '511
Sept. van 20.15 tot 7 uur.
MAANSTANDEN.
Vrjjd. 10.9: 1.52 onder, 18.15 op.
Zat. 11.9: 3.00 onder, 18.58 op.
Zond. 12.9: 4.24 onder, 19.34 op.
LUCHTAANVALLEN OP
BELGISCHE STEDEN.
Over den Engelseh- Amerikaan
se beu bomaanval op bet
stadsgebied van Brussel worden
hoe de volgende bijzonderheden
gemeld: Het aantal dooden be
draagt meer dan '200, ftott der
zwaargewonden Bdü; 186 woon
huizen weidien totaal vernield,
terwijl '1L2&B buiian zwaar ®£f|
liéht'beschaüjgd wer&en. Bij dei
-öpnuimmgsweikzuBmdreaen, die
door de burger! i jkc jiucirtheKcher-
ming, de brandweer en de politie
met toulip van die Duitsche weer
macht worden rbteevoard, war
den nog Steeds lijken geboden,.
Zaterdag heteesn a2ngeSèh-Ame-
rikaamsohe b :rai en werpers liet
centrum van Enrirjjk aanbeval
len en talrijke bommen .pp woon
wijken neergeworpen. Bond vijf
tig personen werden -gedood.
Zondagnacht vielen formaties
.Aniglo-Amerikaajieche vliegtui
gen verscbe; derie voorsteden van
Gent aan. in dicht bevolkte
stadswijken, ,die alleen .door ar
beiders en Heine handwerkslie
den bewoond worden, jb~ ,een
groot aantal woonhuizen totaal
verwoest -of zwaar -beschadigd.
Ga. werd een feerik, een zieken
huis en verscheidene andere
openbare gebouwen zwaar .ge
troffen. 105 Belgische burgers
werden gedood,
CENTRALISATIE DER DUIT
SCHE OORLOGSECONOMIE.
Officieel wordt medegedeeld:
He eischen van den oorlog ma
ken een verdere combinatie en
coördinatie van de leiding en
de orjf-nisatie van de oorlogs
economie noodzakelijk om de
economische krachten van het
Duitsche volk nog 'effectiever
dan tot dusverre voor ,de oor-
iogvoering in te zetten. Alle
produ-ctieplaatsen en alle ar
beidskrachten moeten in de toe
komst nog sterker en 'duurza
mer tot een stijging van de be-
wapeningsproductie worden aan
getrokken. Om dit te bereiken
moet de leiding van de geheele
Duitsche oorlogsproductie van
een centrale uit volgens unifor
me methoden worden gegeven.
Volgens een decreet van den
Fuehrer van 3 September 1943
over de concentratie van de oor
logseconomie, berust de leiding
van de geheele Ouitsche produc
tie voor den duur van den oor
log bij den Rijksminister voor
de bewapening, terwijl de Rijks
minister voor economische zaken
belast is roet de algeheel© econo
mische politiek, de voorziening
var de bevolking, het geld- en
heh credietwezen, met de vraag
stukken van de buitenlandschen
handel binnen het kader van de
buitenlandsche handelspolitiek
van het Rijk -en de financiering
van de economie. De Rijksminis
ter voor economische zaken
krijgt op dit gebied verdere be
voegdheden. T-en einde de uit
voering v.an deze taken te kun
nen garandeeren, heeft de Rijks
maarschalk van het Groot-Duit-
sehe Rijk als gevolmachtigde
voor het vierjarenplan den Rijks
minister voor economische za
ken. dr. Funk, in de cerrtrhle lei
ding opgenomen. Tevens heeft
de Rijksmaarschalk de volmach
ten van Rijksminister Speer als
algemeen gevolmachtigde van
het vierjarenplan voor bewape
ningsopdrachten uitgebreid tot
de geheele oorlogsproductie.
Door de oprichting van een spe
ciaal bureau door den Rijks
maarschalk bji den algemeen ge
volmachtigde voor de bewape-
rjnpstaken en voor de oorlogs
productie worden de verschil
lende instanties van de oorlogs
economie gecoördineerd.
REDE VAN ROOSEVELT.
Naar aanleiding van het be
gin van den -veldtocht voor de
derde oorlogsleening in de Ver.
Staten heeft president Roose
velt het woord gericht tot het
Amerikaansche volk, dat hij uit-
noodigde royaal bij te dragen'
V Levensvernieuwing
Deze tijd moét voor ieder on- i
.zer zijn een tijd van levensver
nieuwing.
indien wij niet in ons zelf kun
nen -constateeren een ernstig'
streven naar levensvernieuwing,
dan is wat ons betreft de lesi
van den oorlog nog niet duide
lijk genoeg geweest.
-Levensvernieuwing is, aldus
prcrf Niekel, -een vernieuwing1
van den wil in het nastreven en
doen van wat goed en beter is:
om een hehoorljjk mensc'h te
zijn. Deze levensvernieuwing,
opgevat in bo.venn atu url ij ken
zin, zal van groeten invloed zijni
QP de verheffing en veredeling
van heel het aardsche leven,
ook van 'heel bet maatschappe
lijke leven.
Aan hef zoo vurig gewenschte
herstel der maatschappij moet;
voorafgaan een hernieuwing
van een ■christelijken geest
zegt Paus Bius 3d in Quadra ge-
sim o Anno"..
De vurige wensch van Paus
Pius 3d, om de niaattohapnij te
herstellen, is ook de vurige
wensch van Paus Pius XII.
Het moet oak, in volkomen
waarheid en oprechtheid, de vu
rige wensch zijn van ieder onzer!
Maar dan moeten wij -ons >er
van durven doordringen, dat
zulk een wensch een uiting is
van een oppervlakkig-en en
zwakken geest, welke weinig of
geen waarde heeft, als de vurig
heid van dien wensch ons niét
dringt, om wezenlijk en werke
lijk te beginnen met de verbe
tering van onszelf!
opdat de leening slaagt. De irui-
-Ö-ige oorlog is duur, .ook wat ;geld
•betreft. Het Amerikaansche volk
moet zich bewust zijn van de
kosten van dezen .oorlog, en der
halve zjjn kosten voor levens
onderhoud tot een minimum te
rugbrengen. Niemand weet,
wanneer bet .succes zal komen,
doch men heeft zich steeds het
feit voor oogen gehouden ook
tijdens de onderhandelingen in
de afgeloopen weken dat
de oorlog de komende weken
nog grooter vormen zal aanne
men en eerder harder dan een
voudiger zal zijn. De "tijd tot
juichen is nog niet gekomen.
In zijn verdere verklaringen
ging Roosevelt ook in op den
toestand in Italië. Door den wa
penstilstand met Italië, zoo zei-
de hij, is het einde van den oor-!
log in de Middellandsche Zee
nog niet gekomen.
Met betrekking tot de samen
werking der geallieerden ver
klaarde Roosevelt, dat tusschen
Groot-Brittannië, de Ver. Sta
ten, Rusland en China voortdu
rend contact bestaat en dat
Churchill en hij voortdurend
met de chefs der strijdkrachten
beraadslagingen voeren.
HET KIEZEN 'VAN D'E
REGENTEN IN 'BULGARIJE.
In de gisteren gehouden korte
openingszitting van de buiten
gewone vergadering van de 25e
Sobranje heeft de Bulgaarsche
regeering den afgevaardigden
een motie voorgelegd, waarin
verklaard wordt, dat niet de
groote Sobranje, doch de ge
wone Sobranje de regenten dient
te kiezen.
De groote Sobranje moet bij
eengeroepen worden, nadat de
moeilijkheden, die thans een
bijeenroeping in den weg staan,
uit den weg zijn gertümd.
Vandaag zal de Sobranje haar
standpunt bepalen. Gezien de
onmogelijkheid om de groote So
branje bijeen te roepen, wordt
de geest en den zin van de Bul
gaarsche grondwet volgens het
oordeel der regeering het dicht
ste benadeerd, wanneer de ge
wone Sobranje de regenten kiest,
die na het afiegen van hun eed
voor deze Sobranje en na een
proclamatie van het volk de lei
ding van den staat in handen ne
men in het kader van het ko
ninklijke gezag en in naam des
koiüngs tot de meerderjarigheid
van tsaar Simeon II.
Duitschland schaft wichel
roede af.
De wichelroede is in Duitsch-
land afgeschaft. Naar het voor
beeld van andere rijksorganen,
heeft thans de inspecteur-gene
raal voor water en energie aan
alle in aanmerking komende af-
Seelingen van het bestuur der
rij kswa terwegen verboden o-m
voortaan nog gébruik te maken
van personen, <ctie het beroep
van wichelroedélooper uitoefe
nen. Daarmede as dit geheim
zinnige instrument voor het op
sporen van onderaardsche wa-
terstroomen -en voor het onder
zoek van bouwgronden in heel
Duitschland uitgeschakeld. De
verantwoordelijke Duitsche in
stanties staan 'op het Standpunt,
dat de methode van onderzoek,
waarvan de waarde en .de be-
trouwbaarheid nog .steeds aan
allerlei twijfel onderhevig zijn,
miet ,als officieel erkende werk
wijze mag worden gediuld.
„Tel."
Naar de Britsohe berichten
dienst meldt, is admiraal Brow
ning, die vroeger -als vermist is
■opgegeven, waarachijnlij k ma
het leven .gekomen als comman
dant van een coiwoai.
Kardinaal V hioenzo fa Pu-
ma. prefect van de Congregatie
■der -Orden, is door een -beroerte
getroffen en bevindt zich in
onmiddellijk tevensgevaar. Kar
dinaal ia Puma werd in 1874 le
Palermo géboren en in 1935 door
Raus Pius XI tot kardinaal ge
creëerd.
- Omtrent den hongersnood
to Calcutta meldt de ..Daily
Worker", dat de menschen -op
straat letterlijk van hongeir in
elkaar zakker, en ellendig om
komen. Het stadsbestuur heeft
bijzondere maatregelen geno
men om de uitbreiding van -epi
demieën te voorkomen. Daartoe
is last gegeven tot een enël ver
voer van -de lijken. Desondanks
blijven menschen uit de -omge
ving van Calcutta dag en nacht
de stad bi nn enstro omen in de
hoop. daar iets te -eten te vin
den, doch de ellende wondt daar
door nog Slechts verhoogd.
In hel grensgebied van Ne
pal in tBritsch-Indië veroorzaak
ten 21 breuken ir. den dam van
de Khari-rivier een overstro-o-
ming, die meer dan ÏO.DOO per
sonen bet leven kostte. Alleen al
in het industriestadje Jaimagar
kwamen -40-ftO van de 700-0 in
woners om.
BINNENLAND
Ook ondersteunden krijgen
uitkeerintg bij toevalling. De
secnetaris-igeneraal van het depar
tement va-n sociale zaken heeft in-
een rondschrijven aan de burge
meesters medegedeeld, -dat, te re
kenen van 1 Augustus 1943 af,
ook de ondersteunde werkloozen,
alsmede Se kleine boeren en tuin
ders, die sociale steun ontvangen,
bij bevalling hunner edhtigenoo-'
ten, in aanmerking komen voor
een uiitkaering van 55.uiter
aard voor zoover zfj niet restte i
uit anderen hoofde aanspraak op
deze uitkeerimg kunnen doen gel
den. 'De uittoeerimg .zal boven- het
gewone steunbedrag worden ver
steekt.
Geen groentenafval bij aardap
pelschillen. Aangezien aard
appelschillen vermengd met
groentenafvallen niet bewaard
kunnen worden als veevoeder
voor den komenden winter,
wordt een dringend beroep ge
daan op de burgerij o-m aardap
pelschillen afzonderlijk te bewa
ren ,en aan van gemeentewege,
aangestelde schillen ophalers af
te geven. In aardappelschillen,'
die door de ophalers aan gros
siers of veehouders worden afge
leverd, mogen geen groenten-af
vallen voorkomen. De groen ten-
.Esfvalten kunnen door bet pu
bliek aan houders van kleinvee
(geiten en konijnen) worden af
gegeven.
Klantenbinding voor groente
uitgebreid. Met ingang van
19 September a.s. zal ook in de
gemeenten, welke -behooren tot
de distributiekringen Almelo,
Apeldoorn, .Arnhem, Deventer,
Eindhoven, Enschede, Gronin
gen, Haren. Heerlen, Hengelo
O,., Kerkra.de, Leen warden,
Maastricht, Nijmegen, Roermond,
Tilburg en Zwolle klantenbin
ding voor groente worden, inge
voerd.
Nederlandsche krijgsgevange
nen op Java. AamjgeHem door
<dte beperkte plaattsnuiimte de tot
.Japan -anlbv.angen. opgaven van
tofed'erlaindsdbe 'kritBsgevianjBenen
niét jmeer -oip de jgiébxuikielijike wij -
ae kmrninipri worden gepuibliaeerd,
zal -dloor hét- ihkramatie bureau
van hét Nederlianxtedhe Roode
Knu-is in d'en- vervolge regelma
tig worden békend .gemaakt over
welke groepen van fcrijgsgevam-
gen'en kdictotinigien kunnen wor-
dien verkregen. In verband hier
mede wordt roeegedleeH, dteit
thans inlichltanigen krammen war
den verstrekt amitrent krösse-
vamigenen beginnende met de tet
ter G tot en mét de tettens Hij.
Zij,, d!ie .hdidhtimiRen wtensdhen
amtmant vorenibedoelde krjjigHge-
vaargemen. geiieven zidh te wen
den -tot het kufonmatiie-lbuirsau
»an het Nedertandséhe Ronde
Kruis, Kortte Voaribout 14, '®-Gra-
verfliaae, onder opgave van naam,
voornamen, geboortedatum en
-plaats -en zoo mo-gélhk starn-
boékmummer, militairen rang en
laatst bekende stamidlplaaits.
Notariaat. Bij -besluit van
dien -secretaris-generaal van het
dapartemenlt van justitie züm be
noemd tot notaris binnen heit ar
rondissement Anaisterdiam, ter
standplaats -Amsterdam: T. Meije-
rinig, oanididiaatooitariis te Amster
dam (vacature A. Bomig-a), 3. W.
A.Schepers, candidiaaibmotards te
Amsterdam (vacature A. van den
Berigh).
Gemengde Berichte®
Doodelijke ongelukken.
Dinsdagmiddag wüde de 40-jari-
ge juffrouw G. v. d. Laan, wo
nende te Wedde, in Winschoten pp
het perron van de stoomtram-
maatschappij Oostelijk Gronin
gen in de reeds in beweging zijn
de tram stappen. Zij sprong mis
en kwam tusschen den wagon en
het perron terecht. Met zware
verwondingen werd zij overge-
-gebracht naar het R.K. zieken
huis. waar zij aan de gevolgen
overleed.
Te Helmond is de nachtwa
ker Gorts tijdens een controle-
tocht langs de lijn, door een uit
■de riohting Venlo komenden
trein gegrepen en op slag ge
dood.
Gisterochtend is te Dor
drecht in helt poiitieibuireau eien
noodlottig ongeluk gebeurd. Ben
dlertiigjaniigfi wachtmeester had
het ongielufk dat, toen tuij zijn re
volver neerlegde, het géladien
vuurwapen afging. De koigel trof
dien politieman vlak onder hef
hart. Hij was op slag dood.
Bij het appelen pluk]
te Biadel de 62-jarige L.
een boom gevallen. Het s
offer overleed kort daaro-
de bekomen verwondingen,
Het vierjarig zoontje
die familie Kooien, wonend1
de Laa-gstraat te Otssend
kreeg Woensdagmorgen 1
ouderlijke woning een flest
vuld met vloeistof voor <j
strijding van ongedierte, j
handen. Het kind dronk -y;
zware vergif en overleed 1
daarop.
Treinbotsing bij Goud)
Maandagmiddag is een -uj
Haag komende dieseltreia
het station Gouda op een
staanden trein geloopen. J
stuurder, -die toet gevaar
•aankomen, maar den tnei
■een n®g niet -opgetoeldeai
den niet tot stilisamd koa
gen, sprong op toet laatste o
Mik uit -de cabine en bra
hierdoor hef leven af, da
-cabine in elkaar werd ga
De redzigens van den Haa|
trein werden dioor elkaar
pen en tien personen krege
wandingen, meest aan hetl
Vier der gewonden weni
het station verbonden, zes
den naar -het Van Iters®
kenhuis overgebracht. Vijf
ner konden na verbonda
zijr. hum reis vervolgen. De
gehavende treinen, die in
zouden worden gekoppeld,
den biuiten dienst gestek
verkeer in de richting U
had een halfuur vertragis
schade is niet groot.
Vuur in den nacht.
landbouwer uit Beek in
burg -bracht een partij kai
-het veld en stak -den brand
Tenslotte bluschte hij het
©n begaf hij zich naar huis,
den in den nacht zag de
zijnde -uitkijkpost van den
foesahermimgsdienst hoog
laaiende vlammen: hét
smeulende kaf was weer
branden. Oogemblikkelijk
den met het oog op lucht?
het hoofd van den luchtba
mingsdiensf, de 'brandw-a
poliit' en gemeentepels
gewaarschuwd en ook
trokken landbouwer wei
zijn bed gehaald. Met
eende krachten heerscht
in Beek spoedig weer diepe
ternis en landelijke rust
den „brandstichter" had
muisje echter een staartje i
vorm van een proces-veribs
Daar het bij het aard
rooien de gewoonte is he
op den akker te verbrande
zen wij erop daarbij zorg tl
gen, dat bij het naar huis
het vuur zorgvuldig gedon
Dat voorkomt storing v,
nachtrust en een geldelijke
latip-g.
De werven der Utrechtsche grachten, die de laatste jaren danig in verval
zijn geraakt, worden gerestaureerd, hetgeen de verfraaiing van het
Utrechtsche stadsbeeld ongetwijfeld ten goede zal komen
CNF/Schlpper/Pax ra
SPORT
VOETBAL. Competitie-i
ling 1943—1944, Afd. Leid
V. B. ZaterdagoompetïS
klasse: CNV. GWS, Leii
Noord-wijk 2, Quick B. 2,
2de klasse: Alphia, Leid
RCL 2, Rijnsb. B. 2, Rijnsk
Ter Leede 28. Juniores A
phia, Noordwijk, Quic-k B
Quick B. (B.), RCL (15—17
Rijnsb B. (A), Rijnsb. B.
Ter Leede.
Zondag-competitie: le kla
Alphen 3. Al-ph. B-ovs, Ai
LFC 3, Lisse 2. M-eerburg,
-d-enburg 2, UVS 4. Ie klas
ASC 4, Docos 2, F-oreholte,
sche B., Lisse 3. Ltigd. 3, M<
'kwartier, TONA, VVSB
klasse A: A'SC 5, D'ocos 3, i
Kagia, Lug-d. 4, Rood-enbi
VVSB 3. UVS 5. 2e klas
AOV, ASC 6, Do-cos 4 D!
LFC 4, Teylin-gen 2. WI
ZLC 2. 3e klasse: ASC 7.1
DSB 2. Lisse 4. Lu-gd. 5, Ro
burg 4. WSB 4. Jun.
iaar): le klasse; Al-ph. Boj
S. C. (A). ASC (B), Dooos
(A). M-eerburg. Ro-o-den-bun
UVS CA). 2e klasse: A.SC
LFC (B), Rooden-burg (B).
sche B., Rouwkoop, Teyl
UVS (B.). WSB. Jun. B I
jaar): le klasse: ASC (a),
(a), Lisse, Lugd. Roo-dö
fa). UVS (a). 2e klasse: i
ASC (b). LFC (b) Rood»
,(to), UVS (b), VVLV.
ATHLETIEK. A.s. a
on-demeemt de Holland-ai
Wim Slijkhuis zijn eerste re
poging in 1943. Slaagde i
reeds in de beide records 3C
50'0 M. op zijn naam te