lANDAG
6 SEPTEMBER 1943
34STE JAARGANG N°- 10651
S)e £cidóefve6owï<mt
«us: Papengracht 32 - Giro 103003
oon: Redactie 20015. Admin. 20935
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
C. M. van Hamersveld, Directeur.
Th. Wilmer, Hoofdredacteur.
Een besluit
hebben vorige week en
keeren geciteerd uit een
irift van pater dr. mr. An
us. Voor de heldere be-
rant, de klare documenta-
an dezen schrijver hebben
ieel veel respect,
lijn werkje over „de grond-
van een nieuwe gemeen-
trekt hij in het achtste
laatste hoofdstuk een „Be-
feeds meer dringt alom het
door, dat een grondige
inning der maatschappij
sakeïilk is, oen tot welvaart
allen te geraken. Het is
zoo jammer, dat er, on-
s dat, toch zoo weinig gang
in het streven naar maat-
ipelijk herstel. Het is daar-
joodig, in alle bevolkings-
pf.n meer belangstelling te
[en voor het streven naar
nieuwe gemeensohap. Zon-
iok maar iets prijs te geven
de eigen beginselen en van
eigen levensbeschouwing,
men zelf van leeft en waar-
ren zijn motieven ontleent,
gezamenlijk gearbeid wor-
aan een herstel der sociale
dat allen wensohen, omdat
een eisch is van sociale
vaardigheid en algemeen-
ichelijke naastenliefde. Aan
Stepping van een waarach-
enschelijke en
ischwaardi g e orde
ieder die m e n s c h is,
ien en willen meewerken.
er scherp beginnen te wor-
en zich aangaande meer-
beginselen van de gezonde
eenige overeenstemming
it te vormen, is het oogen-
funstig om te zien, hoe men
ie richting verwerkelijkend
optreden.
ofddoel moet daarbij we
de maatschappelijke ze-
in christelijke geest te her-
ïen, en, binnen het kader
gegeven mogelijkheden, een
v maatschappelijke struc-
in het leven te roepen, die
ioelmatiger is dan de be
ide èn betere waarborgen
voor de mogelijkheid van
christelijke levenspractijk."
t werd geschreven in F e-
a r i 19 4 0.
ierdaad, wij moeten elkaar
m te vinden op de beginse-
fan de gezonde rede, om te
rn te scheppen een waarach-
iensohelijke en miensch-
Jdige orde.
>ge God dit goede laten ge
il worden uit het kwaad van
oorlog!
Krachtige
bolsjewistische
invallen afgeslagen
JITSCHE WEERMACHTS-
BERICHTEN.
Van Zaterdag.
t Diuitsche weermachtsbe-
van Zaterdag huid't:
®n het Oostelijke front wier
ook gisteren krachtig© aamt-
in. dier bolsjewisten in dien
fehilkien en dan oenifcralenj sec-
ia vterfoitteridte gevechten af-
iflen. De vijand) verloor we-
wi 160 pantserwagens.
En de Zuidwestelijke punt
bet schiereiland' Calabrië le
ft Duitsch-Italiaansche afdee-
en, strijd togen gelande Brit-
strijidkrachiten. De vijand1
daar gevoelige verliezen,
ral bij een mislukte poging
sn den rug onizer gevedhits-
rposten, te landen. In liuchit-
en met Duitschie jiaigiers
oor die vijand gisteren boven
aasasdh gebied! 13 viienmoto-
i .vfegftuijgieni.
B®ch-Amerilkaainschie lucht-
fifcrachbeni deden gisteren
vallen op venscfheidiene plaat-
Jni het ibeziette gebied) in het
ken, waaronder ook aenagte
heten van Parijs. De bunger-
blking leed' gevoelige verlie
zen, Twaalf vliegtuigen werden
neergeschoten.
In dan afgeloopen, nadhit hebben
Britsche vliegtuigen met talrijks
brisant- en brandbommen het ge
bied van Groot-Berlijn aangeval
len. lm eenige stadsdistricten ont
stonden aaimzieiniiike schade en
verliezen ondier die bevolking. In
weerwil van die zeer moeilijke
weersomistandighiedien vernietig
den luchtverdedigingsistrijidikirach-
ten 27 der aanvallende vijande
lijke bammeniwerpers".
Van Zondag.
Het Duitsdhe 'weeïmaehitóbe-
riicihit van Zondag luidt:
„De afweer gevechten. in Ivet
Zuiden en in het midden van het
Oostelijke front hielden cok gis
teren dien gebeden dlag aan. In
het Donetzbelcken,, ten Wasten
van Oharkof en bij Ssefsk werden
sterke vijandelijke aanvallen in
felle gevechten afgeslagen. Bij
hierhaaldte wngeelsche doorbraak
pogingen der Sowjete ten Westen
van Kirof en ten Zuidwiasten
van Bjely leed die vijand bijzon
der zware veriiazen aan pantser
wagen® en manschappen.
In de Finsahe Golf brachten
mjarirjokusibatterijien van het
eiland Tytoers uit een bolsjewist-
tisdhte formaitie oorlogscfchiepen
een mijnenveger tot ainlken en
beschadigden een anderen andj-
nienveger ernstig. Lichte Duitsohe
zeestrijdkrachten schoten in die
zelfde wateren gisteren vier Sow-
jet-toeimnnjenwieripers omlaag.
De op het schiereiland Calabrië
gelande Bnigelsche strijdkrachten
konden gisteren hun bruggen
hoofd, .ile.hts onaanzienlijk uiit-
bneidJen, hoewel slechts zwakke
Duitsdhe en Italiaansehe striid-
kraehiten zich tegen hen teweer
stelden. Bij aanvallen der lucht
macht op de vijandelijke lan-
d'mgskraCMen plaatsten snelle
Duitsdhe gevechtsvliegtuigen
toomtneffieris van ziwaar kaliber op
^en viiandeliiken kruiser.
Door luchtaanvallen op plaat
sen in de bezette Westelijke ge
bieden ontstonden in woonwijken
der aangevallen steden aanzien
lijke verliezen onder «de burger
bevolking en verwoestingen aan
gebouwen. Vijf vijandelijke vlieg
tuigen werden neergeschoten.
BewakingsStrijdkrachten der
marine braChiten in den afgeloo
pen nacht voor de Kanaalkust
van Noord-Franikriik vier Brit-
sohe motortorpedobooten tot zin-
kien en schoten een vijfde boot in
brand1".
De landing in Calabrië
ITALIAANS CII
WEERMACHTSBERICHT.
Het Italiaansehe weermachts-
bericht van Zaterdag meldt:
,,Na een hevige artillerievoor
bereiding door talrijke batte
rijen, opgesteld aan de Siciliaan-
sche kust, en gesteund door het
vuur van de vloot en een over
wegende luchtmacht zijn de En-
gelscih-Amerikaansche strijd
krachten er gisteren in geslaagd,
eenige bruggenhoofden te vor
men in het uitercte Zuiden van
Calabrië. Na zware gevechten,
waarin de verdedigingstroepen
met steun van de luchtmacht
den vijand zware verliezen toe
brachten, moesten Villa San
Giovanni, Regiio di Calabria en
de streek van Melito Porto Sal
vo worden ontruimd.
Vijandelijke vliegtuigen heb
ben aanvallen gedaan op plaat
sen in de provincie Napels. Ca-
tanzaro en Salerno; ook Suhno-
na werd gebombardeerd. Ita
liaansehe en Duitsohe jagers heb
ben in verscheidene gevechten
16 toestellen neergescnoten; 5
andere vliegtuigen werden door
de luchtdoelbatterijen neerge
haald. Een Britsche bommen
werper, is, na door artillerievuur
getroffen te zijn, bij het eiland
Cos (Egeïsohe Zee) in zee ge
vallen".
Het Italiaansehe weermachts-
bericht van Zondag luidt als
volgt:
„Aan het Calabrië-front is de
vijand onder krachtige bescher
ming van formaties vliegtuigen
en versterkten aanvoer van
troepen en pantserstrijdkrach
ten verder het achterland bin
nengedrongen en heeft terstond
eenige plaatsen bezet. Tusschen
Palimi en Bagnara moesten de
verdedigingstroepen zich terug
trekken, nadat zij. een eerste
contingent Britsche troepen, dat
geland was, hadden verdreven.
In het gebied ten Oosten van
Bagnara en in de vestingwerken
van het gebergte van Aspro-
monte zijn hevige gevechten aan
den gang. Italiaansehe en Duit
sohe jacht- en gevechtsvliegtui
gen hebben landingsvaartuigen,
op marsoh zijnde afdeelingen en
pantsertroepèn van den vijand
aangevallen. Een kruiser werd
door bommen zwaar getroffen
en talrijke kleine booten werden
tot zinken gebracht.
Aanvallen werden ondernomen
in de provincies Napels, Brindi-
si, Tarente en op Terracina,
waar de vijandelijke vliegtuigen
het centrum der stad gebombar
deerd en de bevolking met
boordwapens beschoten en daar
door groote schade en talrijke
verliezen hebben veroorzaakt.
Tijdens de operaties van dien
dag werden vijf vijandelijke
vliegtuigen neergeschoten."
Uitvaart van koning
Boris
DE ROUWDIENST TE SOFIA.
In, die kaïthediraal Aliexanidlar
Newiskii te Sofia, waar het stof
felijk overschot van koning Bonis
zies dagien lang was opgebaard,
heeft dte bevolking tot Zondag
nacht afscheid, genomen van, haar
vonst. Reeds in de vroege odh-
tenidiuren van Zondag groepeer
den vele tanderdldiuizendien zich
op de straten en pleinen om ge
tuigen te zijn van de plechtighe
den. Tegen 9 uu-r werden de va
nen van heit Bulgaarsöhe leger de
kerk biinniengedragen.
Op de vehhoogide katafalk rust
te, evenals de vorige dagen, het
stoffelijk overschot van dén tsaar-
der Bulgaren in de generaals
uniform van het Bulgaarsche le
ger. Over zijn voeten gespreid
lag de koninklijke standaard in
de wit-groen-rbode kleuren van
Bulgarije en den leeuw, het wa-
ipentsekien van die koninklijke
familie, op een rood' veld. De elf
metropolieten van de Bulgaar
sche nationale kerk namen piaaits
naast de katafalk en, het hoogal
taar, achter hen de overige bis
schoppen, abten en booige geeste
lijken. tezamen een honderdtal
(kerkelijke hoogwaairidiglbeidslbe-
kieedtens.
Dan betreedt de iwötnopollilet
Neophiet. de waarnemende voor
zitter van de Heilige Synode, de
kansel om den overleden tsaar
te herdenken.
Na de woorden van den metro
poliet werd de kist gesloten en
op een affuit geplaatst. De rouw- 1
stoet zette zich in beweging. Vele
hicmidlerdduizenden stonden langs!
den weg geschaard1 en brachten!
dien overleden vorst een laatsten j
groet. Achter het stoffelijk over
schot volgden H. M. de koningin,
met de andere leden der kemdrnk- j
lijke familie, terwijl dte stoet be- i
sloten werd door de leiders dier
budtenilandsche delegaties en de
militaire formaties, aam bet hoofd
waarvan een Dui-tsch ©erebatal-
jon marcheerde. De officieels
plechtigheden ehwJfeaen op het
station van Sofist-
Het svoffeflijit. overschot wrei
daarna «wsawsfeaefefc staar ösm
grafkelder test Stógöasssdiï*
rationale ririligdom van heft
klooster R B»-
De Daltóche delegatie.
Als vertegenwoordiger van den
Fuehrer en als leider van de
Duitsdhe delegatie heeft groot-
admiraal Raedlec gefungeerd. Die
delegatie bestond voorts o.a. uit
getnieraai-Meldimaianschalk Keitel,
Staatssecretaris von Steengracht,
ambassadeur graaf Sdhnleniburg,
kol.-generaal Loelhr, kol.-getne-
raal Linctemaninj, admiraal Fricke,
enz.
Telegram van koning Ferdinand.
Koning Ferd'inandi, de wadler
van, dan overledent koniig Boris,
heeft den minister-president het
volgende telegram gezonden:
„Wegens mijn hoogen leeftijd en
mijn niet goeden gezondheidstoe
stand betreur ik diep, dat ik niet
in staat ben een laatste afscheid
te nemen van mijn geliefden
zoon. Mijn geest is echter met
het Buligaarsche volk verbonden,
dat treurt om mijn geliefden
zoon en hem beweent, die na zijn
schitterenden en verstaindigen
reigeeringsftijid van 25 jaar door
het meedloogenlooae lot te weg
geroepen. Laten, wij ons diep
buigen en gemeenschappelijk uit
spreken, dat zijn aandenken on
vergetelijk zal zijn".
VERZACHTINGEN IN
DENEMARKEN WEER
OPGEHEVEN.
In welingelichte kringen te
Berlijn wordt opnieuw ver
klaard, dat van Duitsche zijde
alles in het werk is gesteld om
een normaliseering van de toe
standen in Denemarken te be
vorderen. Uiteraard is dit af
hankelijk van de houding der
Deensche bevolking. Daarom
betreurt men het, dat eenige
onverantwoordelijke elementen,
orde en rust verstoren, zoodat de
Duitsche instanties gedwongen
waren eenige intusschen reeds
toegestane verzachtingen voor-
loopig v/eer op te heffen.
ONDERHOUD VAN STALIN
MET SERGIUS.
Volgens een officieele Sovjet-
mededeeling heeft Stalin in te
genwoordigheid van Molotof de
zer dagen met „vertegenwoor
digers van de Grieksch-ortho-
doxe kerk" onder leiding van
den metropoliet Sergius een on
derhoud gehad, tijdens hetwelk
gesproken zou zijn over het bij
eenroepen van een bisschops
conferentie voor de verkiezing
van een „patriarch der Sovjet
unie" en over den „wederop
bouw van de kerk in de Sovjet-
Unie".
Politieke kringen te Berlijn
zijn noch door deze mededee-
lin'g. noch door de in hetzelfde
bericht voorkomende bewering
verrast, dat de Sovjetregeering
een welwillende houding in de
ze kwestie aanneemt. De aan
wezigheid van Molotof bij de be
sprekingen toont aan, dat het
hier een zuiver politieke ma
noeuvre betreft. Evenals de z.g.
ontbinding der „Komintern" is
ook de plotselinge vriendelijk
heid jegens de kerk niets an
ders dan een poging om de we
reld zand in de oogen te
strooien.
MOMENTJE
OLIEBOLLEN.
In vroeger tijden kochten
wiiHier onderbreek ik
dezen zin om U mede te dee-
len. dat een hedendaagsche
krant te klein is om U te
vertellen, wat wij vroeger
allemaal kochten. Ik zou dan
moeten beginnen met af-
waschteilties en langs het al
phabet moeten afdalen tot
zeepvlokken. Ik wil volstaan
met de mededeeling, dat wij
trouw iederen Zondag en nog
een paar dagen in de week
speldjes kochten en vlagge-
ies en bloemetjes voor Dorus
Riikers. de verkiezingen en
de drankbestrijding en er is
zelfs een tiid geweest, dat ze
ven en twintig vereenigingen
voor kinderbescherming olie
bollen gingen bakken om uit
de opbrengst van onze ver
brande tongen het lot van
verwaarloosde stumoerdjes te
verlichten. Toen vonden wij
een dubbeltje voor een olie
bol nogal duur en vandaag
zouden wii willen dat al die
bakgrage Mina's het nog eens
deden. Toen en nu vlogen ze
de pan uit. ook al hebben de
kinnen er nu geen schuld
meer aan. Ik heb toen nooit
goed het verband begrepen
tusschen kinderen en oliebol
len. of het zou moeten zijn.
dat men ermee zeggen wilde,
dat groote menschen eigen
lijk maar kinderen waren,
die zoet gehouden werden
met oliebollen.
En ik zou haast zeggen:
daar zit iets in.
„MIJN VRIEND JODEWIN".
Hedenavond om 18.45 uur
spreekt Max Blokzijl, via Hilver
sum 1, in zijn politiek week-
praatje, over „Mijn vriend! Jodie-
win".
MANNHEIM EN LUDWIGS-
HAFEN AANGEVALLEN.
De steden Mannheim en Lud-
wigshafen ziin in den afgeloopen
nacht door de Britsche bomter-
reur zwaar getroffen. De vijand
liet groote hoeveelheden bri
sant- en fosforbommen op de
dichtbevolkte woonwijken dezer
steden vallen. De Duitsche lucht
verdediging schoot volgens de
tot dusver-re ontvangen rappor
ten 21 viermotorige bommen
werpers neer.
In de weersportkampen der Germaansche Jeugd. In Seeboden aan het
Millitadter Meer, waar het weersportkemp der Germaanjche jeugd ge
houden wordt, komen Nooriche, Deensche, Vlaamiohe, Nederlandsche en
Duitsche jongens vrijwillig bijeen voor een militaire vooropleiding. In een
leergang van vier weken in een der mooiste streken van het Groot
Duitsche Rijk heeft naast den velddienst en sportbeoefening een scholing
in wereldbeschouwing plaats en het gemeenschappelijk beleven van deien
tijd bindt de jongen» tot een heohte kameraadschap, die over de dagen
In het kamp verder zal werken voor de toekomst van Europa. - Een
Nederlander, die als ft-man aan de gevechten In het Oosten heeft
deelgenomen, werkt al» Instructeur bij den dlenrt te velde
Bildberlehter/Sanden/PBZ-Recla/Pax m