3)e C«id^clve6oii/tcHit
MOMENTJE-
4TERDAG 14 AUGUSTUS 1943
34STE JAARGANG N°- 10632
reanx: Papengracht 32 - Giro 103003
~j efoon: Redactie 20015. Admin. 20935
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
C. M. van Hamersveld, Directeur.
Th. Wilmer, Hoofdredacteur.
lieuwe bomaanval
op Rome
u\liaansch weermachts-
rt bericht.
Eïet Italiaansche weermachts-
icht van Vrijdagnamiddag
it als volgt:
a£De vijandelijke aanval, voort-
et met een groot aantal pant-
jenheden en gesteund door
massale luchtmacht in sa-
awerking met de vlootstrijd-
chten, dwong den Italiaansch-
tsdhe troepen zich verder ten
iaksten van het Etnamassief te-
te trekken.
aan en Turijn werden in
afgeloopen nacht door for-
ies Britsche vliegtuigen ge-
ibardeerd. De schade is aan-
ilijk, vooral in de centra van
Ie steden. Batterijen luchtaf-
jrgeschut schoten 4 vliegtui-
Sfc neer. Formaties bommenwer-
s deden vandaag opnieuw een
wal op Rome en op de vlieg
neten aan den rand van de stad.
schade wordt vastgesteld.
ntBteren werden door Italiaan-
ne en Duitsahe jagers 9 vlieg
den neergeschoten boven het
«pnd Ventotene en in de om-
ring van Napels".
aanval duurde anderhalf uur.
°V)ver het bombardement van
me meldt Stefani de volgen-
I bijzonderheden:
A >recies te elf uur werd alarm
*i naakt en onmiddellijk kwam
v;afweergeschut in actie. In
:envolgende golven, met een
p sohenruimte van ongeveer
i half uur, vlogen vij andelij -
tj vliegtuigen op groote hoogte
E ir de woonwijken der buiten-
tricten. Zij lieten talrijke bom-
n vallen op de woonwijk Tus-
ir ano en op den Tiburtino, die
ids bij den eersten luchtaanval
I -woest was. De kerk Madonna
li' Orto werd zwaar bescha-
;d. De bommen vielen bijna
een op woonhuizen. Boven den
0 aatweg naar Crotone daalden
[■schillende toestellen in duik-
acht om burgers met de boord-
r ipens aan te vallen. Eenige
jldbommen kwamen terecht op
Piazza Villa Fiorelli.
pDe aanval duurde ongeveer
k derhalf uur. De bevolking bleef
0 stig en toonde een bewonde-
nswaardige discipline.
[Voorts wordt nog bekend, dat
s i een spoorlijn bij Rome een
lie personentrein door ver-
lillende bommen werd getrof-
n. Talrijke personen werden
j dood of gewond. In de wijk Lo-
nzo, die bij den vorigen aanval
eds ernstig getroffen werd, zijn
lrijke woonhuizen vernield,
inige brandbommen kwamen
recht op de Via Quattro Fon-
me, in het midden der stad in
onmiddellijke nabijheid van
et Quirinaal.
e Paus bidt met de bevolking.
De Vaticaandienst meldt: „De
ieuwe bomaanval op Rome heeft
kringen van het Vaticaan nog
iepere smart veroorzaakt dan
1 eerste. Met een zeker opti-
lisme had men gehoord, dat het
a Paus zou gelukken Rome
sor nieuwe bomaanvallen te be
leden. Klaarblijkelijk is de her-
lalde inspanning van den Paus
ergeefsch geweest, naar de Paus
:eds indertijd in het schrijven
an den kardinaal staatssecreta-
1 Maglione heeft geconsta-
?erd. Hij heeft vandaag op-
ieuw kunnen ervaren, dat de
oren der menschheid gesloten
'lijven voor zijn woord. Het ver-
oop van den aanval is door het
aticaan met levendige bezorgd-
eid gevolgd. Onder de loggia's
an het plein van San Tamaso
ebben prelaten, bewoners van
et Vaticaan, diplomaten en be
oekers het verloop van den aan-
gevolgd. Uit het venster van
„Aan tiet langste
einde van den
hefboom"
DR. GOEBBELS OVER DTN
OORLOG.
In een artikel in den „Voel-
kischer Beobachter", „Aan het
langste einde van den hefboom",
toont Rijksminister dr. Goeb-
bels aan, dat Duitschland, in
weerwil van alle vijandelijke
agitatie, nog altijd de panden
voor de eindoverwinnig in han
den heeft.
Niet Duitschland moet, aldus
de minister, door het verloop
van de zomeroperaties in het
Oosten teleurgesteld izijn, zoo
als de vijand wil doen geloo-
ven, maar enkel en alleen de te
genpartij.
Haar hoop op een definitieven
ommekeer in de oorlogsfortuin
ligt begraven onder de onover
zienbare massa harer vernielde
pantserwagens en vliegtuigen.
Ook in het Zuiden van het con
tinent kan niet gesproken wor
den van een beslissende veran
dering van het algemeene oor
logsbeeld.
Wij zitten dus aan het langste
einde an den hefboom, aldus de
minister. Als men te Londen,
Washington en Moskou ons spot
tend voorhoudt, dat wij in de
zen zomer er geen vijandelijk
gebied bijigewonnen hebben, dan
kunnen wij daarop rustig ant
woorden, dat wij ook geen nieuw
terrein behoeven te winnen om
te overwinning te behalen.
Daarvoor is het volkomen toe
reikend, dat wij ons geen ter
rein van oorlogsbeteekenis laten
afnemen, went wij zijn in het
bezit van het vijandelijke ge
bied, dat voor den ooriog be
slissend is, niet de vijand.
Dr. Goeblbels spreekt vervol
gens over den luchtoorlog, waar
bij hij vooral betoogt, dat het
algemeene beeld door den lucht
oorlog geen beslissende verande
ring ondergaat en dat Duitsch-
iands kansen op een volledige
overwinning daardoor niet ver
kleind worden. Wij betwisten
niet, dat de vijandelijke born-
terreur ons vele extra-zorgen en
moeilijkheden veroorzaakt. Maar
wij leggen er nogmaals den na
druk op, dat deze zorgen en
moeilijkheden onder geen om
standigheden voor den oorlog
•beslissend zijn of zullen zijn.
Wij beseffen volkomen, dat de
vijand hier geen enkele consi
deratie gebruikt, zooals hij im
mers ook in den eersten wereld- j
oorlog de blokade tegen Duit-
sche vrouwen en kinderen met i
alle cynische meedoogenloosheid i
ten uitvoer heeft gelegd, om ons
volk door honger op de knieën
te krijgen. Tegen den vijandelij
ken luchtoorlog bezitten wij
voorloopig het middel van mili
taire en civiele verdediging, van
een later tijdstip af echter ook
dat van den massalen tegenaan
val. Tot dat tijdstip zullen wij
ons er doorheen moeten slaan,
en er is niemand in Duitsch
land. die dat onmogelijk acht.
Volkomen ij del echter is de
hoop de Engelschen en Ameri
kanen, dat Duitschland zich
door de Anglo-Amerikaansche
luchtterreur op een of ander
oogenblik uit den oorlog zal la
ten boksen.
zijn woonvertrek aam/chouwde
de Paus de rookwolken, die
steeds talrijker werden. Paus
Pius aanzag het schouwspel met
groote bezorgdheid en vol onge
duld om den slachtoffers van de
bommen zijn troost te kunnen
schenken. Kort na het signaal
„alles veilig'' stapte, de Paus in
zijn auto en begaf zich, begeleid
door den substituut van zijn se
cretariaat-generaal, mgr. Monti-
ni, en andere persoonlijkheden,
naar het zwaar getroffen stads
deel rondom de Porta Maggiore.
Aan beide kanten van den weg,
waarlangs de Paus reed, sloe
gen vlammen en rookwolken uit
de ruïnes der getroffen woonhui
zen. De Paus gaf de bevolking,
die hem hartelijk toejuichte,
troost en zegen. Tezamen met de
menigte bad de Paus het „De
Profundus" voor de slachtoffers
van den luchtaanval. Vervolgens
richtte hij enkele woorden tot de
menigte en zeide, dat, wanneer
de wereld op dit oogenblik den
vrede wenschte, men bidden en
zich den vrede waardig toonen
moet. Men moet God om vrede
voor de levenden en dooden bid
den. Na een nieuw gebed begaf
de Paus zich door een dichte me
nigte naar de Lateraanbasiliek,
op welker treden hij knielde en
met een groote menschenmenigte
had. Hij richtte dezelfde woor
den als tevoren tot de menigte.
Even over 14 uur keerde de Paus
naar het Vaticaan terug,
DE VERNIELINGEN TE
MILAAN.
Over den terreuraanval, die
gisternacht door Britsche vlieg
tuigen op Milaan is gedaan,
meldt Stefani de volgende 'bij
zonderheden: Het bombarde
ment begon tegen 1 uur en ein
digde te ongeveer 2 uur. De vlieg
tuigen vlogen in opeenvolgende
golven over de stad en lieten bo
ven de wijken der binnenstad
een groot aantal bommen vallen,
die aanzienlijke schade aanricht
ten. De apsis van den dom werd
zwaar beschadigd, er vielen ook
bommen op het paleis van den
aartsbisschop, in de onmiddellij
ke nabijheid van den dom. De
galerij Victor Emmanuel en ver
schillende historische gebouwen.
zooals het Palazza Marino en het
Palazzo Durini, en voorts het
gymnasium en het conservato
rium werden getroffen. De Prin
cipe Umbertostraat, de Daniani-
straat en de Largo San Sabile,
waar een der schoonste en oud
ste kerken van Milaan staat, zijn
tot ruïnes geworden.
Onder de kerken, die gister
nacht bij den luchtaanval op Mi
laan getroffen zijn, bevindt zich
ook de kerk Santa Maria delle
Grazie met het beroemde Avond
maal van Leonardi da Vinei. Ver
der werden de kerken Santa Ma
ria de San Pietro Cetestino, Sant-
Anna, Santissima Rosalio, Sant
Antonio en het Josef-klooster
getroffen. De aartsbisschop van
Milaan, kardinaal Schuster, heeft
Vrijdag om 7 uur des ochtends
de H. Mis gelezen in de kapel
van het aartsbisschoppelijk pa
leis, terwijl het dak van het ge
bouw nog brandde. Vervolgens
begaf hij zich te voet naar de ge
troffen stadsdeelen en bezocht
de in het ziekenhuis opgenomen
gewonden.
OOK EDEN IN AMERIKA
VERWACHT.
Volgens dien Engelsdhien ndeuiwis-
diienist mieldit dfe „New York Ti
nnes", dat men reeds definitief
rekent op het bezoek van den
Britectoen, minister van ibuiten-
landisehe zaken aan Quebec of
aan de Vemeenigde Staten. Alvo
rens zich naar Moskou te beige-
ven, zon Eden willen deelnemen
aan de oonferenite tusschen Roo
sevelt en Churchill. Zou hij ech
ter niet tijdig uit Londen kunnen
vertrekken, dan zal Eden recht
streeks naar Washington reizen,
om met Roosevelt alleen te com-
fereeren.
EEN DOCUMENT VAN
DLVHTROFF.
Uit Londen wordt gemeld: Het
Britsche tijdschrift „Talbiet" pu
bliceert een document, dat vol
gens het blad' dateert van Mei j.L
en dat ondertaekemd is door Dii-
imitroff. De „Tablet" verklaart,
dat het document een oornmiun-ist
is ontnomen. De inhoud luidt vol
gens het blad! als volgt:
„Over enkele dagen heeft het
presidium van de executieve
commissie der Internationale een
besluit van groote stra
tegische beteekenis te
nemen. Ten aanzien van
de algemeene practische
beteekenis van dit be
sluit, dat op grond van
artikel 8 der resolutie
van het vierde wereld
congres der Komintern
is genomen, moeten on
ze kameraden begrijpen,
dat deze beschikking ten
doel beeft de propagan-
da-arbeid der leidingen
van alle communistische
internationales zeer te
vergemakkelijken onder
de artbeidsmassa's van
alle landen, die nog niet
iin overeenstemming zijn
met de communistische
denkbeelden. Dat is een
zaak van tactiek en niet
alleen doctrine. De leer
van Marx. Engels, Lernki
en Stalin alleen kan
voor een communist
meetellen. Dat staat
vast, dat moet men im
peratief al onzen instan
ties onder de aandacht
(brengen, wanneer het
besluit van de coarumu-
niistischje internationale
bekend wordt".
OORLOGSNACHT.
Ik ga in 't donker op de straat,
een breede scheur. Mijn voetstap slaat
de avondlijke stilte stuk;
oneindig vat vol van geluk
kon deze leege stilte zijn,
een droom zoo licht en zonder pijn
en zonder zorg voor iedereen,
een slaap door alle uren heen.
De huizen stil, de straat in rust,
wat wolken aan de verre kust,
een schipper, wakend op de zee
en drijvend met de wolken mee,
de sterren aan den hemelhoog
en boven ons, één God, zoo hoog
en toch ons allen zoo nabij
en wakend over U en mij.
Maar plotseling een ver gedruisch
en angst in ieder donker huis,
de dood van uit het firmament,
voor wie den dood het minste kent.
De heil'ge stilte van den nacht
gaat eensklaps over in een klacht,
waarin de donk're doodsangst gilt
en leven tot den dood verstilt
Dan heeft de dood den nacht ontwijd
en wordt de stilte eenzaamheid.
BINNENLAND
I MUSICI VOOR DE WAFFEN-SS.
Omruiling textielpunten en i
vergunningen voor 15 Augustus'
aanvragen. De distriibutiedien-1
sten zuilen de na 15 Augustus i
1943 ingekomen aanvragen tot!
omruiling van puntien en ver-1
gunningen, die ongeldig zijn ge
worden, niiet meer in behandeling
neimien
Onderhandsche verkoop van
onroerend goed. Er is een
'tweede uitvoeringsvoonschrift
verschenen van het „vervreeim-1
dingslbesluit 1942", waardoor in;
dien vervolge bij verkoop „uit de
Ihand" voor een verklaring van
het prijzenibureau, waarin staat,
dat tegen die overeengekomen te
gen prestatie geen bezwaren be
slaat. geen. notarieele acte meer
vereischt wordit. De gemachtigde
voor de prijzen kan ook anderen
dan notarissen bevoegd verkla
ren, een verzoek tot afgifte van
een verklaring van geen bezwaar
in te dienen
Het SS-Ersatzkommando deelt
mede: ter aanvulling van de be
kende militaire kapel van het SS-
wachtbataljon in Amersfoort,
worden eenige musici gevraagd.
Ook amateurs kunnen zich mel
den. Voor een muzikale opleiding
wordt zorggedragen. Persoonlijke
of schriftelijke aanmelding bil
het SS-Ersatzkommando, Den
Haag, Korte Vijverberg 5...
DE STEM DER S.S.
Duistert op Zondag 15 Augus
tus van 11.30 tot 11.45 over dien
zender Hilversum I op golfleng
te 415 meter naar die stem der
S.S. over het onderwerp: „S.S.
opleidingskamp Avegoor 1 Een
vraaggesprek met den comman
dant"
FLINKE KERELS MELDEN
ZICH NU VOOR DE WAFFEN-
SS EN DE LANDWACHT.
Het SS-Ersatzkommando deelt
mede: iedere gezonde Nederlan
der in den leeftijd van 1745
jaar kan zich vrijwillig bij de
hieronder vermelde adressen ver
voegen. teneinde gekeurd te wor
dier. voor de Waffen-SS of de
Landwacht.
Tijdens de keuringen worden
alle inlichtingen vérstrekt met
betrekking tot de verzorging van
familieleden, duur der opleiding,
extra levensmiddelen etc.
Vrijwilligers, die om bepaalde
redenen in Nederland moeten
blijven, kunnen dienst nemen bij
die Landwacht of bij het SS-
WachtJbafaillon in Amersfoort.
Zij, d'ie tot de Germaansohe-SS
in Nederland toetreden willen,
kunnen zich eveneens aanmelden.
Personen tusschen 18"—.30 jaar,
die aanmeldingsplichtig zijn voor
den arbeidsinzet, kunnen zich
eveneens op een der keuringsda-
gen aanmelden en worden gedu
rende hun verbintenis van den
arbeidsinzet vrijgesteld.
16 Aug. 914.00 uur Rotter
dam Deutsches Haus, Westzeedijk
17 Aug. 912.00 uur Breda
Restaurant Modern, Markt.
17 Aug. 1518.00 uur Den
Bosch Hotel Noord Brabant,
Markt 45.
18 Aug. 912.00 V'enlo, Deut-
sch.es Haus, Egmondstraait 16.
18 Aug. 1518.00 uur Arnhem
Café Royal.
19 Aug. 912.00 uur Hengelo,
Café Modern. Spoorstraat 18.
19 Aug. 15—18.00 uur Zwolle,
Hotel Gijtenlbeek.
20 Aug. 912.00 uur Assen.,
Conoerthuis a, d. Vaart.
20 Aug. 15—18.00 uur Gronin
gen, Coneerthuis, Foelestraat.
21 Aug. 912.00 uur Leeuwar
den, Huize Schaaf, Breedstraat.
22 Aug. 914.00 uur Amster
dam, Dam 4.
23 Aug. 913.00 uur Utrecht,
N.V.-Huis, Oudegracht 245.
24 Aug. 914.00 uur Amers
foort Pol. Durchgangislager. Leus-
derweg.
25 Aug. 914.00 uur Den Haag,
Café Den Hout, Bezuidenhout
11—13.
Sq oozc Vrijwilliger». Ben trldcbe
dronk tijden» oen kort* ruit gedo-
rcodo den groeten pantierilag in hot
Ooft en SS PK Zseh&ek.l-O-H-P m