QzQeidóch&(2oiiiard
MOMENTJE
VRIJDAG 13 AUGUSTUS 1943
34STE JAARGANG N°- 10631
[ureaux: Papengracht 32 Giro 103003
telefoon: Redactie 20015. Admin. 20935
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
C. M. van Hamersveld, Directeur.
Th. Wilmer, Hoofdredacteur.
Gebedsactie voor
den vrede
Zooals gemeld, heeft de Paus
<en brief gezonden, aan kardi-
aal Maglione, bevattende een
proep om te bidden voor den
rede ter gelegenheid van het
eest van Maria-Hemelvaart op
De Romemsche correspondent
pan de „Tijd" seint aan zijn blad
iver dezen brief o.a. het vol-
'ende:
„Na er over geklaagd te heb-
len, dat de wereld blijkbaar niet
vil luisteren naar de pauselijke
tem, welke steeds opnieuw zich
rermanend verheft, om de we-
eld tot inkeer te brengen, roept
Pïï de Paus alle katholieken
[er aarde op, om vooral op het
pmende Hoogfeest van Maria
en Hemelopneming in een open-
iare gebedsactie God te smee-
ren om den haat 'en den nijd te
y'.oen verdwijnen en den geest
'an verdraagzaamheid te wek
ten, welke de eenige waarborg is
36foor een vrede in christelijken
in en waardoor alleen aan over
winnaars en overwonnenen, dan
liet door geweld, maar door
echtvaardigheid vereenigd, een
ust en bloei van langen duur
an geworden."
1 Als wij niet bidden waar
in echt bidden! dan mogen
pij zeker niet klagen over den
[uur en de hevigheid van den
nreldkrijg, want dan doen wij
liet, wat in ons vermogen ligt,
>m den vrede te verkrijgen.
We moeten bidden. En in
>ns gebed roepen wij in de voor-
?raak, de bemiddeling van de
oeder Gods en onze Moeder!
„Gaudeamus", „Laten wij ons
.erheugen" zoo begint het In-
sidingsgebed van de Mis op het
eest van 15 Aug. „Laten wij ons
■erheugen" en de verdere
■eranderlijke Mis-gebeden zijn
Tveneens overstraald door de
nionnige blijdschap van dit Ma-
ia-feest.
Wij allen zullen Zondag a.s.
iet Maria-feest meevieren met
Ie Kerk, in den geest vereenigd
^net den Paus, Maria's voor-
praak vragend, zooals in 't „Ge-
ied" (vóór het Epistel) van de
lis van dien dag:
„Vergeef, bidden wij, Heer, de
enden uwer dienaren, opdat
rij, die U door onze eigen wer-
cen niet kunnen behagen, door
le voorspraak van de Moeder en
Jvv Zoon, onzen Heer, behouden
nogen worden."
In den geest van dit kerke-
ijk gebed waarin wij het
roomaamste, ten slotte het
lenig-voorname vragen zul-
en wij ook om andere goede ga
ren mogen smeeken.
De stem van den Paus zoo
raak door de eigenwijze, dwa-
!e, misdadige wereld gesmoord!
- welke ons aanspoort tot bid-
len om een rechtvaardigen vre-
le, moge ons allen bewegen tot
len werkelijke gebedsactie!
oude molen van den heer Gerrit
sen te Vorden, welke een tiental jaren
Duiten gebruik li geweeit, le tbam
dueitaureerd en van •troomltjnwlcken
'ooriteo CNV-Hartgertnk-Paz a
De derde stag bij het
Ladoga-meer
DUITSCH WEERMACHTS-
BERICHT,
Het Duitsche weermatóhtsibe-
riehit van Donderdagmiddag luidlt:
„Bij het Koebambruggenlhoofd,
aam, die Mioets en die tnidden-Do-
netz verliep de dag zandier ge-
■vtedhitslhandelinigen vam belang.
In het gebied van Bjeigorod
duurt de groote afweerslag voort
Ten Zuidwesten van Orel mis
lukten aanvallen vam verscheiden
Sovjet-divisie®.
Ook in het gevedhtsgebied ten
Zuiden en Zuidwesten van Wjas
ma viel de vijand verder aam.
Terwijl in het Zuidelijk deel van
dezen sector de gevechtshande
lingen nog niet afgesloten zijn,
werden die bolsjewisten aan de
overige fronten onder hooge ver
liezen afgeslagen..
De Sovjets verloren gisteren
120 tanks. Het luchtwapen greep
opnieuw, trots den ongunstigen
weerstoestand op de brandpun
ten in den strijd op detn grond in.
Het vernietigde in de laatste twee
dagen 83 Sovjet-vliegtuigen.
Dl' den derden slag ten Zuiden
van bet Ladogamieer hebben de
ander bevel van gemeraal-veld-
maarschaLk Küöhler, General-
oberst Lindemann en dien gene
raal der infanterie WöMer staan
de Duitsche trolepen, gesteund
door de door den generaal der
vliegers Korten aangevoerde for
maties van het luohtwapen. in
den van 22 Juli tot 6 Augustus,
den stormloop van de 9e en 67e
bolsjewistische armee in heldhaf
tige gevechten afgeslagen en
daardoor de doorbraakpogingen
van den vijand verijdeld. Behal
ve de in het weermaohtberictht
reedis genoemde le, infanteriedi
visie onderscheidde zich in dezen
slag de 5e divisie bergjagers en
de Óost-Pmisische 11e infanterie
divisie in bet bijzonder.
In het hooge Noorden herhaal
den de Sovjeits hun tegenaanval
len op de bij den Louhi-sector
miieuwveroverde stellingen, wel
ke reedis voor- de hoofdgevechts-
linie uiteengeslagen werden.
Lichte Duitsche zeestrijdkracih-
ten brachten in dem nacht van 10
op 11 Augustus voor de Kauka-
sische kust een bolsjewistische
•kanonneerboot en een motortor
pedoboot tot zinikerf en bescha
digden een andere zwaar. Ande
re Duitsche zeeistrijdlkrachten na
men in denzelfden nacht Sovjet
stellingen bij de kust aam het Mii-
oesfront met succes onder vuur.
Op Sicilië verliepen de losma
kende bewegingen op een ver
korte bruggenhoofdstelling vol-
igenis de plannen Den in den
Noordelijken sector lange den
[kustweg opdiringenden vijand
werden in taaie af weer gevechten
aanzienlijke verliezen toege
bracht. Een vrij sterke vijande
lijke landingspoging ten Westen
van Kaap Örlando werd, in sa
menwerking met h et luohtwapen,
voor het grootste deel reeds voor
die kust afgeslagen en de aan land
gekomen deelen van den tegen
standier werden vernietigd.
In het kustgebied der bezette
Westelijke gebieden en tijdens
vrije jacht boven den Atlaniti-
schen Oceaan, werden vijf vijan
delijke vliegtuigen en een groo
te vliegboot neergeschoten. Een
formatie zware Duitsche ge
vechtsvliegtuigen viel in den
nacht van 11 op 12 Augustus het
.gebied van de oorlogska ven Ply
mouth alsmede militaire doe
len in Bournemouth met een
groot aantal brisant- en brand
bommen aan. Alle ingezette
vliegtuigen keerden terug.
Storingsaanvallen van afzon
derlijke Britschc vliegtuigen in
den afgeloopen nacht in West-
Duitschland ondernomen, veroor
zaakten slechts geringe schade
aan gebouwen".
Voorbarige berichten omtrent
Charkow.
De A. N.P. -correspondent te
Berlijn meldt:
Er rijn tot dusver nog geen tee-
kemen, die erop wijzen, dtait de
Sovjet-Russische aanvallen, al
thans in het centrale deel van het
front, waar de strijd het hevig
ste woedt, aan felheid afnemen.
Aan den anderen kant is ook de
Duitsche afweer tot dusver ef
fectief gebleken en terwijl ten
Westen van Orel alle pogingen
der bolsjewisten, door het front
te breken, zijn verijdeld, konden
volgens verklaringen van Duit
sche militaire rijde de bolsjewis
tische strijdkrachten, die aanvan
kelijk in het gebied! van Bjeigo
rod de Duitsche linies waren bin
nen gedrongen, tot dusver in be
dwang worden gehouden. De of-
ficieete Duitsche berichten spre
ken .van gevechten tenÉ Westen
en Zuidwesten van Bjeigorod.
Van den afloop dezer gevechten,
die van Duitsche zijde niet slechts
defensief, doch ook offensief
wonden gevoerd, hangt voor een
groot deel het lot van. Charkow
af. De bolsjewistische berichten,
volgens welke deze stad reeds
grootendeels omsingeld zou zijn,
zijn dan ook hoogst voorbarig te
achten..
Terwijl het zwaartepunt vain
het bolsjewistische offensief nog
steeds in de sectoren van Orel en
Bjeigorod ligt, hebben de Duit-
schers eveneens in het gebied ten
Zuiden van Wjasma aanvallen
van, een buitengewone hevigheid
te verduren. Hier maken de bols
jewisten een omvangrijk gebruik
van de zwaarste mechanische
wapens, als zware artillerie,
.Stalinorgels" eJd„ terwijl bij
hun aanvallen in het gebied van
Orel en Bjeigorod meer het
•zwaartepunt op de tanks en de
infanterie ligt. -
Van Wjasma verloopt het front
thans in ruwe trekken in een
flauw gebogen lijm naar het meer
Zuidelijk gelegen Sjefsk.
VIJANDELIJKE VLIEGTUIGEN
BOVEN WEST-DUITSCHLAND.
In de ochtenduren van giste
ren drongen, naar het D-N.B,
verneemt, vijandelijke lucht
strijdkrachten. voortdurend door
eskaders Duitsdhe jagers bestre
den, onder bescherming van het
wolkendek in West-Duitschland
door. Zij lieten bommen vallen
op verschillende plaatsen, voor
al op de binnenstad van Bonn.
Strijdkrachten der luchtverdedi
ging brachten den vijand aam-
zienlijke verliezen toe, welker
omvang nog niet kon worden
vastgesteld.
Naar het D. N. B. voorts ver
neemt, is het aantal neergescho
ten Amerikaansohe bommenwer
pers volgens tot dusver ontvan
gen berichten bij den terreur-
aanval van gisterochtend geste
gen tot 35. De telling is nog niet
geëindigd,
VERBETEN STRIJD OP
SICILIë.
Ter aanvulling op het Ita-
liaansche weermachtsbericht van
Donderdagmiddag wordt offi
cieel bekend gemaakt:
De Anglo-Amerikaansche troe
pen zijn sedert 12 dagen gewik
keld in een verbitterden strijd
tegen de posities van de Duit
sche en Italiaansche troepen in
den Noord-Oostelijken sector
van Sicilië. In den central en sec
tor van het front, in de laagte
tussdhen de Etna en de Caroni-
sdhe bergen, tracht de vijand al
verscheidene dagen onafgebro
ken den weerstand der verdedi
gers te breken en door te stoo-
ten naar Randazzo en verder
naar Messina. De Italiaansche
en de verbonden troepen strij
den al bijna twee weken met
hardnekkige taaiheid tegen de
talrijke EngelsCh-Amerikaansche
divisies.
Bij de plaatsnamen, die door
felle gevechten bekend zijn ge
werden, komen nieuwe. Vroe
ge re stellingen worden door
nieuwe vervangen, die den op-
inarsch der binnendringers met
succes tegenhouden. San Pra-
tello, Bronte, Adrano, Acheale
zijn, zooals reeds eerder Troina,
Regalbuto, Centuribe en Catania
met succes tegen den vereenig-
den aanval van vijandelijke
strijdkrachten op den grond en
in de lucht verdedigd. Overal is
het tot felle botsingen gekomen,
in den loop waarvan de verde
digers heldenmoed hebben bewe"
zen en den vijand bloedige ver
liezen hebben toegebracht.
Randazzo, dat reeds eenige da
gen onder het vuur van de vijan
delijke artillerie ligt, biedt even
als andere kleinere plaatsen nog
steeds weerstand.
CHURCHILL IN DE VER.
STATEN,
Naar de Britsche berichten
dienst meldt, heeft Churchill de
grens naar de Aanerikaansche
zijde van de Niagara Falls ge
passeerd en is hij naar een nog
niét bekend gemaakte plaats van
bestemming in de Ver. Staten
doorgereisd.
De Britsche berichtendienst
meldt voorts uit Washington, dat
het feit, dat Stalin niet aanwe
zig is bij de conferentie van
Churchill en Roosevelt, naar het
schijnt niet zoo mag worden uit
gelegd, dat hij niet deelneemt
aan deze onderhandelingen. In
militaire kringen in Washington
laat men veeleer doorschemeren,
dat een zeer gedetailleerd rap
port over de huidige militaire
situatie aan het Oostelijke front
benevens Stalins opvattingen
over de toekomstige strategie in
opdracht der Sovjets door diplo
matieke kringen in Washington
is overhandigd.
Van den anderen kant heeft
radio-Moskou een bericht van
Tass verspreid, waarin gezegd
wordt, dat de Sovjet-regeering
voor deze conferentie geen uit-
noodiging heeft ontvangen, daar
overeenkomstig het karakter van
de conferentie, de deelneming
van een vertegenwoordiger der
Sovjetregeering niet in het voor
nemen lag en ook niet in het
voornemen ligt.
FLINKE KERELS MELDEN
ZICH NU VOOR DE WAFFEN-
SS EN DE LANDWACHT.
Het SS-Ersatzkommando deelt
mede: iedere gezonde Nederlan
der in den leeftijd van 17—45
jaar kan zich vrijwillig bij de
hieronder vermelde adressen ver
voegen. teneinde gekeurd te wor
dier, voor de Waffen-SS of de
Landwacht.
Tijdens de keuringen worden
alle inlichtingen verstrekt met
betrekking tot de verzorging van
familieleden, duur der opleiding,
extra levensmiddelen etc.
Vrijwilligers, die om bepaalde
redenien in Nederland moeten
blijven, kunnen dienst nemen bij
de Landwacht of bij het SS-
Wadhtbataillon in Amersfoort.
Zij, die tot de Germaansdhe-SS
in Nederland toetreden willen,
kunnen zich eveneens aanmelden.
Personen tusschen 18—.30 jaar,
die aanmeldingsplichtig zijn voor
den arbeidsinzet, kunnen zich
BEDROG.
Met de étalages van tegen
woordig wil het niet al te best
vlotten. Ik bespeur daarin de
slechte eigenschappen van den
mensdh, dlie zich dekt met
een kleed, dat hem niet past
nooh staat. U noch ik loopen
iin de^toga van een rechter of
in het gewaad van een am
bassadeur. Maar als U de éta
lages van tegenwoordig ziet!
Im een speciaal-zaak van ra
dio's prijken electrische lam
pen en dat gaat nog. Maar een
sigaren winkelier pronkt in
zijn étalag:e met schilderstuk
ken van onbekende meesters,
in een speciaalzaak voor le
derwaren valt geen stukje
leer meer te bekennen, de koe-
koloog verkoopt kadetjes,
waar de strijd om het versche
•kadetje over is ontstaan, de
eenige behoorlijke japon in
het modemagazijn is altijd
juist verkocht of je moet drie
diagen en drie nachten op de
loer liggen tot de étalage
wordt veranderd. Voorts rijm
de begeerlijke kruiken in de
étalage van den distillateur
met water gevuld en over de
krant en derzelver hoekje,
ook wel „Momentje" genaamd
zal ik maar zwijgen. Zoo kom
ik er toe te peinzen over het
bedrog van deze wereld Em
het zou misschien eerst beter
worden, als wii op al onze
droomen, illusies en beloften
eerlijk het etiket bedrog plak
ten. Dan wist tenminste ieder
een wat hij aan iedereen had.
eveneens op een der keuringsda-
gen aanmelden en worden gedu
rende hun verbintenis van den
arbeidsinzet vrijgesteld,
16 Aug. 914.00 uur Rotter
dam Deutsche® Hauis, Westzeedójk
17 Aug, 912.00 uur Bredla
Restaurant Modern, Markt.
17 Aug. 15—18.00 uur Den
Bosch Hotel Noord Brabant,
Ma riW A o
18 Aug. 9—12.00 Venlo, Deut
sche® Hauis, Egmondstraat 16.
18 Aug. i518.00 uur Arnhem
Café Royal.
19 Aug. 912.00 uur Hengelo,
Café Modern.', Spoorstraat 18.
19 Aug. 1518.00 uur Zwolle,
Hotel Gijtenbeek.
20 Aug. 912.00 uur Assen,
Goncerthuis a d. Vaart.
20 Aug. 16—18.00 uur Gronin
gen. Concerthuis. Poelestraat.
21 Aug. 912.00 uur Leeuwar
den, Huize Schaaf, Breedstraat.
22 Aug. 914.00 uur Amster
dam. Dam 4.
23 Aug. 913.00 uur Utredhit»
N.V.-Huis, Oudegracht 245.
24 Aug. 914.00 uur Amers
foort Pol. Durahgangslager. Leus-
derweg.
25 Aiug. 914.00 uur Den Haag.
Café Den Hout, Bezuidenlhout
11—13.
By onze Vrijwilligers. Een der commandanten bezoekt onze
jongens in hun pantserwagen in het Oosten
SS PK Fritsch-O-H-P m
